Morgunblaðið - 12.12.1943, Blaðsíða 9

Sunnudagur 12. des. 1943.
MORGUNBLAÐIÐ
9
Tillaga um nýjan
flokk.
í HINUM nýja frjóanga
Hriflumenskunnar, vikublaðinu
,.Bónda”, birti Elgill Thoraren-
sen kaupfjelagsstjórí að Selfossi
nýlega grein, þar sem hann
heldur því eindregið fram, að
stofna þurfi nýjan stjórnmála-
flokk, því leiðtogar Framsókn-
arflokksins, er mestu ráða þar,
hafi svikið stefnu flokksins, og
sjeu orðnir altof leiðitamir kom
múnistum.
í dreifibrjefi, sem Jónas
Jónsson hefir nýlega sent út
um sveitir, gerir hann grein
fyrir hinum ömurlegu heimil-
isástæðum í Framsóknar-
flokknum. í allan fyrravetur,
segir hann, sátu miðstjórnar-
menn og þingmenn Framsókn-
ar öllum stundum á fundum
með kommúnistum, til að leit-
ast við, að fá inngöngu í sam-
býli við þá um stjórn landsins.
Þangað til í fyrravor, að kom-
múnistar hættu að sækja þessa
vinafundi, en Framsóknarkemp
urnar sátu einir eftir, eins og
vonsviknar unnustur, sem
tungumjúkir menn hafa svikið
í trygðum.
Jónas Jónsson lýsir í dreifi-
brjefinu merkilegri blindu
flokksbræðra sinna, sem sjá
ekki hið staðfesta djúp milli
kommúnista og bænda. Hann
segist sjá þetta vel nú orðið,
og hafa skrifað um kommúnista
í vikublaðið „Dag” á Akureyri,
í alt sumar og fengið fyrir þau
skrif mikið lof meðal bænda,
en blaðið aukna útbreiðslu.
í Tímann má Jónas ekki
skrifa lengur, sem kunnugt er.
Ástæðurnar fyrir því, að for-
máður Framsóknar er sviftur
málfrelsi í dálkum Tímans,
hafa aldrei komið eíns skýrt
fram, eins og í þessu dreifi-
brjefi hans.
En Agli Thorarensen kaup-
fjelagsstjóra í Sigtúnum, lýst
ekki á blikuna. Hann vill yfir-
gefa það skip, sem hann telur,
að því komið að liðast í sund-
ur. Hann vill hafa nýtt flot-
holt fyrir sig eða farkost, með
því að stofna nýjan flokk, eins-
konar fimta hjól á Alþingi.
Tíminn kvartar.
EN TÍMAMENN vilja þetta
ekki. Þeir vilja ekki viður- j
kenna að neinar uglur sjeu í
þeirra mosa. Síðasta tölublað
Tímans er að mestu leyti til-
einkað Agli. Byrjað með skjall
grein, þar sem honum er bent
á, að vel hafi verið með hann
farið, hann hafi yfir engu að
kvarta, hann hafi blómstrað
undir svuntuhorni Framsóknar
gömlu, og ekki hafi annað ver-
ið sýnilegt, en þessi öndvegis-
kaupfjelagsstjóri, hafi unað
sjer vel í þessu skjóli.
Hinumegin á sama blaði er
fimm dálka byrjun á svargrein,
til hinS vanþakkláta kaupfje-
lagsstjóra. Þar er margt sagt
og flestu snúið öfugt. Þar seg-
ir m. a., að Framsóknarflokk-
urinn hafi í allan fyrravetur
verið að snúa á kommúnista,
alveg fram á vor, þegar kom-
múnistar, eins og Jónas Jóns-
son upplýsir, nentu ekki leng-
ur að tala við Eystein Jónsson
og Hermann.
í Tímagrein þessari er það
tekið fram,Ag!i Thorarensen til
huggunar, að Eysteinn Jónsson
REYKJAVÍKURBRJEF
unnið í stjórn með Ólafi Thors
óg Jakób Möller,“en Framsókn-
ar'flokkurinn gæti hinsvegar
gengið til samstarfs við aðra
Sjálfstæðismenn.
