Morgunblaðið - 12.02.1944, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 12. febrúar 1944
AFGREIÐSLA FJARHAGSAÆTLIJIMARINNAR
I BÆJARSTJÓRIVI - lUARGAR OG IVIARG-
VÍSLEGAR BREVTIIMGARTILLÖGIJR
Að aflokinni afgreiðslu fjárhagsáætlunarinnar
höfðu útsvörin verið hækkuð um rúmlega tvær
rniljónir króna, úr kr. 23,032,000 í kr. 25,151,000.
BÆJARSTJÓRNARFUNDURINN, er settur var á
yenjulegum tíma á fimtudag, klukkan 5 eftir hádegi, var
Aíti klukkan að ganga fimm á föstudagsmorgun. Umræð-
um um fjárhagsáætlunina var lokið klukkan að ganga
þrjú, þá hófst atkvæðagreiðsla er stóð lengi yfir, því
breyt'ingartillögur við fjárhagsáætlunina og ályktanir í
sambandi við hana voru fleiri en nokkru sinni áður.
I UPPHAFI fundarins gerði
borgarstjóri grein fyrir breyt-
ingartillögum þeim, er bæjar-
ráð hafði samþykt að flytja við
frumvarpið að fjárhagsáætlun
inni, er allar voru samþyktar,
og frá tillögum, er hann flutti
sjálfur.
En um fjárhagsáætiunina al-
ment sagði hann m. a. þetta:
Jeg geri ráð fyrir, að mönn-
um sýnist af tillögum þeim,
sem fyrir þessum fundi liggja
muni útsvörin hækka allmik-
ið frá því, sem þau voru á
fyrra ári.
Það er vitað, að tekjur al-
mennings árið 1943, senT út-
svörin í ár byggjast á, voru all
mikið hærri, en þau voru árið
1942. Jeg tel eðlilegt, að1 út-
svarsupphæðin til bæjarins
fylgi hlutfallslega aulcnum tekj
um bæjarbúa. En á meðan ekki
er fengið yfirlit yfir tekjur
bæjarbúa af framtölum þeirra,
er ekki h'ægt að gera sjer grein
fyrir þeim, þó vitað sje, að þær
voru hærri, en árið áður.
Það væri því eðlilegt, að nú
væri sá háttur hafður á, eins
og stundum áður, að fullnað-
arákvörðun um útsvarsupphæð
ina verði ekki tekin fyrr en að
fengnu þessu yfirliti.
Aðstaða bæjarfjelagsins er
gerólík aðstöðu ríkisins, því
tekjur þess vaxa beinlínis af
auknum tekjum borgaranna. —
En bæjarfjelagið sjálft getur
því aðeins aukið tekjur sínar,
að það hækki útsvarsupphæð-
ina.
í þessu sambandi minti borg
arstjóri á það, að æskilegt þætti
að greiða niður sem fyrst nokk
uð af stofnkostnaði hitaveit-
uiinar. En um það yrðu ekki
teknar ákvarðanir að svo
stöddu.
Þá lýsti hann tveim tillög-
um, er hann sjálfur flutti, og
styðjast við nefndaráiit, sem
honum hafa borist síðustu
daga.
Æskulýðshöllin.
Önnur tillagan var um æsku
lýðshöllina og er hún svohlj.:
1. Bæjarstjórn felur borgar-
stjóra og bæjarráði að kom-
ast að ákveðnu samkomu-
« lagi við ríkisstjórn og Al-
þingi um stofnun og rekst-
, ur æskulýðshallar í Rvík.
Jafnframt skal hið bráðasta
! leggja fyrir bæjarstjórn
ákveðnar tillögur um stað
fyrir æskulýðshöll og á-
ætlun um stofnkostnað. —
Ennfremur skal athugað,
hvort fært sje að koma nú
upp tómstundaheimili, er
starfi til bráðabirgða þar til
æskulýðshöllin verður reist.
