Morgunblaðið - 19.09.1943, Blaðsíða 11

Sunnudagur 19. sept. 1943
MORGUNBLAÐIÐ
11
ífrig
fjölskyldu til að greiða skuld-
h* sínar. Jasmin hældi ho'num
fyrir það, og ef Yen hefði þor-
að að horfa beint framan í
hana, hefði hann sjeð, að augn
hennar voru tárvot af samúð.
Síðan var það, að fóstran koni
valtrandi á reyrðum, viðkvæm
um fótum og helti sjer yf;r
hann. „Sonur og sonarsonu.*
skjaldböku, hvað ertu að gera
hjerna allan þennan tírna?
Komdu þjer áfram, skussihn
þinn!“ Yen tók upp kerin sín
<)!. þrammaði af stað.
Kvöld eitt, er hann vai’ bú-
inn að koma með seinni vatns-
sendinguna til húss útlending-
anna, og var nýkominn út fyr-
ir hliðið, heyrði hann lágt fóta-
tak fyrir aftan sig.
Er hann leit við, sá hann, að
Jasmin gekk á eftir honum á
tungibjörtu strætinu, en hjelt
sjer í hæfilegri fjarlægð, næst-
um eins og hún væri kona
hans. Ilann i.jest ekki sjá hana
og gekk áfram. Þegar hann
kom til búðar Lipgs, lagði
hann frá s.jer vatnskerin og
gægðist út um rifu á glugga-
hleranum., Jasmin gekk hægt
fram og aftur um strætið með
körfu í hendinni, eins og' hvm
væri að versla. Yen þvoði sjer
í skyndi hendur og andlit og
skolaði munninn, en hann át
ekkert, því að magi hans virt-
i,st dragast saman af eftirvænt-
ingu. Þegar hann kom út aft-
ur og tók stefnu íáttina til
borgarmúranna, fylgdi Jasmin
honum eftir. Hann fór í gegn-
um nýja skemtigarðinn og yf-
ir bogadregna brú, sem lá yfir
slau'ðinn, og settist niður í
grasið hinum megin. Brátt sá
hann, hvar Jasmin kom yfir
brúna. Hún hægði óðum göng-
ima og' að dálítilli stund lið-
inni settist hún niður í hæfi-
legri fjarlægð frá honum.
Þannig sátu þau tvö, og
horfðu á mánann, sem skein
gegnum gegnum silfurlitaða
móðuna yfir hrísekrunum.
Þetta var hlý, björt nótt;
froskarnir kvökkuðu á skurð-
bakkanum, og í fjarska kvað
yið söngur næturgalans. Yen
var sæll og glaður, og hjart-
anlega sáttur við tilveruna.
Þegar hann leit á Jasmin, sat
hún með hendur í keltunni,
brosti lítið eitt og var niður-
lút, og þessi óvanalega, þögla
auðmýkt hennar fjekk hjarta
hans til að slá örar. Eftir dá-
litla stund stóð hún upp og
hann gekk í humátt á eftir
henni meðfram skurðinum.
Það var lítið skýli við veg-
inn, sem burðarkarlar og
ferðamenn gátu hvílst í. Jas-
min nam staðar í skugga þess,
ög Yen dró hana nær sjer.
Blóðið fór að sjóða í æðum
hans. Hann tók hana þarna,
meðan húm kvöldsins færðist
yfir.
Fáeinum vikúm síðar sagði
Jasmin honum, að hún væri
þunguð. Jeg tek hana mjer
fyrir konu, hún verður mjer
áreiðanlega góð kona, hugsaði
hann oft næstu dagana. Og
hann fór að spara saman kop-
arskildingum til þess dags,
sem sonur hans fæddist. Ilann
hugsaði án afláts: Ef rnjer er
ætlað að eignast sonu og sofa
hjá eiginkonu, því skyldi það
ekki mega vera stúlka, sem
mjer geðjast vel að, er þrifin
og kann að lesa 1 En hann
þorði ekki að minnast á þetta
við fjölskyldu sína, því að
hann vissi vel, að Jasmin
mvndi ekki passa inn í Liuigs-
fjölskylduna, og auk þess var
hann lofaður Wong Sing.
