Morgunblaðið - 02.07.1936, Blaðsíða 3

Kmtudaginn 2. júlí 1936.
MORGUNBLAÐIÐ
Forsætis- og flotamálaráðherrar
Dana væntanlegir hingað
með „ýmsar fyrirætlanir".
Sænska vikan:
¦. * *«K»es!te*cBtfw*«w^^.^;j
'W !.i-.:fcV^Ii),¦>.¦
Veisla ríkisstjórnar-
innar að Hótel Borg
Próf. Tunberg: Um sögu hinnar
norrænu samhygðar.
öanskar tlggvjelar eiga að
annast landheigisgsslu við ísland!
DAUÐA stjórnin, sem nú fer með völdin
*•' hjer á íandi, ætlar ekki að gera enda-
slept niðurrifsstarfið í landhelgisgæslunni.
, Fyrsta skrefið er, að selja út úr landinu
annað fullkomna varðskipið, sem þjóðin hafði
eignast,
Annað skrefið er, að atvinnumálaráðherra
flýr í utanför sinni á náðir dönsku stjórn-
arinnar og biður haha að annast gæsluna við
strendur la'ndsins!
Og nú er Stauning
forsætisráðherra iDana
væntanlegur hingað
næstu daga og ,með
honum flotamálaráð-
herrann, og hafa þeir
„ýmsar fyrirætlanir" í
sambandi við landhelg-
isgæsluna.
Utanför atvinnu-
málaráðherra.
Eiris og kunnugt er fór Har-
aldur Guðmundsson atvinnu-
málaráðherra utan skömmu eft-
ir þinglokin ívor. Hann hljóp
burtu á 'einhverju alvarlegasta
augnablikinu, sem komið hefir
yfir atvinnulíf þjóðarinnar, þar
sem fyrir dyrum lá álger stöðv-
un síldveiðiflotans, Vegna þess
gerræðis, sem valdhafarnir
beittu útgerðarmenn og sjó-
menn. Þetta alvarlega augna-
blik valdi atvinnumálaráðherr-
ann til utanfarar og fól Finni
Jónssyni forsjá síldarmálanna!
Eigi var mönnum kunnugt
þá, hvaða erindi ráðherrann átti
utan, sem var svo brýnt, að
hann varð að hlaupa frá á
þessu alvarlega augnabliki.
En nú er upplýst, hvert er-
indið var.
Islandsför
Staunings.
1 einkaskeyti því til útvarps-
ins, frá Khöfn, sem birtist hjer
í blaðinu, er sagt frá fyrir-
hugaðri Islandsför Staunings,
forsætisráðherra Dana, sem ráð-
gerð er í þessum mánuði.
Stauning forsætisráðherra
hefir sagt í viðtali við danska
blaðíð Politiken, að hann fari
til Islands ,,samkvæmt loforði",
er hann hafi gefið 1935. Erind-
ið til Islands sje, „að ræða þar
ýms mál, er sameiginlega snerti
hagsmuni Islands og Danmerk-
ur, einkum á viðskiftasviðinu,
svö og gagnkvæm rjettindi
danskra og íslenskra þegna".
Ennfremur segir í skeytinu:
„Hann (þ. e. Stauning) skýr-
ir og frá því, að hann hafi með
höndum ýmsar fyrirætlanir um
að nota flugvjelar við landhelg-
isgæslustarfið hjer við ísland,
auk gæsluskips þess, er Danir
hafa hjer, og sje því eðlilegt,
að flotamálaráðherrann og em
bættismenn þeir, sem með mál
flotans fara, komi til fslands og
kynni sjer aðstöður og ástæð-
ur".
Samtal við
Hermann Jónasson
forsætisráðherra.
Þegar Morgunblaðið fekk
þetta merkilega skeyti í hend-
ur, hringdi ritstj. blaðsins til
Hermanns Jónassonar forsætis-
ráðherra, sem er yfirmaður.
landhelgisgæslunnar hjer, las
fyrir honum skeytið og spurði,
hvað ráðherrann hefði að segja
um skeytið.
Forsætisráðherrann kvað það
rjett hermt, að Stauning for-
sætisráðherra Dana kæmi hing-
að til þess, fyrst og fremst, að
ræða um viðskiftamál land-
anna. íslendingar væru mjög
óánægðir yfir því, hve ójöfn
viðskiftin væru og vildu fá þar
lagfæringu á.
En viðvíkjandi síðari hluta
skeytisins — landhelgisgæsl-
unni — sagði forsætisráðherra,
að hann væri því atriði ekki
eins kunnugur, en sagði,
að atvinnumálaráðherrann
hefði í utanför sinni farið
fram á það við dönsku
stjórnina, að fá hingað
flugvjelar til landhelgis-
gæslu og til notkunar við
síldarleit.
Morgunblaðið reyndi nú að
ná tali af atvinnumálaráðherra,
en það tókst ekki. Þess gerist
heldur ekki þörf, því skýring
forsætisráðherra er alveg full--
nægjandi.
Sven Tunberg,
flutti f'vrírlestur í gær.
Hjalmar Lindroth,
talaði í ^tvarpið í gær.
Hjarta
Norðurlanda.
„Vegna legu landsins er
ekki hægt að segja að Island
sje miðstöð norrænnar mennr
ingar".
„En víð getum kallað það
hjarta norrænhar menningar,
því að hvergi finnur maður
æðaslög hins norræna kyn-
stofns slá jafn ört og einmitt
hjer".
