Morgunblaðið - 15.03.1940, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 15. mars 1940.
pmiiiiiiiiiiiniiiiiiiii]iiiiiiiniiimiiiiiMininiiiimiiiiimiiii|
1 Hergögn, sem (
1 ðttu að fara |
(tll Flnna eru (
I I Svlþjóö 1
ES 3
miiiiiiiimiiiiiinm immmmmmmmi
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær;
. f-'\að var tilkynt í Finn-
***^ landi í dag, að töluvert
af hergögnum, sem send voru
frá Frakklandi og Bretlandi
og áttu að fara til Finiilands,-
hefðu aldrei komið fram.
Vegna slæmra jáirnbraut-
arsamgangna í Svíþjóð hefði
ekki verið haegt að koma her-
gögnunum áleiðis til Fihn-
lands. Liggja þessi hergögn
enn þann dag í Svíþjóð.
Italir fá
áfram
þýsk kol
Frá jrjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Ráðstafanir hafa verið gerð.
ajr/ til þess, að ítalir geti
haldið áfram að fá öll þau kol
er þeir þarfnast til iðnreskturs
síns frá Þýskalandi í framtíð-
inni eins og undanfarið.
Kolin verða nú, eftir að Bret-
ar stöðvuðu kolaflutninga Itala
á sjó frá Rotterdam, flutt með
járnbrautarlestum.
ítalir nota árlega 12,000,000
smálestir af kolum og hefir kola
notkun í Ítalíu mjög farið í vöxt
undanfarin tvö ár. 1938 fluttu
Italir inn aðeins 7 milj. lestir af
kolum og 18 miljónir smálesta
1936.
Þýsku blöðin láta í ljósi á-
nægju sína yfir því, að Italir
skuli halda áfrarn að flytja inn
kol frá Þýskajandi og segja, að
stöðugur straumur af járnbraut-
arlestum renni nú dag og nótt
suður á bóginn frá Þýskalandi
hlaðtnn þýskum kolum til Ítalíu.
Blöðin segja, að enn hafi
Bretum verið greiddur kinnhest-
ur, því að þeir hefðu gert ráð
fyrir því, að ítalir myndu beina
kolakaupum sínum til Bretlands
í framtíðinni.
Kvíði á Norðuriöndum
fyrir framtíðinni
Fyrirhugað hernaðar
bandalag eingöngu
til varnar
Rússar eru ekki and-
vígir bandalaginu
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
ANORÐURLÖNDUM gætir allmikils kvíða fyrir
framtíðinni, því friðarsamningar Finna í
Moskva hafa fært Svíþjóð og Noreg nær stór-
veldunum í hernaðarlegu tilliti. Vonir manna er mikið
tengdar við hernaðarbandalagið, sem væntanlegt er milli
Svía, Finna og Norðmanna. Danir taka ekki þátt í banda-
laginu.
Rússar munu ekki setja sig upp á móti því, að Norð-
urlöndin geri með sjer hernaðarbandalag, enda verði
bandalagið eingöngu varnarbandalag og verði að engu
leyti beint gegn Rússum. Eru ákvæði um það í friðarsamn-'
ingum Finna og Rússa, að hvorugur aðili megi gera banda
lag við aðra þjóð, sem stefni að því að ráðast gegn hinni,
eða til þess að breyta þeim landamærum, sem ákveðin
hafa verið í friðarsamningunum.
AÐSTAÐA NORÐURLANDANNA VEIKARI.
Blöðin á Norðurlöndum ræða mikið um nauðsyn á hernaðar-
bandalaginu.
í Stokkhólmi eru blöðin þeirrar skoðunar, að friðarsamning-
arnir í Moskva hafi ekki aðeins veikt hernaðarlegt öryggi Finn-
lands heldur og allra Norðurlandanna.
Flotastöð Rússa á Hangö hefir fært rússnesku sprengjuflug-
vjelarnar ískyggilega nálægt Stokkhólmi. Afhending Sallahjer-
aðsins í hendur Rússum hefir stytt leiðina frá landamærum Rúss-
Jands til Botniskaflóans.
JÁRNBRAUTIN UM MIÐ-FINNLAND.
Ákvæðin í friðarsamningunum um að lögð verði járnbraut
frá Kondalaks um Mið-Finnland til Kemijárvi, sem tengir saman
Murmanskjárnbrautina og Torne^ veitir Rússum stórkostlega
bætta hernaðarlega afstofu gagnvart Svíþjóð og Noregi.
Yfirráðastefna Rússa getur nú teigt hendina til Harparanda
um hina fyrirhuguðu járnbraut, og til Noregs ná Rússar nú auð-
veldlega yfir Petsamo.
Möguleikarnir, sem hugsanlegir eru, eftir friðarsamningana
hafa skotið mörgum skelk í bringu í Noregi og Svíþjóð.
Samningaumleitanirnar um hernaðarbandalag Finna, Norð-
manna og Svía komu á daginn, þegar Tanner kom í heimsókn til
Stokkhólms í febrúarmánuði.
Finnlandshiáilpinni
haldið áfram uin
allan heisn
Haldið áfram að skrá sfálf-
boðaliða I Englandi
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
FRÁ ÖLLUM LÖNDUM, sem hafa haft samúð
með Finnlandi, og þar sem safnað hefir verið
til hjálpar Finnum, berast fregnir um, að
Finnlandssöfnuninni verði haldið áfram, þar sem Finnar
þurfi nú á mikilli aðstoð að halda til viðreisnarstarfsins.