Um þetta mál komst hann m.
a. þannig að orði:
Er Ágúst Sigurðsson hafði
skilað greinargerð sinni um
málið. skipaði bæjarstjórn 3
jmanna nefnd til að athuga það
jnánar. í nefnd þeirri áttu sæti:
Ingimar Jóhannesson kennari,
Einar Erlendsson húsasmíða-
meistari og Einar B. Pálsson,
verkfræðingur.
Álit þessarar nefndar barst
mjer þessa daga. Er það all-
mikið mál. Eru þar ákveðnar
tillögur um stofnun þessa. —
Skilst mjer að nefndin líti svo
á, að byggingarkostnaðurinn
verði 3 miljónir króna, eftir
lauslegri áætlun, og innan-
stokksmunir kosti um 700 kr.,
svo stofnkostnaður verði alls
um 4 miljónir. Er svo ráð fyrir
gert, að bærinn stofni heim-
ilið og reki það, éh frá ríkinu
fáist framlag, er nemi helming
stofnkostnaðar.
Áður en ráðist er í bygg-
ingu þessa, er nauðsynlegt að
samningar takist við þing og
stjórn um framlag úr ríkis-
sjóði.
En til bráðabirgða tel jeg
rjett, að stofnað yrði tómstund
arheimili í húsnæði, sem til
þess fengist. Með þvi fengist
nokkur reynsla um reksturinn
áður en lagt yrði út í aðalfram
kvæmdirnar.
Með því að samþykkja till.
mína, er málinu þokað áfram,
meðan unnið er að því, að fá
samninga við ríkið um framlag
þaðan, en stofnkostnað allan
verður að afskrifa þegar í
byrjun.
Brcnslustöð og áburðarvinsla
úr sorpi.
Aðra tillögu bar borgarstjóri
fram, í sambandi við nefndar-
álit, er honum hafði borist
samdægurs frá nefnd þeirri, er
haft hefir til athugunar hvernig
fara skuli með sorp það, sem
til fellst hjer í bænum. — í
nefnd þeirri eru Valgeir Björns
son hafnarstjóri, Ásgeir Þor-
steinsson verkfræðingur og
Ágúst Jósefsson heilbrigðis-
fulltrúi.
Tillaga borgarstjóra var svo-
hljóðandi og var hún samþ.:
Bæjarstjórn ákveður að
hefja skuli undirbúning að
áburðarvinslu úr úrgangi
frá húsum með því að rann
saka ítarlega úrganginn úr
tilteknu bæjarhverfi, og þá
einkum hversu mikið reyn
ist í honum af áburðárefni,
hvert hitagildi hans er, hve
mikið er af pappír o. s. frv.
Bæjarstjórn heimilar, að
sett sje upp mölunar- og
gerjunarstöð fyrir þessar
tilraunir og að útbúinn sje
ofn, þar sem tilraunir sjeu
gerðar með brenslu á hvers
konar rirgangi.
Nefndin benti á að þrjár
leiðir sjeu fyrir hendi
1. Að halda áfram að fvlla
sorpi í Eiðistjörn, moka
hæfilega ofan á það sandi
eða mold.
2. Að brenna sorpinu.
3. Að aðgreina sorpið, með
áburðarvinslu fyrir augum.
Borgarstjóri skýrði frá, að
hann fjellist á þá leið, sem
nefndin teldi heppilegasta að
aðgreina sorpið og koma upp
áburðarvinslu úr þeim hluta
þess. er til þess væri hæfur.
í framtíðinni myndi það
vera hagkvæmast, að sorpið
yrði aðgreint við húsin. £n
erfitt myndi að fá ílát til þess
á þessum tímum, og því yrði að
hafa aðra aðferð í bili. Velja
stað fyrir slíka stöð og koma
henni upp, t. d. suður í Foss-
vogi.
Tvær tillögur bar borgar-
stjóri fram að auki, aðra um
heimild þá, sem árlega er hon-
um véitt, að taka nauðsynleg
bráðabirgðalán á árinu til að
standa straum af gjöldum bæj-
arins, samkv. fjárhagsáætlun,
enda samþykki bæjarráð láns-
kjörin.
