Vísir - 26.03.1958, Blaðsíða 6

VlSIR
Miðvikudaginn 26. mai'z 1958.
■WISIK.
D A G B L A Ð
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skriístofur blaðsins erU í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 0,00—18,00.
A,ðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: (11660 (fimm línur)
Vísir kostar kr. 20.00 í áskrift á mánuðl,
kr. 1,50 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Gengislækkun nefnd æ oftar.
Verðmæti sjávarafurða var
minna á s.1. ári en 1956.
IViunaði um 46 itilllj. kr.
Svo undarlega bregður við, að
þegar gefið hefir verið í
skyn, að ríkisstjórnin mun;
nú vera búin að fá afhentar
tillögur sérfræðinga um
það, sem gera bei^ í efna-
hagsmálunum, heyrist orðið
gengislækkun nefnt æ oft-
ar. Eins og menn rekur
vafalaust minni til, flutti
segja svo bjartsýnn á töfra-
mátt sinn, að hann bauðst
til að kippa í liðinn, án þess
að sjúklingurinn fyndi vott
af sársauka hvað þá meira.
Og þetta átti að vera eftir
klassískum sjúkrasamlags-
reglum, því að aðgerðin átti
að vera hinum sjúka að
kostnaðarlausu.
einn af helztu foringjum Kommúnistar stóðu með hin-
, Framsóknarmanna ræðu um
það fyrir nokkru — bæði í
hádegisverði stjórnarbrodd-
anna og síðan í útvarp —
að ekki verði komizt hjá
því að fella gengi krónunn-
ar, það sé raunar ein af
þeim nauðsynlegu leiðum,
sem fara verði, til að koma
efnahag okkar á öruggan
grundvöll.
Þjóðviljinn virðist einnig bera
þess glögg merki, að æ oft-
ar sé minnzt á þessi úrræði
innan ríkisstjórnarinnar.
, Hann væri áreiðanlega ekki
að hamast dag eftir dag
i gegn slíkum úrræðum, ef
ekki væri einmitt af því, að
I á fundum rikisstjórnarinn-
ar er þetta orð — gengis-
lækkun — að verða tíðara
viðkvæði. Stöðvunarstefnan
hefir líka verið þvílikur
augasteinn kommúnista —
þeir hafa næstum kallað
hana Lúðvíksdóttur — að
þeir hafa haldið því fram
hvað eftir annað, að hún
hafi leyst allan vanda þjóð-
arinnar undanfarið og geti
gert það áfram.
Þegar núverandi stjórnarflokk-
ar sömdu með sér um lausn
helztu vandamála, ætluðu
þeir að fara nýjar leiðir til
að leysa efnahagsvandræð-
in. Forsætisráðherrann sagði
á sínum tíma, að það væri
svo sem ekki mikill vandi
að brjóta við blað, þegar út-
tekt þjóðarbúsins hefði farið
fram. Hann var meira að
í síðasta tbl. Ægis segir svo
um framleiðslu sjávarafurða á
s.l. ári.:
Framleiðsla sjávarafurða á ár-
inu 1957 var heldur minni að
verðmæti en á árinu 1956. Til
þessa eru tvær meginorsakir:
minni vertíðarafli á þorskveið-
um og óhagstæðari nýting sild-
araflans.
Fer hér á eftir yfirlit um meg-
inþætti framleiðslunnar 1957.
Freðfiskframleiðslan var meiri
en á nokkru öðru ári, eða 55.649
lestir. Á árunum
var framleiðsla
sem hér segir:
Þorskflök
Ýsuflök
Ufsaflök . . .
