Morgunblaðið - 21.12.1933, Síða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ
Mussolini
og Þjóðabandalagið.
Það er síst hægt að segja,
að Þjóðabandalagið eigi vin-
sældum og trausti að fagna
meðal þjóðanna um þessar
mundir. Enginn getur að vísu
neitað því, að Þjóðabandalagið
hefir gert mikið gagn á mörg-
um sviðum. En það hefir ekki
fengið það alheimsvald, sem
Wilson dreymdi um, þegar
hann stofanði það. Hvað eftir
annað hafa menn sjeð, að Þjóða
bandalagið hefir staðið mátt-
vana, þegar um úrlausn alvar-
legra vandamála var að ræða.
Því tókst ekki að hiadra stríð-
ið milli Japana og Kínverja.
Eftir þetta eru ekki margir, er
trúa því, að Þjóðabandalagið
geti afstýrt stríði, þegar stór-
veldi á hlut að máli. Þjóðabanda
laginu hefir ekki heldur tek-
ist að binda enda á viðskifta-
stríðið í heiminum. Eins og
kunnugt er var viðskiftaráð-
stefnan í London árangurslaus.
Og loks hefir Þjóðabandalag-
inu ekkert orðið ágengt í af-
vopnunarmálinu. Síðan Þýska-
land sagði sig úr Þjóðabanda-
laginu hefir ekki verið hægt að
gera neitt í afvopnunarmálinu.
Og það verður ekki heldur
hægt að gera neitt í þvi máli,
fyr en Þjóðverjar taka aftur
sæti við samningaborðið.
Vanmáttur Þjóðabandalags-
ins hefir þannig komið greini-
lega í Ijós, þegar um hefir ver-
ið ræða úrlausn alvarlegustu
vandamálanna. Við þetta bæt-
ist, að fjögur stórveldin standa
nú utan við Þjóðabandalagið
og fimta stórveldið, Ítalía, hef-
ír hótað að segja sig úr Þjóða-
bandalaginu.
„Þjóðabandalagið hefir ekki
lengur neina pólitíáka þýðingu'
sagði Mussolini nýlega. — Og
skömrnu seinna, h. 5. þ. m. sam
þykíi stcrrið íascista ályktun
þess efnis, að Italía geti ekki
áfram verið í Þjóðabandalag-
inu, nema því verði gerbreytt
frá því sem nú er.
Kröfur stórráðsins eru þess-
ar:
1. Takmörkun á rjetti smá-
þjóðanna til þess að greiða at-
kvæði um mál, sem snerta þær
að eins að sumu leyti.
2. Meðferð málanna í Þjóða-
bandalaginu verði gerð óbrotn-
ari en nú.
3. Þjóðabandalagið verði los-
að við öll lönd, sem tengja það
«g friðarsamningana saman.
Þessar tillögur standa í nánu
sambandi við fjórveldabanda-
lagið milli Itala, Frakka, Eng-
lendinga og Þjóðverja. Eins og
kunnugt er, átti Mussolini frum
kvæðið að því, að þetta banda-
lag var stofnað.
Upphaflega ætlali Mussolini
sjer að stofna stórveldabanda-
lag undir ítalskri forystu, til
þess að endurskoða friðarsamn
ingana. En Frakkar komu því
til leiðar að bandalagssamn-
ingnum var breytt þannig, að
ályktanir fjórveldabandalags-
ins öðlast ekki gildi, nema
Þjóðabandalagið samþykti þær.
Og í Þjóðabandalaginu hafa
Frakkar bandamenn sína, Pól-
verja og Litla bandalagið, við
hlið sjer. En nú vill Mussolini
gera Þjóðabandalagið að stór-
veldabandalagi, til þess að end-
urskoða friðarsamningana, ef
til vill vill með þáttöku þeirra
stórvelda, sem nú standa utían
við Þjóðabandalagið. — En
vafalaust verður erfitt fyrir
hann 'að fá þessum tillögum
framgengt.
Höfn, í des. 1933.
P.
1000 ferðlr
milli Reykjavíkur og Borg-
arness hefir Pjetur Ingj-
aldsson skipstjóri á Suður-
landinu farið.
Pjetur Ingjaldsson skipstjóri
mun í gær hafa lagt upp í sína
þúsundustu för til Borgarness.
Pjetur er allx-a manna vinsælast
ur sem skipstjóri og sá, sem
þetta ritar, færir Pjetri sínar
bestu óskir og þakkir um leið
fyrir þá ágætu aðhlynningu sem
hann hefir notið nær undantekn-
ingarlaust á öllum sínum ferðum
með Suðurlandi.
Þar um borð er einn staður,
sem menn sækjast mjög eftir að
vera, en það er herbergi Pjeturs
undir stjórnpalli, og þykir þeirn
sem þar fá að dvelja, sem þeim
sje sýnd sjerstök nærgætni. Það
ber því ósjaldan við að þeir, sem
eru kunnugir Pjetri stingi því að
honum með nokkurra daga fyrir-
vara, að þeir hugsi til að fara
upp í Borgarnes með næstu ferð,
og ber slík fyrirhyggja oft til-
ætlaðan árangur.
Um Pjetur er það að segja, að
hann er vaskur og hugrakkur
maður á sjó og landi, og þurfa
menn ekki að kynnast honum
lengi til að sannfærast um, að
þar er maður á ferð.
Eins og af líkum ræður hefir
Pjetur oft komist í hann krapp-
ann á fei-ðum sínum á hinni
hættulegu siglingaleið milli Borg-
arness og Reykjavíkur. En skap-
lyndi hans er nú einu sinni þann
veg farið, að þegar hættan er
mest, ljómar hann af fjöri og
ánægju. En það verður varla
skilið á annan veg en þann, að
sálarkraftar hans eru meiri en
alment gerist. Hann er hetja, sem
helst verður altaf að standa í
stórræðum.
