Morgunblaðið - 11.12.1932, Blaðsíða 3

MORGUNBLATJIÐ
-
t' ^
JRorgmiMaKÁ
Útgef.: H.f. Árvakur, Reykjavlk.
Ritstjórar: Jðn Kjartansaon.
Valtýr Stefánason.
Ritstjðrn og afgreiBsla:
Austurstræti 8. — Slmi 1600.
Auglýsingastjörl: B. Hafberg.
Auglýslngaskrlfstofa:
Austurstræti 17. — Slmi 3700
Heimaslmar:
Jðn Kjartansson nr. 3742.
Valtýr Stefánsson nr. 4220.
E. Hafberg nr. 3770.
Áskriftagjald:
Innanlands kr. 2.00 & mánuBi.
Utanlands kr. 2.60 á mánuBl.
í lausasðlu 10 aura eintaklB.
20 aura meS Lesbðk.
Stúdentafjelag
Reykjavíkur
vottar ríkisstjórnimri
þakkir og traust fyrir
stofnun varalögregl-
unnar.
Stúdentaf jelag Reykjavíkur
hjelt fund á föstudagskvöld og
var varalögreglan til umræðu.
Málshefjandi var Gústaf Sveins-
sori lögfræðingur; flutti hann ýt-
•arlegt erindi um málið. Auk hans
töluðu á fundinum: Ólafur
Thors dómsmálaráðh., Kristján
Albertson rithöf., ,Stefán Jóh.
Stefánsson hrm. og kommúnist-
arnir Stefán Pjetursson og Einar
Olgeirsson.
Svohljóðandi tillaga kom fram
ú fundinum:
„Stúdentafjelag Reykjavíkur
lýsir yfir því, að það telur að
sstofnun varalögreglunnar hafi
verið óhjákvæmileg nauðsyn og
"vottar ríkisstjórninni þakkir sín-
rar og traust fyrir aðgerðir henn-
ar í því máli“.
Tillagan var samþykt með 56
ratkv. gegn 21 atkv.
Umræður fóru yfirleitt vel og
skipulega fram á fundinum. And
mælendur varalögreglunnar,
kjmmúnistar og Stefán Jóhann
"voru sífelt að tönlast á því, að
lögregla þessi væri stofnuð gegn
samtökum verkamanna og henni
lætti að beita í kaupdeilum. Þessu
var vitaskuld mótmælt bæði af
■dömsmálaráðherra of' öðrum,
sem þama töluðu.
Stefán Pjetursson Ijet sjer
sæma að bera þarna fram þau ó-
sannindi, að Jón Magnússon hefoi
Jýst yfir því á þinginu 1926, að
ríkislögregla sú. sem hann vildi
þá stofna ætti að notast í kaup-
deilum. J’etta hlýtur St. P. að
hafa sagt gegn betri vitund, því
;að fyrir liggja í Alþ.tíð. skýlaus
ummæli J. M. í gagnstæða átt.
IJann segir (sjá Alþ.tíð. 1926, C,
hlsl 750):
„Þá komst hv. þm. inn á að
tala um kaupdeilur í isambandi
við frv. og sagði, að í þeim mál-
Tim yrði að nota lögregluvald
með gætni. Jeg held, að það sje
nú svo viðurkent im allan heim,
:að það ætti ekki að þurfa að
minna á slíkt hjer í þingsalnum.
Jeg veit ekki, hvað skaðsamlegra
er en það, ef einstökum stjett-
nm gæfist ástæða til þess að álíta
opinberu valdi beint á móti sjer
'í slíkum málum“.
Þessi skýlausu ummæli Jóns
Magnussonar taka af allan vafa
t þessu efni og hnekkja rækilega
þeim rógburði, s’L kommúnistar
og Jónasardcild Tímaflokksins
æru að breiða út um þetta núna.
Tílkynning frá dómsmálaráðuneytinu
um læknaskiftin á Nýja Kieppi.
Vegna blaðaummæla í sam-
bandi við frávikningu herra
Lárusar Jónssonar yfirlæknis á
Nýja Kleppi, gæfur dómsmála-
ráðuneytið eftirfarandi upplýs-
ingar:
Hinn 10. nóv. 1931 sendu all-
ar hjúkrunarkonurnar á Nýja
Kleppi landlækni kæru á
hendur hr. Lárusi Jónssyni,
þa” sem honum var borin á brýn
megn óregla.
