Morgunblaðið - 01.07.1944, Blaðsíða 10
10
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 1. júlí 1944
1ÁJ Someróet YJjau^L
iam:
Elliott Temington.
í leit að
lífshamingju
32. dagur —
„Jeg hefi gert alt fyrir þau.
Þau hafa etið brauð mitt og
drukkið vín mitt. Jeg hefi hjálp
að þeim með samkvæmi þeirra.
Jeg hefi lagt mig í framkróka
með að þóknast þeim. Og hvað
hefi jeg fengið í staðinn? Ekk-
ert, ekkert, als ekkert. Þeim er
öllum sama um, hvort jeg er
lifandi eða dauður. Ó, þetta er
svo grimmilegt!“
Hann byrjaði að gráta. Stór,
þung tár drupu niður skorpnar
kinnar hans. „Jeg vildi að jeg
hefði aldrei farið frá Ameríku“.
★
Það var hörmulegt að sjá
þennan gamla mann, með gröf
ina gínandi fyrir framan sig,
gráta eins og barn, vegna þess
að honum hafði ekki verið boð-
ið í samkvæmi — það var átak-
anlegt og um leið því nær bros-
legt.
„Kærðu þig ekkert um það,
Elliott“, sagði jeg. „Ef til vill
verður rigning kvöldið, sem
veislan á að vera“.
Hann greip athugasemd
mína, eins og sagt er að drukka
andi maður grípi í hálmstrá.
Hann brosti í gegnum tárin.
„Mjer hefir aldrei dottið það
í hug. Nú ætla jeg að biðja guð
innilegar um rigningu en jeg
hefi nokkru sinni beðið áður“.
Mjer tókst að draga ath>gli
hans frá þessu) og þegar jeg yf-
irgaf hann, var hann rólegn.
En þegar jeg kom heim, hringdi
jeg til Ednu Novamali, og sagð
ist þurfa til Cannes daginn eft-
ir og spurði, hvort jeg gæti
ekki borðað með henni hádegis
verð. Jeg vildi ekki niðurlægja
Elliott með því að biðja hana
að bjóða honum í veislu sína
heldur ætlaði je^. að bíða á-
tekta og sjá hvernig vindurinn
bljesi. Samræður okkar undir
borðum snerust eingöngu um
samkvæmið.
„Elliott verður himinlifandi
yfir að fá tækifæri til þess að
vera í hinum skrautlega bún-
ingi sínum frá tímabili Filipps
II“, sagði jeg eins kæruleysis-
lega og jeg gat.
„Jeg hefi ekki boðið honum“,
sagði hún.
„Hversvegna ekki?“ spurði
jeg, og ljest verða undrandi.
„Hversvegna ætti jeg að gera
það? Dagar hans í samkvæmis-
lífinu eru taldir“. '
Jeg sagði ekki meira, en var
ákveðinn í að ná í boðskortið,
sem veslings Elliott þráði svo
mjög, með góðu eða illu. Að há-
degisverði loknum fór Edna
með vinum sínum út í garðinn.
Þá kom tækifærið, sem jeg
hafði verið að bíða eftir. Jeg
hafði einu sinni dvalið nokkra
daga í húsi þessu, og vissi því,
hvernig hagaði til þar. Jeg gat
þess til, að enn mundu nokkur
boðskort vera eftir og væru
þau sennilega á skrifstofu
einkaritarans.
Jeg lagði því af stað þangað,
og ætlaði að hnupla einu kort-
inu, skrifa nafn Elliotts á það
og setja síðan í póstinn. Jeg
vissi, að hann var altof veikur
til þess að geta farið, en það
myndi gleðja hann ótrúlega, að
fá það. Mjer varð dálítið hverft
við, þegar jeg opnaði dyrnar og
sá að einkaritari Ednu sat við
skrifborð sitt. Jeg hjelt nefni-
lega að hún væri enn að borða.
Það var miðaldra kona, skosk,
með bleikrautt hár, nefklemm-
ur og mjög freknótt í andliti.
Hún var ákveðin á svip og köll
uð ungfrú Keith.
„Mjer datt í hug, að koma og
reykja einn vindling með yð-
ur“, hálf-stamaði jeg.
„Gjörið þjer svo vel“.
Ungfrú Keith talaði með
skoskum hreim og gat verið
mjög kímin, þegar hún vildi
það við hafa.
„Þjer hafið sennilega mikið
að gera núna, ungfrú Keith?“
sagði jeg.
„Já, jeg veit ekki lengur,
hvort jeg stend á höfðinu eða
fótunum".
Jeg vissi, að jeg gat treyst
henni, og kom því beint að efn
inu.
„Ungfrú Keith, jeg kom ekki
hingað til þess að fá mjer vindl
ing með yður. Jeg kom hingað
til þess að hnupla boðskorti og
senda til hr. Temington".
