Alþýðublaðið - 01.05.1958, Qupperneq 1

1. maí ávarp verkalýðsfélaganna:
Milljónir verkamanna og kvenna
um heim allan sameinast til bar-
- áttu fyrir friði og frelsi og
bræðralagi allra þjóða
Á HINUM alþjóðlega baráttu- og há'tíðisdegi verka-
lýðsins 1. maí sameinast íslenzk alþýða þeim milljón-
um verkamanna og verkakvenna um allan heim, er
undir merkjum samtaka sinna fylkja 'liði til baráttu
fyrir friði, fr'elsi og brærðralagi allra þjoða.
1. maí tekur íslenzk alþýða af heilUm hug undir kr'öíuna
um frið' og ailsherj ar afvopnun og leggur ríka áiherzlu á að
hætt verði öllum tilraunum með kj arnorkuvopn, framleiðsla
þeirra bönnuð, en undramáttur kj arnorkunnar notaður mann-
kyninu til heiJla.
Alþýðan fagnar í dag því er áunnizt hefur til bættra kjara
og aukinna réttinda og (minnist jafnframt ]>ess er miður hefur
farið í starfi hennar á liðnum árum. En fyrst og fremst fylkir
■hún liði í dag! til sóknar 'og nýrra sigra.
Um: leið og alþýðan minnist þeirra sigra, sem íslenzk
verkalýðssamtök hafa unnið á liðnum árum,- minni'st hún jafn-
framt brautryðjendanna, er fyrstir hófu merki samtakanna,
•mannanna, sem lögðu allt í sölurnar til þess að ieggja grund-
völlinn að því heillaríka starfi, sem verkalýðssamtökin hafa
unnið landi og þjóð.
Brautryðj'endanna er bezt minnst með því, að halda starfi
þeirra áfram*, gæta þess að ekki verði aftur tekið það sem
áunnizt hefur og leggja grundvöllinn að nýjum sigrum. Því
heitum, við öll að gera.
ASjþýðan krefst þess að framfylgt verði svo fljótt sem auð-
ið er samþykkt alþingis frá 28. marz 1956.
Verkalýðssamtökin standa einhuga um kröfuna um 12
mílna fiskveiðilandhelgi og krefjast þess a‘ð ríkisstjórnin
lýsi því yfir að tólf mílna landhelgin taki gildi tafarlaust.
Það er krafa verkalýðshreyfingarinnar. að dýrtíðinni sé
haldið í skefjum og kaupmáttur launanna aukinn. Hún
styður hverja þá viðleitni er miðar að því að korna í veg
fyrir óhóflega álagningu á vöruverð og þjónustu.
Hún kefst þess að húsakostur almennings verði bættur
og hafin veirði bygging ódýrra leiguíbúða fyrir þá, er ekki
hafa bolmagn til að eignast eigin íbúðir.
Verkalýðsfhreyfingin krefst þess að hlutur hins vinnandi
manns verði bættur með réttlátari skiptingu þjóðarteknanna.
Jón Sigurðsson.
HATIÐAHOLD verkalýðs
ins í dag verða með líku sniði
og venjuiega. Farin verður
kröfuganga um götur bæjar
ins undir fánum verkalýðsfé
laganna og kröfuspjöldum.
Leiðin, sem gensin verður, er:
Vonarstræti
Suðurgata
Aðalstræti
Hafnarstræti
Hverfisgata
Frakkastígur
Skólavörðustígur
Bankastrætí — og á
Lækjartorg,
þar sem verður útifundur.
Ræðumenn á útifundinum
verða:
Jón Sigurðsson, ritarl
Sómannafél. Rvíkur.
Eðvarð Sigurðsson, ritari
Dagsbrúnar,
Snorri Jónsson, form. Fél.
járniðnaðamianna, — og
Bergsteinn Guðjónsson,
form. Hreyfils.
Merki dagsins verða seld
á götunum. Um kvöldið verða
dansíeikir í Iðnó og Þórscafé,
Óndirrifyðu með
jyrirvara.
FULLTRÚAR margra verka
lýðsfélaga imdirrituðu ávarp
verkalýðsfélaganna, er birt
er hér á fyrstu síðu, með
þeim fyrírvara, að þeir væru
andvígir þeirri málsgrein
ávarpsins, sem fallar um sam
þykkt alþingis frá 28. marz
1956. Þeir, sem undirrita með'
fyrirvara, eru 19, og cru nöfn
þeirra birt í lok ávarpsins.
Hagstætt frð iæknilegu sjónarmiði
iu hér
Fjórir einsöngvarar
með úfvarpshijóm-
sveifinnt.
Fylktu liði í dag og sameinastu um kröfur þínar til bættr-
ar afkomu og betra lífs; fyrir atvinnuöryggi og auknum kaup-
mætti launa, gegn dýrtíð og kjaraskerðingu.