Framkvæmdasjóður.
Ennfremur bar hann fram
tillögu, er samþ. var um það,
að framlag til framkvæmda-
sjóðs verði það fje, sem kemur
í hlut bæjarins af stríðsgróða-
skatti, umfram eina miljón.
Tillaga frá Alþýðuflokknum
var og samþykt um það, að
leggja í framkvæmdasjóð það
fje, sem ónotað kann að verða
af því fje, sem áætlað er til
framleiðslubóta og atvinnu-
aukningar.
Breytingartillögur
bæjarráðs.
Borgarstjóri gerði grein fyr-
ir breytingartillögum bæjar-
ráðs, er allar voru samþyktar
og voru þær þessar:
Framlag til áhaldakaupa
verði hækkað úr kr. 100 þús.
í kr. 500 þús., samkv. tillögum
bæjarverkfræðings. — Leggur
hann til að keypt verði þessi
áhöld: Veghefill, tvær loft-
pressur gagnstjettavaltari,
mokstursvjel, vatnsbíll og 2—
3 sorpbifreiðar.
Styrkur til Blindravinafje-
lagsins hækki í 2 þús. kr>
Nýr liður bætist í áætlunina
10 þús. kr. til þingstúku Reykja
víkur. Ei- fjárveiting þessi mið
uð við hina nýju starfsemi, er
þingstúkan hefir komið á fót,
sem er leiðbeiningastöð fyrir
aðstandendur drykkjumanna.
Hefir starfsemi þessi þegar
sýnt, að hún kemur að gagni,
enda mikið til hennar leitað.
Námsflokkar Reykjavíkur fái
hækkað styrk sinn úr kr. 12
þús. í kr. 16 þús. Er starfsemi
sú vinsæl og í örum vexti. —
Bæjarráð lagði til að Kvenna-
skólinn fengi 15 þús. kr. til leik
fimishússbyggingar, en forstöðu
menn skólans safna fje í því
skyni. Á fundinum kom fram
tillaga um að hækka þetta til-
lag í 30 þús. kr. og var hún
samþykt.
Að Verslunarskólinn fái
hækkað tillag sitt úr bæjar-
sjóði úr 20 þús. kr. í 60 þús. kr.
enda er hann nú fjölsóttasti
ungmennaskóli bæjarins.
Þá var og samþ. till. bæjar-
ráðs um að breyta tillögum bæj
arins til iþróttafjelaganna
þannig, að veita 20 þús. kr. til
þeirra sameiginlega og verði
þeirri upphæð skift samkvæmt
reglum, er bæjarráð setur. Er
þessi styrkur ætlaður til rekstr
ar fjelaganna, en allt fyrir það
kemur til greina sem fyrr að
bærinn styrki fjelögin til sjer-
stakra framkvæmda, eða um-
bóta á húsum þeirra o. þ. h. er
ekki kemur árlegum rekstri
þeirra við.
Styrkurinn til Leikfjelagsins
var hækkaður úr 10 þús. kr. 1
20 þús. kr. og til Iðnskólabygg
ingar lagði bæjarráð til að lagð
ar yrðu fram úr bæjarsjóði á
þessu ári 300 þús. kr. Ætlast
er til, að þrír aðilar standi að
þeirri byggingu, ríki, bær og
iðnaðarmenn.
Styrkur til Foreldrablaðsins
var settur sem sjerstakur liður
á áætlunina kr. 3 þús., en hann
hefir, eftir því sem borgarstjóri
skýrði frá, verið tekinn af óviss
um útgjöldum bæja'rráðs. •—
Foreldrablaðið er gefið út af
barnakennurum bæjarins, og
fá bömin það með sjer úr skól
unum. Er blaðið á þann hátt
boðberi milli kennara og for-
eldra.
Báðhúsbygging.
Loks skýrði borgarstjóri frá
þeirri tillögu bæjarráðs, að
lagt yrði til hliðar á þessu ári
kr. 500 þús. kr. til ráðhúss-
byggingar.