Lönguflök
Steinbitsflök
Karfaflök
um flokkunum að fyrirheit- j Flatfiskur, flök og
um um breytt fyrirkomulag, I heilfrýstur
að því er eínahagsmálin skata ..............
snerti. Síðan hafa þeir.hins- Hafur
vegar tekið ástfóstri við
stöðvunarstefnuna, sem þeir!
hafa kallað svo, og' milli-! Sal1
færsluleiðina, sem er meðal miklu minni árið 1957 en á árinu
annars fólgin í því, að 1956, sbr. eftirfarandi yfirliti:
Samtals
1957 og 1956
frystihúsanna
1957 1956
lestir lestir
30.408 28.692
4.074: . .3.090
1.609 •872
150 68
1.681 959
15.677 ' 13.960
1.951 S68
47 28
, 52 0
55.649 48.527
lan var • all-
gengið var raunverulega
lækkað. Þessi ást þeirra
leiðir til þess, að þeir vilja
telja almenningi trú um,
að ekkert frekar þurfi að
gera, allt sé nú í bezta lagi,
og um að gera að haida sömu
stefnu áfram, því að þá
muni okkur vel farnast, en
annars gangi allt gegn okk-
ur.
Kommúnistar hafa áður þótzt
vera andvígir ýmsu því, sem
stjórnin hefir síðan gert —
með fullu samþykki þeirra.
Almenningur veit dæmi
þess, og um hitt er honum
heldur ekki ókunnugt, að
kommúnistar eru mestu
kaupahéðnar meðal íslend-
inga, því að þeir eru ævin-
lega tilbúnir að verzla með
sannfæring sína. Þess vegna
getur vel farið svo, að
kommúnistar láti tilleiðast
að gera kaup enn einu sinni,
ef nægilega vel er boðið —
enda kemur það mjög til
greina, að þeir eru hræddir
við kosningar,hræddari við
þær en að afla sér nokkurra
óvinsælda í stjórninni — til
viðbótar við þær, sem þeir
hafa þegar bakað sér.
Blautfiskur
Verkaður fiskur
1957
lestir
25.300
5.850
1956
lestir
32.000
7.500
KaupiB iitá hækka!
Á
sunnudaginn birti Þjóðvilj-
inn grein um það, að nú
væri komið að því, að ekki
mundi saka, þótt kaupið
væri hækkað. Stöðvunar-
stefnan væri búin að gera
þjóðinni og efnahag hennar
svo mikið gott, að óhætt
væri að efna til kaupgjalds-
baráttu með gamla laginu,
og mundi slíkt raunar til
bóta fyrir atvinnuvegina.
Þessar bollaleggingar eru eign-
aðar Dagsbrúnarmanni, en
enginn vafi leikur á því, að
það er einhver foringi
kommúnista, sem þarna hef-
ir verið á ferð með penna
sinn. Þetta er hótun, sem
samstarfsflokkarnir í ríkis-
stjórninni eiga að skilja.
Þeir eiga að gera sér grein
fyrir því, að kommúnistar
hafa hættulegt vopn, sem
eru verkalýðsfélögin og sú
barátta, sem þau geta efnt
til.
Með grein þessari sýna komm-
únistar annai’s einkum eitt.
Þeir eru sem fyrr staðráðnir
í að láta vei’kalýsfélögin
þjóna hagsmunum sínum
Skreiðarframleiðslan fór enn
minnkandi, varð 6033 lestir, en
var 8300 lestir 1956 og 10500 lest-
ir 1955. Verð á skreið fór liækk-
andi árið 1957, enda var saman-
lögð framleiðsla Islendinga og
Noi'ðmanna nokkru minni en
venjuleg eftirspurn (þessi tvö
lönd framleiða svo til alla skreið,
sem seld er í Evrópu og Afríku).
Lýsi og mjöl. Allmikil aukning
var á framleiðslu síldarmjöls og
sildarlýsis frá árinú 1956, bæði
vegna aukins sildai’afla (117 þús.
lestir 1957, ein 100 þús. lestir
1956), svo og vegna þess, hve
tiltölulega mikið af Norðurlands
síld 1957 fór í bræðslu vegn-a
þess, að hún var ekki söltunar-
hæf. Að öðru leyti urðu tiltölu-
lega litlar breytingar á fram-
leiðslumagni mjöls og lýsis fi’á
1956 til 1957 nema að þorskalýs-
isframleiðslan minnkaði úr
11.200 lestum í 9.321 lest, sbr.
eftirfarandi yfirlit (tölurnar fyr-
ir 1956 eru endurskoðaðar):
1957, öll norðui’landssíldin, um
14.000 lestir, og mikið af faxa-
sildinni. Um áramótin . síðustu
voru aðeins óútfluttar um 3.100
lestir af faxasild.