VIÐ HEITUM því, að standa ávallt trúan vörð um frelsi
landsins 'og eigum þá ósk heitasta, að íhver þjóft .megi lifa
frjáls í landi sínu án íhlutunar annarra þjóða og -neitum því
-að nokkur þjóð jhafi rétt til /að undiroka aðra.
VIÐ KR'EFJUMST tólf mílna fiskveiðiiandhelgi nú þegar
og stefnum að því, -,að landgrunnið verð'i fyrir íslendinga eina.
VIÐ GERUM KRÖFU til að útrýmt verði herskálum og
öðru heilsuspillandi húsnæði.
VIÐ KREFJUMST styttingar vinnuvikunnar án iauna-
skerðingar. Við krefiumst sömu launa fyrir sörnu störf, hvort
■sem unnin eru af körlum eða konum. Við gerum kröfu til
stærri hluta þjóðarteknanna til hinna vinnandi stétta.
Framhalð á 2, síðu.
NÆSTA sunnudag -1. maí kt.
4 síðdegis efnir Hljómsveit
Ríkisútvarpsins til tónleika í
Þjóðleikhúsinu, undir stjórn
Hans-Joaehim Wunderlic’n.
Viðifangsefni hljómsveitar-
innar á þessum tónleikum eru
einvörðungu úr óperum og óp-
erettum. Fyrri hlutinn er ariur
Gg dúettar úr óperunum ,Aida‘,
,La Traviata*, ,Otello‘ og ,Vaid
örlaganna1 eftir Verdi og' úr
,Cavalleria Rusticana4 eftir Mas
cagni. Slíðari hlutinn er rir ýms
um óperettum, þar á meðal
,Leðurblökunni‘ eftir Strauss,
,Betlistúdentinum‘ og ,Die Du-
barry1 eiftir Millöcker og ,Paga-
nini' eftir Lehár.
Með hljómsveitinni syngja
fiérir söngvarar Sópransöng-
konari Kerstin Anderson og
Julius Katona kammersöngvari
(tenór) frá Þýzkalandi, og svo
Guðrún Á. Símonar og Guð-
mundur Jónsson. Kamrner-
söngvarinn Julius Katona er
mj’ög þekktur í Þýzkadandi, þar
scm hann nú syngur viö Ham-
borgarcperuna og Ríkisóper-
una í Bisrliín. Söngkonan Ker-
stin Anderson hefur einkum
sungið mikið í útvarp víöa í
Þýzkalandi. Þessir tveir gestir
Framhald á 8. síðu.
Bygging sííkrar verksmiðju mundi
kosta 40 milSjónir doliara og hundruð
manna hafa atvinnu við hana.
SÉRFRÆÐINGANEFND frá Efnáhagssamvinnu-
stofnun Evrópu, s'em kom hingað til lands sl. föstuf*
dagskvöld, heldur áleiðis til Parísar í dag. í gærdag
ræddu sérfræðingarnir við blaðamenn um rann-
sóknir sínar og niðurstöður og lét formaður nefnd-
arinnar, Dr. L. Kovarski, svo um mælt, að nefndin
mundi gefa þá skýrslu, að hugmyndin væri vel hugs-
anleg frá tæknilegu sjónarmiði.
Evrópu til þess að rannsaká
skýrslu sérfræðinganetfndariim
ar, sem hér hefur dválizt, og
gefa ríkisstjórnunum ráð í því
efni, hvort fært þykir að róð-
ast í byggnngu' þungavatns-
verksmiðju á íslandi, svo og'
hvort fjármagn sé fáanlegt í
því skyni. Að sögn sérfræð-
inganna kemur helzt til greina
að velja venksmiðjunni stað
fyrir ofan Hveragerði, en nefndl
in skoðaði Krýsuvík og fleiri
staði, auk Hveragerðis. Einnig
skoðúðu þeir hafnarskilyrði í
Þorlákshöfn,
02 DOLLARAR KÍLÓIÐ
Það eru um 25 ár síðan þungt
vatn var fyrst uppgötvað. Allt
vatn, hvar sem er á jörðinni,
inni'heldur um það bi] saraa
Framhald á 2. síðu.
Dr. Kowarski sagði, að áætl-
aður kostnaður við byggingu
verksmiðju, sem framleiddi
þungt vatn, væri um 40 millj-
ónir dollara. Mundu líða 3—4
ár frá þvf að ákvörðun yrði
tekin um að reisa siika verk-
smiðju þangað til hún gæti
tekið til starfa. Ársframleiðsl-
ar. á þungu vatni yröi a. m. k.
100 tonn á ári, en auka mætti
framleiðsluna í allt að 500
tonn. Ekki kvað dr." Kow arski
ástæðu til að óttast, að þörf
fyrir þunga vatnið vær úr sög
unni á næstunni, heldv.r þvert
á móti.
SÉRFRÆÐINGAFUNDUR
í PARÍS
Elftir 3—5 vikur mun verða
haldinn í París fundur sérfræð
inga frá ríkisstjórnum Vestur-