Enginn ágreiningur getur
verið, sagði hann, um þörf
slíkrar byggingar. Meðan ekki
er hafist handa um hana, þá
er rjett að safna fje til hennar
og best, að á því sje byrjað
sem fyrst.
Fleiri samþyktar breytingar-
tillögur. *
Sjálfstæðisflokkurinn bar
fram tillögu um að veita 100
þús. kr. til að hjálpa og ráð-
stafa vandræðaunglingum, var
hún samþykt. Ennfremur voru
þessar tillögur flokksins sam-
þyktar: Að hækka tillag Skáta
skólans við Úlfljótsvatn úr 15
þús. í 25 þús. kr., hækka styrk
til Lúðrasveitar Reykjavíkur
úr 10 þús. í 15 þús. kr. og
leggja fram til íþróttasvæðis í
Laugadalnum 300 þús. kr.
Tillag til Tónlistarskólans
hækkað samkv. tillögu bæjar-
ráðs úr 10 þús. kr. í 25 þús. kr.
og styrkur til Einars Jónsson-
ar var, samkv. tillögu frá borg-
arstjóra hækkaður úr kr. 3 þús.
í kr. 5 þús.
Tillaga frá sósíalistaflokkn-
um var samþykt um að hækka
styrk til Gagnfræðaskóla
Reykvíkinga úr 80 þús. í 150
þús., ,,enda falli skólagjald nið
ur við þann skóla“.
Svohlj. tillaga frá Gunnarl
Thoroddsen var samþykt:
„Byggingastyrkir til skiða-
skála íþróttafjelaga, samkv.
úthlutun bæjarráðs, að fengn-
um upplýsingum um stærS
skálanna, gerð, byggingar-
kostnað o. fl. verði kr. 20 þús.“
Fiskiskip.
Svohlj. till. frá Sjálfstæðis-
flokknum var samþykt:
„Bæjarstjórn felur borgar-
stjóra og bæjarráði að vinna
að því, að tiltölulegur hluti
þeirra fiskiskipa, sem keypt
kunna að verða til landsins
bráðlega, vérði gerð út frá Rvík
og heimilast borgarstjóra í sam
ráði við bæjarráð, að greiða
fyrir kaupunum eftir því, sem
þörf kann að reynast. Jafn-
framt felur bæjarstjórn stjórn
arvöldum bæjarins að hlynna
á allan veg að nýsmíði skipa
í bænum“.
En till. frá Jóni A. Pjeturs-
syni um að bærinn gangist fyr-
ir útvegun á 2—3 veðrjettar-
lánum til fiskiskipakaupa, vax’
vísað til bæjarráðs, og sömu-
leiðis svohlj. till. frá sósíalista-
flokknum:
„Bæjarstjórnin felur bæjar-
ráði að athuga möguleika á út-
vegun fiskiskipa í stórum stíl
í nánustu framtíð og ýta undir
það, að einstaklingar afli sjei*
fiskiskipa og fjelög auk þess,
sem fært þykir að kaupa ti|
bæjarútgerðar".
Bæjarstjórnin ákveður að
bærinn leitist við að eignast 10
—15 af þeim fiskjskipum, sem
nú er kostur á að semja um
smíði á í Svíþjóð og geri bær-
inn þau út á veiðar,
Borgarstjóra heimilast, að
fengnu samþykki bæjarráðs að
taka nuaðsynleg lán til fram-
kvæmdanna.
Barnaverndarstarfið.
Samþykt var tillaga frá Sjálí
stæðisflokknum um barnavernd
arstarfið svohlj.:
„Bæjarstjórn felur bæjar-
ráði að hafa svo sem verið hef-
ir samvínnu við Barnavinafje-
lagið Sumargjöf um rekstur og
stofnun dagheimila fyrir börn
í bænum“.
Samþ. var svohlj. till. frá frú
Soffíu Ingvarsdóttur:
„Bæjarstjórn Reykjavíkur á-
kveður að verja megi allt að
100 þú. kr. til þess að stofna
dagheimili fyrir börn í þeim
Framh. á 4. síðu-