Morgunblaðið - 03.07.1936, Side 5

Föstudagiim 3. júlí 1936-
MORGUNBLAÐIÐ
Prestafjelag Islands
skorar á kirkjustjórnioa
að auglýsa prestaköllin
Frá aðalfundi
fjelagsins.
Aðalfundur Prestaf jelags ís-
3ands 1936 var haldinn á Þingvöll-
mm dagana 28.-29. júnx, og hófst
:með guðsþjónustu í Þingvalla-
'kirkju, þar sem sjera: Gísli Skúl’a-
~son prjedikaði og sjera Hálfdan
Helgason þjónaði fyrir altari.
Fundurinn endurkaus Ásmund
prófessor Guðmundsson í barna-
verndarráð íslands.
Minst var á fundinum for-
manns Prestafjelagsins, próf. Sig-
urðar P. Sivertsen vígslubiskups,
og hins mikla og ágæta starfs
kans í þarfir fjelagsins frá stofn-
un þess. Formaður Prestafjelags
íslands hefir hann verið síðustu 12
árin. Var skýrt frá því, að hann
færðist nú undan endurkosningu
til formensku og stjórnarstarfa
sökum heilsubrests. Fundurinn
samþykti í einu hljóði að gera
•prófessorinn að heiðursforseta
Prestaf jelagsins.
í stjórn fjelagsins voru endur-
"kosnir prófessorarnir Ásmundur
'Guðmundsson og dr. Magnús Jóns
son, sr. Bjarni Jónsson dómpró-
fastur og sr. Friðrik Hallgrímsson
•dómkirkjuprestnr. í liið auða
sæti í stjórnimii var kosinii sjera
Árni Sigurðsson > fríkirkjuprestur.
Hagur fjelagsins hafði stórum
'batnað á árinu, Og var fjehirðin-
•um, sr. Helga P. Hjálmarssyni,
vottuð þökk fundarins fyrir ágæt-
ilega unnið starf.
Eftirfarandi ályktanir voru
-samþyktar á fundinum m. a.:
1. Aðalfundur Prestafjelags ls-
lands hvetur prestai, sem hafa til
"þess hæfiléika og kringumstæður,
að starfrækja unglingaskóla, þeg-
ar næg nemendátala. fæst til þess,
•að skólinn njóti styrks úr ríkís-
sjóði. Telur fundurinu nauðsyn-
legt, að preStar yfirleitt gefi sitt
‘til þess áð stuðla að aukinni
fræðslu uuglinga í landinu, þar eð
: alt slíkt starf geti orðið kristninni
til mikíllar eflingar meðal ,æsku-
lýðsins.
2. Aðalfundur Prestafjélags ís-
lands telur mjög heillavænleg
ferðalög presta og fermingar-
barna og samvistir um lengri eða
skemmri tíma á fögrum stöðum.
3. Að'alfundur Prestafjelags ís-
lands lítur svo á, að hugmynd hr.
Jens Bjarnasonar um Vídalíns-
klaustur í Görðum, sje athyglis-
werð og fögur, og felur stjórn
sinni að setja sig í s'amband við
höfundinn, í því skyni að athuga
og rannsaka möguleika fyrir því
að kom’a þessari hugmynd í fram-
kvæmd.
4. Aðalfundur Prestafjelags Is-
la.nds telur það illa farið, að ekki
skuli hafa verið auglýst til um-
sóknar fleiri af hinum lausu
prestaköllum, og skorar á kirkju-
stjórnina að setja presta í þau,
• eftir því sem kostur er.
Frú María
Sigurðardóttir
látin.
Frú María Sigurðardóttir
dó að heimili sínu hjer í bæ, 22.
júní síðastl. Hún var fædd hjer í
bænum 9. nóv. 1886 og ólst upp
hjá foreldrum sínuni, Sigurði Jóns-
syni fangaverði, syni Jóns ritstjóra
og alþm. Guðmundssonar og konu
hans Maríu Nissen. Var það hið
mesta myndar- og reglulieimili og
uppeldi hennar hið besta. Ung að
aldri giftist hún Vigfíisi klæð-
•skera Guðbrandssyni, og eignuð-
ust þau þrjú börn, Hauk bankarit-
ara, Friðrik bókhaldara og Rósu,
sem er heima í föðurhúsum.
María var fyrst og fremst reglu-
söm, stjórnsöm og góð húsmóðir,
sem ljet sjer einkar :ant um heim-
ili sitt og uppeldi barna sinna.
Enda var heimili hennar fyrir-
mynd að reglusemi og allri sið-
prýði. Mai'ía var, eins og fólk
hennar, sjerstaklega skyldurækin,
og rækti hvert starf er lienni var
falið með stökustu s!amviskusemi,
fanst henni því að heimilið ætti
fyrst og fremst að njóta starfs-
krafta sinna, og góð heimili vera
þeir hyrningarsteinar, sem engin
þjóð má án ver!a. Af þessum or-
sökum gaf hún sig minna við al-
mennri f jelagsstarfsemi en ella
hefði verið. Þó tók hún altaf virk-
an og öflugan þátt í starfi K. F.
