Morgunblaðið - 28.01.1944, Blaðsíða 6

6
M O R G U N B L A Ð I Ð
Föstudagnr 28. janúar 1944
Útg.: H.f. Arvakur, Reykjavík
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson
Ritstjórar:
Jón Kjartansson,
Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Frjettaritstjóri: ívar Guðmundsson
Auglýsingar: Árni Óla
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla,
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald: kr. 7.00 á mánuði innanlanda,
kr. 10.00 utanlands
í lausasölu 40 aura eintakið, 50 aura með Lesbók.
Eina rjetta stefnan
ALÞINGI hefir hlotið mörg ámæli í seinni tíð og sum
rjettmæt. En hinu má ekki gleyma, að þingið hefir borið
gæfu til að skapa nokkurn veginn samstæða einingu um
það mál, sem þjóðina varðar langmestu, sem sje lausn
skilnaðar- og lýðveldismálsins. Að vísu eru örfáir þing-
menn, sem enn hafa sjerstöðu um nokkur aukaatriði, en
þingið reynir nú að brúa þar á milli.
Ekki er nokkur vafi á því, að stefnan, sem þingið hefir
markað er sú eina sem sameinað getur þjóðina og komið
sjálfstæðismálinu í örugga höfn. Er mönnum þessvegna
óskiljanlegt, að einmitt nú skuli vera uppi raddir um
það, að Alþingi afsali sjer öllum afskiftum af málinu og
afhendi valdið í hendur þjóðfundar, sem ætti ekki aðeins
að ganga frá sjálfum skilnaðinum, heldur einnig, að setja
framtíðar stjórnarskrá fyrir lýðveldið.
★
Hugsum okkur að þessi leið yrði farin — að Alþingi
fæli þjóðfundi meðferð þessa máls. Hverjar yrðu af-
leiðingarnar?
Fyrst yrði þingið að samþykkja stjórnarskrárbreytingu
um afhending valdsins í hendur þjóðfundarins. Að því
loknu yrði að rjúfa þingið og stofna til kosninga um
stjórnarskrárbreytinguna. Svo yrði hið nýkosna þing að
koma saman og samþykkja stjórnarskrárbreytinguna til
fullnustu. Þetta sama þing yrði þá væntanlega einnig að
setja lög um kosningar til þjóðfundar. Vafalaust myndu
rísa miklar deilur um fyrirkomulag þeirra, ekki síst þar
sem uppi eru raddir um það, að ekki skuli kosið eftir
lýðræðisreglum, heldur einhverjum öðrum og m. a. eigi
vissir embættismenn að sitja fundinn án kjörs, líkt og
þeir konungkjörnu forðum. Þetta myndi án efa sæta
mikilli andstöðu hjá þjóðinni.
En þótt Alþingi tækist að setja lög um kjör til þjóð-
fundar, verður gatan engan veginn greið. Næsta skerfið
væri að kjósa til þjóðfundarins, og þegar því væri lokið,
gæti þjóðfundurinn loks komið saman, til starfa.
★
Nú er það hugsun þeirra, sem vilja fá þjóðfund, enda
eðli málsins samkvæmt, að hann gangi ekki aðeins frá
formi skilnaðarins og því, sem samfara er því skrefi,
heldur taki fundurinn alla stjórnarskrána til meðferð-
ar. — Það starf er svo mikið og skoðanir manna svo
skiftar um ýms veruleg atriði, að óhugsandi er, að nokk-
ur lausn fáist fyr en eftir mikið þref. Sennilegast er, að
alt splundrist og engin niðurstaða fáist.
Nægir í þessu sambandi að minna á þau átök, sem
staðið hafa áratugum saman um hið viðkvæma deilumál
— kjördæmaskipunina. Dettur nokkrum manni í hug,
að unt yrði að leysa þetta mál þannig á einum þjóðfundi,
að eining myndi um'það ríkja? Áreiðanlega ekki. Sama
má segja um ýms önnur ágreiningsatriði í stjórnarskránni
súo sem t. d. kirkjuskipunina, friðhelgi eignarrjettarins
o. fl. o. fl. •
Allir, sem eitthvað hugsa um þessi mál hljóta að kom-
ast að þeirri niðurstöðu, að þjóðfundur, hversu vel sem
tækist um skipan hans, gæti ekki leyst þessi viðkvæmu
deilumál í einni svipan. Og svo mikið er víst, að ef
fara ætti þessa leið, myndi ekki á þessu ári verða gengið
formlega frá skilnaðinum við Dani. Sennilega yrði biðin
löng.
★
Alþingi tók þá stefnu 1942 (sbr. stjórnskipulagabreyt-
inguna frá 15. des. það ár), að halda skilnaðarmálinu og
stofnun lýðveldisins algerlega utan við væntanlega end-
urskoðun sjálfrar stjórnarskrárinnar. Sú endurskoðun
stendur fyrir dyrum og hefir þingið skipað nefnd til þess
að vinna að henni.
Þessi stefna Alþingis er tvímælalaust hin eina rjetta.
