Morgunblaðið - 22.06.1944, Page 1

31. árgang'ur.
136. tbl. — Fimtudagur 22. júní 1944.
Isafoldarprentsmiðja h.f.
CHERBOURG FELLUR
ÞA OG ÞEGAR
IVIesfa sjóorusfa
sfyrjaldariiiiiar
sfendur yfir í
Kyrrahafi
Washington í gærkvöldi. — Einkaskeyti til Morg-
unblaðsins frá London.
MESTA SJÓORUSTA styrjaldarinnar og sennilega mesta sjó-
orusta, sem háð hefir verið, stendur nú yfir í Kyrrahafi, milli
Mariana eyja og Philipseyja. Eigast þar við meginfloti Japana
og amerískar flotadeildir. Urslit þessarar orustu, sem lítið hefir
frjest af til þessa, geta haft óútreiknanlegar afleiðingar, og
segja flotasjerfræðingar, að þessi sjóorusta sje þýðingarmeiri
en sjóorustan við Jótlandsstrendur í fyrri heimsstyrjöldinni.
Amerískar flugvjelar sáu
japanska flotann.
Fyrsta herstjórnartilkynning
in, sem borist hefir um sjó-
orustuna, var gefin út í kvöld
í aðalstöðvútn Nimitz flotafor-
ingja. I tilkynningunni segir
svo:
„Síðastliðinn mánudag komu
flotaflugvjelar, sem bækistöðv-
ar höfðu á flugvjelamóðurskip-
um fimta ameríska flotans, jap-
önsk herskip á ferð, hjer um
bil miðja vegu milli Mariana
eyja og Luzon (á Philipseyj-
um).
Flugmenn vorir fengu þegar
skipun um að ráðas( á japanska
flotann og herskipunum beint
gegn herskipum Japana áður en
dimt væri orðið um kvöldið.
Enn hefir ekki verið hægt
að ganga úr skugga um skipa-
tjón óvinanna, nje okkar eigið
skipatjón. Frekari frjettir verða
birtar undir eins og þær ber-
ast“.
Bent er á, að ekki sje hægt
að búast við fregnum fyrst um
sinn af viðureigninni, vegna
þess að amerísku herskipin nota
ekki loftskeytatæki sín meðan
á orustunni stendur.
Sóknin á Saipan.
í herstjórnartilkynningu Nim
itz er getið um sókn Banda-
ríkjamanna á Saipan og sagt
ao hersveitir Bandaríkjamanna
hafi sótt fram.þrátt fyrir harða
mólspyrnu.
Afríkuherinn enn.
LONDON: — Berlínarfregnir
segja, að allir þeir, sem kom-
ist hafi undan úr Afríkuher
Rommels sjeu nú í sveilum
þeim, sem berjast við irnrásar-
heri bandamanna í Frakklandi.
Einnig segja fregnir þessar, að
í liersveitum þessum berjist
margir „frjálsir Arabar og Ind
verjar.“
Forseti Islands
fær heillaskeyti
frá forseta (uba
Forseta íslands hafa borist
þessi heillaskeyti:
„Havana 19. júní.
Hæstvirtur forseti lýðveld-
isins Islands, herra Sveinn
Björnsson, Reykjavík.
I tilefni af stofnun lýðveldis-
ins íslands og kjöri yðar sem
æðsta embættismanns þess, er
mjer mikil ánægja að því að
færa yður, hæstvirti forseti,
hamingjuóskir þjóðar og stjórn
ar Cuba-lýðveldisins, ásamt
óskum um vaxandi heill og vel
ferð hins nýstofnaða lýðveldis
og yður sjálfum persónulega.
Með sjerstakri virðingu,
Fulgencio Batista,
forseli lýðveldisins Cuba.
Kveðja frá
(ordell Hull
UTANRÍKISRÁÐHERRA
barst 17. júní þetta skeyti frá
Cordell Hull, utanríkisráðherra
Bandaríkj anna:
,,Á þessum stórmerku tíma-
mótum i sögu Islands, sendi jeg
yður einlægar samfagnaðar-
kveðjur út aí stofnun lýðveld-
is á Islandi.
Cordell Hull“.
Þjóðverjar borga skaða-
bætur.
LONDON: Fregnir frá Madrid
herma, að Þjóðverjar hafi
greitt spönsku' stjórmnni að
fullu andvirði spænska kaup-
skipsins Monte Gorbea, sem
þýskur kafbátur sökkti á Car-
ibahafi í september 1942.
Bretar vinna á
við Tilly
\
London í gærkveldi. Einkaskeyti til Morgun-
blaðsins frá Reuter.
ÞAÐ ER BÚIST VIÐ AÐ CHERBOURG falli þá og
þegar. Hersveitir Omar Bradley’s hershöfðingja Banda-
ríkjahersveitanna, sem sækja að borginni, eru þegar
komnar í úthverfi borgarinnar.
Þjóðverjar verjast sem óðir og hafa búið vel um sig í borg-
inni. Þeir hafa víggirt borgina með því að setja steinsteypu-
virki við alla vegi, sem að borginni liggja og hafa lagt jarð-
sprengjur hringinn í kringum borgina. Þýsku hersveitirnar, sem
verja borgina, hafa fengið hina kunnu skipun Hitlers, þegar
útlit er fyrir að Þjóðverjar sjeu að missa borg: „Verjist, hvað
sem það kostar".
