Morgunblaðið - 13.10.1938, Qupperneq 3

Fimtudagur 13. okt. 1938.
MORGUNBLAÐIÐ
3
Kommúnistar
heimta vefnaðar-
vöruna í sínar
hendur
Tíminn sannar okur-
áiagningu hjá KRON
ÞA Ð er nú komið á daginn sem spáð var hjer í
blaðinu, að tilgangur hersingarinnar rauðu
með síðustu rógsherferðinni á hendur vefn-
aðarvörukaupmönnum bæjarins er sá — og sá einn — að
búa í haginn fyrir því, að láta KRON fá mestan hluta
þeirrar vefnaðarvöru, sem leyft verður í framtíðinni að
flytja til bæjarins.
Blað kommúnista játar þetta hreinlega í gær. Þar segir:
„Þjóðviljinn hefir áður bent á, að eina leiðin til þess að skapa
heilbrigt verðlag á vefnaðarvöru sje, að veita sem mestu af leyf-
um fyrir hana til KRON-----“.
Með þessu er sýnt og sannað, að hjer er um að ræða skipu-
lagða rógsherferð, og hana svo svívirðilega, eins og í pottinn er
búið, að algert einsdæmi mun vera í siðmenningarlandi.
Ný illkynjuð pest
fundin í sauðfje
___'___• * • i
Hún einnig komin
frá karakúlfjenu
Sögð-
til sveitar
Austur í Grímsnesi er ný-
lega látin gömul kona, sem
ljet segja sig til sveitar í
fyrra.
Þegar farið var að grensl-
ast um reitur hennar kom í
ljós að hún átti í vörslum
sínum um 1900 krónur, aðal-
lega í gullpeningum, en nokk-
uð í gömlum seðlum.
Þ
Blað fjármálaráðherrans byrj-
ar rógsherferðina. Sjálfur er
ráðherrann ein aðalsprautan í
KRON. Hann, ásamt kommún-
istanum Einari Olgeirssyni,
mætti nú í sumar sem fulltrúi
KEON á aðalfundi Sís. Er ekki
ósennilegt, að þessir tveir herr-
ar hafi í sameiningu uhdirbúið
rógsherferðina, og lagt á ráðin
um framkvæmd hennar. Svo
mikið er víst, að KRON hafði
snemma í sumar trygt sjer
stærðar húsnæði hjer í mið-
bænum, þar sem eingöngu á að
versla með vefnaðarvöru. Óhugs
andi er, að KRON hafi ráðist í
þetta án þess að hafa trygt sjer
mikinn innflutning vefnaðar-
vöru. Þá tryggingu gat enginn
annar í tje látið en fjármálaráð-
herrann, sem er alvaldur um
framkvæmd innflutningshaft-
anna.
★
Nú er það svo, að hvergi á
landinu munu vera meiri frí-
verslunarmenn en einmitt Reyk
víkingar. Þeir eru yfirleitt á
«óti höftum og fjötrum
á versluninni. Þeir vilja frjálsa
verslun, enda var sú tíðin, að
á meðan verslunin var frjáls,
var hvergi á landinu eins hag-
kvæm verslun og hjer í Reykja-
vík. Þetta eru óhrekjanleg sann
indi.
Seinustu árin hefir ekki ver-
ið um að ræða frjálsa verslun,
hvorki hjer í Reykjavík nje
annarstaðar á landinu. — Hin
ströngu innflutningshöft hafa
reyrt alla verslun í fjötra, með
þeim afleiðingum, að skapast
hefir óbærileg dýrtíð í landinu.
Kaupmenn hafa hvað eftir
annað bent á veilurnar í fram-
kvæmd innflutningshaftanna og
leiðir til úrlausnar. En þeir hafa
aldrei verið heyrðir, enda er
Drengur druknar
í Sandgerði
Pa;
að slys vildi til í Sandgerði
síðastliðið .sunnudagskvöld
um kl. 7 e. h., að 8 ára gamall
drengur hjólaði frám af bryggju
og druknaði.
Enginn var viðstaddur er slys-
ið vildi til, en memi, sem voru í
báti skamt þaðan, komu að og
fundu þá drenginn örendan á
floti við bryggjuna.
Drengurinn hjet Eggert Sigurðs-
Jafnvirðiskaup
við Breta
Færist í áttina
é h i
Fyrstu
skakkaðí
átta mánuði ársins
ekki nema einni
miljón, sem við keyptum meira
af Bretum, að við næðum jafn-
virðiskaupum við þá. Undanfarin
ár höfum við kéypt fyrir um 6
milj. krónur meira af Brettöir en
þeir af okkur.
ÚtflntjTÍnguripn. tii BxííUands
hefir tvo fyrstu ársþriðjungana
orðið 3 miljón krónum meiri en
á sama tíma í fyrra. En aftur á
móti hefir útflutningurhm.;'; til
Portiigal orðið naer . 3,3 miljón
krórmm minnj. (1938:. 874 þús.;
1937: 4.006 þús.},. Til Ítalíu hefir
úlflutningurinn aukist .tön nær
hálfa aðra miljón og til Spánar
son, sonur Sigurðar Oddssonar að um 1 miljón. Til Þýskal. útfl. kr.