Ivvmld eitt eftir vinnu varð
hann skyndilega óvenju hug-
rakkur, svo að hann fór yfir
brúna áleiðis til hviss forfeðr-
anna. Hundarnir þektu af hon-
uiu lyktina og geltu ekki að
honum, og hann varð hvorki
fyrir ásælni ræningja nje anda
á leiðinni heim.
Myrkur grúfði yfir húsinu
og allir voru í fasta svefni,
Hann kallaði lágt á móður
sína, og hún heyrði þegar í
stað til hans og opnaði fyrir
honum. Hungur og áhygg.jur
höfðu sett sinn svip á andlit
hennar og Inin var gömul og
slitin löngu fyrir tímann. Þeg-
ar Yen sá hrukkótt og þreytu-
legt andlit hennar, fjell hon-
um allur ketill í eld og opnaði
ekki munninn. Það er enn nóg-
ur tími til að segja þeim frjett-
irnar, hugsaði hann með sjer.
Hann sagði þeim, að hann
hefði einungis komið til að
vitja um líðan hinnar hábornu
fjölskyldu sinnar, og brátt var
slökt aftur á lampanum. Yen
lagðist til svefns við hlið yngra
bróður síns.
Daginn eftir eyddi hann
fimrn koparskildingum í
kyndla og færði Jasmin þá.
„Þú verður að fórna guði þín-
um þessu, og það sakaði ekki,
þótt þú fórnaðir einnig kyndl-
um eða anda-peningum handa
Gyðju miskunnseminnar í hofi
Konfúsíusar“, sagði hann við
hana.
Þegar Jasmin fór að þykna
undir belti og þær fóstran og
hin útlenda húsmóðir hennar
uppgötvuðu, að hún var þung-
uð, urðu miklir kveinstafir og
gauragangur. Jasmin var rek-
in á gaddinn, og þegar Yen
kom með heita vatnið, fjekk
hann þá mestu fúkyrðadembu,
sem hann hafði heyrt á ævinni.
En verst af öllu var þó, að út-
lendu djöflarnir sviftu hann
lífsviðurværi sínu. Hr. Ling,
kaupmaðurinn, sem Yen vann
hjá, var maður kristinn, þess-
vegna höfðu útlendingarnir
keypt af honum heita vatnið.
Dr. Lee, langi og mjói maður-
inn með síða háriðyfór til
hans og krafðist þess, að Yen
yrði rekinn. Ilr. Ling hneigði
sig tiT samþykkis. „Útlending-
arnir þekkja ekki umburðar-
lyndi, sonur sæll“, sagði hann
afsakandi við Yen, þegar hann
vísaði honum á dyr. Það var
lítil huggun í öllum raununum,
'sem nú steðjuðu að Yen. Ilann
aflaði sjer nýs hugrekkis með
því að fara á einn fund Nýja
flokksins, og fór beint heim til
fjölskyldu sinnar þaðan, til að
ráðfæra sig við hana.
Móðir Yens grjet hl.jóðlega.
Deila hans við frænda sinn og
eldri bróður olli mun meira há-
reysti. Ilann yar enn belgfull-
ur ■ af frelsis- og uppreisnar-

kenningum Ný.ja Flokksins og
helti s.jer yfir hina skelfdu
fjölskyldu sína. „Hver á að
borga fjölskyldu Wong Sing
skaðabæturnar fyrir heitrofið
og gabbið ?“ æpti föðurbróðir
hans hvað eftir annað. „Wong
Sing er ekki þriggja aura
virði“,- æpfi Yen háðslega á
rnóti. „Hún er sýkt og rotin,
og hefir haft mök við hermenn-
ina; hún hefir skotrað til
þeirrav ranveygðum glyrnun
um, og jeg skal borga henni
það, sem hún er verð“.
