Morgunblaðið - 16.03.1940, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 16. mars 1940.
Ófærðin og vega-
vitleysan
Undanfarna daga hefip hlaðið
niður og feykt allmiklum
snjó. Kannske líkt og 1920, en þó
að sjálfsögðu miklu minna en á
22 dögum í febrúar 1898.
Nú er því hentugt tækifæri til
athugunar fyrir meistara vega-
mála og aðra, sem ráða mestu um
það, hvar vegir verða lagðir
framvegis.
Nú ætti Jónas eða skutulsvein-
ar hans að kanna dýpi fannanna
og lengd þeirra á litla vegarspott-
anum hjeðan, um Krísuvík, Selvog
og Olfus. Og mundi þó slíkum
snjóleysugörpum vissara að ganga
í leistabrókum að fornum sið.
Snjórinn sígur fljótt og sjatu-
ar núna þegar hlákan er komin
Er því ekki seinna vænna fyrir
vegameistara eða vandaðan trún-
aðarmann hans og ríkisstjórnaí-,
að ganga úr skugga um besta
stæði fyrir vetrarveg austur um
fjall. Um Krísuvíkurleiðina þarf
vitanlega, ekki að fara til annars
en þess, að sanna ófærðina þar
og dauðadæma það vegarstæði sem
lengstu, dýrustu, verstu og vit-
lausustu leiðina, til samgangna
við austursveitir í snjóavetrum.
Fjárfúlgur svo miklar er nú
þegar búið að leggja í þenna veg
ýsem að engum notum koma enn-
þá, og væntanlega aldrei fyrir
aðra en Hafnfirðinga, til jarðar-
afnota í Krísuvík), að fyrir þær
hefði mátt vera búið að gera bíl-
fært austur um Hellisheiði, sVo
lengi sem bílfært er hjeðan til
Hafnarfjarðar, eða upp að Lög-
bergi.
Ekki vil jeg efa það, að altaf
hafi verið bílfært um endilanga
Smiðjuhæðina á Hellisheiði, þó ó-
fært yrði bæði í Ölfusinu og á
bllum vegum hjer, þegar út úr
bænum var komið. En þó að þessi
höfuðkafli á háheiðinni liafi nú
verið viðurkendur og lagaðnr lít-
ið eitt, kemur hann ekki að ti'ætl-
uðum notum, meðan torfærur ern
austar og algerðar ófærur vestar.
Oft hefi jeg bent á þáð, hverr.it:
ætti að yfirstíga þær ófærur.
(ísafold í okt. 1906 og febr.
1914, Vísir 1928—29, 6.-7. mars
1931 og 25. apr.—7. maí 1936,
Morgunbl. 8. mars 1934). Mun þó
ekki vanþörf *ið rifja það upp
enn einu sinni. Alstaðar þarf að
þræða hæstu hryggi og brúnir,
sem altaf blæs af í byljum og
þegar snjóar í frosti. Öruggasta
leiðin liggur frá Elliðaám, austur
um hæðir og brúnir fyrir norðan
Árbæ, Rauðavatn, Lögberg og
Vötnin, næstum beina leið ú út-
norðurhornið á Svínahrauni.
Þetta yrði miklu styttri leið og
fljótfarnari, en allir krókarnir og
mishæðirnar milli Lögbergs og
vegarhornsins í Svínahrauni. Og
þar að auki laus við alt vatns-
rensli á veginn (með einu stóru
vatnsauga og fáeinum litlum),
laus við krapavöðulinn á Sand-
skeiðinu og leysingavatnsflæði og
ísskriðsáhlaup frá Fóelluvötnum
og Hólmsá.
Ákveðið er víst að leggja svo
veginn frá Svínahrauni á rjettum
stað yfir hraunið, fyrir sunnan
Vellina og Reykjafellsölduna. En
þar byrjar langa axarskaftið, að^
ætla vetrarvegi að liggja þvert
úr leið undir fannferginu í
Þrengslunum svonefndu. Það er
alveg sama lagið og fyr, meðan
ekkert var hugsað fyrir vetrar-
ferðum, þegar Suðurlandsvegur-
inn var þræddur fast við brúnir
og hóla og í djúpum skorum, svo
sem hjá Geithálsi, Bolaöldum,
Reykjadölum og uppi á Hellis-
heiði. Slíka ráðstöfun má ekki
þola. Annaðhvort verður að breyta
þessu ákvæði þegar á þessu þingi,
eða láta bara nauðsyn brjóta lög.
