Morgunblaðið - 16.12.1928, Blaðsíða 16

-32-
lftO*-Ifee»U,.N B L A Ðrf Ð
Enginn má láta hjá líða, að líta (glugga a hiá okkur í dag. Sjáið hvað gerist
kl. S og kl. 9 í kvðld. Eiríkur Leifsson, Laugaveg 25.

••
Colnmbia ferðafónar,
standa framar öllum öðrum tég-
undum fóna að gæðum. Kosta þó
minna en aðrar sambærilegar teg.
Afarmikið úrval af „Golumbia“-
ferða- borð og skápfónum —
fyrirliggjandi.
Hagkvæmir greiðsluskilmálar.
Fálkinn.
Sími 670.
KJöt og ilskmeti
niöursoöið, best og ðdýrast hjá
Jes Zimsen.
x
Hvar eru bæjarins bestu vörur?
,;í
Huivitað í verslun Horv. Helga Iðnssonar,
Bragagttn 29. Síml 1767.1 g
Jólakerti á 75 aura, 40 stk. í kassa, 4 litir, spil frá 50
aurum, Skósverta 20 aura dósin. Hveiti 25 og 30 aura.
Gerhveiti 35 aura. Suu Maid rúsínur 85 aura pakkinn.
Súkkulaði margar tegundir, góðar og ódýrar. Epli 75 aura
% kg., besta tegund. Appelsínur, Jaffa, Vínber, Sælgæti og
Vindlar, margar tegundir o. m. fl.
Munið að það besta verður jafnan ódýrast.
Viiðingarfyllst,
Þorv. Helgi Jönsson.
Hðfnm fyrirliggjandi:
Strausykur, molasykur, haframjöl, hveiti HHH og HH.
Fáum með e/s. „GulIfoss“:
Epli, margar tegundir, Vínber og Súkkulaði.
Kaupið þar sem verðið er best og vörugæðin mest.
mjólknrfjelag Reykjavíknr.
heldur til að fá sjer' arvænlega
stöðu og er slíkt landsiður hjer.
Jeg kyntist ýmsum þeirra
manna, sem hæst ber á innan þjóð-
arbrotsins og á um þá ljúfustu
endurminningar. Margir þeirra
eru vel þektir heima. Allir Kan-
ada-íslendingar, sem nokkur veig-
uf er í, eru fyrst og fremst góðir
íslendingar, — trúir tungu sinni,
þjóðemi og menningu. Rögnvald-
ur Pjetursson er einhver sá ramm-
íslenskasti maður, sem jeg hefi
fyrir hitt, enda sístarfandi að
þjóðernismálum; hann er lærdóms
maður mikill. Árni Eggertsson e'r
þjóðkunnur maður á Islandi fyr-
ir störf sín í þágu stjórnarinnar,
höfðingi mikill og gleðskaparmað-
ur. Ásmundnr Jóhannsson er mik-
ib byggingarmaður og þjóðrækinn
vel. Sigurður Júl. Jóhannesson er
löngu þjóðkunnur sem skáld, orð-
lagður læknir, fræðimaður mikill
og áhugasamur um alt, er snertir
mannlega velferð, enda stórvin-
sæll. Þorsteinn Þ. Þorsteinsson og
Guttormur J. Guttormsson eru
skáld góð og skaði mikill um
þessa þrjá menn, að þeir skyldu
hafa alið _al^ur sinn svo fjærri
miðstöðvum íslenskrar menningar,
úr því að þeir lögðu ekki fyrir
sig að yrkja á ensku. Ragnar E.
Kvaran og Sigfús Halldórsson fri
Höfnum, eru báðir uppaldir og
mentaðir á íslandi og manna best
ritfærir.
Skrítilega kom mjer fyrir sjón-
ir, live mjög Islendingar í Kan-
ada hafa hneigst að trúarveseni
og er slíkt til marlcs um áhrif
breska heimsveldisins, sem hrúk-
ar trú allmikið á sitt fólk.
Undantekningarlaust var mjer
mætavel tekið af íslendingum í
Kanada. Menn opnuð'u mjer yfir-
leitt dyr sínar af fádæma gest-
risni, sem jeg verð aldrei maður
til að fullþakka og eignaðist jeg
þar vini, sem jeg tel meðal minna
ágætustu. Dvöl mín í þessu sljetta,
víða landi, þar sem svo margur
íslenskur blóðdropinn er dæmdur
til að týnast inn í breska heims-
veldið, var mjer einkar lærdóms-
rík.
Jeg ferðaðist allmikið um ís-
lcndingabygðir í Manitoba og las
sumstaðar kafla úr sögum mínum,
en ekki veit jeg hvor hlustaði af
einlægari. áhnga — jeg á fólkið
eða fólkið á mig. Hitt veit jeg
fyrir víst, að meira lærð'i jeg af
fólkinu en fólkið af mjer.
Ýmsir smáskrítnir atburðir
komu þó fyrir, sem jeg fjekk al-
drei fulla ráðningu á og hefi jeg
oft sagt frá þeim síðan í sam-
kvæmum, og margur brosað. Nú
skal jeg segja þjer tvær af þess-
um skrítlum. Þær eru veruleikinn
sjálfur og þú getur sparað þjer
að fara til Kanada, ef þú veltir
þeim fyrir þjer.