Þarna komu eyrun sjálf-
krafa undan gærunni. Menn
taki eftir. Eysteinn Jónsson og
Hermann hafa ausið fyrri
samstarfsmenn sína, Olaf Thors
og Jakob Möller, svo miklum
tilhæfulausum svívirðingum og
álygum, að þeir tveir geta ekki
hugsað sjer að taka upp sam-
starf við þessa Sjálfstæðis-
menn. En úr því þeir geta það
ekki. þá koma ekki aðrir Fram
sóknarmenn til greina. í Fram-
sóknarflokknum er ekki um
neina „aðra” menn að ræða, en
Eystein Jónsson og Hermann,
að áliti greinarhöfundar, sem
sennilega er Eysteinn sjálfur.
Sjest þá betur en áður, hvernig
valdastreita einstakra manna
er að liða Framsóknarfl.
í sundur, þó enn eigi alt að
heita heilt, með Hermann við
stýrið, en Jónas Jónsson eins-
konar utanborðsmótor.
Ágreiningur um
bændavináttu.
í HINNI ofangreindu fimm
dálka svargrein Tímans, til Eg-
ils í Sigtúnum, eru gerðar marg
ar tilraunir til þess að sanna
það fyrir hinum uppástönduga
kaupfjelagsstjóra, að Sjálf-
stæðismenn sjeu andvígir
bændum og málefnum þeirra.
Alt sem um það er sagt í
grein þessari, eru rangfærslur
og ósannindi, þó Egill Thorar-
ensen hafi fram að þessu vilj-
að taka það, sem góða og gilda
vöru.
í sveitum landsins eru álíka
margir Sjálfstæðismenn eins og
Framsóknarmenn, ef ekki fleiri
þrátt fyrir alla skoðanakúgun
og peningavald, sem Framsókn
hefir beitt þar í nálega aldar-
fjórðung.
En hægt er í mjög fáum orð-
um að gera grein fyrir afstöðu-
mismun Sjálfstæðismanna og
Framsóknarmanna í málefnum
atvinnuveganna, sem ár eftir
ár hefir í fjölmörgum málum
valdið ágreiningi.
Sjálfstæðismenn eru í öllum
málum jafn vinveittir bændum
eins og Framsóknarmenn, eins
og ótal dæmi sanna. Sjálf-
stæðismenn sjá ekki eftir því,
að bændur njóti stuðnings frá
sjávarsíðunni. En þeir leggja
höfwðáherslu á, að sá stuðn-
ingur geti orðið varanlegur,
með því að við sjóinn dafni
blómlegt athafnalíf. Þessu meg
inatriði gleyma Framsóknar-
menn hvað eftir annað, og telja
það bændavináttu, sem að
gagni kemur, er þeir vilja hefta
svo athafnir, framtak og vel-
gengni sjávarútvegs, að hann
verði þess eigi megnugur að
veita landbúnaðinum nauðsyn-
legan stuðning í framtíðinni.
Frumvarp Vil-
hjálms Þór.
FRUMVARP Vilhjálms Þórs,
um olíuverslunina, er borið
fram, fyrst og fremst til þess!,
að sýnast- Það sjest best á yfirT
lýsingu- hans sjálfs ,á Alþingi;,
11. desember.
laukrjett er, ekki að stofna til
neins eignarnáms.
Vinstriblöðin kaldhamra þau
ósannindi að Sjálfstæðisflokk-
urinn sje andvígur hagsmunum
bátaútgerðarmanna í þessu
máli, og sje hann algerlega á
móti þeirri hugmynd, sem frum
varp Vilhjálms Þór byggist á.
Sannleikurinn er sá, eins og
allir. vita nú, að Sjálfstæðis-
flokkurinn, og formaður flokks
ins sjerstaklega, hafa falið full-
trúa flokksins 1 milliþinganefnd
Sigurði Kristjánssyni, að vinna
fyrir hugmynd þessari í nefna-
inni.
Vilhjálmur Þór flytur frum-
varp sitt, og lýsir jafnframt
sjálfur yfir, að til framkvæmda
komi ekki að svo stöddu. Sann-
ar hann með því sjálfur, að hjer
er ekki um annað að ræða, en
alkunna framhleypni hans og
auglýsinga-tilhneigingu. Hann
skeytir ekki um það, þó hann
stofni góðri hugmynd í hættu,
með því að gefa þessum til—
hneigingum sínum lausan taum
inn.
Framleiðendablaðið.
HIÐ NÝJA framleiðenda-
blað Hriflumenskunnar, flutti
nýverið þá umbótatillögu, að
íslenskir útgerðarmenn lækk-
uðu verðið á fiskinum í Eng-
landi, því verðið sje svo hátt,
að óvild magnist meðal breskr-
ar alþýðu í garð íslendinga, út
af fiskverði þessu. Telur blað-
krýli þetta, er ætlar að styðja
framleiðendaflokk Sigtúna-Eg-
ils, að útgerðarmönnum og
fiskimönnum beri skylda til að
lækka þetta verð.
