Alþýðublaðið - 13.03.1958, Qupperneq 6

Fimmtudagur 13. marz 1958
AlþýSublaSlS
ur um nýtt fyrirkomulag
FYRIR NOKKRU voru gerð-
ar breytingar á fyrirkomulag-
inu um atkvæðagreiðslu varð-
andi úthlutun Oskarsverðlauna,
en þau eru æðsta viðurkenn-
ing, sem veitt er í Bandaríkj-
unum fyrir kvikmyndagerð.
Breytingar þessar hafa valdið
töluverðu umtali í kvikmynda-
heiminum, í málgögnum ýmissa
framleiðenda og í bandarískum
blöðum. Verðlaununum í ár
verður úthlutað í þessum mán-
uði.
Hiiium frægu gullstyttum,
sem veittar hafa verið árlega
síðan 1929, er úthlutað af kvik-
mynda-, lista- og vísindaaka
demíunni (Academy of Motion
Picture Arts and Sciences).
Akademían var stofnuð árið
1927 af nokkrum listamönnum,
rithöfundum og kvikmynda-
tæknisérfræðingum. Stofnun
þessi hóf verðlaunaveitingar
með það fyrir augum að koma
kvikmyndaframleiðslu á hærra
stig frá fræðandi, menningar-
legu og vísindalegu sjónarmiði.
Fyrst í stað voru verðlaun-
in eingöngu veitt fyrir beztu
kvikmyndir og leik, en síðar
voru fleiri atriði tekin til greina
í verðlaunaúthlutun þessari,
eða allir þeir, sem inntu af
hendi frábært og merkilegt
starf í sambandi við fram-
leiðslu hinna beztu kvikmynda.
Merkasta atriðið í umræðun-
um um breytingar á kosninga-
íyrirkomulagi akademíunnar
er, að þeir, sem ekki eru með-
limir akademíunnar, fá ekki
lengur að taka þátt í valinu á
þeim, er til greina koma við
lokaatkvæðagreiðsluna. Hingað
til hefur það verið regla, að
þúsundir leikara og annarra
þeirra, er starfa við kvikmynd-
ir, velja fyrst úr þær myndir og
leikara sem, til grieina koma, Úr-
skurður þeirra nær til allra
þeirra 13 greina, sem valið er
um innan akademíunnar — en
það eru m.a. handritagerð, leik
ur, tónlist, leikstjórn, tækni-
stjórn, tal, list, ritstjórn ogauka
myndagerð.
Síðan voru teknir fimm þeir
atkvæðahæstu í hverri grein,
og loks skáru atkvæði hinna
1800 meðlima akademíunnar
úr um, hverjir yrðu hinir út-
nefndu. Að því búnu voru at-
kvæði þeirra send til löggilts
atkvæðatalningafyrirtækis, og
nöfn sigurvegaranna voru ekki
birt, fyrr en við hin árlegu há-
tíðahöld akademíunnar við út-
hlutun verðlaunanna.
Hið merka kvikmyrida- og
leikritatímarit „Daily Yariety“
er. meðal þeirra, sem gagnrýna
þessar brevtingar á kosninga-
fyrirkomulagi akademíunnar,
þar sem meðlimir akademíunn-
ar einir hafa atkvæðisrétt.
I ritstjómargrein, sem birt-
ist í þessu tímariti fyrir nokkru
segir m.a.: „3.1. ár sendi aka-
demían út tæplega 15,000 at-
kvæðaseðla til hinna ýmsu
kvikmyndaiðnfélaga og klúbba,
og 12,639 af þeirn voru sendir
til leikara. í ár verða aðeins
sendir út 250 slíkir atkvæða-
seðlar, til hinna 250 meðlima
akademíunnar, sem eru leikar-
ar. Þar eð ólíklegt er, að fleiri
en 75% þeirra muni hirða um
að greiða atkvæði — auk þess
séð nógu margar kvikmyndir
til þess að kjósa skynsamlega
— er augljóst, að allt of fáir
eiga hlut að þesau mikilvæga
Antii«„„ - iwynainni „Hringjarinn frá Notre Dame“.
með honum Iék í myndinni Gina Lollobrigida.