Eitt septemberkvöld kom jeg
ásamt kunningja mínum til Ri-
verton við íslendingafljót. Það
stóð til að jeg hefði þar upplestr-
arkvöld. Jeg las þar upp söguna
mína um Nýja-fsland, þá sý-
samda. Er það sú besta saga, sem
jeg befi enn borið gæfu til að
færa í letur, — að því er mjer'
segja dómbærir menn. En þegar
jeg hafði lokið lestrmum og var
á leiðinni út og flestir áheyrendur
farnir, þá hleypur krambúða'reig-
andinn í plássinu upp á pallinn,
kafrjóður af geðshræringu eins og
ungmær. Hann hjelt því sem næst
orðrjett ræðu þá er hjer fer á
eftir:
„Bíðið þið, fólk! Standið þið
kyr svolitla stund, 'rjett á meðan
jeg er að tala! Þetta er alvöru-
mál! Jeg vona, að þið hafið tekið
vel eftir því, sem hjer var flutt
í kvöld, jeg vona, að ykkur hafi
skilist, að það, sem þessi maður
var að flytja, voru þær átakan-
legustu svívirðingar, sem nokkru
sinni hafa heyrst! Kanáda um
Kanada síðan Göngu-Hrólfut nam
land í Normandíi árið 1066* eftir
Krists burð. Það sem þið hafið
heyrt hjer í kvöld, er hið ókristi-
legasta, sem nokkumtíma hefir
heyrst í Kanada, Við erum sann-
kristin hjer í Kanada, og þess
vegna vil jeg leyfa mjer að segja,
að H. K. L.: Niður með' þennan
heiðingja, sem vogar sjer að tala'
um fátækt í Kanada! — Að lok-
um, leyfi jeg mjer að skora á
sóknarprestinn að taka til máls
og láta uppi álit sitt um þennan
ófögnuð.“
En þegar ræðunni Iauk voru
allir komnir út úr salnum, nema
jeg, því jeg hefi það fyrri sið,
að hlusta á allar ræður, uns þær
eru á enda. — Mjer var síðar
sagt, að kramari þessi væri það-
an úr þorpinu, hjeti Sveinn og
hefði önglað saman dálitlu af aur-
um, — en á því fá þeir málið.
Nú líður og híður í tvo eða þrjá
daga. Þá átti jeg að lesa upp í
Árborg, sem kölluð er Párís Nýja-
íslands. Nú gengur alt eins og í
sögu þangað til upplestrinum er
lokið. Þá stendur maður einn upp
úr áheyrendahópnum, Lárus að
nafni og ílytur eftirfarandi ræðu:
„Herra forseti!
Háttvirtu tilheyrendur!
Jeg get ekki stilt mig um að
biðja um orðið til þess að láta
þennan Mr. Halldór Kiljan Lax-
ness vita, að hann hefir engan
rj'ett til þess að skrifa sögu um
Nýja-lsland. Svona ungir piltar,
sem koma heiman frá íslandi, hafa
engan rjett til þses að skrifa um
Nýja-ísland. Til þess að skrifa um
Nýja-ísland, þarf maður að liafa
dvalið þar í fjörutíu ár eins og
jeg. — Jeg hefi rjett til þess að'
skrifa um Nýja-ísland! — Jeg
veit hvernig á að skrifa. um það!
Jeg ætle áð skora á þennan ves-
lings pilt (H. K. L.) í Gfuðs bæn-
um að gera. sjer það ekki til
skammar að láta það sjást á
prenti, sem hann hefir verið að
lesa hjer í kvöld um Nýja-ísland.“
Eftir því sem jeg frjetti síðar,
hafði kramarinn frá Riverton
keypt þennan flugumarm, fyrir
brennivín til að halda þessa ræðu,
Hafði jeg mjög mikið gaman af
öllu þessu; það var mjer einskon-
ar kenslustund í Mark Twain.
Mitt fyrsta verk, þegar jeg kom
aftur til Winnipeg úr þessum leið-
angri, var að láta Heimskringlu
prenta söguna urn Nýja Tsland,
svo að almenningi mætti verða
opinn aðgangur að jreirri skelfi-
legu ritsmíð.-----
Annárs skal jeg ekki draga dul
á það, að næst Svarta, dauða tel
jeg engan sorgleik grátlegri í sögu
isíensku þjóðarinnar en vestur-
flutningana, á síðasta fjórðungi
19. aldar. Sá er munurinn, að
þeir, sem dóu úr Svarta dauða,
fóru til Himnaríkis, en hinir, sem
vestur fluttu, hurfu inn í breska
heimsveldið eða humbugs-menn-
ingu Bandaríkjanna.
Halldór K. L.
* Jeg man þetta ártal eins og
það hefði skeð í gær, svo komþað
flatf upp á mig. H. K. L.
Sjómannakveðjur.
FB. 14. des.
Farnir af stað til Englands. Vel*
líðan. Kveðjur.
Skipverjar á Gylfa.
sýna sig í kvöld frá kl. 5 í
gluggunum út að Austur-
stræti.
Vöruhúsið
III líliin.
Hveiti, besta teg.,
Dropar, allar teg.
Gerpúlver,
Kardemomraur,
Florsyfcur,
Hjartarsalt,
Vanillestengur,
Kokosmjöl,
Möndlur,
Egg.
Kúrennur,
Sultutau,
Sýróp og
alt til bökunar.
lún Hjaitarson & Go.
Sími 40. Hafnarstræti 4.
Munlð
að hentugasta jólagjöfin handa
bóndanum er ekta Gillettevjel
frá
JARNVÖRUDEILD
JE ZIMSEN.
Biðjið nm
ELITE-
eldspýtur.
Fást i öllnm verslunum.
«21 Wifilsstada,
Hafnapfjarðar,
Keflavíkur
og austur yfir fjall
daglega
frá Steindóri.
Sfmi 581.