Það kann að verða þessum
nýja vini framleiðslunnar nokk
ur huggun, og íslenskur fisk-
ur hefir verið og er seldur í
Englandi fyrir verð, sem
bresk stjórnarvöld hafa ákveð-
ið, en hvorki íslenskir fiski-
menn nje útgerðarmenn. Og
þegar komið hefir til orða að
lækka það verð, þá hafa breskir
sjómenn mótmælt því.
Flöskutappar.
SJERA SVEINBJÖRN Högna-
son hefir haldið því fram, að
hvergi í víðri veröld væri hægc
að fá flöskutappa eða lok á
mjólkurflöskur. Hefir þetta
tappaleysi hans orðið til þess,
að lengi hefir allri mjólk Sam-
sölunnar verið ausið úr opnum
ílátum í fötur viðskiftamanna.
Alkunnugt er, að mjólkin spill-
ist við þessa meðferð, og getur
af henni stafað mikil sýkingar-
hætta. En mjólkurklerkur tel-
ur sig hafinn yfir alla gagn-
rýni, pg finst hann standa þeim
mun betur í stöðu sinni, sem
hann kemst upp með að sýna
viðskiftamönnum Samsölunnar
meira skeytingarleysi e'ja
ósvífni.
Þegar Gunnar Thoroddsen
flytur mjög hógværa tillögu um
það, að rekstur Samsölunnar
sje athugaður með það fyrir
augum, að gagnkvæm tiltrú
skapist milli bænda og neyt-
enda, þá bregst mjólkurklerk-
ur við. hinn versti, því honum
græðslunnar og skóggræðslan
eru náskyld mál.
Skógræktaráhugi hefir auk-
ist mikið á síðustu árum, skóg-
sem seld er, meðan alt selst, Áæktarfjeiögum fjölgað, nýir
sem framleitt er, til íslenskra
manna eða erlendra.
En ekki munu mjólkurfram-
leiðendur þurfa langan tíma
til að átta sig á því, að þeim
mun vandaðri sem varan er og
menn bætst við árlega, er
leggja vilja þessum málum lið.
80 ára afmæli.
Á 80 ÁRA afmæli Thor Jen-
sen í byrjun þessa mánaðar,
þeim mun tryggilegar, sem um kom þag greinilega í Ijós, hve
hana er búið, þeim mun beturimargir meta mikils stórvirki
er hag þeirra borgið. Og því þessa athafnamanns, á sviði að-
er tillaga Gunnars Thoroddsen aiatvinnuvega þjóðarinnar.
rjettmæt. Og þessvegna er það I Á þesSum heiðursdegi fjekk
vítavert skeytingarleysi af I hann kveðjur frá bæjarstjórn
mjólkurklerki að fá ekki tappa Reykjavíkur, 0g frá öllum
eða lok á mjólkurflöskurnar, þeim stöðum) sem hann hefir
svo meðferð og afhending dvalið iangdvöium hjer á landij
mjólkurinnar geti farið hjer frá Borðeyrarbúum, Borgnes-
fram, með sama hætti og í öðr-
um siðuðum löndum.
ingum, bæjarstjórn Akraness,
frá Snæfellingafjelaginu hjer,
en í sýslu þeirri rak hann lengi
Gamlar lummur. ’ stórbú> átti margar jarðir og
NYLEGA birti Tíminn und- hefir þar? sem annarsstaðar iát_
irrjettardóm í máli sr. Svein- ið margt gott af sjer leiða
bjarnar Högnasonar, er hann j stjórn Eimskipafjelagsins
höfðaði gegn ábyrgðarmanni þakkaði honum fyrir mikils-
Morgunblaðsins, út af ummæl- j verða forgongu við stofnun
um, er hjei birtust viðvíkjandi fjeiagsinS) stjórn Verslunar-
ósamhljóða framburði sr. Svein mannafjeiags Reykjavíkur fyr-
bjarnar og Hermanns Jónas-
sonar um það hver væru laun
ir vinsemd og höfðinglega gjöf,
en í því fjelagi hefir hann ver-
sr. Sveinbjarnar fyrir mjólkur ið meira en 50 ár> og stjórn rjeL
afskifti hans. Dómur þessi var
ekki merkilegri en aðrir í meið
yrðamálum, meðan löggjöfin er
þannig, að blaðamenn verða
dæmdir fyrir það að segja sann
leikann um náungann með ó-
vægilegum orðum. Enda hafði
Tíminn ekki hirt um að flytja
þessa fregn, fyrri en hún var
orðin nálega missirisgömul.