Þessi ósyífnislegi og ógeðs-
legi talsmáti, þegar heitmey
hans átti í hlut, gerði aðeins'
ilt verra. Fjölskylda Wong
Sing heimtaði þrjátíu taels í;
skaðabætur. Málið komst
meira að seg.ja fyrir þorpsöld-
ungana. Fjölskylda Yens beið
mikinn álitshnekki, því að hún
gat ekki einu sinni borgað átta
taels, sem samið var um að
lokum. Til þess að bjarga
sóma sínum útskúfaði fjöl-
skyldan Yen algerlega og op-
inberlega. Ilonum fanst eins
og himininn væri að hrynja
ofati á síp1.
Sonur Yens fæddist því ekki
í húsi forfeðranna, heldur á
spítala útiendinganna. Þar
sem Jasmin var nú gift kona,
var hún flutt þangað, þegar
tími kom til, og dr. Lee ann-
aðist hana sjálfur og gerði bað
vel. Á þessum tíma vann Yen
fyrir s.jer með mestu óþverra-
vinnu, sem til var. Hann tók
stórar krukkur, sem inni-
hjeldu mannasaur og allskyns
sorp, og bar þær út fyrir borg-
ina; þar voru þær tæmdar í
hauga. Lyktin af þessu starfi
loddi við föt, hans, þegar hann
kom á spítalann til að sjá son
sinn. Það va r laglegur og
sterkbygður drengur, með
þykt, svart hár, og þegar á
þriðja degi reyndi hann að
brosa. Þau kölluðu hann Seile-
ong.
Hjartalausi risinn
, ÆFINTÝRI EFTIR JÖRGEN MOE.
5.
„Auðvitað trúi jeg því, fyrst þú segir það“, sagði kóngs-
dóttir.
,,Æ, skelfingar auli ertu“, sagði risinn. „Aldrei finnur
þú þann stað, þar sem jeg geymi hjarta mitt“.
„Já, en gaman væri nú samt að vita hvar það væri“,
sagði kóngsdóttir.
Þá gat risinn ekki lengur að sjer gert, en varð að segja
hvar það væri: „Langt, langt í burtu í vatni einu er hólmi
nokkur“, sagði hann. „í hólma þessum stendur kirkja, í
kirkjugólfinu er brunnur, á brunninum syndir önd, í önd-
inni er egg og í eggi þessu er hjartað úr mjer, góða mín“.
Snemma næsta morgun, þegar enn ekki var orðið bjart,
fór risinn aftur til skógar. „Já, nú verð jeg að fara af stað
líka‘, sagði Randver konungsson, „bara að jeg rati nú!“
Hann kvaddi því kóngsdóttur, sagðist koma aftur, og þeg-
ar hann kom út úr herberginu, stóð úlfurinn þar enn og
beið konungssonar. Honum sagði Randver hvað skeð
hefði í húsakynnum risans, og sagði að nú vildi hann kom-
ast til kirkjunnar, sem brunnurinn var í, bara ef hann
rataði þangað. Þá bað úlfurinn hann um að setjast á bak
sjer, hann sagðist skyldi rata, og sv®. þaut hann af stað
yfir fjöll og dali og fór sem vindur væri.
Þegar þeir höfðu haldið áfram marga daga, komu þeir
loks að vatninu. Þá vissi konungssonur ekki, hvernig
hann ætti að komast út í hólmann, en úlfurinn bað hann
vera óhræddan, og lagði til sunds með hann á bakinu,
synti yfir í hólmann. Svo komu þeir að kirkjunni, en
kirkjulykillinn hjekk hátt uppi í turninum, og' konungs-
sonur vissi ekki, hvernig hann ætti að ná í hann. — „Nú
verðurðu pð kalla á hrafninn“, sagði úlfurinn. og um leið
og hann kallaði, kom hrafninn, flaug eftir lyklinum, og
svo komst Randver inn í kirkjuna. Þegar hann kom svo
að brunninum, synti öndin þar fram og aftur, eins og
risinn hafði sagt. Svo fór hann að reyna að lokka öndina
til sín, og að lokum synti hún til hans og hann greip hana.