vali, sem atkvæðagreiðsla allra finnst það ósanngjarnt að gefa
meðlima akademíunnar síðar, til kynna, að meðlimirnir
byggist á.“
í lok sömu ritstjómargrein-
greiði atkvæði á öðrum grund-
velli en starfshæfileikum þeim
ar segir svo: „Enda þótt með-1 og gáfum, sem hver einstakling
limir akademíunnar sem heild ur sýnir.“
séu vel hlutverki sínu vaxnir, | The New York Times hefur
er ekki þar með sagt, að hinar einnig birt greinar um þetta
einstöku deildir hennar túlki efni. Thomas M. Pryor segir
skoðanir og smekk allra þeirra, þar m.a.: „Hinar nýju reglur,
sem vinna við sömu grein kvik ásamt fyrri reglu, þar sem leik
myndaiðnaðarins og hver deild urum, sem hljóta viðurkenn-
fjallar um. Niðurstaða verður ingu fyrir meðleik, er bannað
því sú, að meðlimir akademí- að draga úr þeirri upphefð með
unnar eru sennilega bezt til því að taka þátt í keppninni
þess fallnir að framkvæma um viðurkenningu fyrir auka-
lokaatkvæðagreiðsluna, en það hlutverk ,eru stærstu og áhrifa
er langt frá því, að meðlimir mestu breytingar, sem aka-
hverrar deildar út af fyir sig demían hefur gert í fjöldamörg
uppfylli þau skilyði, sem gera ár. Tilgangurinn með þessum
þarf til þess að hægt sé að breytingum var sagður vera að
kveða upp alhliða dóm um, auka orðstír verðlaunanna í
hverjar séu fimim beztu mynd-
ir í hverri einstakri grein kvik-
myndaiðnaðarins.“
George Sea on, forseti aka-
Yul Brynner og Ingrid Bergman
vi3 frumsýningu á „Anastasiu“,
en fyrir leik í þeirri mynd hlutu
þau Oscar-verðlaunin í fyrra.
demíunnar, gat þess m.a., er
hann ræddi um þá gagnrýni,
sem fram hefur komið á hinu
nýja fyrirkomulagi, að gagn-
rýnendum hefði öllum sézt yfir
þá staðreynd, að akademían er
síofnun með reglur, sem með-
limir hennar verða að lúta, og
sem slík hefði hún „fulla heim
ild til þess að ákveða, hvemig
kosningu verðlaunahafanna
skuli hagað.“
„Hvers vegna skyldi mönn-
um utan akademíunnar leyft að
taka þátt í störfum hennar?“
sagði Seaton ennfremur. „Það
geta ekki allir gerzt meðlimir,
augum almennings og þeirra,
sem starfa við kvikmyndaiðn-
aðinn.“
Þá er og minnzt á þá breyt-
ingu að veita aðeins tvenn verð
laun í tónlist, handritun og
aukamyndagerð í stað þriggja,
og greina ekki milli svart-
hvítra mynda og litmynda,
hvað snertir listræna stjórn,
tæknilega stjórn og teikningu
j búninga.
Enda þótt skoðanir verði
sennilega skiptar varðandi fyr-
irkomulagið á vali ,Óskarverð-
launahafa', þá er það fullvíst,
að fólk í Hollywood og um
land allt mun fylgjast af mikl-
um ákafa með lokavalinu hér
i eftir sem hingað til. Það er
geysimikill áhugi meðal almenn
ings fýrir ýerðlaununum sjálf-
um, veg.na þess að í augum
fjöldans er „Óskarinn“, eins og
verðlaunin eru venjulega nefnd
tákri um sanna upphefð. Þau
eru verðmæt eign fyrir þá, sem
þau hljóta, vegna þess að þau
sýna, hvað sérhver skapandi
maður metur mest — virðingu
og aðdáun samstarfsmanna
sinna.
„Óskarinn“ er lítil gullstytta
af manni, sem styður annarri
hendi á lóðrétt sverð og nem-
ur sverðsoddurinn við iörðu.
Ber hann nokkurn keim af mið
aldariddara. í þrjú ár var stytt-
an nafnlaus. Þá var það árið
1931, þegar frú Margrét Herr-
iclt, sem nú er framkvæmda-
stjóri akademíunnar, kom fyrst
til vinnu sinnar, að hún var há-
mmmsm
Á SKÁKBORÐINU eru
drottningaxnar valdamestar og
bera því nafn með rentu. Engan
skyldi því undra þótt skák-
menn kalii þær kerlingar í dag
legu tali. Nú er það svo meö.
þessar kerlingar sem aðrar, að
mönnum er illa wið að missa
þær. Og láti. maður kerlingu af
fúsum vilja er það vfirleitt gert
í von um aðra betri. Það er sem
sagt sára sjaldgæft að menn
lösi sig við sínar kerlingar, því
hverjum þykir sinn fugi fagur.
Suður í Rúmeníu eru menn
svo blóðiheitir og hverílyndir,
að þar var tveim kerlingum
fórnað með stuttu millibili nú
fyrir. skömmu. í öðru tilfellinu
girntist viðkcmandi kellu ná-
unga síns, en í hinu vildi hann
heldur né ástum ungrar prins-
essu. Hér mun verða gefin ýt'-
arleg lýsing á þessum tveim
kerlingarfórnum.
Svart: J. Szabo.
181» a H; 1'.J X \ »
||v Á.