Freðsíldarframleiðslan var
svipuð ái’ið 1957 og á árinu 1956
(12.000 lestir 1957 og 12.900 lest-
ir 1956). Af framleiðslunni 1957
voru um 2.500 lestir reknetjasild
af veiðum suðvestanlands í maí
og júní, en þær veiðar voru nú
í fyrsta skipti stundaðar að
nokkru ráði.
Isfisksölur erlendis voru að-
eins minni að magni en árið 1956,
en verð var mun hagstæðara;
nettóverð, þ. e. söluverð að frá-
dregnum löndunarkostnaði o. fl.
tollum og farmgjaldi, var að
meðaltali kr. 1.65 pr. kg. áriö
1957, en kr. 1.36 pr. kg. árið
1956.
Hér fer á eftir heildaryfirlit
um rnagn og verð framleiðslúnn-
ar árið 1957 ásamt samanburðar-
tölum fyrir árið 1956; tölurnar
fyi’ir 1956 hafa verið endurskoð-
aðar, sbr. töflu í „Ægi“, 3. tölu-
blað, 15. febrúar 1957, bls. 39:
Ár 19p7 Ár 1956
lOOOMillj. 1000 Mill.
tonn kr. tonn kr.
Saltfiskur,
56.8
74.6
7.7
277.1
24.9
óverkáður Saltfiskur 25.3 92.2 32.0
verkaður 5.9 42.0 7.5
Skreið 6.0 54.8 8.3
Þunnildi ... 2.9 9.6 2.4
Freðfiskur . 55.6 316.9 48.5
Isfiskur .... 16.9 28.0 18.3
Niðurs.vörur 0.1 3.6 —
Söltuð fiskfl. 0.3 1.5
Fiskimjöl 20.8 51.2 21.4
Karfamjöl .. 10.2 24.4 10.3
Sildarmjöl .. 13.5 34.4 7.5
Þorskalýsi .. 9.3 38.5 11.2
Karfabúklýsi 2.9 9.8 2.8
Síldarlýsi 11.3 35.2 8.5
Hvalafurðir — 22.2
Freðsíld .... Saltsíld, 12.0 25.6 12.9
norðurl.síld 14.4 55.5 25.6
Saltsíld,
faxasíld .. 4.9 15.9 9.9
Hrogn fryst . 0.9 4.6 1.1
Hrogn, söltuö Rækjur og 3.5 11.2 3.5
humar fryst 0.1 1.9 —
Annað Neyzlufi inn- — — —
anl., áætlað 20.0 —
52.8
24.6
.19.1
41.0
9.7
27.2
15.0
29.4
96.1
34.5
5.3
10.8
20.0
20.0
Samtals
898.9
944.9
Skýringai’ við töfluna:
1. Verðið, sem miðað er við, er
meðalútflutningsverð áranna
1957 1956 1957 og 1956.
lestir lestir 2. ísfiskur er reiknaður á nettó-
Fiskimjöl (þar með verði (áætlað í. o. b.-verð), en
talið ufsa- og stein- var reiknaður á c. i. f.-verði í
bítsmjöl 20.817 21.369 yfirliti fyrir 1956, sbr. 3. tbl. •
Karfamjöl 10.154 10134. „Ægis“ 1957, bls. 39.
Síldarmjöl 13.345 7.485 Af framleiðslunni 1957 fóru
Karfabúklýsi .... 2.893 2.833 eftirtaldar afurðir á innanlands-
Síldarlýsi 11.279 8.514 markað:
Þorskalýsi 9.321 11.200
Saltsíldarframleiðslan var 19.
284 1. að vei’ðmæti 71.3 millj. kr.,
en árið 1956 var hún 35.319 lestir
að verðmæti 130.6 millj. kr. Mest
öll saltsíidin var flutt út á ái'inu
og húsbændanna austur í
Moskvu, en hirða ekki —
frekar en áður — um hags-
muni þjóðarinnar, þegai’
þeim býður svo við að
horfa.
ca. milij. kr.