í stað Þrengsla, undir snjófarg-
inu, á vetrarvegurinn að liggja
fyrir ofan skaflana, um grjót-
hrygginn, hraunið og brúnina,
sunnan vegarins: upp í og upp
úr Reykjadalnum. Þá verður
„Fjallið" ekki síður fært, en aðr-
ir kaflar vegarins.
Þarna má vel í mildum vetrum
vinna arðvænlegri dýrtíðarvinnu,
en við snjómoksturinn á niður-
grafna veginum.
22. febr. V. G.
75 ára: Frú Sigiíður
Blöndal
Minningarorð um Sigríði Jóns-
dóttur, Klausturhólum
Frásógn
Gunnars Einarssonar
FRAMH. AF ÞRIÐJU SÍÐU
anir heldur en í Svíþjóð. Þar er
mjög unnið að varnarbyrgjum
fyrir almenning. Þar voru öll ljós
byrgð um nætur, eins og í ófrið-
arríki, og mikill uggur í mönnum
yfirleitt.
Þá daga, sem hann var í Sví-
þjóð, voru frostin þar meiri en
sögur fara af að áður hafi komið
þar. En það þótti honum furðu-
legt, hve vel var hægt að þola
þurra frost þar í kyrru veðri, þó
það væri yfir 25 stig.
Lokuð sundin.
Á leið til Hafnar ætlaði hann
yfir Eyrarsund frá Málmey. En
þann dag, 23. febrúar, var sund-1
ið ófært skipum þar, og óflugfært j
vegna dimmviðris. Þá var farið
með farþegana til Helsingborgar.
Þar slapp ferja í það sinn yfir
Eyrarsund á % klst. En næsta
ferja, sem fór þá leið, var 15
klukkustundir að komast yfrum.
Það var yfirleitt svo þann tíma,
sem hann var í Danmörku, að
alveg var það undir hælinn lagt,
hvernig eða hvenær menn kæmust
ferða sinna þar yfir sundin.
Skömtunarskrifstofa ríkisins
hefir flutt úr Bindindishöllinni í
Tryggvagötu 28.
-OOOOOOOOOOOOOOOoo
SUCCAT
MÖNDLUR
COCOSMJÖL
FLÓRSYKUR
BÖKUN ARDROPAR
Vi)in
Lansravegi 1. Y
Útbú: Fjölnisveg 9 ^
»<><><><><><><><><><><><><><><><>o
Frú Sigríður Blöndal, ekkja
Björns Blöndal hjeraðs-
læknis á 75 ára afmæli í dag.
Frú Sigríður er fædd og upp-
alin í Reykjavík. — Jónas-
sen kaupmaður í Glasgow og
Kristjana Zoega tóku hana til
fósturs. Hjer var hún öll sín
æskuár og undi hag sínum eins
og best varð á kosið. — Og þó
Reykjavík hafi tekið miklum
stakkaskiftum síðustu 50 árin,
og menn kalli það alt saman
framfarir, þá er jeg ekki viss
um að frú Sigríður sje á sama
máli. Unga fólkið skemti sjer
a. m. k. miklu betur í gamla'
daga — að henni finst. Það var
ifjörmeira, eftir því, sem hún
segir.
I mörg ár voru þau hjónin
Björn Blöndal læknir og frú Sig-
ríður á Sævarlandi í Þistilfirði.
Læknisbústaðurinn gamall torf-
bær, með baðstofu og löngum
göngum — en gestastofan fram,
við bæjardyr notuð sem apótek.
Þau hjón kyntust af eigin raun
öllum erfiðleikum sveitalækna
eins og þeir voru þá. Og margt
andstreymi hefir mætt henni am
dagana, ástvinamissir og aðrir
erfiðleikar. En 75 ára gömul læt-
ur hún það alt lítt á sig fá
Hún hefir altaf verið fundvís á
-ólskinsblettina í lífinu, og er
dd með glaðværri lund, er
breiðir yfir alla ójöfnur. Hún er
1 sæl kona. Sólskinsblettur efri
áxanna er heimili dætra henn.
ar við Hringbraut nr. 169, hjer
í bænum. V. St.
FINNLAND.
íEf jeg er að gá yfir gróandi sveit,
hvar góðmenskan kyrláta yljar sinn reit,
til hennar jeg huganum renni. Þ. E.
nn hefir ein af góðkonum
þessa lands lokið störfum
sínum hjer meðal vor og íeitað
sjer æðra starfssviðs „fyrir
handan hafið“.