Hinn 16. s. m. skrifaði land-
læknir hr. Vilmundur Jórisson þá
verandi dómsmálaráðherra, Jón-
asi Jónssyni um málið. Kva;ðst
landlæknir hafa rannsakað
kæruefnið og komist að raun
um, að kæran væri á fullum rök-
um reist. Lagði landlæknir því
eindregið til, að hr. Lárusi Jóns-
syni væri sem fyrst vikið frá yf-
irlæknisstarfinu.
Eins og kunnugt er, vjek þáv.
ráðherra yfirlækjiinum ekki frá
starfinu, en rjeði hann hinsveg
ar með brjefi dagséttu 26. maí
j þessa árs, til 5 þess að gegna
j starfinu áfram "í’tvö%r, frá þeim
degi að telja.
Ráðuneytið hefir nú vikið yf-
irlækninum frá eftir að hafa
fengið VÍtneskju um, að frá því
að landlæknir fór fram á' það,
■ að yfirlæknirinn væri látinn
fara frá starfinu, hrifir hr. L. J.
á engan hátt bætl ráð sitt.
Við val eftirmárinsins, dr.
med. Helga Tómasgonar var m.
a. farið eftir marg^ridurteknum
einróma áskorunum Læknafje-
lags Islands.
Frekari gögn í málinu þykir
ráðuneytinu ekk,i ástæða til að
birta nema sjerstakt tilefni knýi
til þess.
Rnðuaraleysi
þings og Btjórnar.
i.
Þegar litið er yfir búreikninga
ríkissjóðs síðustu fjögur áriri;
verður útkoman miður glæsileg.
Tekjur ríkissjóðs hafa í fjáríög-
nm verið áætlaðar sem hjer ségir:
1928 .....kr. 10.5 milj.
1929 ........ — 10.9 -
1930 ......— 11.9 -—
1931 ...... — 12.8 -—
Kr. 46.1 milj.
En tekjurnar reyndust:
1928 ...... kr. 14.3 milj.
1929 ........ — 16.3 -
1930 ...... — 17.2 —*
1931 ........ — 15.2 -
Kr. 63.0 milj.
G-jöld ríkissjóðs voru á sama
tíma áætluð sem hjer segir:
1928 ......kr. 10.5 milj.
1929 ........ — 10.8 ----
1930 ........ - 11.9 ----
1931 ...... — 12.8 -------
Kr. 46.0 milj.
En eytt var:
1928 . .. . . . kr. 13.3 milj.
1929 ... 17.0
1930 ... 21.8
1931 ... 18.1
Kr. 70.2 milj.
Aðalniðurstöður samkvæmt þess
um fjögra ára búreikningi ríkis-
sjóðs verða því þær, að tekjurnar
hafa farið 16.9 milj. kr. fram úr
áætlun og gjöldin 24.2 milj. króna.
Þó er engan veginn svo, að með
þessu sje fram talið .alt það fje,
sem eytt hefir verið á þessu tíma-
bili. Framsóknarstjórnin tók á
þessum árum hvert stórlánið á
fætur öðru, er ríkissjóður verður
að standa straum af. Samtals
hafa lán þessi numið um 15 milj.
króna.
Eyðsla undanfarinna fjögra ára
hefir því orðið sem hjer segir:
Tekjur kr. 70.2 milj.
I.án -ys 15í@------
Alls kr. 85J2 milj.
Alt. þetta fje hefir horfið í
eyðsluhítina. Til þéss að menn fái
ofurlitla hugmynd um fjárbruðlið
á þessum árum, má geta þess, að
til jafnaðar liafa verið greiddar
úr ríkissjóði um kr. 58.000,00 á
hverjum einasta degi, öll þessi
fjögur ár, jafnt helga daga sem
virka.
II.