U. K., og vlar hún einn af stofn-
endum fjelagsins. Hún var trú-
hneigð og taldi trúna skilyrði fyr-
ir þroska og siðferði hvers manns.
Hún var og fjelagi Góðtemplara-
reglunnar og í báðum þessum fje-
lögum var hún kær öllum þeim
er kyntust henni og þeir fundu
samviskusemi hennar og skyldu-
rækni, umönnun hennar og dugn-
að, og þeir sakna hennar frá starfi
sínu og óska af alhug, að guð
blessi starf hennar, heimili og
börn.
Dr. Lárus Einarsson, sem 1. ágúst
tekur við prófessorsembætti sínu
í Árósum, hefir einmitt þessa dag-
ana lokið við stærðarrit um líf-
eðlisfræðileg efni, og verður það
gefið út á frönsku. (F.Ú.).
Fornminjar
fundnar
á Staðarbakka
Stykkishólmi 2. jú’lí F.Ú. t
Staðarbakka í Helga-
fellssveit, sem á sögu-
öld hjet Bakki hinn meiri,
hafa nýlega fundist forn-
minjar.
Þar í túninu er verið að gera
nýjan bæ, og stendur hann þar
sem álitið er að bærinn hafi stað-
ið frá landnámstíð og fram yfir
síðastliðin aldamót. Um einn og
hálfan metra í jörðu niðri fanst
holaður móbergssteinn — að lík-
indum hlautbolli. Steinninn er því
nær kringlóttur, um 40 cm. í þver-
mál. Dæld er í steininn, 32 cm. í
þvermál Og 11 og hálfur cm. á
dýpt 0g er hún eldrauð.
Nálægt steini þessum fanst stein-
þró full af ösku. Þróin líkist ekki
venjulegum hlóðum, en þó ætla
menn að þar hafi verið matur
seiddur eða eldur falinn. Þá fanst
þar knöttur um 11 cm. í þvermál,
gjörður úr livalbeini og ætla menn
að þetta hafi verið leikknöttur.
Alt var þetta um einn og hálf-
an metra undir grassverði og lágu
á því gámlar gólfskánir.
Minnismerki fær-
eyskra sjómanna
á Eyrarbakka.
Vorið 1934 fórst færeyskt fiski-
skip, „Nólsoy“ að nafni, fyrir
sunnan land. Voru á skipinu 20
menn, og fórust þeir allii'. Lík
eins þeirra, Bernhard Henriksen,
rak á iand hjá Eyrarbakka og var
grafið þar. Lík hinna hafa aldrei
fundist.
Þegar „Dronning Alexandrine“
kom hingað fyrst í júní, kom með
henni fagur bautasteinn, sem Fær-
eyingar hafa gefið til að reisa á
leiði Bemhards Henriksen í kirkju
garðinum á Eyrarbakka. Eru á
hann letruð nöfn allra þeirra, sem
fórust með „Nólsoy“, og á 'fótstall-
ann þessi vísa:
Mugu enn við sorg vit siga
kæmm vinum her farvæl.
Góðandagin gleðiliga
tó í himli ljóða skal.
Steinn þessi er mjög fagur og er
gerður af steinhöggvaranum O.
Arge í Þórshöfn, og flutti Sam-
einaða fjelagið hann ókeypis til
Reykjavíkur, en Jes Zimsen kon-
súll sá um flutning hans austur til
Eyi'arbakka og þar í kirkjugarð-
inum var hann reistur laust fyrir
miðjan jtiní.
Fyrir nokkrum árum reistu Fær-
eyingar látnum sjómönnum sínum
annað veglegt minnismerki í
kirkjugiarðinum í Reykjavík.
En hvernig minnist íslenska
þjóðin sjómanna, sem farast?
Hvar eru bautasteinar þeirra? Er
það af ræktarleysi eða hugsunar-
leysi, að vjer höfum ekki reist þá?
f glugga Morgunblaðsins er til
sýnis mynd af bautasteininum,
sem Færeyingar ljetu reisa á Eyr-
arbakka.
F 5
Rafvirktaverkfallltl:
mm^^^^^^^^^^^^^mm^"mm^mm^m^mmmmmmmmm^mmm
Um hvað er barist?
I7ERKFALL Rafvirkja-
'' fielags Reykjavíkur
stendur við það sama og
engin lausn sjáanleg enn-
þá.
Stjórn fjelags rafvirkjameistara
hefir sent Morgunblaðinu skýrslu
um tildrög vorkfallsins.
Þar segir að bæði rafvirkjafje-
lögin í Rvík, fjelag meistara (F.
L. R. R.) og fjelag sveina (R. V.
R.), sjeu meðlimir í Iðnsambandi
byggingarmann.a. Fjelögin hafa
samið sín á milli um kaupkjör
sveina, vinnutíma o. fl. og síðasti
samningur gilt frá 1. maí 1935 til
1. maí 1936.