Stjómar innrásar-
flofa
Eins og kunnugt er, voru her-
skipaflotar þeir, sem aðstoð-
uðu, — og aðstoða — við innrás
bandamanna í Frakkland, bæði
breskir og amerískir. Sá, sem
rjeði fyrir ameríska flotanum,
sjest hjer á myndinni. Nafn
hans er Alan Kirk flotaforingi.
Hörð loftárás
á Berlín í gær
LONDON í gærkveldi: Átt-
undi flugherinn ameríski gerði
harða loftárás á Berlín í björtu
í dag. Tóku rúmlega 1000 flug-
virki og Liberator-flugvjelar
þátt í árásinni. Árásunum var
stefnt gegn sjálfri Berlínarborg
og úthverfunum.
Á leiðinni heim flugu árásar-
flugvjelarnar lágt og gerðu vjel
byssuárásir á flugvelli og sam-
göngumiðstöðvar Þjóðverja.
„Kassasprengjur"
Þjóðverja
London í gærkveldi.
Flugmenn bandamanna, sem
íbúum Parísar
| ráðlagt að flytja
úr borginni
London í gærkveldi.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins
frá Reuter.
ÍBÚUM PARÍSARBORGAR
hefir verið ráðlagt að flytja sem
fyrst úr borginni, sagði birgða
málaráðherra Vichystjórnarinn
ar, Chasseigne, í dag, eftir því,
sem þýska frjettastofan tilkynn
ir.
Chasseigne ljet svo um mælt í
sambandi við flutninga frá
París:
„Ennþá hefir ekki verið grip
ið til þess ráðs, að skylda menn
til að flytja úr borginni, en
vegna þess, að erfitt er að birgja
borgina af vistum eru það til-
mæli stjórnarinnar að Parísar-
búar leiti sjer hælis utan borg
arinnar fyrst um sinn.
Darnand kallar menn
til vopna.
Útvarpið í Vichy skýrði frá
því í dag, að eftir að Darnand
gaf út tilkynningu um skrá-
setningu í borgaraherinn, hafi
14.000 manns látið skrá sig og
hefir þeim nú verið skipað í her
búðir.
Franskir föðurlandsvinir
halda áfram að valda Þjóðverj
30 þúsund Þjóðverjar.
Talið er að 30.000 þýskir her-
menn verjist í Cherbourg. Það
er ekkert fyrir þá að gera ann-
að en að berjast eða gefast
upp, því að baki þeim er hafið,
og þar hafa bandamenn öll ráð
í hendi sjer.
Bandamenn hafa í dag látið
rigna niður áróðursmiðum til
Þjóðverjanna í Cherbourg og
hvatt þá til að gefast upp. Þeim
er ekki lofað gulli og grænum
skógum, en þýsku hermönnun-
um er sagt, að það skuli vera
farið heiðarlega með þá.
Þjóðverjar *
sprengja mannvirki.
Þjóðverjar eru byrjaðir að
sprengja í loft upp mannvirki
í höfninni í Cherbourg. Tals-
maður Eisenhowers yfirhers-
höfðingja hefir í útvarpi skor-
að á hafnarverkamenn í Cher-
bourg, að gera sitt ítrasta til
að koma í veg fyrir skemdar-
verk í höfninni.
Miklar sprengingar hafa
heyrst í Cherbourg í dag, bæði
frá Þjóðverjum, sem eru að
sprengja upp mannvirki, er
mættu koma bandamönnum að
gagni og frá fallbyssukúlum
Bandaríkjamanna, sem halda
upþi stöðugri skothríð á borg-
ina. ^
Bandamenn tilbúnir að
notfæra sjer höfnina.
Bandamenn eru tilbúnir að
notfæra sjer höfnina í ‘ Cher-
bourg undir eins og borgin fell-
ur. Verkfræðingasveitir, sem
hafa nýjustu tæki til viðgerða
á skemdum, eru tilbúnir.að fara
inn í borgina og gera við. Hefir
þetta atriði verið gjörhugsað,
því gert var ráð fyrir, að Þjóð-
verjar myndu eyðileggja það,
sem þeir geta, áður en þeir gef-
ast upp.
Bretar vinna á við Tilly.
Hinn kunni striðsfrjettaritari,
Ross Munro, sem er írjettaritari
kanadiskra blaða og Reuters í
Frakklandi, símar í kvöld, að
Framhald á 8. síðu.
árásir hafa gert undanfarna
daga á svifsprengjustöðvar
Þjóðverja í Calaishjeraði í
Norður-Frakklandi, segja að
Þjóðverjar hafi þá notað nýtt
vopn gegn flugvjelum þeirra.
Eru það mikil flykki, ekki ó-
svipuð stórum kössum, sem
skotið er í loft upp og sundr-
ast í hálofti. Rignir svo úr þeim
löngum, gljáandi ræmum, sem
virðast vera úr málmi. — Geta
flugmenn sjer til, að þessar
ræmur eigi að flækjast í skrúf-
ur flugvjelanna og stöðva þann
ig hreyfla þeirra. — Ekki er get
ið um árangur. — Reuter.
um tjóni. Það er nú kunnugt
orðið, að þann 11. júní s. 1. slitu
franskir föðurlandsvinir síma-
línurnar milli Calais og París-
ar.
Norska stjórnin viður-
kennir de Gaulle.
LONDON í gærkveldi: —
Norska stjórnin í London hefir
viðurkent bráðabirgðastjórn
franska lýðveldisins. Viðurkenn
ingin er orðuð nákvæmlega eins
■ og er norska stjórnin viður-
kendi þjóðfrelsisnefndina í
I fyrra. — Reuter.