Landsreikningurinn fyrir árið
1931 er lærdómsríkur. í honurii
koma greinilega fram fjármála-
syndir óhófsáranna næstu á und-
an. Þessi landsreikningur sýnir, að
vaxtabyrði ríkissjóðs er nú að
verða. eins þung eða þyngri en
nokkru sinni áður. Vext.ir af skuld
um ríkissjóðs voru árið 1927 að-
eins 700 þús. króná, en eru riú
yfir 1 milj. ltróna. Samningsbundn
ar afborganir af lánum voru 1927
rúmar 700 þús. kr., en eru nú
yfir 1 milj. króna, og þó er 12
milj. kr. lánið frá 1930 afborgun-
arlaust ennþá. Verður því ekki
langt að bíða þess, að vextir og
afborganir af skuldum ríkissjóðs
slagi hátt upp í 2Vó milj. kr. á
ári. Það munar um minna nú í
kreppunni!
III.
En það er fleira en vextir og
afborganir af skuldum, sem bæst
hefir á ríkissjóðinn síðustu árin.
Ná.lega á öllum sviðum hafa út-
gjöld ríkissjóðs vaxið og víða
stórkostlega.
Hjer hafa síðustu árin risið upp
margar rándýrar ríkisstofnanir
með sæg starfsmanna. Láuriá-
greiðslur eru þar langt úr hófi
fram 0g í engu samræmi við laun
annara embættis- og starfsmanna
ríkisiris. Forstjórar stofnananna
hafa flestir hærri laun en ráðhérr-
ar og dómarar í Hæstarjetti, og
10. desemlier
var dregið um nóvember verðlaunin á skrifstofu
lögmanns og hlutu þessi núme>- verðlaun:
Kr. 300.00 nr. 30049
Kr. 100,00 nr. 8437
Kr. 50.00 nr. 32187
Kr. 25.00 nr. 19722
Kr. 25,00 nr. 33058
Kr. 10,00 hlutu þessi númer:
24306 7813 14908 20065 25698 4496 11995 28796
11502 11286 32771 16230 11070 26210 5890 30741
21573 19549 17594 29086 11407'28275 10714 28059
17080 30170 28282 11159 25487 9808 1441 5435
20685 32610 17092 18005 26999 16594 7751 14268
2666 979 17900 22156 13254 4600 14641 16038
9585 540.
Kr. 5.00 hlutu þessi númer:
16822 7409 18004 30707 30944 4045 5462 30812
12976 12410 .18781 5417 10316 31908 4030 19694
4648 15567 33753 19349 31745 16655 5928 18832
4340 32040 18635 13299 9827 4339 10022 695 10204
12632 5436 31249 30198 1310 1677 1004 4658 27857
22131 9570 13275 2338 14483 3537 17439 5517.
Handhafar bláu verðlaunamiðanna, með ofan-
greindum númerum, vitji verðlaunanna á skrif-
stofu okkar, í Hafnarstræti, kl. 1—3 síðd. alla
virka daga, nema laugardaga.
Haffibrensla
0. lolnsoii i Koflber.
SJevlot
nokkrar gððar tegnndir, nýkomnar.
Varslnnin Björn Kristjánsson.
Jón Björnsson & &o.
VJelalvlstnr
hvltnr og míslitnr, nýkomlnn,
HEILDSALA. SHÁSALA.
0. ELLINGSEN
Nýgsir hnk 1IF5
Sögur frá ýmsum löndum, eftir tuttugu erlenda höfunda. Þýðendur:
Jón Sigurðsson frá Kaldaðarnesi, Kristján Albertson, Björn Franzson,
Bogi Olafsson, Einar H. Kvaran,' Freysteinn Gunnarsson, Guðmnndur
Finnbógason, Helgi Hjörvar, Magnús Ásgeirsson, Þorsteinn Gíslason.
348 bls. Verð ób. kr. 7.50. ib. kr. 10.00. Þar er jólabókin í ár handa
fullorðnum. Sögur handa börnum og unglingum, II. hefti. Sr. Friðrik
Hallgrímsson hefir búið undir prentun. Verð ib. kr. 2.50. (1. hefti kom
út í fvrra. kostar ib. kr. 2.00). Þar er bókiii í ár handa bönramnn.
Fást hjá bóksölum.
Bókavorslno Sigfósar Eymnndssonar
(og bókabúð Austurbæjar BSE, Laugaveg 34).