Mjer er ekki kunnugt um,
hverju megin sr. Sveinbjörn
kann að vera í Framsóknar-
flokknum. En ef hann er utan-
borðs í Tímanum, eins og Jón-
as Jónsson, gat manni dottið í
hug, að hin aldraða frjett hefði
slæðst í Tímann, til þess að ýta
undir þann möguleika, að hjer
í blaðinu yrðu birtar nýrri
lummur snertandi meðferð
mjólkurklerks á töppum. En
Tímanum verður ekki kápan úr
því klæðinu. Frægðarsögur
mjólkurklerks falla ekki í
gleymsku, þó óskráðar sjeu.
Skógræktarfjelagið.
NÝLEGA HJELT Skógrækt-
1 arfjelag íslands auka-aðalfund,
þar var ákveðið að hækka árs-
tillag fjelagsmanna úr kr. 5.00
í kr. 10.00, enda hafa margir
þegar á þessu ári greitt 10 kr.
tillag vegna þess, hve útgáfu-
kostnaður ársritsins er orðinn
mikill. Æfifjelaga tillag var og
hækkað úr 100 krónum í 200
krónur, og ákveðið, að tillag
fjelagsdeildanna út um land, er
þær eiga að greiða til Skóg-
ræktarfjelags íslands, verði
framvegis lagt í sjerstakan sjóð
er styðji starfsemi hjeraðsfje-
laganna í framtíðinni.
Þá voru og gerðar ráðstafan-
ir á fundinum, til þess að gera
fyllra skipulag á skógræktar-
stöð fjelagsins í Fossvogi, en
verið hefir. Einnig var gerð sú
breyting á lögum fjelagsins, að
aðalfundir verði framvegis
haldnir á hverju ári.
Gunnlaugur Kristmundsson
sandgræðslustjóri vakti máls á
því, að æskilegt væri, að tekið
yrði uppmeira samstarf en ver
ið hefir, milli skógræktar og
sandgræðslu. Var því máli hans
og Hermann geti að vísu ekki um það, að hann ætlj, eins og er sama hvernig mjólkin er,
íslenskra botnvörpuskipaeig-
enda, en hann var aðalhvata-
maður að stofnun þess o. fl. o.
fl., sem oflangt yrði upp að
telja. En heillaóskir og kveðjur
til hans þenna dag skiftu hundr
uðum.
Þeim mun gleggri yfirsýn
sem menn fá yfir framtak ís-
lendinga á sviði atvinnuvega
síðastliðna hálfa öld, þeim mun
skýrar mun það koma í ljós,
hve mikinn þátt þessi maður á
í því, að Islendingar rjettu sig
úr kútnum.
Námsstyrkir.
FRÁ SENDIHERRA íslands
í Washington hefir nýlega bor-
ist brjef, þar sem hann bendir
á hve náms- og dvalarkostn-
aður íslenskra námsmanna, er
dvelja í Ameríku, hefir hækk-
að gífurlega á síðustu tímum.
Leggur hann það til, að stúd-
entastyrkurinn verði hækkað-
ur mjög verulega.
I þeim fjáraustri, sem hjer
á sjer stað nú, er þetta lítið
fjárhagsatriði. En fyrir fram-
tíð og velferð þjóðarinnar get-
ur það skift mjög miklu máli,
að efnilegustu æskumennirnir
fái tækifæri til að afla sjer
sem bestrar mentunar, og verði
sem best undir búnir til hinna
fjölþættu og miklu starfa, sem
bíða þeirra, á þeirrimiklu öld
starfs og umbóta, sem nú þarf
að vera framundan.
Enn er deilf um
Oswald Mosley
Umræður voru um Osvald
Mosley, fasistaleiðtogann enska
í neðri málstofu breska þings-
ins, en undanfarið hafa verið
að berast áskoranir um að
hneppa hann í fangelsi aftur.
Sumir þingmenn vildu láta
höfða mál á hendur Mosley, en
Morrison innanríkisráðherra
svaraði því til, að ekki væri
hægt að. refsa mönnum fyrir
neitt, sem ekki hefði talist lög-
vel tekið, því landvörn sand- | brot, er það var framið. Reuter