„Það hefði verið mjög sam-
viskulaust af yður“.
„Vissulega. Verið þjer nú
góðar, ungfrú Keith, og gefið
mjer kortið. Hann getur ekki
komið, en það gleður veslings
gamla manninn.
Ungfrú Keith hagræddi nef-
klemmunum á virðulegu nefi
sínu. - mm
„Jeg er viss um, að þjer vilj
ið ekki, að jeg sje ótrú húsmóð
ur minni, hr. Maugham. Kort-
in eru hjerna á borðinu í um-
slögum sínum. Jeg ætla að líta
út um gluggann, sumpart til
þess að rjetta úr fótum mínum,
sem eru orðnir stirðir af öllum
þessum kyrrsetum og sumpart
til þess að athuga hið fagra út-
sýni. Hvorki guð nje neinn
mannlegur máttur getur tali?
mig ábyrga fyrir því, sem skeð
ur að baki mjer“.
Þegar ungfrú Keith settist
aftur, var boðskortið komið í
vasa minn.
Elliott var ljómandi af gleði,
þegar jeg kom til hans nokkr-
um dögum síðar.
„Sjáðu“, sagði hann. „Jeg er
búinn að fá boðskortið. Það
kom í morgun“. Hann náði i
kortið undan kodda sínum.
„Jeg sagði þjer þetta. Nafn
þitt byrjar á T, svo að röðin hef
ir ekki komið að þjer fyrr en
nú“.
„Jeg hefi ekki svarað enn.
Jeg ætla að gera það í fyrra-
málið“.
Mjer fór ekki að lítast á blik-
una.
„,A jeg ekki að svara því fyr-
ir þig? Jeg get sett það í póst-
innum leið og jeg fer“.
„Nei, hversvegna ættirðu að
gera það? Jeg er fullkomlega
fær um, að svara mínum heim
boðum sjálfur“.
,En svo datt mjer í hug, að
ungfrú Keith myndi auðvitað
taka við svarinu, og þá væri
öllu óhætt. Elliott hringdi bjöll
unni.
„Jeg ætla að sýna þjer bún-
inginn?"
„Þú ert þó ekki að hugsa um
að fara, Elliott?“
„Vitanlega fer jeg. Jeg hefi
ekki notað hann síðan á grímu-
dansleiknum hjá Beaumont“.
★
Jósep svaraði hringingunni,
og Ellioott sagði honum að
koma með búninginn. Hann
var í stórum, flötum kassa, vaf
inn inn í silkipappír. Það voru
hvítir silkisokkar, stunginn
bolur úr gyltu klæði, með hvít
um satin-röndum, samstætt
vesti, skykkja, fellingakragi,
flöt flöjels-húfa og löng gull-
keðja, er á hjekk orða Golden
Fleece riddarareglunnar.Jeg sá,
að þetta var eftirlíking af mjög
skrautlegum búningi, sem
Filipp II. er í á málverki Titi-
ans, og þegar Elliott sagði mjer,
að þetta væri nákvæmlega sami
búningurinn, sem greifinn
hefði verið í við giftingu Spán-
arkonungs og Englandsdrottn-
ingar, gat jeg ekki að því gert,
að mjer kom í hug að hann
hefði nú gefið ímyndunarafli
sínu algjörlega lausan taum-
inn.
Morguninn eftir, þegar jeg
sat að snæðingi, var kallað á
mig í símann. Það var Jósep,
sem sagði mjer, að Elliott hefði
fengið annað kast um nóttina,
og læknirinn efaðist um, að
hann lifði til kvölds. Jeg sendi
þegar eftir bíl, og keyrði til
Antibes. Elliott var meðvitund
arlaus, þegar jeg kom þangað.
Hann hafði harðlega neitað, að
fá hjúkrunarkonu, en nú var
komin þangað hjúkrunarkona,
sem læknirinn hafði sent eftir
til senska sjúkrahússins, sem
stenduf á milli Nice og
Beaulieu.
Jeg fór út til þess að senda
Isabel skeyti. Hún dvaldi um
sumarið með Gray og börnun-
um á ódýrum sjóbaðstað, La
Baule. Hann var mjög langt
frá Antibes, svo að jeg var
hræddur um, að þau kæmu
ekki nógu snemma. Isabel var
eini núlifandi ættingi Elli-
otts, fyrir utan hina tvo bræð-
ur hennar, sem hann hafði ekki
sjeð í mörg ár.
En lífslöngun Elliotts var
sterk, eða meðöl læknisins
hafa haft einhver áhrif, því að
‘ þegar á daginn leið, fjekk
hann * aftur meðvitund. Jeg
dvaldi hjá honum til kvölds,
og þegar jeg kom til hans dag-
inn „eftir, var hann glaðvær en
mjög máttfarinn. Jeg7fjekk að-
eins að dvelja hjá honum mjög
stutta stund.
