Morgunblaðið - 03.07.1936, Page 3

. Föstudaginn 3. júlí 1936-
•i
MORGUNBLAÐIÐ
mmSBœMSSi
3
Stærstu svikin: Afsal landhelgis
varnanna f hendur Dana.
Rauða hyskið „okar landið
undir nýjan hlekk“.
Burt með svikarana!
FREGNIN, sem Morgunblaðið flutti í gær, að ís-
lenska stjórnin sje að afsala landhelgisgæslunni
við strendur fslands í hendur Dana, vakti fádæma gremju
og undrun almennings.
En fregnin, sem hingað er komin frá Daiimörku,
minnir á það, að í fyrra var Jónas Jónsson frá
Hriflu sendur utan, þeirra
erinda, að selja íslensku
varðskipin úr landi.
Luxusflakkarinn fór land úr
landi, á luxusbílnum og bjó á
dýrnstu luxushotelum. ,Ekki er
upplýst hvort það er íslenska rík-
ið eða dansba, sem greiddi ferða-
kostnaðinn.
En það er vitað, að árangurinn
af þessu luxusflakki luxusflakkar-
ans varð sá, að Oðinn var seldur
úr landi. Og það er einnig vitað,
að um þessar mundir gerðist það,
að (jr. Lauge Koch var, með sam-
þvkki ríkisstjórnarinnar falið, að
stjórna öllum landfræðirannsókn-
um á Islandi.
Þegar íslendingar tóku að eign-
ast strandvarnaskip, heldu Danir
því fast fram, að þeir ættu að hafa
yfirUmsjón með starfsemi skipanna
og að íslensku skipin gengu þann-
ig í þjónustu dönsku landhelgis-
gæslunnar við strendUr landsins.
Þessu fekk þó Sigurður Eggerz
afstýrt, með miklu þófi, og síðan
hafa íslensku skipin og öll starf-
semi þeirra Verið undir íslenskri
stjórn að öllu leyti.
En nú er það deginum ljósaxa,
að íslenska ríkisstjórnin er að of-
urselja þessi yfirráð landhelgis-
varnanna í hendur Dana.
En fá í staðinn danskar fleytur og
danskar flugvjelar, svífandi yfir
íslenskri landhelgi, með yfirráð-
stöfunarrjetti á þeim fleytum, sem
enn eru eftir í eigu fslendinga.
Hann kraSðist þess
að ítölsku blaða-
mðnnunum yrði
vísað burtu.
Titulescu mótmælti hinni hneyksl-
anlegu framkomu ítala.
Löng og erfið var barátta ís-
lendinga fyrir sjálfstæði þeirra á
liðnum tímum. En forvígismenn
baráttunnar reyndu ,að láta aldrei
úr greipum ganga neitt af því,
sem áunnist hafði.
Þessi áryekni og sífelda viðleitni
til að gæta þess sjálfstæðis, er
fengið yar, er ágætlega fram sett
af skáldjöfrinum, Einari Bene-
diktssyni, er hann kveður;
Landið vort skal aldrei okað,
undir nýjan hlekk.
Ekki úr spori aftur þokað,
ef að fram það geklc.
Mun nú mörgum þjóðhollum
manni svíða sárt, að líta yfir rás
viðburðanna:
Landeyður sendar í önnur ríki,
til þess að undirbúa leynisamn-
inga um aukna íhlutun erlends
valds, smánarsölu íslenskra land-
varnarskipa og sigling þeirra úr
landi, alfarinn undir erlendan fána.
Meiri síld en
nokkru sinni fyr.
25 þúsund mál komu
til Siglufjarðar í gær.
40-50 skip komu inn.
FEIKNA mikil síld var norðvestur af Grímsey í
gær og fyrradag. Síldartorfurnar voru svo stór-
ar, að mörg skip fyltu sig í einu kasti.
Margir fengu 1100—1200 tunnu köst og gáfu sumir
öðrum síld úr sinni nót, því þeir fengu meira en skipin
gátu borið.
í fyrradag var svört þoka
milli Grímseyjar og lands
og hamlaði þoka veiðinni.
Seinni hluta dagsins urðu Is-
lendingar v.arir við, að norsku
skipin voru í mikilli síld fyrir
norðvestan Grímsey. Þar
Ijettara yfir, svo að hægt var að
sjá síldartorfurnar tilsýndar..
Flestir mótorbátarnir voru á
Grímseyjarsundi í fyrradag. Urðu
þeir þar eftir, þegar flest stærri
skipin fóru um morguninn, djúpt
út af Skaga til þess að leita að
síld, sem þar hafði frjest af.
f fyrrakvöld og í fyrrinótt var
mest allur mótorbátaflotinn 'kom-
inn á veiðisvæðið Ifjnrir KV.
Grímsey.
Þar jusu bátarnir upp síldinni.
í gær og fyrrinótt komu þessi skip
til Siglufjarðar, flest höfðu fengið
síldina út af Grímsey.
Kolbeinn ungi með 450 mál,
Hvítingur 50, Fylkir frá Akranesi
600. Valur 350, Alden 700, Málm-
ey 180, Júní 1560, Ágúsfca 350,
Valbjörn 600, Venus 800, Birkir
350. Gotta 400, Síldin 800, Skag-
firðingur 800, Frigg 350, Haraldur
600, K’ristjana & Þór 400, Þórir 500,
Þorsteínn, skipstjóri Torfi Hall-
var dórsson, 700 (í fimta sinn), Mun-
inn & Ægir 500, Njáll 600 (land-
aði einnig í fyrradag), Jón Þor-
láksson, skipstjórí Guðm. Þorlák-
ur Guðmnndsson 650 (í fimta
sinn), Sæbjörn 650, Kári 600, Sæ-
fari 800, Skúli fógeti 450, Hilmir
550, Frigg, Freyja & Lagarfoss
600, Pilot 450, Hrönn 550, Auð-
björn 650, Bangsi & Hafþór 500,
Geir goði 500, Nanna 500, Kol-
brún 700, Tveir Ólafsfirðingar 300,
Huginn II. 700, Huginn III. 700,
Hringur, skipstjóri SighvatuV
Bjarnason Vestmannaeyjum, 1000
(í fimta sinn; liefir aflað á 5. þús.
mál), Erna með hálffermi, Sigríð-
ur 1000. Fekk síldina djúpt af
Skaga. Þaðan og frá Grímsey var
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU.
