Morgunblaðið - 02.07.1936, Blaðsíða 4
MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudaginn 2. júlí 1936.
Mjmdir úr nýja verksmiðjuhúsinu.
íslensk verksmiðja
framleiðir 15 smðlestir
af kexi ð mánuði.
Verksmiðjan veitir 23 vinnu,
32 kextegunðir framleiddar.
ÞVÍ ber að fagna, í hvert skifti sem íslenskt iðn-
fyrirtæki rís upp og brotnar eru hjer nýjar
brautir- Hitt er þó enn gleðilegra, þegar slík fvrirtæki
dafna vel.
EITT af slíkum fyrirtækjum er
Kexverksmiðjan Frón, sem
stofnuð var árið 1926. Hefir híin
próast svo vel, 'að nú hefir hún
komið sjer upp vönduðu stórhýsi
við Skúiagötu. Er húsið þrjár
hæðir og 'grunnflötur þess um 300
fermetrar. Er þetta með vönduð-
ustu verksmiðjuhúsum hjer á landi,
og þótt víðar sje leitað.
íslendíngar hafa lært það, að
ekki þýðir annað en hafa alt sem
allra fullkomn'ast við hvert nýtt
fyrirtæki. Þeir haí’a verið eftirbát-
ar annara þjóða fram að þessu, í
iðnaði og mörgum öðium grein-
um. En'" gleðilegt er það, að þeg-
tar þeir fara á stað, notfæra þeir
sjer reynslu annara til þess að
^alt sje sem best, bæði um húsa-
kynni, vjelar og adan útbúnað.
Megum vjer vera montnir af því,
að mörg af þeim iðnaðarfyrir-
tækjum, sem risið hafa hjer upp á
seínni árum, þola ' þessu efni sam-
anburð við nýjustu samskonar
fyrirtæki erlend, og að fram-
leiðsluvörur þeirra eru yfirleitt
samkepnisfærar.
EXVERKSMIÐJAN Frón
framleiðir nú mánaðarl. um 15
rálestir af alls konar kexi og
un láta nærri, að það sje nóg til
íss að fullnægja eftirspurn að
árrí vöru hjer á landi. Fram-
ddar eru um 32 tegundir af ltexi
r er sýning á því þessa dagana í
mingarskálanum í Austurstræti.
Við verksmiðjuna starfar 23
anns, aðallega stúlkur, og á
hverjum mánuði eru útborguð
starfslaun um 5000 krónur.
En hjer er þó ekki alt talið, því
að verksmiðjan styður líka annan
íslenskan iðnað. Hún kaupir t. d.
trjekassa til umbúða fyrir 10 þús.
kr. á ári og pjáturkassa fyrir 5
þús. kr. Með þessu eylcur hún at-
vinnu hjá þeim verksmiðjum, sem
framleiða þessar vörur og nýlega
hafa risið upp hjer r bænum.
Þá má og minna á það, að hún
kaupir mikið af íslenskum land-
búnaðarvörum, og bjálpar þar með
þeim :atvinnuvegi. T. d. kaupir
hún egg, mjólk, smjör og smjör-
líki fyrir um 25 þús. króna á ári.
JVfÝJA VERKSMIÐJUHÚSIÐ.
* ’ Byrjað var á byggingu þess í
septembermánuði í hnust, en verk-
smiðjan fluttist 'bangað í apríl og
var byrjað að vinn r þar 14. þess
mánaðar. Áðu' var verksmiðjan á
Grettisgötu. Þar var húsnæði orð-
ið svo þröngt, að það var óviðun-
andi og háði vexti verksmiðjunn-
ar, eins og best sjest á því, að -
þar væri unnið í tvískiftri v u
gat verksmiðjan ekki afkast
svo miklu, sem eftirspurnin
krafði.
Enginn efi er á því, að þótt jalls
hreinlætis hafi verið gætt frá önd-
verðu í verksmiðjunni, hefir að-
staðan stórum batnað með bygg-
ingu hins nýja húss. Það er bjart,
rúmgott, loftgott og vjelarn;ar hjer
um bil allar nýjar og fullkomnar.
Um það, hvernig gert er við starfs-
Bókarfregn.
Sjómanna-
$agan Mistur.
FRAMH. Á FIMTU SÍÐU.
Þessi saga er framhald af
„Lokadegi“, sjómannasögu, sem
út kom 1926, og verða menn að
lesa fyrri söguna til þess að hafa
full not af hinni síðari. Höf. lýsir
hjer mönnum og málefnum, sem
hann er nákunnugur. IJann hefir
frá bernsku stundað sjó til og frá
kringum land, og um eitt skeið
fengist við hákarlaveiðar fyrir
norðan land. Hefir hann lýst þeim
veiðum og svaðilförum, sem há-
kiarlamennirnir áttu í á fyrri dög-
um, í bók, sem „Menningarsjóð-
ur“ gaf út fyrir nokkrum missir-
um. Sjósókn frá verstöð norðan
lands fyrir síðastliðin aldamót hef-
ir hann lýst í sögu, sem „Gríma“
heitir og út kom í Lögrjettu síð-
astliðið ár. Eru þar góðar og eftir-
tektarverðar lýsingar á verbúðalífi
sjómanna á fyrri tímum.