Sigríður í Klausturhólum andaðist 3.
þ. m. að heimili sínu eftir skamma legu,
en nokkurra ára vanheilsu. í dag verð-
ur hún jarðsett í Klausturhólum. Sig-
ríður var fædd 30. des. 1860 í Eystri-
Sólheimum í Mýrdal. Foreldrar hennar
voru hjónin Jón Þorsteinsson og Ingi-
björg Magnúsdóttir.
Ólst Sigríður upp hjá foreldrum sín-
um á myndarheimili uns hún gekk að
eiga unnusta sinn, Magnús Jónsson
Hjörleifssonar hreppstjóra í Eystri-
Skógum undir Eyjafjöllum 11. júní
1888. Voru þau hjónin systraböm og af
hinum ágætustu ættum. Komin m. a. frá
sr. Jón Steingrímssyni eld-prestinum al-
kunna. Reistu þau hjón þá bú í Stein-
Um undir Eyjafjöllum og bjuggu þar
góðu búi uns þau árið 1895 fluttu sig
búferlum að Klausturhólum í Gríms-
nesi og dvöldu þar upp frá því. Við
Söknuðurinn er því mikill, eftir slíka.
konu, en hann er ekki blandinn sáre-
auka, heldur gleði um fagrar endur-
minningar.
Vinir þínir blessa þig í þakklátri end-
urminningu. St. G-
SVEABORG.
FRAMH. AF FIMTU SÍÐU.
er sagt. Það er gaman að horfa
á þessa ungu Finna, sem með
eldsnörum hreyfingum hlýða á
augabragði hverri fyrirskipan
yfirboðara sinna. Hver hreyfing
ber vott um þrótt og mýkt. Þeir
eru í þjónustu föðurlandsins. Og
hvar skyldi vera æskilegri stað-
ur til heræfinga fyrir unga
Finna, en í Suomenlinna (Svea-
borg) — þar sem mold og stein-
ar fá mál?
Sorgleg er sú tilhugsun,
að vita nú þessa ungu menn
marga hverja fallna eða særða
fyrir byssukúlum Rússa.
-----Húsbyggingar eru all-
, . miklar úti á Sveaborg. Þar eru
01. K,n- rn* J geysimiklir hermannaskalar og
setuliðskirkja stór, frá dögum
rússnesku keisarastjórnarinnar.
er því aðallega bundið hið mikla og
fómfúsa starf þessarar konu.
Þau hjónin eignuðust 3 böm, 2 sonu,
Björgvin og Jón og eina dóttur, er and-j Veitingahús er þar allgott, en
aðist fárra vikna. Björgvin býr nú í' einfalt og íburðarlaust, og enn-
Klausturhólum og tók þar við búsfor-j fremur nokkur íbúðarhús fyrir
ráðum fyrir nokkmm árum af foreldr-
um sínum. En Jón andaðist haustið
1934 og var það inikið áfall fyrir for-
eldrana, því hann var hinn efnilegasti
maður og hvers manns hugljúfi eins
og hann átti kyn til.
Eftir að þau hjón fluttust að Klaust-
urhólum. kom það brátt í ljós, að þar
hafði Grímsnesið orðið fyrir happi við
tilkomu þeirra. En ekki er jeg í vafa
um það, að flutningurinn í þá daga
hefir verið erfiður og margskonar örð-
nauðsynlegt starfsfólk. Annars
er Sveaborg, eins og áður gat,
höfuðstöð hersins — og aðrir
en starfsmenn hans eiga þar
ekki heima, þó að gestir fái að
reika þar um lítið brot úr degi,
fyrir náð herstjórnarinnar. ,
DÓMURINN.
FRAMH. AF FJÓRÐU SÍÐU
ugleika hefir verið við að stríða, enda
jörðin gerólík því gróðurlendi er þau örmur samskonar auð sund milli húsa
ólust upp við. Sá, sem skrifar þessar híer 1 bæ> nokkurskonar almenningsleið,
línur, benti líka á það á gullbrúðkaups- el' enSinn mátti öörum fremur helSa
degi þeirra m. a. á þessa leið: „Eg hefi s.ier veSna nmferðar sinnar, enda er
oft undrast að þessi hjón skyldu flytja ekki s-ýnt; að notendur eða eigendur
hingað í hrjósturlendið af gróðurlend- 't3eðra þriggja húseigna hafi rckið nokk-
inu undir Eyjaf jöllum. Er það gifta ur nauðsyn til umferðar um gang þenna
þessa bygðarlags, sem hefir hlotið hefð-
arheitið Grímsnesið góða, eða er það
hitt, að blóð sr. Jóns Steingrímssonar
þvert yfir milli Austurstrætis og Hafn-
arstrætis, því að hvorir um sig höfðu
og hafa aðgang nægan að húsum sín-
rennur í æðum þeirra, prestsins alkunna um yfir loði1- sjalfra sin. Skilyrði til
er stöðvaði hraunflóðið, er hann gekk
í kirkjuna með sinn örvinglaða söfnuð,
að þau eins og hann hafi viljað búa við
„hraunröndina“.