Matti vitgranni
Æfintýri eftir P. Chr. Asbjörnsen.
7.
„Æ, það voru tveir flakkarar, sem voru að flá hund“,
sagði Matti.
„Ja, ekki batnarðu mikið“, sagði móðir hans. „Það er
bæði synd og skömm, hvernig þú getur hagað þjer. Jeg
hefi aldrei heyrt annað eins“, sagði hún. „En nú verð-
j urðu að leggja af stað einu sinni enn, og reyndu nú að
komast áfram án þess að skipta þjer af þeim, sem þú
| mætir, ná þjer í konuefni og reyna að finna stúlku, sem
| hefir svolítið meira vit í kollinum en þú sjálfur og er fær-
ari m að stjórna búi. En reyndu bara að haga þjer eins
1 og maður á leiðinni“.
Nú gerði Matti eins og móðir hans bað hann. Hann
lagði af stað og bað sjer stúlku, og hún tók honum, því
henni leist bara bærilega á pilt.
j Þegar Matti kom heim aftur, vildi móðir hans vita,
hvað tilvonandi tengdadóttir hennar hjeti. En það vissi
Matti ekki. Þá reiddist móðir hans og sagði, að hann yrði
’ strax að fara af stað aftur, því að hún vildi vita hvað
stúlkan hjeti. Matti lagði svo af stað aftur og var um
, kyrt nokkra daga hjá unnustu sinni. Þegar hann ætlaði
að fara að kveðja hana aftur, rankabi hann við sjer og
j spurði, hvað hún hjeti. Iiún hjet þá Salvör, að því er hún
sagði. Matti stökk nú af stað og tautaði við sjálfan sig:
„Salvör, Salvör,
stúlkan mín.
Salvör, Salvör,
stúlkan mín“.
En þegar hann var á mestu hlaupunum til þess að kom-
ast sem fyrst heim, svo hann gleymdi ekki nafninu á
kærustunni, þá datt hann endilangur um þúfu, og gleymdi
auðvitað nafninu við þetta áfall. Þegar hann var stað-
inn upp aftur, fór han að leita alt í kringum þúfuna, en
fann auðvitað ekkert annað en gras. Þá fór hann að róta
í jörðinni með höndunum, eins og hann mögulega gat.
Þegar hann var að róta þarna, kom gamall maður til
hans.
„Að hverju ertu að leita?“ spurði hann Matta. „Hef-
rðu týnt einhverju hjerna?“
,,Æ, jeg týndi nú nafninu stúlkunnar minnar“, sagði
/eslings Matti, „og jeg get ekki fundið það aftur“.
„Heitir hún ekki Salvör?“ spurði maðurinn.
Þegar Matti heyrði þetta, þaut hann af stað með stórar
Augun jeg hvíli
með gleraugum
t r á
Ef Loftur getur það ekki
— bá hver?
— Það er hræðilegt, hvað
krakkarnir verða óhreinir í
þessu veðri. Jeg varð að þvo
sex strákum, áður en jeg fann
strákinn minn.
★
Kaupstaðadrengurinn horfði
hugfanginn á, þegar bóndinn
var að mjólka kú sína. Þegar
því var lokið segir drengur:
,,Æ, góði manni, heltu mjólk
inni til baka og gerðu þetta
aftur.“
★
Svertingjar ræðast við.
— Jeg heyrði sagt að elsti
sonur þinn sje^kominn í fang-
elsi.
— Já, hann hefir jafnan ver
ið hvíti sauður ættarinnar.
★
Yfirfangavörðurinn: —
Hvernig stóð á því, að þjer
rjeðust á fangavörðinn?
Fangi: — Það var aðeins til
þess að viðhalda æfingunni.
★
— Hvernig í ósköpunum ætti
giftur maður að geta dregið
nokkuð saman nú á dögum?
— Jú, það er hægt með því
móti að leggja krónu í spari-
baukinn fyrir hver.t rifrildi við
konuna.
★
Hún: — Alt, sem hjer er til,
húsið, peningarnir, fötin og
innanstokksmunirnir, er mín
eign. Hvað áttir þú áður en við
giftumst?
— Frið. •
★
Svertingi kemur hlaupandi
til ljónaveiðarans: — Massa,
massa, jeg hefi fundið ljóna-
slóð hjerna fyrir norðan.
Ljónaveiðarinn: — Blessað-
ur, við förum undir eins suð-
ur á bóginn.
★
— Mamma, hvað ætlarðu að
gera við eggin, sem þú sendir
mig eftir?
— Jeg ætla að búa til úr
þeim eggjaköku.
— Jeg hefi tekið af þjer ó-
makið, mamma.
★
Dómarinn: — Þjer segið að
sambúð yðar og mannsins yðar
hafi verið ágæt þangað til hann
byrjaði að berja yður. Hvenær
var það?
— A leiðinni heim frá kirkj-
unni.