Aðalbóli í Sandgerði. (FÚ) 3 milj., en innfl. kr. 8.3 milj.
að er nú komið á daginn, að mæðiveikin er ekki
eina plágan, sem karakúlfjeð hefir fært ís-
lenskum landbúnaði, því nú er sannreynt að
önnur pest, mjög illkynjuð, er farin að herja á sauðfje
bænda, og má rekja feril hennar einnig til karakúlf járins.
Þessi nýja pest heitir á læknamáli Paratúber;culosis,,(eða Jol^nes-
sjúkdómur, og mætti nefna berklabróður á íslepsku. Sjúkdómuíinn
er ólæknandi, og hefir þau áhrif, að kindin veslast upp á löngnm tíhna
og drepst að lókum úr hor og vesöld.
Ásgeir Eiriarsson dýralæknir á
Reyðarfirði hefir nýlega fundið
þenna sjúkdóm í sauðfje austur á
Breiðdal, og er fje þar farið að
drepast úr lionum.
Ásgeir telur ekki nokkurn vafa
á, að sjúkdómurinn hafi borist í
hjeraðið með karakúlhrút, sem
þangað kom haustið 1933. Þessi
hrútur drapst vorið 1935. Menn
vissu ekki hver var orsök danða
hans, en hrúturinn veslaðist upp.
En nu er fje þar eýstra, sem var
í húsi meS hrútnum, farið að drep-
ast á sama hátt, það veslast upp
á lörigum tíma.
Ásgeir dýraheknir liefir undan-
farið. verið að glíma við pest þessa.
Hefir hann mi fundið bakteríuna
og- hún orsakar sjúkdóm þann, er
fyr greinir. En sjúkdómur þessi
hefir verið með öllu óþektur hjer
á landi,. en hefir fundist í f je sum-
staðar erlendis, þ. á. m. í Þýska-
landi og Bretlandi.
Sjúkdómur þessi er lang-
vinn bólga í görnum eða
þörmum og orsakast af ill-
Hiei'r
A leið til breska þingsins
FRAMH. Á FJÓRÐU SÍÐU.
Myndin er (frá v.) af Hore-Belisha, hermálaráðh. Breta, eina Gyðingnum í breska ráSuneytinu, Duff
Cooper, fyrverandi flotamálaráðherra, Winston Churchill og frú hans. Þau eru Öll á leið til breska
þingsins, þegár umræðurnar um fríðinn í Miinchen voru að hefjast,. Duff-Cooper var nýlega búinn að
segja af sjer. Duff-Cooper og Winston Churchill tru oft nefndir í frjettum, aðallega frá Þýgka-
landi og Ítalíu. En þar eru þeir óvinsælir og e. t. v. óttaðir.
kynjaðri bakteríu. Segir Ásgeir
dýralæknir, að sjúkdómurinn
drepi f je á besta aldri. Það komi
grindhorað af fjalli og veslast svo
upp, uns það drepst.
Enn er ekki hægt að segja neitt ■
um það, hve útbreidd þessi pest
verður á Austurlandi. En karakúl-
hrúturinn fór um alla hreppa suð-
urfjarðanna, svo að hætt er við að
hjer sje um að ræða riajög alvar-
lega plágn.
Morgunblaðið átti tal yið Níels
Dungal prófessor og sagði hann
rjett vera, að Ásgeir dýralæknir
hefði fundið pest þessa í sauðfje
eystra.
En prófessor Dnngal segir eiirn-
ig, að Rannsóknastofa Háskólans
hafi — eftir að Ásgeir
dýralæknir benti á þetta —
fundið sömu bakteríur í sauð-
fje frá Hæli í Hreppum, en þar
hefir fje einnig verið að veslast
upp.
Þess má geta í þessu samhandi,:
að einn karakúlhrúturinn fór að
Hæli. j
Loks sagði prófessor Dnngal,
að hann búist við að sama pest
sje í sauðfje á Hólum í Hjalta-
dal, því þar sje fje einnig farið
að drepast.
Rannsóknarstofan fær á næst-
unni kindur frá Hólum, og verð-
ur þá skorið úr um veikiria þar.
En einn karakúlhrúturinn fór eha-
mitt að Hólum, svo
benda til þess, að
sömu pest að ræða.
Pest þessi er annarg aðallega
nautgripasjúkdómnr og fremur
kjaldgæf í sauðfje, en þó fundist
þar einnig eins og fyr segir.
Prófessor Dungal isegir að sjúk-
dómur þessi sje ólæknaudi með
Öllu.
En prófessor Dnngal segir að
til sjé meðal, sem hefir þær verk-
anir, að hægt er að finna hvort
skepna er með sjúkdóminn, jafn-
vel þótt hún líti út sem heilbrigð.
Hann kvaðst hafa símað til Eng-
lands eftir þessu meðali og er það
væntanlegt á næstunni.
allar líkur
. li ý ■
hjer sje «m
Hjónaband. Nýlega voru gefin
saman í hjónaband í Vestmanna-
eyjum Guðmunda Jónsdóttir frá
Siglufirði og Ragnar Beneöikt*-
son frá Vestmannaeyj um.