Fjelag meistara sagði samningn-
um upp frá 1. maí s. I. Fjelögin
kusu því næst samninganefndir,
„en meðan á samningaumleitunum
stóð, sneri R. V. R. sjer til Iðnsam-
bands byggingarmanna um aðstoð
í samninganlálinu, þar eð samn-
ingar væru strandaðir“, segir í
skýrslunni. En með því að samn-
ingaumleitanir hafi ekki verið
strandaðar, hafi „öll afskifti Iðn-
sambandsins vérið ótímabær“.
Svo segir í skýrslu stjórnar
F. L. R. R.;
„Aðalorsökin til þess að raf-
virkjafjelögin Iiafa ekki samið að
nýju, er sú, að nokkrir meðlimir
sveinafjelagsins eru farnir að liafa
á hendi sjálfstæðan atvinnurekst-
ur í iðninni, þrátt fyrir það, þó .að
slíkt sje: í fyrsta' lagi brot á samn-
ingi þeim milli fjelaganna, sem
gilti til l. maí 1936, í öðru lagi
brot á lögúm Iðnsambands bygg-
ingamanna, og í þriðja lagl brot
á reglum Rafmagnsveitu Reykja-
víkur, um raflagnir.
Þegar rafvirkjameistarafjelagið
lýsti yfir, að það gæti ekki samið á
meðan svona væri ástatt, svaraði
stjórn Iðnsambandsins með því að
úrskurða að samningurinn frá 1.
maí 1935 skyldi vera í gildi þar til
nýr samningur væri gerður. Lög
Iðnsambands byggingamanna heim-
ila stjórn þess ekki að fella úr-
skurð sem þennan, og mótmælti
rafvirkjameistaraf jelagið því úr-
skurðinum, á þeim grundvelli, að
hann væri ólöglegur. Kvaðst það
neyðast til að segja sig úr Iðnsam-
bandinu, ef úrskurðurinn yrði ekki
feldur úr gildi.
Þessu svaraði stjórn Iðnsam-
bandsins með því, að leggja fyr-
ir rafvirkjasveinafjelagið að gera
verkfall hjá rafvirkjameisturum,
og stendur málið þannig nú.
Fjelag löggiltra rafvirkjameist-
ara lítur svo á, að ekki sjeu uppi
nein þau ágreiningsmál milli raf-
virkjafjelaganna — þegai' frá er
talinn sjálfstæður atvinnurekstur
nokkurra sveina, — sem ekki sje
mjög auðvelt að semja um.
A 9 smálesta bát við
straumaraiesóknir
i Norðurhöfum.
Sænskur visinda-
leiðangur.
Cænskur vísindaleiðangur
sem í eru fjórir menn,
kom hingað í fyrradag á 9
smálesta vjelbáti, sem ,Golf-
strömmen‘ heitir.
Foringi leiðangursins' er veður-
fræðingurinn Sandström frá
Stokkliólmi.
Tíðindamaður Morgunblaðsihs,
hitti hann skömrnu eftir komuna
og spurði um ferðalagið. Hann
svaraði svo:
— Tilgangur fararinnar er að-
allega sá að rannsaka Golfstraum-
inn hjer í norðurliöfum.
Vjer lögðum á stað frá Stokk-
hólmi 26. maí, fórum fyrst til
Suður-Noregs og dvöldumst þar
nokkuð, en síðan heldum yjer til
Hjaltlands. Þaðan var haldið til
Færeyja, og svo til Hornafjarðar.
Þar dvöldumst vjer fjóra daga, og
gengum upp á austurbrún Vatna-
jökuls og hittum þar leiðangurs-
níenn úr sænsk-íslenska leiðaingrin-
um.
Frá Hornafirði lieldum vjer svo
hingað og munum dveljast hjer í
4—5 daga, en það er þó undir
veðrinu komið.
— Hvert er svo förinni heitið?
— Norður í ísinn við austur-
strönd Grænlands, og þaðan til
Jan Mayen. Á allri þessari leið
rannsökum vjer strauma og hita-
stig í sjónum. Og þetta er ekki
fyrsta ferðin mín til slíkra rann-
sókna. Jeg kom hingað á þessum
sama báti fyrir nokkrum árum á
leið norður í höf í samskonar rann-
sóknarerindum, eins og' þá var sagt
frá í Morgunblaðinu.
Þegar báturinn kom í fyrra-
dag, lagðist hann að steinbryggj-
unni, en varð svo að færa sig
þaðan. Um leið og hann var að
leggja frá steinbryggjunni, vildi
það óhapp til að skrúfan rakst í
bryggjuna, og getur verið að hún
hafi laskast svo, að bátinn verði
að draga upp í Slipp til eftirlits.
Nýr lax
Nýtt bögglasmjör.
Kjötbúðin Herðobreið.
Rúðugler.
Höfum venjulega fyrirliggjandi rúðugler einfalt og
tvöfalt, einnig 4,5 og 6 mm.
Eggert Kristjánsson B Co.