Morgunblaðið - 16.08.1944, Blaðsíða 2

2
MOEGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 16. ágúst 1944.
Bæjarráð semur um
kaup á vögnum •
Strætisvagna Reykja-
víkur h.f.
Niðursföður yænfaniegar á morgun
Eftirfarandi tilkynning barst
' biaðinu í gær, 15. ágúst, frá
skrifstofu borgarstjóra.
SAMKVÆMT gildandi Ipg-
um veitir póstmálastjórnin
sjerleyfi til strætisvagnaferða
í kaupstöðum til þriggja ára í
senn, og skal þgjð veitt að fengn
um tillögum hlutaðeigandi bæj
arstjórna. Sjerleyfi það, sem
Strætisvagnar Reykjavíkur h.
f. hafa haft til fólksflutninga
í Reykjavík var útrunnið 1.
mars s. 1. og sótti fjelagið um
nýtt sjerleyfi til næstu þriggja
ára frá þeim degi með brjefi til
póstmálastjórnarinnar, dags.
19. jan. s. 1. Svo sem lög gera
ráð fyrir var umsókn þessi
send til umsagnar bæjárstjórn-
ar, en það var eigi gert fyrr en
2. mars s. 1., þ. e. fyrst að sjer-
, leyfistímanum liðnum.
Á meðan þessu fór fram
hafði á fundi bæjarstjórnar
hinn 10. febr. s. 1. ftomið til at-
kvæða tillaga um, að bæjar-
stjórn tæki hið allra fyrsta í
sínar hendur strætisvagnaferð-
ir í bænum. Tillagan var feld
með jöfnum atkvæðum, 7 gegn
7. Alþýðuflokkur og Sósialistar
greiddu atkvæði með og Sjálf-
[ stæðismenn á móti, en Árni
Jónsson sat hjá.
Þessi tillaga og úrslit henn-
ar urðu til þess, að Strætis-
vagnafjelagið taldi starísgrund
Völl sinn of veikan. Gerði bað
því samþykt um það 25. febr.
að fara fram á 10 ára sjerleyfi
eða bjóða bæjarfjelaginu vagn
ana.að öðrum kosti til kaups.
Tiikynti fjelagið bæjarstjórn
þetta með brjefi, dags. 10.
mars.
Þegar bæjarráði barst þetta
brjef hafði bæjarstjórn enn
, ekki tekið ákvörðun Um um-
sókn fjelagsins um þriggja ára
sjerleyfi, enda hafði enginn bæj
arstjórnarfundur verið haldinn
frá því að fyrra brjefið barst
þangað til hið síðara kom.
Eftir móttöku síðara brjefs-
ins varð að líta svo á, að þýð-
ingarlaust væri að taka ákvörð
| un um þriggja ára sjerleyfr, að
| svo stöddu a. m. k.
[ Bæjarráð reyndi fyrst að
[ afla sjer frá hlutlausum aðila
[ nánari gagna um rekstyr stræt
f isvagnanna og fól síðan þeim
' Valgeiri Björnssynj hafnar-
f stjóra og Erling Ellingsen
[ verkfræðingi að meta eignir
í Strætisvagnafjelagsins. Mati
r þeirra var lokið 25. maí, og
[ voru samkv. því 20 vagnar fje-
’ lagsins taldir 800.000,00 kr.
j virði en húseign fjelagsins við
| Hringbraut 770.000,00 kr. virði.
Varahlutar til bifreiða og áhöld
1 eru ekki meðtalin í þessu mats
verði.
Er bæjarráð hafði enn íhug-
að málið, samþykti það einum
rómi á fundi sínum hinn 30.
júní s. 1., að það vildi ekki mæla
með kaupum á grundvelli mats
ins og teldi heldur ekki fært að
mæla með því, að fjelaginu
yrði veitt 10 ára sjerleyfi. Var
og eftir gildandi lögum augljóst
að þýðingarlaust var fyrir bæj
arstjórn að mæla með 10 ára
sjerleyfi, því að óheimilt er að
veita það nema til þriggja ára,
en um meðmæli til lagabreyt-
ingar var ekki að ræða á þessu
stigi málsins.
Er málið skyldi koma til
fullnaðarafgreiðslu í bæjar-
stjórn 6. júlí, fjekk borgarstjóri
því frestað, þar sem hann
hafði vitneskju um, að í ráði
væri, að fjelagið mundi stöðva
starfrækslu sína, ef úr hvor-
ugu yrði, 10 ára sjerleyfi nje
kaupum bæjarins, en of viður-
hlutamikið virtiát, að svo nauð
synlegur rekstur sem strætis-
vagnaferðir yrði stöðvaður án
þess að frekara yrði að gert.
Bæjarrá’ð tók málið síðan til
meðferðar að nýju og voru
samningaumleitanir hafnar við
stjórn Strætisvagnafjelagsins.