Saltfiskur ................... 5
Kai’fa- og sildarmjöl . .........18
Hvalmjöl (öll framleiðslan) 3
Beitusíld .................. 18
Neyzlufjfekur ................... 20
Samtals 64
Auk þess hefur verið selt
nokkuð af freðfiski, niðursuðu-
vörum og skreið innanlands, en
ekki er vitað ura magn og verð-
mæti þess. Ó. B.
Góðir gestir —
Fagnrt veður.
Þegar erlendir menn heim-
sækja Island óskum við þess
jafnan, að þeir geti séð landið
við beztu skilyrði, svo að þeir
geti notið þeirrar fegurðai*, sem
það hefur upp á að bjóða. Því
gleðjumst við yfir því, er sól
skín í heiði, er góða gesti ber að
garði. Og vissulega hafa írsku
stúdentarnir, sem hafa dvalist
hjá okkur undanfarna daga, get-
að notið góða veðursins, enda dá-
sama þeir það mjög, og einn
þeirra sagði við þann, sem þess-
ar línur ritar, að svona fagurt
mundi veðrið ekki vera heima
núna dag hvern. Og um mikil-
fenglega fegurð landsins Ijúka
þeir upp einum munni. En séu
þeir glaðir, erum við það ekki
síður. þeirra vegna, og vonum að
það haldist dvöl þeirra á enda.
Leiksýningar
Þeirra voru allvel sóttar hér í
Reykjavík og sýningin hjá varn-
arliðinu, én það hefði verið æski-
legt, að þeir hefðu getað efnt til
fleiri sýninga. Er mjög leitt til
þess að vita, jafngott og hér er
í boði, að vart mun mega vænta
svo mikillar aðsóknar, ef fleiri
sýningar yrðu haldnar, að þær
gætu borið sig f járhagslega. Hér
verður vitanlega að horfast í
augu við þá staðreynd, að áhugi
fjöldans er fyrir léttu efni, bæði
að því er leiklist og söng varðar,
en hið klassíska og dramatíska
á færri aðdáendur. Þó hefði mátt
ætla, að aðsókn hefði orðið öllu
meiri en hún var, þegar þess er
gætt, að hér var í rauninni um
einstætt tækifæri að ræða, til
þess að heyra ensku talaða á
leiksviði, en það er allt annað en
heyra málið talað gegnum vél.
Þetta hefðu menn átt að athuga.
En hvað sem um þetta er, þeir,
sem komu, sáu og hlustuðu eru
þakklátir fyrir túlkun á háleitri
og sannri list.
Menningartengsl
íslands og írlands
munu eflast við þessa heim-
sókn. Á því er ekki vafi. Því
gleðjumst við yfir henni. Og það
er sérstakt gleðiefni, að í þessari
fyrstu hópferð frá Irlandi var
ungt menntafólk.
Irsku stúdentarnir komu hér
sem brautryðjendur. Og þeim
fylgja góðar óskir allra, sem
nutu listar þeirra, og komust i
Tripolibíó
Syndir Casanova.
Ti’ipolíbíó sýnir þessi kvöldin
kvikmyndina „Syndir Casanova“,
en hún fjallar um kvennagullið
Casanova, sem miklar sögur
fóru af, sennilega flestar tilbún-
ar, þótt enginn dragi í efa. að
hann hafi verið ævintýramaður
mikill og kvennagull. Ekki
mundi öðrum betur treystandi en
Frökkum til þess ,að gera mynd
í léttum dúr um Casanova, enda
verður að viðurkenna snilldar-
meðferð á verkefninu, skemmti-
lega og glæsilega sviðsetningu,
áferðarfagran og góðan leik og
ósvikin kómik — og andi létt.úð-
ar svífur að sjálfsögðu yfir vötn-
unum í mynd sem þessari. Gab-
rielle Ferzette leikur Casanova.
Og meðal margra fagurra leilc-
kvenna eru Marina Vlady og
Nadia Cray. — 1