Nú hefir hann í þessari síðustu
sögu lýst sjómensku og útgerð í
Vestmannaeyjum Og á Siglufirði
eftir að tímabil vjelbátanna og
togaranna hófst. Þetta er stærsta
og innviðamestsa skáldsaga hans.
Hann er þar berorður um marga
galla, sem honum finst yera bæði
á lífi sjómannanna og framkomu
útgerðarmanna, og kemur fram
sem siðameistari gagnvart sjó-
mannalýðnum, sem átt hefir við
sömu kjör að búa og» sjálfur hann,
og sem umvandari gagnvart út-
gerðarmönnum og yfirmönnum
— Hann lýsir duglegum for-
manni og sægarpi í Vestmianna-
! eyjum með mikilli samúð, en ber
þungan hug til annars manns þar
’unum, sem hefst upp úr fá-
braski og fjárprettum
likið á.
;u hans að dæmia er
óreglu og sukk á Siglu-
..;an á síldveiðunum stend-
ur, kvennafar og drykkjuskap, og
lætur hann einkum einn af útgerð-
armönnunum skana fram úr öðr-
um í þeim sökum. Ýmsum konum
er lýst í sögunni, bæði ríkisfrúm
og fátækum síldarstúlkum, og sýn
ir höf. fram á þær hættur, sem
þarna Pefi orðið á vegi þeirra.
Konunni, sem giftist til þess að
verða rík, en verður óhamingju-
.söm í hjónabandinu, skilur við
manninn og tekur saman við þann
mann, sem hún hafði hug á með-
an hún var fátæk, er vel lýst, og
hún er ein af þeim persónum, sem
bera söguna uppi. Aftur á móti er
sjálf söguhetjan, sem heldur fram
skoðunum höfundarins. óljósari í
lýsingum Jians, en ýmsar af auka-
persónunum, og’ skriflegar lýsing-
ar þessa manns á ástandinu eru,
að því er mjer finst, veikustu þætt
ir sögunnar.
En kostir sögunnar eru þeir, að
þa& er fjör í frásögninni og ýms-
ar myndir eru þar Ijósar og lif-
andi. Þar er lýst umhverfi, sem
höf. er gagnkunnugur. Og þótt
Iionum kunni að skjátlast í sumu,
þegar hann lítur út fyrir það, þá
stendur liann innan þess föstum
fótum. Hann er alvörumaður og
segir hiklaust skoðanir sínar, og
eins og algengt er hjá þeim liöf-
jundum, sem vilja vanda um það,
|sem aflaga fer í þjóðlífinu, koma
ádeilurnar stundum fram á kostn-
að listarinnar. En það fólk, sem
ádeilunni er snúið að, hefir gott af
að lesa söguna.
Höfundurinn er sjálfmentaður
maður, sem hefir frá æsku haft
ríka tilhneiging t.il bókmenta-
starfa, einkum skáldsagnagerðar.
Nú er hann kominn yfir sextugt,
ug síðasta alþingi hefir veitt hon-
um styrk til ritstarfia, svo að hann
getur nú fremur en áður gefið sig
við því starfinu, sem honum er
hugfeldast. Þ. G.
Sænsks
í dag
Sænska Iistsýningín
opin frá kl. 10—10.
Aðgöngumiðar við
innganginn.
LEITIÐ
upplýsinga um brunatryggingar og
ÞÁ MUNUÐ ÞJER
komast að raun um,
að bestu kjörin
FINNA
menn hjá
Nordisk
Brandforsftkrlng A.s.
&
VESTURGÖTU 7.
Sími; 3569.
Pósthólf: 1013.
Reynið pakka af
4raba fjallagrasa-kaffibæti
fæst alstaðar.
Rabarbari,
nýupptekinn.
Versl. Vfsir.
E.S. LYRA
fer hjeðan í dag kl. 6 síðd.
til Bergen, um Vestmanna-
eyjar og Thorshavn.
Flutningi veitt móttaka
til hádegis í dag.
Farseðlar sækist fyrir
sama tíma.
Nic.Bjarnason&Smith
Fyriiliggjandi:
Sleypuböffnr. Járnklippur.
Lausasmlðjur.
HirerfftstelfBagrindiiK.
Vjelsmiðjan Hjeðinn
Sími 1365 (þrjár línur).