En víst er um það, hvað sem hefir
valdið því, að þau fluttust að Klaust
þess, að umferðarrjettur um gang þenna
skapaðist fyrir hefð hafa því ekki
verið til. Hvorugum aðilja var því skylt
að halda gangi þessum opnum til um-
ferðar,, og hefir gagnáfrýjandi því með
fullum rjetti þvergirt hann á lóðarmörk-
FRAMH. AF ANNARI SÍÐU
arinnar er að útvega þessu fólki
samastað. Reynt verður að haga1
því þannig til, að fólk úr sömu
hjeruðum geti sest að saman í j
nýju heimkynnunum. Þannig
verða íbúar á Kirjálaeiði fluttir
inn í mitt land og fólkið, sem
heima átti við Ladogavatn verð-
ur flutt vestur á bóginn og sest
að í hjeruðunum umhverfis Ábo
og Vasa.
Eftir er svo að útvega öllu
þessu fólki húsnæði og skapa því
atvinnuskilyrði.
Súðin er væntanleg til Reykja-
víkur eftir hádegi í dag úr strand
ferð að austan.
urhólum, að þau ,skipuðu vel stöðu um liaun 19- okt. 1938. Verður sam-
sína í hinu nýja bygðarlagi. Magnús1 kvæmt Þessu að sýkna aðilJa hvorn af
gerðist brátt einn af forystumönnum ' kröfum hins um umferðarrjett um gang
sveitar sinnar og hún gerðist á sama inn> svo °S þessvegna að ómerkja ákvæði
hátt ein hin besta húsmóðir sveitarinnar. nierkjadómsins um skyldu gagnáfrýj-
Enda þóti Klausturhólar sjeu frekar, nada fil hrotttöku girðingarinnar og
afskekt jörð., atvikaðist það svo, að. dagsektir.
inargra leiðir lágu þangað. Þar var þá
lília kirkjustaður. Það var aðdáunar-
Því dæmist rjett vera:
Gagnáfrýjandi, Austurstræti 3 h.f.,
4 U G A Ð hvflht
T»»'f frteranvrn'T. !'
THIFLf
vert á messudögum að sjá, með hve mik- á að vera sýkn af kröfu aðaláfrýjanda,
illi alúð hún tók á móti kirkjugestum Sigurþórs Jónssonar og Isleifs Jakobs-
og það er jeg sannfærður um að ástúð sonar sem eigenda Veltusunds 1 og
hennar og veitula hönd hefir mjög stutt Hafnarstrætis 4, um viðurkenningu á
að góðri kirkjusókn í Klausturhólum. | eignarrjetti þeim til handa framan-
Það liggur nú í augum uppi, að slík ’ greindri gangspildu á austanverðri lóð
kona, sem Ijet sjer svo ant um aðra,! gagnáfrýjanda frá Austurstræti til lóða
utan heimilis, hafi verið fyrinnyndar marka nefndra fasteigna aðilja. Aðiljar
húsmóðir, enda var hún elskuð og virt eiga að vera sýknir hvor af annars kröf-
af öllum sem dvöldu á heimilinu. Má : um um viðurkenningu á umferðarrjetti
þá líka gera sjer í hugarlund, hve góð um tjeða gagnspildu milli Austurstræt-
eiginkona og móðir hún hefir verið. is og Hafnarstrætis.
Hjónabandið var óvenju langt og far- Ákvæði lóðamerkjadómsins um brott-
sælt, enda voru þau hjón lík um margt töku girðingar gagnáfrýjanda og um
og eiginmaðurinn henni samhentur og dagsektir eiga að vera ómerk.
samhuga í öllu og reyndist hann henni Málskostnaður fyrir báðum dómum
ávalt eins og hugur hennar stóð til. falli niður.