Morgunblaðið - 29.07.1944, Blaðsíða 10
10
Laugardagur 29. júlí 1944
A
MOEGUNBLAÐIÐ
\lý framhaldssaga - Fylgist mú frá byrjun
Því að Nikulás var „hedon-
isti“ og guðleysingi, og ef Ep-
hraim hefði vitað það, hefði
hann litið á hann með enn
meiri hryllingi en holdsveikan
manns. En hann vissi það ekki,
og um kvöldið, þegar þau höfðu
lokið við að snæða kvöldverð,
var hann kominn á þá skoðun,
að Nikulás væri allra viðkunn-
anlegasti og skemtilegasti mað-
ur.
Þeir urðu einu sinni ósam-
mála. Þeir voru að tala um
kosningarnar, og Nikulás sagði
kæruleysislega: „Mínir bændur
kjósa auðvitað Van Buren,
nema ef þessi óþekti Polk yrði
útnefndur. Þá' mun jeg skera
úr, hvað best er fyrir þá að
gera“.
Ephraim settist upp með
rykk. „Þínir bændur! Hvað í
ósköpunum áttu við með því?“
„Það eru bændurnir, sem eru
leiguliðar á jörð minni“, svar-
aði Nikulás. „Þeir eru nærri
því tvö hundruð að tölu“.
„Eiga þeir ekki sitt eigið
land?“ spurði Ephraim og
hleypti brúnum.
Miranda, sem hafði setið ró-
leg úti í horni og horft út um
gluggann, snjeri sjer nú við og
horfði á þá. Hún sá að Niku-
lás hleypti brúnum dálítið og
óánægjusvipur kom á andlit
hans.
„Auðvitað eiga þeir ekki
landið“, sagði hann. „Það til-
heyrir mjer, eins og það til-
heyrði föður mínum, á undan
mjer, og föðurætt minni, allt til
Cornelíusar Van Ryn, sem var
fyrsti Ijensgreifinn, árið 1630.
Leiguliðarnir greiða mjög lága
leigu og í hennar stað höfum
við svo gert mjög rnikið fyrir
Þú“.
„Hvað áttu stórt land?“
spurði Ephraim.
„Aðeins nokkur þúsund ekr-
ur“.
„Geta bændurnir ekki keypt
landið, sem þejr hafa unnið á,
ef þeir vilja?“ Ephraim var enn
að brjóta heilann um þetta nýja
vandamál.
„Nei“, svaraði Nikulás stutt-
lega, og Miranda sá — þótt fað-
ir hennar ekki sæi það — að
þrátt fyrir kurteislegann svip
sinn, var Nikulás óánægður.
Hún skyldi ekkert í öllu þessu
tali um leiguliða, og sá því
enga ástæðu fyrir óánægju
hans. Hún gat ekki vitað að
Nikulás hafði nýlega fengið
mjög áþreifanlega sönnun fyrir
því, að óeirðir voru á meðal
leiguliða hans. Hann vildi ekki
trúa því, að hið hagkvæma
ljenskerfi, sem auðgað hafði
hann og forfeður hans um tvö
hundruð ára skeið, væri í veru-
legri hættu, og vildi því helst
ekkert um þetta hugsa. Hann
kom göfugmannlega fram við
bændur sína, bygði hana þeim
kirkjur, skóla og brýr, keypti
handa þeim nýjar vjelar,
skemti þeim með veisluhöld-
um, útkljáði deilur þeirra og
hafði auga með velferð þeirra
allri. í stað þess ætlaðist hann
til, að þeir væru þakklátir og
trúir, eins og þeir höfðu altaf
verið, og Ijetu mig fá sann-
gjarnan Jiluta af uppskeru
þeirra.
Allt í einu sagði Ephraim:
„Jeg vildi heldur eiga hálfa
ekru af hrjóstrugu landi sjálf-
ur, en vinna fyrir einhvern ann
an, á auðugasta bæ sveitarinn-
ar“.
„Þá hlýtur þú að vera mjög
heimskur“, sagði Nikulás
hörkulega, en áttaði sig svo.
„Jeg hygg að við skiljum að-
eins ekki sjónarmið hvors ann-
ars í málinu. — Þetta hlýtur að
vera mjög leiðinlegt fyrir þig“,
bætti hann við um leið og hann
stóð á fætur og gekk til Mir-
öndu.
„Jeg skil ekkert af því, sem
þið eruð að tala um“, sagði hún.
„En mjer finnst gaman að
horfa út um gluggann. Hvaða
stóra hús er þetta, hr. Van
Ryn?“ Hún benti með fingrin-
um. „Og þetta hjer?“
„Þú átt ekki að kalla mig hr.
Van Ryn, Miranda. Kallaðu
mig Nikulás frænda“, sagði
hann og brosti. Hann stóð rjett
hjá henni, og heit, fagnandi til-
finning greip hana, þegar þau
stóðu þarna og horfðu niður á
Broadwey. „Þetta er ráðhúsið“,
svaraði hann spurningu henn-
ar, „óg stóra byggingin, hin-
um megin við götuna er Park-
leikhúsið“.
