Morgunblaðið - 20.07.1943, Page 2

o
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 20. jálí 1943.
— Árásin á Róm
Framhald af bls. 1.
leg og menningarleg verð
mæti í borginni. \>.r sagt
á flugmiðunum, að vel gæti
verið tað fastistastjórnin
sjálf ljeti varpa niður
sprengjum á Vatikan-borg
ina og aðra sögulega staði
til þess að telja fólki trú
uni, að bandamenn væri
þ>ar að verki.
EINGÖNGU AMER-
ISKAR FLUGVJELAR.
- Denis Marvin, frjettarit
ari R,euters í aðalstöðvum
bandamanna í Norður.
Afríku, símar um loftárás
ina á Róm, að það hafi
eingöngu verið amerískar
flugvjeliar, sem árásina
gerðu. Fyrst komu fljúg-
andi virki yfir borgina, og
höfðu þær enga orustuflug
vjelavernd, og síðar komu
MitchelL og Marauder-
sprengjuflugvjelar og höfðu
þær Lightning-orustuflug-
vjelar sjer til varnar. Loks
komu Libetrator-sprengju-
flugvjelar yfir borgina og
voru engar orustuílugvjel-
ar í fylgd með þeim.
Fyrstu sprengjurniar
fjellu til jarðar kl. 11.13,
er fljúgandi virkin gerðu á
rás á Sap Lorenzo járn-
brautarstöðina, sem er um
6 km. frá Vatikan-borg-
inni. Þremur stundarfjórð-
ungum síðar var gerð önn.
ur árás á stöðina. Næst
ger0u Liberator-flv^vjelar
árás á Littorio-stöðina og
um siama leyti gerðu aðrar
flugvjelar árás á Ciamp-
ino-flugvöllinn. Árásin
stóð yfir í 2y> klukku.
stund.
SJERSTAKLEGA
ÆFÐIR FLUGMÍINN.
Flugmennirnir, sem þátt
tóku í árás þessari, höfðu
verið sjerstaklega undir
það búnir. Þeir, sem stjórn
uðu árásinni, eru vel kunn
ugir í Róm, en allir flug-
mennirnir höfðu tímum
saman kynt sjer uppdrátt
af borginni. Á uppdrátt-
um, sem flugmennirnir
höfðu meðferðis, voru skot
mörkin sjerstaklega merkt
og ennfremur staðir eins
og Vatikanborgin og þar
með Pjeturskirkjian og
Pálskirkjan. Hafði verið
gerður hringur umbverfis
þessa staði og fleiri, og
stóð í hringnum: ,,Má ekki
undir neinum kringum-
stæðum laska“.
SKOTMÖRKIN.
Bent er á. að járnbraut-
arstöðvarnar Littorio og
Lorenzo hafi afar mikla
hernaðarþýðingu. Um þessar
stöðvar fara allir flutning
ar til Suður-Ítalíu. Littorio
er um 6 km. fyrir norðan
miðbik Rómaborgar, og
járnbnautirnar, sem þar
fara um, ganga allar f.yrir
rafmagni. Lorenzo-stöðin
er ekki síður merkileg frá
hernaðarlegu sjónarmiði.
Þar koma saman járnbraut
ir frá Neapel, Genuia og
Florens.
KONUNGSHJÓNIN
SKOÐA SKEMDIRNAR.
Útvarpið í Rómaborg
skýrði frá því í dag, að
konungur og drotning ítalíu
hefðu farið til að skoða
skemdirnar, sem urðu í
loftárásinni, og ennfremur
hefðu þau heimsótt þá, sem
slösuðust í árásinni.
„11 sökkvandi
skip“ Quislings
Frá norska blaðafulltrú-
anum:
FRÁ STOK.KHÓLMI er
símað. að blaðið „Dagens
Nyheter“ þar í borginni
skýri svo frá í grein, sem
heitir ,,Hið sökkvndi skip“:
Quislingar eigi sífelt við
að stríða vaxandi erfið-
leika við að hialda saman
liði sínu. Foringi „hirðar-
innar“ Möystad, Johan
Stenersen útgerðarmaður,
er andaðist akyndilega,
biskup Quislinga í Bergen,
Falck.Hansen og forseti
bæjarstjórnar í Tönsberg,;
Bjerek, hafa fyrirvaralaust
lagt niður störf sín. Segir
blaðið, að fjöldi af óbreytt
um liðsmönnum í flokki
Quislings sjeu nú orðnir
óttaslegnir um hvað bíði
þeirra, og jafnvel innan-
ríkisráðherrann, Hagelin,
sje farinn að vinna með
föðurllandsvinum gegn
Quislingum.