Yerði vikið frá henni nú, getur farið svo, að árabið verði!
eftir því, að gengið verði frá skilnaðinum. I
Vilhfálmur
(Guðmunds-
son 75 ára
EINS OG frá var skýrt hjer
í blaðinu, átti Vilhjálmur Guð-
mundsson á Húsavík sjötíy og
fimm ára afmæli s.l. þriðju-
dag. Þann dag kom glögt í ljós
það, sem raunar löngu var vitað
þar nyrðra, að Vilhjálmur á
miklum og einlægum vinsæld-
um að fagna þar um slóðir. Er
það mjög að vonum um slíkan
mann Vilhjálmur er skemti-
iegur maður heim að sækja,
enda hafa gestakomur jáfnan
verið tí.ðar á heimili hans og
æfinlega verið veitt af rausn.
Stýrir þar búi María, dóttir
Vilhjálms, alkunn myndar-
kona, en broshýr og kýmin.
Húsbóndinn kann því vel að
vera sóttur heim. Er Vilhjálm-
ur ræðinn, enda fróður vel, eigi
síst í íslenskum fræðum og
skáldskap, og sjálfur er hann
hagyrðingur góður, þótt lítt
flíki hann því. Myndi margur,
er Vilhjálm sjer og heyrir,
fremur ætla hann vera tigin-
borinn mentamann, en bjarg-
álna bónda, sjómann og hand-
verksmann, sem engan átti
þess kost í æsku að afla sjer
annars fróðleiks en þess, sem
lærður verður í lífsins skóla,
svo fyrirmannlegur sem Vil-
hjálmur er og vel ger um
margt.
Vilhjálmur er drengur góð-
ur. Hefir hann verið maður
greiðvikinn og hjálpfús og lítt
gengið á annara hlut í viðskift
um, enda engum auði safnað,
þótt langt starf og dáðríkt sje
að baki. Munu því allir, sem
honum hafa kynst, óska honum
ánægjulegs og farsæls æfi-
kvölds.
Börn Vilhjálms eru: Guð-
mundur, forstjóri Eimskipafje-
lags íslands, Óli, forstjóri S. í.
S. í Kaupmannahöfn, og María,
sem stýrt hefir búi föður sins
frá því hann misti ágæta eig-
inkonu fyrir mörgum árum.
Loftárás á Marseilles
London í gærkveldi.
FRJ ETTASTOFA Viehy-
stjórnarinnar segir í dag, að'
ameil.sk flugvirki hafi þá urn
daginn gert árás á borgina
og varpað sprengjum á mið-
liluta hennar. Ennfremur seg-
ir fregn þessi, að þrjár flug-
vjelar hafi verið skotnar oiið-
ur og að skemdir hafi orðið
alhuiklar i borginni, ennfrem-
ur manntjón nokkurt.
—Reuter.
\Jdwerji átn^ar:

ijr daaíeaa Íífinu
Spádómar.
UM NÝÁRIÐ birti jeg til gam-
ans spádóma breska blaðamanns
ins Vernons Bartletts. Hefi jeg
síðan heyrt að margir höfðu gam
an af þeim. Nú hefi jeg rekist
á nýja spádóma í „Lundúna-
brjefi“ Donegals lávarðar. Hann
er þektur blaðamaður og kunnur
hjer á landi'fyrir komu sína til
landsins haustið 1941 og fyrir
söguna um hvalinn á Akureyri
og drykkjulætin í Kvennaskól-
anum á Blöndósi, sem hann skrif
aði um í dálka sína í „Sunday
Dispatch". Þessir spádómar eru
ekki eftir hann sjálfan heldur
hinn fræga spámann Nostradam-
us,sem samkvæmt frásögn Done-
gals lávarðar, hefir mörgu merki-
legu spáð. Við skulum nú að
gamni okkar bregða okkur inn í
daglega lif fortíðarinnar með
Nostradamus spámanni.
•
Nostradamus.
MICHEL de Nostre Dame
fæddist í St. Rémy 1503. Katrín
af Medici ljet svo ummælt, að
hann hefði spáð rjett fyrir öllum
hennar börnum. Hann spáði sín-
um eigin dauðdaga, með því að
segja ,að hann myndi deyja, er
hann kæmi frá sendiráði, eftir
að hafa þegið konungsgjöf.
Ættingjar sínir myndu finna sig
við rúmið, allan bólginn. Þetta
kom á daginn, því eftir að hafa
þegið að gjöf 200 krónur frá
Karli IX. fanst hann látinn.
Banamein hans var vatnssýki.
Hann sagði fyrir dánarár sitt,
1566. Verk Nostradamus hafa
verið prentuð nokkrum sinnum,
en 1781 voru þau bönnuð af páfa,
þar sem menn þóttust geta lesið
í spádómum hans, að hann segði
fyrir hrun páfavaldsins.
Einn af ókostum Nostradamus
Var, að hann ritaði á 11 tungu-
málum, en Rigaux nokkur i
Picardy tók sjer fyrir að þýð t
„Aldir“ hans, eins og ritverk
hans eru kölluð, og skýra þau.
•
Spádómar um
styrjaldir.