„Ó —andvarpaði hún,
„hvað jeg hefði gaman af að sjá
einhvern tíma leikrit".
,,Ranny!“ hrópaði faðir henn
ar reiðilega. „Hún getur nú
hegðað sjer betur en þetta, hr.
Van Ryn. Jeg veit ekki hvern-
,ig á því stendur, að hún talar
oft svona óstjórnlega“.
Miranda roðnaði og leit nið-
ur fyrir sig, en ekki fyrr en hún
hafði sjeð glettnissvipinn á
’andliti Nikulásar. Var hann að
hlægja að henni eða föður henn
ar, hmgsaði hún með sjer, og
leið illa. Hún gæti ekki afborið
það, ef hann væri að hlægja að
sjer, því að þótt ekki væru
nema nokkrar klukkustundir
síðan hún sá hann í fyrsta sinn,
óskaði hún einskis fremur, en
gera honum til hæfis. Auðvit-
að var hann í rauninni gamall
og hafði verið giftur lengi. Ef
hann væri aðeins dálítið yngri
og hefði dökk leiftrandi augu,
væri hann nákvæmlega eins og
draumaprinsinn hennar.
ÞRIÐJI KAPÍTULI.
Miranda svaf illa þessa nótt.
Allt var svo undarlegt, götu-
Jjósin, sem seitluðu í gegnum
dökk gluggatjöldin, rúmið, sem
var svo furðulega mjúkt — og
enginn rekkjunautur. Þetta var
í fysta sinn á æfinni, sem Mir-
anda svaf ein í rúmi, og ef það
hefði eigi verið svo margt aim-
að, sem dró að sjer athygli
hennar, hefði hún áreiðanlega
saknað þess, að hafa ekki
Tibby við hlið sjer. Hún hlust-
aði á tifið í klukkunni á hill-
unni, skröltið í vagnhjólunum,
bjölluhringinguna sem kom frá
Sankti Páls-kirkju á klukku-
stundar fresti, og rödd varð-
mannsins á götunni fyrir neð-
an. „Þetta er kl. 1 á fagurri
sumarnóttu. Allt rólegt í þriðju
varðdeildinni“.
Seinna, þegar dögun nálgað-
ist, varð varðmaðurinn mælsk-
ari. „Þetta er þi^ðjudagur á
júní morgni. Klukkan er fjögur
og allt rólegt. John Tylor er
enn forseti okkar. Veðrið er
gott, guði sje fyrir að þakka“.
Klukkan fimm, gafst Mir-
anda upp, og fór að klæða sig.
Hún hafði setið alklædd við
gluggan klukkustund, þegar
þjónarnir birtust í dagstofunni,
með morgunverðinn. Hún hafði
litla matarlyst, og þegar Niku-
lás kom, kurteis og brosandi,
og sagði, að vagn sinn biði við
dyrnar, bældi hún niður hjá
sjer löngun, til þess að þrýsta
sjer upp að föður sínum.
En Ephraim var ekki þess-
legur, að hann kærði sig um
neina viðkvæmni. Nú var stúlk
an að fara og hann var farið
að lengja eftir að kömast heim.
Hann hafði einnig sofið illa.
Þau kvöddust því í flýti fyrir
utan Astor húsið. „Guð mun
gæta þín, Miranda. Mundu, að
þjóna honum ætíð dyggilega“,
sagði Ephraim og setti bjór-
skinnshattinn á höfuð sjer. „Og
vert þú sæll“, sagði hann, og
sneri sjer að Nikulási. „Refsaðu
henni þegar hún á það skilið.
Jeg vona að hún geti verið þjer
og konu þinni til einhvers
gagns. Henni hættir til þess að
vera latri. Sjáðu um að hún
skrifi oft heim og vanræki ekki
bænirnar sínar“.
Miranda roðnaði og Nikulás
hneigði sig, alvarlegur á svip,
og sagði: „Jeg mun fara með
hana eins og hún væri mín
eigin dóttir“.
En það gæti jeg ekki verið,
hugsaði Miranda alt í einu. —
Hann er aðeins 13 árum eldri.
Það var eins og þessi uppgötv-
un gerði hana dálítið órólega.
„Verið þið svo blessuð og
sæl“, sagði Ephraim síðan. —
Hann tók körfu sína og gekk
hratt niður Broadway.
Miröndu fannst hún nú vera
einmana og yfirgefin. Hann
hefði getað kysst mig, hugsaði
hún, en sá strax að það var vit-
leysa. Ephraim hafði óbeit á
kossum, og svo finst honum
líka lítið vænt um mig, hugs-
aði hún raunalega. ________
BÓNAÐIR OG
SMURÐIR BÍLAR
H.f. STILLIR- Ivausravee
168. — Sími 5347.
Gullhöllin, sem sveif í loftinu
Æfintýr eftir P. Chr. Asbj'rnsen.