! sH 1 §IÉ Wtíí Jl. I
jj T fS lÍÍÍ
! ál'.ii t it lii ®
jl M & MÉí.
iin ssíí m
S
l£3
eo
ABCDEFGH
Seinni fórnina gerði Ghitescu
í skák gegn Bozdoghina og fara
sem greiða 36 dollara í árs-
gjöld. Eingöngu þeir, sem boðn tíðlega kynnt fyrir styítunni.
ir eru, geta orðið meðlimir
hennar. Stjórnin er þeirrar
skoðunar, að það ætti að vera
vegsemd að vera meðlimur
akademíunnar, og ég er henni
persónulega sammála. Mér
S
H M M t a *
i t 1
þau viðskipti ihér á eftir:
1. Be7! HXe7
2. dXe7!! DXc8
3. Hd8! Dc5
4. HX'fS Kg7
5. HXf7t Kh6
6. e8D Hf5
7. HXh7

lii
'/Æó.
wm
ABCDEFGH
Hvítt: Bozdoghina.
Sú fyxri var gerð af Bozdog-
hina í sbák gegn J. Szabo. Hanr.
drap á f6 og Szabo gafst upp.
þar eð 1. —o— KXf6, 2. H'<
g6t Kf7, 3. HgXgV Kf8 leiðir
til glötunar.
og svartur. sá þann kost vænsi-
an . ..
Ef ein'hvern skyldi fýsa að
kynnast 'lífinu í Rúmeníu nán-
ar, þá get ég ekki bætt úr því
mieð öðru betra móti en að
birta hér úr.slitin í síðasta skák
meistaramóti Ríúimemu.
1.—2. Gúnsberger og Troian-
escu 15 v.
3.—4. J. Szabo og Pavlov 13
vinninga.
5.—-7. Drimier, Ghitescu, Alex
andrescu 1214.
8.—9. Balanel og Ciocaltea
12 v.
Þer Szabo, Drimer og Ghite-
scu tefldu hér á stúdentarnót-
inu í fyrrasumar. Mititelu, sem
teíldi á fyrsta borði á stúdenta
mótinu, varð í 18.—20. sæti.
Ingvar Ásmundsson.
Varð frú Herrick þá að orði:
„Hann minnir mig á Oskar föð
urbróður minn.“ Blaðamaður,
sem var þar nærstaddur, heyrði
til hennar og sagði í grein sinni
Pramhald á 8. síðu.
HESTN þekkti ameríski rithöf
undur, ritstjóri og bókmennta-
gagnrýnandi, Clifton Fadiman,
hefur skrifað bréf til stúdenta
þeirra, sem sækja kennslu í am
erískum bókmienntum við Há-
skóla íslands. Er það svar við
bréfi frá stúdentunum, þar sem
bent er á misritun íslenzks orðls
í ensku útgáfu bókarinnar
Moby Dick eftir Herman Mel-
ville.
•Stúdentarnir heita: Kristín
Kaaher, Signý Sen, Ásthildur
Erlingsdóttir, Steinunn Einars-
dóttir, Ásta Mar.grét Hávarðar-
dóttir, Jóhann Gunnarsson,
Hans Chrisíiansen, Jökull Jak-
obsson og Vilborg Harðardóttir.
Kennsluna annast ameriski lekt
orðinn Hjalmar Lokensgard.
Bréf Fadimans hljóðar svo:
Kæru vinir!
Kærar þakkir fyrir hið ágæta
bréf ykkar. Vitanlega hafið þið
á réttu að standa og Melville á
röngu að standa, nema því að-
eins að á hans dögum (fyrir hér
um bil einni öld) hafi orðið
hvalur verið skrifað öðruvísi.
Melville var mikill rithöfundur,
en hann var ekki mikill iær-
dómsmaður og sennilegt, að í þá
daga hafi íslenzk tunga verið
lítt þekkt.
Þegar ég útskrifaðist frá Col-
umbia College fyrir hér um bil
30árum, bauðst hér tækifæri til
þess að gerast enskukennari við
háskóla ykkar, og ég hef alítaf
iðrast þess, að ég hafnaði því.
En frá þeirri stundu hef ég allt-
af haft áhuga á íslandi, og í
; bókask’áp mínum á ég þó nokk-
uð gott safn af íslendingasögun-
um. Mig langar til þess ao koma
einhvem tíma til lands ykkar:
það töfrar rithöfunda eins og
þið vitið, ef til vill vegna þess :
að saga þess er svo heillandi og
það' á þjóðfélagsstofr.anir, sem
eru eldri en á meginlandinu.
Mér hlotnaðist einu sinni sú
ánægja að 'hitta mann, sem þá
var f ors æ t is ráðhe r r a ykkar.
Hann sagði mér, að hann hefði
haft á hendi svo að segja öll
önnur ráðherraemihætti lands-
ins, þar eð skortur væri á stjórn
málarnlönnum' til þess að gegna
þessum störfum.
Ef fleiri útgáfur verða af bók
inni, miun ég leitast við að láta
leiðrétta þessa misritun, og> ég
er- ykkuir þakklátur fyrir að
hafa sýnt þá skarpskyggni að
rekast á þetta. Með beziu
kveðju og von um að hafa ein-
hvern tíma þá ánægju að koma
til lands ykkar.
Ykkar einlægur
Clifton Fadiman.