En um leið og hann lyfti henni upp af vatninu, verpti hún
egginu, og nú vissi Randver alls ekki, hvernig hann ætti
að ná í það. „Nú verðurðu að kalla á laxinn“, sagði úlf-
urinn, og það gerði Randver. Svo kom laxinn og náði í
eggið, og þá sagði úlfurinn, að hann skyldi kreista eggið,
og um leið og Randver gerði það, æpti risinn.
„Kreistu það aftur“, sagði úlfurinn, og þá vældi risinn
enn aumlegar og bað svo aumkvunarlega um líf, hann
skyldi gera alt sem konungssonur vildi, ef hann fengi að
halda lífi, og kóngssonur kreisti ekki hjartá hans sundur.
Prestur nokkur, sem var orð
Hagður maurapúki, ætlaði að
graí'a niður peninga sína, en
hugkvæmdist þá, að þeir
myndu best geymdir í stokkn-
um hjá kaleiknuni og oblát-
unum. En til frekari fullvissu
skrifaði hann á lokið á stokkn-
um: „Dominus est in ipso
loco“ (Drottinn er á þessum
Stað). Þjófur kom og stal pen-
ingunum, en skrifaði um leið
á stokklokið: „Surrexit, non
est hic“ (Hann er upprisinn
og er ekki hjer).
★
„Heyrðu mig, Samúel. Þeg-
ar þú baðst hennar Önnu,
f.jelstu þá á knje fyrir
'hénni V ‘
„Nei, kunningi, það var
ekki hægt, því að hún sat á
þeim“.
★
Um 1890 var sagt um Tyrki:
Tyrkir drekka aldrei áfenga
drykki, fara ekki illa með
skepnur, eru kurteisir við
kvenfólkið og ætíð góðir við
börn. Af þessu öllu þekkjast
Tyrkir frá hinum siðuðu þjóð-
um.
★
Stúdent, sem var mjög gef-
inn fyrir að veðja, tapaði eitt
sinn 50 krónum í veðmáli. Hon
um varð þá að orði við kunn-
ingja sinn:
„Jeg skal aldrei veðja oft-
ar‘ ‘.
„Heldurðu að þú getir stað-
ið við það?“ spurði kunning-
inn.
„Hverju viltu veðja?“
★
Nelly litla: 1 hvaða kirkju
varstu gift, amma mín?“
Amman: Jeg var ekld gift
í neinni kirkju, góða mín; jeg
var fjarskalega slæm stelpa.
Jeg strauk í burtu með honum
afa þínum.
Nelly litla: Mikil ósköp eru
að heyra þetta. Jeg skal víst
aldrei strjúka í burtu með
eins gömlum manni og hann
afi minn er.
Hjer er dánartilkynning,
sem birtist í blaði einu nokk-
uð fyrir síðustu aldamót:
„Hjer með er jeg svo djarf-
ur, að drottinn á sínu 54. ári
eftir í JJ= ár að hafa þjáðst af
mikilli sívaxandi vanheilsu,
burtkallaði með blíðri og ró-
legri burtför kl. 10^4 f- hád.
mína elskuðu eiginkvinnu Bir-
gittu Ólafsdóttur til betra lífs,
í hverju við höfum getið 4 syni
og 1 dóttur, og tekur einn
þeirra á móti bénni liinumegin,
einn í Ameríku, einn hjá kaup-
manni Löjhner og einn á
Fröhset.
Virðingarfylst
Ole Iíaldorsen, hjólasmiður.