UM SPÁDÓMA Nostradamus
sem þegar hafa komið fram skal
jeg ekki vera fjölorður, því l>að
er framtíðin, sem við viljum
skygnast inn í. Þess má þó geta,
að samkvæmt skýringum Rigaux
sagði Nostradmus fyrir styrjöld-
ina 1870 milli Frakka og Prússa
og hvernig hún myndi fara.
Styrjöldin 1914 er sögð fyrir í
spádómum hans og byltingin á
Spáni. Nostradamus segir um
byltingar í Evrópu: Ein sú mesta
mun verða á Spáni. Hermenn
munu berjast í fjöllunum og
skógunum og eyðileggja alt. Kon
ungurinn mun koma aftur. Frá
kastalanum mun Franco reka
þingið út með sveitum þeim, sem
Rivera stofnaði“.
Falangista flokkinn stofnaði
José Antonia Primo Rivera.
•
Núverandi
styrjöld.
SKÝRENDUM Nostradamus
hefir ekki komið saman um ár- r
talið í spádómum hans fyrir þetta
stríð, sem nú geysar, en flestir !
hjeldu því fram að hann ætti vlð
1940“. En styrjöldin endar 1944 |
og virðist byrja í Miðjarðarhaf- (
inu. |
Aðalsigurinn er unnin hjá
Poitiers eítir innrás í Frakkland.
Avignon verður höfúðborg
Frakklands um stund. Innrás
Verður einnig gerð i Frakkand
hjá Marseilles.
’t* ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖❖ ❖ ❖❖ ❖ ❖ ❖ *:*❖
Lokasigri fyrir Bretland og
bandamenn þess er greinilega
spáð, en Breska heimsveldið er
á fallanda fæti. Flestum skilst að
Nostradamus spái öðru stríði.
1953, en eftir það verður varan-
legur friður í heiminum.
Þrír herir ráðast á París.
Nýr leiðtogi.
ÞÁ KEMUR skrýtinn spádóm-
ur um að hinn nýi „stjórnandi“,
sem sje fæddur 1894, muni einn-
ig stjórna Ítalíu og Spáni. Spá-
maðurinn segir, að hann sje ó-
skilgetinn afkomandi Hinriks IV
Fyrstu fimm ár stjórnartímabils
hans verður höfuðborg Frakk-
lands í Avignon, þar sem Þjóð-
verjar hafa lagt París í rúsir.
Fall franska lýð-
veldisins.
FRANSKA LÝÐVELDIÐ hryn
ur alveg árið 1944,segir Nostrada
mus. „Þá verður þlóðbað í Frakk
landi, ægilegra heldur en sjálf
Bartolmeusnóttin“. í Frakklandi
verður krýndur til konungs mað
ur með laman vinstri fót. Hann
er af Merovingian-ætt. Þar sem
hann virðist verða krýndur, eftir
styrjöldina, er ekki annað á sjá,
að hann sje ekki konungur nú.
„Hister í járn- -
búri.
NOSTRADAMUS segir, að
eftir að Þjóðverjar hafi þóttst
vera vinir Frakka, geri þeir-
innrás í land þeirra“. Að lokum
mun Hister verða settur í járn-:
búr“. Á hann við Hitler? Margir
halda því fram, því rjettritun
hafi ekki verið spámannsins
sterka hlið.
Að svo búnu hefi jeg ekki
meira að segja um spádóma
Nostradamusar. Jeg geri ekki
kröfu til að neinn trúi þeim, en
gaman væri að vita, hvort eitt-
hvað af þeim kemur fram nú,
eins og svo oft áður!
Óreglulegar Akranes-
ferðir.
MARGIR kvarta yfir því, að
Akranesbátur Skipaútgerðar-
innar haldi ekki lengur rjetta
áætlun. Auglýst er, að báturinn
fari hjeðan kl. 11.30 f. h. hvern
dag, og hefir þeirri áætlun ver-
ið haldið í sumar og haust. Nú
hefir komið fyrir í nokkur skifti,
að er fólk hefir komið á áætlun-
artíma, hefir það fengið það
svar, að báturinn hafi farið fyr
um morguninn. Þykir fólki, sem
þarf að nota ferðir bátsins, þetta
ófær óregla, sem von er.
Skipaútgerðin segir mjer, að
þetta stafi af því, að undanfarið
hafi veður verið þannig, að marg
ar ferðir hafi orðið að falla nið-
ur. Báturinn er m. a. notaöur til
mjólkurflutninga. Verður' því að
nota hverja stund, sem gefst, til
að senda bátinn. Ennfremur hef-
ir hann verið notaður til Borg-
arnesferða og hefir það komið
ruglingi á ferðirnar, segir Skipa-
útgerðin.
Ekki eru líkur til, að hægt
verði að senda bátinn á ákveðn-
um áætlunartíma á næstunni.
Er ekkert við því að segja, þeg-
ar óviðráðanleg atvik ráða, en
ekki er það nærgætni við við-
skiftavini að auglýsa ekki trufl-
anir á ferðum áætlunarbáta,
sem fólk reiðir sig á.