Vinur.
Dýrt biblíuhandrit handa
British Museum.
London, 20. des. F.Ú.
Mac Donald forsætisráðherra
skýrði frá því í enska þinginu í
dag, að forráðamenn British Mu-
seum hefðu ákveðið að kaupa
handa safninu biblíuhandritið Co
dex Sinaiticus fyrir 100 þúsund
pund eða um 2% milj. kr. Mac
Donald sagði, að stjórnin hefði
lofað, að leggja fram eitt pund
móti hverju pundi, sem fengist
með almennum samskotum. —
*
Handritið, sem hjer er um að
ræða, er eitthvert hið elsta og
besta biblíuhandrit, sem til er.
JÓLABAZARINN.
Úffval af tekið upp í gærkveldi
Tílkynning.
Verslanir Qelagsmanna verða opnar
til kl. ÍO I kvold.
Félag vefnaðarvorukaúpmanna
i Reykjavík.
Málverkasýning.
I dag
Freymóður Jóhannsson sýn-
ir í Austurstræti 14, áður kaffi- fimtudaginn 21. desernber, verða verslanir matvöru-
húsið „Vífill . kaupmanna opnar til kl. 10 e. h.
Jeg geri í'áð fyiúr að Frey-
móður sje að reyna að líkja
sem best eftir náttúrunni, og
honum tekst það að vissu leyti
að fá líkingu af aðaldráttum
viðfangsefnanna, helst fjall-
anna eða fjærsýnarinnar, en
svo þegar maður gætir betur
að hinum ýmsu hlutum, stein-
xnum, vatninu, hæðunum o. fl.
þá fer alt út um þúfur, þá læt-
ur hann sjer oftast nær nægja I
að taka einhvern lítilsverðan I
hlut, eins og móhrauka eða |
gaddavírsflækju, alt af eitthvað j.
algerlega þýðingarfaust fyrir
heildarsvip verkefnisins. Nr. 10
„Haust í Þingvallasveit“, er,
gott dæmi þess, hversu Frey-
móði vantekst að sýna „karakt-
er“ lándsins, Það mætti segja!
manni, að sú mynd væiú mál-
uð alstaðar annars staðar,
svo ólík er myndin hinni raun-;
verulegu Þingvallasveit.
Úr hrauninu tekst Freymóði j
að gera samfelda grassljettu, |
frá Hrafnagjá að Almannagjá.
Freymóði tekst aldrei að
gefa litunum sannfærandi kraft
eða festu. Það er altaf einhver j
,,óekta“ millilitur sem þrengir
sjer fram og truflar fyrir.
Það hefir minst að segja
hvað málað er, hvort málað er
náttúrlega eða „stiliserað“;
hvort notaðir eru dimmir eða
ljósir litir, en myndin þarf alt
af að vera sannfærandi og hafa
skapandi þrótt, annars er hún
ekki listaverk.
Orri.
Skilyrði Þjóðverja í afvopn-
unarmálinu.
Þeir vilja hafa 300.000
manna her.
Oslo, 20. des. F.Ú.
Samkvæmt upplýsingum, sem greiðslulaust'.
fengist hafa, um viðræður þær, -—•—
Fjelag matvörukaupmanna.
Jðlaðvextir
bestir — ódýrastir.
Epli, Jonathans, fancy V> kg. 65 aura. Epli, Deli-
cious, extra fancy, Vi kg. 80 aura. Yínber, góð,
o|- ódýr. Appelsínur góðar, frá 12 aurum stk.
Jaffa-Appelsínur á 25 aura. Þurkaðir ávextir
nýkomnir, allar tegundir, góðir og ódýrir. Grá-
fíkjur og konfektrúsínur í pökkum, frá 35 aur.
pakkinn. Úrval af konfektkössum. Tilvalin jóla-
gjöf. — Niðursoðnir ávextir: Perur, Ferskjur,
Aprikósur, Ananas, afar ódýrir. Góð aðstaða
við innkaup vörunnar skapar lágt verð.
Eplj í heilum og hálfum kössum, afar ódýr.
— Trygging viðskiftanna er vörugæði. —
Verslnn
Sig. Þ- Skjaldberg.
Símar 1491 (2 línur) og 1493.
Opið U1 kl. ÍO í kvöld.
er undanfaima daga hafa farið
fram milli Þjóðverja og Breta,
um möguleika um nýja samninga
um afvopnunarmálin, er nú tal-
ið, að kröfur Þjóðvei'ja muni
verða þessar: Þeir vilja fá að
hafa 300.000 manna her, og fá
viðurkendan rjett sinn til þess að
mega smíða varnarvopn til móts
við aðrar þjóðir. Þeir eiga einnig
að vei'a fúsir til þess að gera 10
ára hlutleysissamning við ná-
grannaþjóðir sínar. — Saarhjer-
aðið vilja þeir fá aftur atkvæða-j
Dómur í máli Thorsten
Kreugers.
London, 18. des. F.Ú.
I hæstarjettinum í Stokkhólmi
var Thorsten Kreuger í dag
dæmdur í 12 mánaða betrunar-
hússvinnu fyrir svik. Einnig var
hann dæmdur til þess að greiða
hluthöfum í einu af fyrirtækj-
um hans 75 þúsund sterlings-
punda í skaðabætur.
Heimatrúboð leikmanna,
Vatnsstíg 3. Samkoma í kvöld
kl. 8. Allir velkomnir.