Á æskustöðvum Quis_
ligns, Þelamörk, hefir
flokksmönnum hans fækk-
að síðan í febrúar úr 2600
í 300. En í Svíþjóð verða
menn varir við flóttann úr
flokki Quislings á því, hve
margir fyrverandi flokks-
manna hans eru meðal
flóttamanna þeirr.a, er leita
til Svíþjóðar. Þangað hafa
nú flúið margir þeir, er
voru um skeið í hinni svo
nefndu ,,Noregs-herdeild“.
Blaðið segir, að ástæðan
fyrir flóttanum úr flokkn-
um sje sú, að þeir, Quisling
ar, eru nú farnir að sjá,
að dagur reíkhingsskilanna
nálgast.
Greinin endar á þessa
leið: Þrátt fyrir vaxandi
erfiðleika og aukna kúgun
og hiarðstjórn í Jandinu,
verður almenningur í Nor.
egi bjartsýnni með degi
hverjum.
Það er og verður til ó-
gleymanlegs heiðurs fyrir
norsku þjóðina, að megnið
af öllum Norðmönnum
fjekkst aldrei til þess að
fara út í það skip, sem
^otturnar eru nú byrjaðar
lað yfirgefa.
ÞÝSK KOL
BLACKPOOL í gær: —
Þing kolahámuverkáTiianfiaj
sem stendur yfir hjer þessá
dagana samþykkti í dag, að,
sámtök námuverkamanna geri
alt sem í þeirra valdi stendur
til að koma í veg fyrir, að
þýsk kol verði notuð eftir
styrjöldina til að lækka kaup
og kjör breskra kolanámu-
verkamanna. — Iieuter.
Fram komið frá
Akureyri
— KNATTSPYRNUFJE- ;
LAGIÐ FRAM kom til bæj- |
arins s. 1. sunnudagskvöld
eftir 10 daga ferð til Akur-
eyrar.
Ragnar Lárusson, formað-
ur Fram, skýrði blaðinu svo
frá í gær, að ferð þessi hefði
verið í alla staði hin ánægju-
legasta. Fram fór norður í
boði í. R. A. Sama kvöldið
og þeir komu, sátu þeir sam-
sæti hjá í. R. A. Fram dvaldi
í barnaskólanum, fengu tvær
stofur til umráða og borðuðu
í Verslunarmannafjelagshús-
inu.
Als kepti Fram 4 leiki á
Akureyri, 3 við úrvalsliðið og
eínn við K. A. Tveir leik-
irnir urðu jafntefli en Fram
vann tvo.
Fram fór í boði I. R. A. í
Vaglaskóg og að Mývatni. —
Var þá snæddur hádegisverð-
ur í Reykjahlíð og fóru þar
fram ræðuhöld. Einnig var
farið að Möðruvöllum, til
Hjalteyrar og víðar um Eyja-
fjörð. Dansleikur var haldinn
fyrir Fram s. 1. föstudag og
á laugardaginn var fjelaginu
haldið kveðjusamsæti. Voru
þar samankomnir knatt-
spyrnumennirnir af Akur-
eyri og forráðamenn þeirra.
Þar afhenti I. R. A. hverj-
um manni pappírshníf úr
hreindýrahorni og var graf-
ið á þá að þeir væru gefnir
af I. R. A. 1943 og nafn
mannsins. Knattspyrnumenn
irnir frá Akureyri, sem komu
á landsmótið gáfu Fram
stóra litaða ljósmynd af Ak-
ureyri.
Fram gaf aftur á móti í.
R. A. stóran silfurbikar til
þess að keppa um í knatt-
spyrnu * í Norðlendingafj órð-
ungi. Var letrað á hann hverj
ir gæfu hann og Ihvenær. Auk
þess gaf Fram hvoru fjelag-
inu, K. A. og Þór, málverk
frá Þingvöllum.
Móttökurnar voru með á-
gætum, sagði Ragnar Lárus-
son að lokum, allir íþrótta-
mennirnir sýndu þá höfð-
ingslund og drengskap, sem
best hefði verið á kosið. —
Akureyrarförum Fram munu
verða ógleymanlegar þessar
samverustundir með íþrótta-
mönnum á Akureyri.
Vaxandi ókyrl
í Danmörku
CHARLESTON, SÖUTH
CAROLINA. — I fregn frá
Stokkhólmi er sagt frá því,
að Svenska Dagbladet hafi
skýrt frá samþykt æskulýðs-
deildar róttæka flokksins
danska, en hún var gerð að
Hróarskeldu á fundi þeirra
þar. Fundurinn skýrði frá
því, að samkomulagið á milli.
clönsku lögreglunnar og al-
mennings hafi versnað svo
mikið, að nú horfi til vand-
ræða. Vantraustið á dóms-
rnálakerfið danska er stöðugt
að vaxa.