Herbert Hoover, fyrverandi forseti Bandaríkjanna,-sem var
formaður þeirrar nefndar, sem gekst fyrir Finnlandssöfnuninni
í Bandaríkjunum, hefir sent Kallio forseta Finnlands skeyti, og
spurst fyrir um það, hvort Finnar óskuðu þess, að hjálpinni yrði
haldið áfram.
----------------------------, SAMÚÐ
BANDARÍKJA-
MANNA
Kallio svaraði aftur með sím-
skeyti og þakkaði vinarhug
þann, sem Bandaríkjamenn
hefðu jafnan sýnt Finnum. —
Hoover svaraði þá aftur og full-
vissaði forsetann um, að Banda-
ríkjamenn hefðu hina dýpstu
samúð með hinni finsku þjóð í
þrengingurp hennar og haldið
myndi áfram að safna til Finn-
lands eins og hingað til. Hoover
kvað Bandaríkjamenn ljúft ef
j þeir gætu aðstoðað Finna í hin-
Hlutleysið var
Norðmönnum
öllu ððru
dýrmætara
j um ógurlegu þrengingum þeirra.
200 þúsund
Rússar ffellu
Mannerheim marskálkur gat
þess í ræðu, sem hann hjelt,
í fýrfadag, að 15 þúsund finskra
hermanna hefðu fallið í styrjöld-
inni, en 200 þúsund af Rússum.
Finnar skutu niður fyrir Rúss-
um 700 flugvjelar í styrjöldinni.
Mannerheim sagði, að finski
herinn væri ósgraður enn og hann
þakkaði hernum að lokum fyrir
hreystilega framkomu.
SVlAR BIÐJA
UM SKÝRINGU
Gúnther, utanríkismálaráðh.
Svía, hjelt stutta ræðu í kvöld
og gerði grein fyrir afstöðu
sænsku stjórnarinnar til hernað-
arbandalags Svía, Norðmanna
og Finna.
Hann gat þess, að Svíar myndu
því aðeins taka þátt í slíku band.i
lagi, að því væri ekki beint gegn
neinni þjóð og að hernaðarbanda-
lagið miðaði eingöngu að því, að
þessar þrjár þjóðir stæðu saman
hernaðarlega, yrði á þær ráðist.
Ráðherra kvað Svía myndu
senda fyrirspurn um það til rúss-
nesku stjórnarinnar, hverjar fyr-
irætlanir hennar væru með því ao
leggja járnbraut gegnum mitt
Finnland til sænsku landamær-
anna og hversvegna þeir vildu
hafa frjálsan aðgang að Norður-
Noregi nrn Petsamo.
SKYLDUR VIÐ FINNA
Blöðin á Norðurlöndum segja
að Finnar hafi varðveitt friðinn
á Norðurlöndum meíi friðar-'
samningunum i Moskva og þess-
vegna beri Norðurlöndunum að
sýna Pbnnlandi alla þá vinsemd
og veita þeim alla hjálp, sem
nægilegt sje.
400 ÞÚSUND
HEIMILISLAUSIR
Finnar missa þýðingarmikil
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Norðmenn urðu að vera og ^jkrANING
vildu vera hlutlausir í styrj- SJÁLFBOÐALIÐA.
öldinni milli Finna og Rússa, en j London hefir Finnlands-
við hjálpuðum Fmnum eins °£ hjálpin tilkynt, að haldið myndi
í okkar valdi stóð innan ramma áfram að safna gjöfum til Finna
hlulieysisins, sagai Halvdan Qg ennfremur var tilkynt að
Koht, í ræðu, sem hann hjelt í skráningarstofan, sem skráð hef-
dag um afstöðu Norðmanna til p. sjálfboðaliða til Finnlands
Finnlandsstyrjaldarinnar. j yrði höfð opin Qg tæki á móti
Koht sagði ennfremur að eng- sjálfboðaliðum, þar til finska
inn Norðmaður með ábyrgðartil-
finningu hefði viljað að Norð-
menn steyptu sjer út í styrjöld,
eins og á stóð.
Hann sagði, að það eitt hafi
verið víst, að ef Norðmenn og
Svíar hefðu leýft enskum og
frönskum hjálparhersveitum að
fara yfir lönd sín til Finnlands
þá hefðu Þjóðverjar ráðist á
Norðurlönd.
Noregur neitaði að leyfa
hjálparhersveitum að fara yfir
land sitt, sagði Koht, en beiðni
um þetta kom ekki fyr en frið-
arumleitanir voru byrjaðar milli
Rússa og Finna og því hefði leyf-
ið haft litla raunverulega þýð-
ingu fyrir Finna.
Að lokum gat Koht þess, að
Norðmenn myndu hjálpa Finn-
um í viðreisnarstarfi þeirra eins
og þeim væri frekast unt.
Súðin var væntanleg til Ilorha-
fjarðar kl. 4 í gær.
stjórnin tilkynti að hún óskaði
ekki eftir sjálfboðaliðum.
Á Norðurlöndum, í Danmörku,
Noregi og Svíþjóð verður Finn-
landssofnun haldið áfram af
fullum krafti. Engar ákvarðanir
hafa verið gerðar um það hvað
gert verður við dönsku sjálfboða
liðana, sem fóru til Finnlands.
18 MILJÓNA
LÁN
Sænska stjórnin hefir ákveð-
ið að veita Finnum lán að upp-
hæð 18 miljónir sænskra króna
til viðreisnarstarfsins.
256 danskir málmiðnaðar-
verkamenn fóru í gær í vinnu-
þjónustu til Finnlands.
Enski sendikennarinn, dr. J.
McKenzie, flýtur háskólafyrirlest-
ur í kvöld kl. 8. Efni: ,,A tour of
Somerset, showing life and hist-
ory in pastoral England". Skugga-
myndir verða sýndar, og er öllum
beimill aðgangur.