— Próf. Tunberg í fyrir-
lestri sínum í gær.
Fyrirætlanir
Staunings.
Khöfn, 30. júní. FÚ.
STAUNING forsætisráðherra
Dana segir í viðtali við
blaðamenn frá „Politiken" í
dag, að hann fari til Islands
samkvæmt loforði, sem hann
hafi gefið 1935 um það, að
koma til fslands og ræða þar
ýms mál er sámeiginlega snerti
hagsmuni Islands og Danmerk-
ur, einkum á viðskiftasviðinu,
og að því er snerti gagnkvæm
rjettindi danskra og íslenskra
þegna.
Hann skýrir og frá því, að
hann hafi með höndum ýmsar
fyrirætlanir um að nota flug-
vjelar við landhelgisgæslustarf-
ið hjer við Island, auk gæslu-
skips þess er Danir hafa hjer,
og sje því eðlilegt, að flota-
málaráðherrann og embættis-
menn þeir, sem með mál flot-
ans fara, komi til íslands og
kynni sjer aðstöður og ástæður.
FRAMHALD Á SJÖTTU SÍÐU.
Aðalfundur Læknafjelags ís-
lands hefst kl. 4 síðdegis á morg-
un í Rannsóknarstofu Háskólans.
Mörg merkileg erindi verða flutt
á fundinum.
Thorsten Ohde,
kemur með íslandi í dasr.
Enn hamlar þoka
sfldvalOum.
Síld dfúipl
af Skaga.
Cvarta þoka var út af
r" Sigluf irði í gær og dumb-
ungs veður víðast hvar fyr-
ir Norðurlandi.
í gær var töhiverð síld uppi
vestan við Grímsey og á Grímseyj-
arsundi, en slæmt skygni spilti
fyrir veiði. Samt fengu mörg skip
slatta og sum mikið.
í gærmorgun frjettist af mikilli
síld djúpt af Skaga og fóm tog-
ararnir og stærri skip þangað.
Áreiðanlegar fregnir af því, hvern-
ig þeim gekk, voru ekki komnar í
gærkvoldi.
Nokkur skip fengu síld á
Húnaflóa, en voru ekki komin til
hafnar.
Þessi skip komu til Siglufjarðar
í gær og fyrrinótt:
ÍDÚMLEGA hundrað
** manns sátu veislu
ríkisstjórnarinnar , að
Hótel Borg í fyrra-
kvöld, sem haldin var
vegna sænsku vikunn-
ar. Var þar glatt á
hjalia.
Undir borðum Voru: fluttar
tvær ræður og sungin sænsk ojjf
íslensk lög.
I miðjum hópi sæhs'ku stúd-
entasöngvaranna Vsir borgar-
stjóri, Pjetur Halldórsson, óg
söng með þeim hvert lagið 'af
öðru. ' .iðívs u
Veislan hófst kl. "Ó'. Meðal
þátttakenda voru ' allif ' ninir"
sænsku gestir og sendihérfáíf
Nofðurlandaþjóðanná'. ^
Af fslendingum þáðú'boð fík-
isstjórnarinnar, móttökuneíiid
sænsku vikunnáf, hókkrir þing-
menn og blaðamenrí! " ,8%
Undir bórðum hélt Hermann
Jónasson forsætisraðhérra fæðu'
fyrir minni Svíþjóðar, Mintl'
hann á kvæði skáldájÖfufsíns
Matthíasar JpcfiíímiáoiíWf91 ,;í>'á \
söguríka SvíabygH'' og'' lýstí1
þeirri hlýju vínáttú, sém fölehd-'
ingar hefðu jafnarí bofife XW
Svía. i:hh •'
Ivar Wennerstriimi fýrver-'
andi landvarnaráðherfá S^íá og
fulltrúi sænsku ríkisstjÖrnármn-'
ar á „vikunni", ' mæltr fyrif
minni Islands. '-':' aIB
Wennerström gat þess m. &\u
að nýlega hefði orðifj stjórnar-'
skifti í Svíþjóð. Stjórnaf Skifti'
hefðu engin áhrif á hina' hlýju
vináttu sem Svíar bæfi til 'ls'-
lendinga. Vináttan væri jöfn
hjá öllum flokkum.
Til marks um þáð væri, áð'
hin nýja sænska stj'órn hafi
sent hann, andstæðing' áinn í^
stjórnmálum, til; þess áð vera'
fulltrúi hennar á sséíasku^ vik^
unni. I ('!''¦: .sftna', ,¦'" ¦.;.
Veislan stóð láh^t.ffám eftift
nóttu. Mbl. var tjáð áð hún
hefði staðið til kl. 4.'En'SUniir '
segja að hún haf i 'stkðio' miklu -
lengur. l r
í gær skoðuðu gestir vorir
Reykjavíkurbæ og það 'séríi
hann hefir að geyma márkvert;
en ekki er fært í aniiála li"^é:"
snemma dagurinri vár tekinn.
Nóttin var svo „bjöfT'^
í gærkvöldi kl. 6 fltitti hr.
Sven Tunberg rektof háskólans
í Stokkhólmi erindi í Kaup-
þingssalnum um „sögu hinnar
norrænu samhygðar". Sigurður
Nordal prófessor bauð hinn „'
góða gest velkominn.
Gat prófessor Nordal þess, að
Tunberg væri frá Sköru í Sví-r,,
þjóð. „Þá menn köjjum vjer ,
FEAMH. Á SJÖTTU StÐC
PRAMH. Á SJÖTJNDU SH)U.