HRAÐFLE Y G ASTA ORUSTUFLUGVJELIN
„Typhoon" orustuflugvjelar eru taldar einhverjar hraðfleyg-
ustu orustuflugvjelar í heimi. Breski flugherinn er nú farinn
að nota þessa gerð orustuflugvjela í stærri stíl. Vjelar þessar
hafa fjórar fallbyssur í vængjunum.
Catania
CATANIA, sem mest hef-
ir verið barist um undan-
farna d:aga, er aðalborgin á
austurströnd Sikileyjar og er
um 90 km. suður af Messina
og um 200 km. frá Palermo.
Catania er við hraunbreiðu.
Borgin sjálf er ekki sjerstak-
lega fögur, en umhverfið
þykir sjerstaklega fallegt og
eldfjallið Etna (10.800 fet)
hefir dregið margan ferða-
langinn til borgarinnar. Jörð
in er ákaflega frjósöm og þar
eru fimm uppskerur árlega.
LOFTSLAGIÐ er ekki eins
milt og t. d. í Palermo. —
Sumrin eru heitari og vetur
kaldari, en góðviðrisdagar
eru þar margir og er Catania
álitin einhver sólríkasti stað
ur á Sikiley.
ÍBLJATALA borgarinnar
var árið 1936 244.972. Há-
skóli er í borginni, sem var
stofnaður 1434 og árið 1936
voru þar 2.720 stúdentar. —
Bellini, frægur ítalskur ó-
peruhöfundur fæddist í Ca-
tania árið 1801, og hann er
grafinn í dómkirkjunni.
SÖGULEGT YFIRLIT. —
Nafnið Catania er senni-
lega frá grísku og þýðir
„undir Etnu“. Borgin var
stofnsett 729 fyrir Krists og
varð brátt þýðingarmikil
borg. Borgin var oft undir
erlendri stjórn. Um tíma var
Catania aðalborg Aþenu-
manna í leiðangri þeirra til
Sikileyjar. Síðan komst borg-
in undir rómverska stjórn.
Borgin hefir oft orðið fyrir
miklum skemdum af völdum
.larðskjálfta og e'dgosa, eink-
um 1069, þeg : ■ hraunleðja
frá Etnu fylti höfnina að
nokkru leyti, þótt borgin
bjargaðist. Hinsvegar lagðist
borgin sjálf svo að segja í
rústir í jarðskjálfta 1693.
Síðan var bo.rgin endurreist
og síðustu 20 árin hefir borg
in vaxið og verið mikill versl-
unarstaður. Einkum hefir
verlð flutt út þaðan mikið
af brennisteini.
ELDFJALLIÐ ETNA er
sennilega eitt þektasta fjall í
Evrópu. Það er erfitt að kom-
og Etna
ast að gignum að vetrarlagi,
en að sumarlagi tekur ferð
þangað frá Catania um 22
klukkustundir.
- Sikiley
Framh. af 1. síðu.
Þjóðverjum skamt frá Gram-
michele. Var þar um að ræða
fámenna hersveit úr Tlerman
GÖring herfylkinu. Þegar
Þjóðverjar sáu að hverju:
stefndi, að Kanadamenn
myndu taka borgina. flýttu
beir sjer að taka öll farar-
tæki í sínar hendur og skyldu
Italana eftir, eins og þeir
srerðu í Afríku.
Kanadamenn hafa nú tekið
um 7000 fanga. Breskur liðs-
foringi, sem barðist í Norður-
Afríku segist aldrei hafa sjeð
neitt þvílíltt í Afríku eins og
hann hafi sjeð á Sikilev. í
Afríku hafi Italir þó reynt
að sýna einhvern vilja til að
berjast, en í flestum tilfellum
ó Sikiley vefist þeir hr.einlega
upp. Lítið, sem ekkert hafi
verið gert til að torvelda
bandamönnum framsókn eft-
ir vegunum. Það hafi að,
eins verið um óverulegai’
hindranir að ræða alla ]ð frá
ströndinni, l>ar til komið var
að Garmmichele, bá fyrst hafl
orðið var við landsprengjur.
Páfinn skoðar
skemdirnar
London í gærkveldi.
ÍALSKA frjettastofan
skýrir frá því í kvöld, að páf-
inn hafi verið rólegur í her-
bergi sínu meðan á loftárás-
inni stóð. Þegar merki var
gefið um, að hættan væri lið-
in hjá bað hann um frjettir
af tjóninu. Síðan fór hann
með einkafrj ettaritara sínum
monsignor Montine, til Bast-
ilica Sán Lorenzo fuero de
Mura og til Veano-kirkju-
garðsins, sem frjettastofan
segir að hafi orðið fyrir
skemdum.
Fjöldi fólks hafði safnast
saman á toginu fyrir framan
kirkjugarðinn
—Reuter.