11.
mjög skrautlegan, þar lá konungsdóttir og svaf fast. Hún
svaf í rúmi, sem var gert úr rósrauðum rúbínum, og svaf
fast, hvít og rjóð var hún. en ekki var hún auðvakin, og
aldrei fanst pilti hann hafa sjeð svo fríða mey, því hana
þekti hann af myr*dinni einni, sem hann lengst hafði
horft á.
Og vegna þessa gleymdi hann bæði vatninu, tímanum
og sjálfum sjer. Hann gerði ekkert annað en að horfa á
hina sofandi konungsdóttur, og fanst hann gldrei geta
horft nógu lengi á hana, en þótt hann reyndi að vekja
hana, þá kom það að engu haldi, því ekki var hann nógu
snarráður til þess að reyna við hana lífsins vatn.
Þegar leið að kveldi, kom risinn níhöfðaði heim með
miklum þyt og öskraði: „Hjer er megn mannaþefur í
minni höll“.
„Það má vera“, sagði piltur, „en þú skalt nú ekki mikið
láta, og svo brá hann sverðinu og hjó alla níu hausana af
risanum í einu höggi, svo þið getið sjeð að hann var sterk-
ur, því aldrei hafði hann sopið á nokkurri flösku með
kraftadrykk í. En þegar tröllið-var að velli lagt, varð pilt-
ur svo þreyttur, að hann gat varla haldið augunum opn-
um. Þá hallaði hann sjer út af á rúmið við hlið konungs-
dóttur, og hdn svaf bæði alla nóttina og allan daginn eftir,
það var eins og hún ætlaði aldrei að vakna, en um mið-
nætti næstu nótt vaknaði hún svolitla stund, og sagði hon-
um, að hann hefði bjargað sjer, en hún yrði að vera þar
í þrjú ár enn. Kæmi hún ekki heim að þeim tíma liðnum,
yrði hann að kóma og sækja sig.
Þegar líða tók að hádegi annan daginn, vaknaði piltur
fyrst, og heyrði að tryppið hans var farið að hneggja há-
stöfum, og þá fanst honum best að fara að halda heim-
leiðis, en fyrst klipti hann vænt stykki úr kjól konungs-
dóttur og tók það með sjer. En hvernig sem það nú vildi
til, þá hafði honum dvalist svo lengi í höllinni, að dýrin
voru vöknuð, og þegar hann var kominn á bak tryppinu,
höfðu þau umkringt hann með illum látum og litu út
fyrir að hafa ekki bragðað kjötbita í minst tvö hundruð
.ár. Þau urruðu og ýlfruðu, sleiktu út um og fitjuðu upp
á trýnin, og pilti fanst hann aldrei hafa komist í hanri
eins krappan og bjóst við að hann og tryppið góða yrðu
jetin upp til agna. En tryppið sagði honum að skvetta
af vatni dauðans á dýrin og þá hnigu þau niður sofandi
um leið og ur§u ekki að grandi.
Nokkru eftir frelsisstríð
Bandaríkjamanna, var ungur
Ameríkani eitt sinn í leikhúsi í
Englandi, þar sem gert var gys
að löndum hans. Allmargir am-
erískir liðsforingjar voru látn-
ir koma fram á leiksviðið í
gauðrifnum einkennisfötum og
berfættir. Svo voru þeir spurð-
ir að því, hvaða atvinnu þeir
hefðu stundað áður en þeir
fóru í herinn. Einn sagði að
hann hefði verið klæðskeri,
annar skósmiður og svo fram-
vegis. Þessi fyndni átti að vera
komin af því, að þeir höfðu
verið klæðlitlir og skór þeirra
flestra gatslitnir. Áður en hægt
var að útskýra það, stóð ungi
Bandaríkjamaðurinn upp og
hrópaði:
„Það voru klæðskerar^og
skósmiðir, sem gersigruðu heri
bpska heimsveldisins! Húrra!“
Þetta vakti almennan hlátur
og fögnuð leikhúsgesta og jafn-
vel forsætisráðherrann, sem
var þar staddur, gat ekki ann-
að en brosað.
★
Það var á dögum Elísabetar
drottningar, að dr. Thomas
Copper vann að því að semja
mjög vandaða og nákvæma
orðabók, sem í voru meira en
33 þúsund orð, auk fjölda orða-
tiltækja og málshátta. Hann
hafði unnið að verkinu stans-
laust í átta ár, þegar konan
hans, sem var eigingjörn og
móðursjúk, fór inn í herbergi
hans, tók handritið og kastaði
því í logandi arininn. Hún gerði
þetta með þeim forsendum, að
hann, maður hennar, dræpi sig
á lestri og grúski.
Dr., Cooper kom heim rjett
á eftir, og þegar hann sá að
verk hans hafði verið gereyði-
lagt, spurði hann, hver ylli
því. Kona hans játaði samvisku
samlega að það væri hennar
verk. — Veslings maðurinn ljet
fallast í stól og hrópaði:
„O, Dinah, Dinah, þú hefir
aukið mjer stórum erfiðið“.
Síðan settist hann þögull við
skrifborð sitt og í önnur átta
ár var hann að vinna það upp,
sem kona hans hafði eyðilagt.
I