Geysir
62 metra.
-.!Ö ítxrX
Svíarnir klöppuðu.
Góður dagur
'4 í fjörugum hóp.
cp.’Ksrí
/"^j.EYSIR gaus fyrir Svíana. Og hvílíkt
^ gos! Fyrst heyrðust þungir dyrikir,
eins og skotið væri af fallbyssu í fjarska. SjÖ
mínútum síðar byrjuðu gosin. Fyrst smá gos,
sem hækkuðu smátt og smátt.
En svo alt í einu hækkaði strókurinn,
hækkaði, hækkaði og náði loks 62 metrum/
Svíarnir byrjuðu að klappa og síðan að hrópa
og að lokum kunnu þeir sjer engin læti fyrir
fögnuði. Geysir hafði gosið einu af sínum
fallegustu gosum. ; u , ni
Dagurinn hafði hepn-
ast. Og hann hafði
hepnast vel, alveg frá
byrjun.
Lagt var af stað frá Reykja-
Vík kl. tæplega 9. Þátttakendur
voru sænski kórinn og aðrir Sví-
ar á sænsku vikunni. Ennfrem-
ur framkvæmdanefnd sænsku
vikunnar, blaðamenn, borgar-
stjóri og bæjarráðsmenn.
Var fyrst ekið að Kambabrún
og þar staðnæmst. Veður hafði
verið drungalegt, en nú rofaði
til. Af Kambabrún blasti við
alt Ölvesið og sást alla leið til
Vestmannaeyja.
Síðan var ekið austur að Keri
í Grímsnesi og þaðan austur að
Gullfossi, en þangað var komið
klukkan 1.
Við Gullfoss var sólarlaust,
en veður var að öðru leyti gott.
Þótti Svíunum mikið til um feg-
urð fossins. Þeir ljeku við hvern
sinn fingur og gátu að lokum
ekki á sjer setið: Þeir urðu að
syngja og sungu af þrótti með
þróttmiklum undirleik hins
tigna foss.
Við Gullfoss var snæddur há-
degisverður, smurt brauð, sem
haft var með frá Reykjavík.
,,Undir borðum“ ávarpaði borg-
arstjóri gestina og þakkaði
þeim að þeir hefðu þegið boð
bæjarstjórnar til Gullfoss og
Geysis, með ósk um að ferðin
mætti verða þeim hin ánægju-
legasta.
Kl. rúmlega 2 var lagt af stað
frá Gullfossi. Var haldið að bæn-
um Gýgjahól, en þar voru fyrir
20 hestar. 18 Svíar og 2 fylgdar-
menn stigu á bak hestunum og
fóru ríðandi til Geysis, en hinir
heldu áfram í bílunum.
Til Geysis var komið kl. rúml.
4. Var í fyrstu ekkert sint um hver-
inn, lieldur fyrst hugsað um kaff-
ið, hinn góða þjóðardrykk.
Kl. 5 var látin sápa í hverinn.
Biðu menn nú milli vonar og ótta
í hálfá klukkustund. Umræðuefnið
var: gýs hann, eða gýs hann ekki.
— Hann gaus.
Hann gaus upp á rítt besta, .
eins og þegar hann gaus. tignarleg-
ast fyr. Og jafnvel enn betur.
Fögnuður Svíanna aúlaði eng-
ann endi að taka. Þeir byrjuðu að
klappa, þegar smágosin liófust. Og
þeir heldu áfram að klappa, enn
ákafar og hrópa þegar gosið lnckk-
aði. Og að lokum kuimu þeir sjer
engin læti fyrir fögnuðh rb
Gosið stóð til kl. tæpl. 6. Var þá
lagt af stað heiirfleiðisy ó^ koRn^'!
við hjá Geysi í ölvesi' í léiðinni.
Litli Geysir gaus fÖgru gósi, en 1
hvað var það hjá stórabróður
hans?
Kl. 9 var komið í Skíðaskálann
og sest að kvöldverði. Borgar-
stjóri Pjetur HalldórsSon þakkaði
gestunum daginn. Undir borðum
söng stúdentakórinn noklrur lög og
allir voru í sólskinsskapi og töluðu
ekki um annað en hinn viðburð-
arríka dag.
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU.
Komungs-
hjónin„ákaf-
lega ánægð“
Konungshjónin komu
úr íslandsför sinni til
Khafnar klukkan ,2 í
gær. Frjettaritari vor í
Khöfn símar í gær:
Viðstaddir voru á „Tollbúð-
inni“ helstu tiginmenni úr her
og stjórn landsins og áuk þess
öll konungsfjölskyldan, ér
„Dannebrog“ lagði að landi kl.
2 í dag. Fulltrúi ísle.nska sendi-
ráðsins var Tryggvi Sveinbjörns
son í fjarveru SVeinS Björns-
sonar og Jóns Krabbe.
Jeg hefi af því sannar fregn-
ir að konungshjónin eru ákáf-
|lega hrifin af hinum ágætu mót
tökum á Islandi.