Á meðan á þeim stóð sögðu all-
ir eða flestir bíístjórar fjeíags-
ins upp störfum sínum hjá fje-
laginu frá 20. ágúst n. k. að
telja, vegna þess að kaup
þeirra var orðið mun lægra en
annara meðlima bílstjórafje-
lagsins Hreyfils, eftir samninga
þess fjelags við vinnuveitendur
á s. 1. vori. Mun þetta hafa orð
ið tjl þess, að Strætisvagnafje-
lagið tilkynti borgarstjóra með
brjefi, dags. 2. ágúst s. 1., að
það óskaði „eftir ákveðnu
svari bæjarins um það hvort
hann æskir að kaupa eignir fje
lagsins, fyrir næstkomandi
þriðjudag, 8. ágúst, þar sem
fjelagið mun, að þeim tíma liðn
um, gera ráðstafanir til sölu á
'eignum sínum11. Jafnframt var
því lýst að eftir að fjelagið
hafði gert sjer ljóst, að laga-
breýtingu þyrfti til 10 ára sjer
leyfis, teldi það þá lausn ekki
fyrir hendi.
Bæjarráð taldi sig samkv. þess
um gögnum og öðrum, sem fyr
ir hendi voru, hafa fengið vissu
fyrir, að ef bæjarstjórn keypti
ekki vagna fjelagsins, þá
mundu ' Strætisvagnaferðir
leggjast niður í bænum, um
sinn a. m. k. Með því virtist
bæjarráði stefnt í beinan voða,
vegna víðáttu bæjaíins og þess
hve strætisvagnaferðir eru nú
orðinn ríkur þáttur í bæjarlíf-
inu.
Bæjarráð ákvað því að taka
upp samninga um kaup á
vögnum fjelagsins og nauðsynj
um þeim tilheyraridi, en reyna
að haga svo til að ekki þyrfti
að kaupa húseign fjelagsins,
sem fróðir menn telja mjög ó-
hentuga til slíks reksturs. --
Eramhald á 8. síðu.
— Innrásin í
S.-frakidand
Pramh. af 1. síðu.
Skothríðin hefst.
Þegar er herskipin bæði or-
ustuskip, beitiskip, tundurspill
ar og smærri herskip, voru kom
in í skotmál við strandvirkin,
hófu þau mikla skothríð, og
svöruðu virkin í sömu mynt,
en eftir um klukkustundar'
skothríð rjeðist liðið á land. —
Fór liðið á land í mörgum hóp-
um og lenti flest af herflokk-
unum í bardögum, en mót-
spyrna yar minni en við var
búist. •—• Meðan skothríð her-
skipanna stóð yfir, ljetu
sprengjuflugvjelar einnig rigna’
sprengjum yfir virki Þjóðverja
á ströndinni.
Innrásarstaðirnir.
Bandamenn taka fram, að
innrásin hafi verið gerð á
mörgum stöðum milli Marsdill
es og Nissa, en geta ekki um
neina sjerstaka staði enn sem
komið er. Milli nefndra borga
er um 160 km. strandlengja og
er flotahöínin Toulon um mið-
bik strándlengju þessarar. —
Þjóðverjar segja að aðalland-
gangan hafi verið gerð nærri
Cannes og St. Raphael (sjá
kort). —•
Ávarp Maitland-Wilson.
Sir Henry Maitland-Wilson,
yfirhershöfðingi bandamanna
við Miðjarðarhaf gaf út ávarp
til Frakka, þar sem hann segir,
að nú berjist aftur franskur her
á franskri grund.Hvatti hers-
höfðinginn alla Frakka til þess
að fara að leiðbeiningum banda
manna um það, hvað þeir
skyldu ganga, bera boð, sem
þeir fengju til annarra, og forð
ast að flýja úr á vegi lands-
ins. Sagði hann að nákvæmar
fyrirskipanir yrðu gefnar
Frökkum um það, hvað þeir
skyldu gera, bæði með flugrit-
um og í útvarpi. Miklu af flug
miðum var varpað yfir Frakk-
land í dag.
Hvaðan kom innrásar-
herinn?
Herlið það, sem flutt var til
Suður-Frakklands í flúgvjel-
um, mun hafa komið þangað
frá Korsiku, en álitið er, þótt
ekkert sje enn víst um það, að
skipaliðið hafi komið frá Sard-
iniu og Ítalíu. — Einn af fregn
riturum bandamanna var með
flutningaflugvjel, sem setti fall
hlífalið niður bak við vígvirki
Þjóðverja, hefir sagt frá því,
sem fyrir augum bar á þessa
leið:
Sást varla lifandi vera.
Við flugum inn ,yfir strend-
urnar í glampandi sólskini
morgunsins. Himininn var
heiður. Hvergi nokkursstaðar
sást þýsk flugvjel. Af jörðu
var ekki skotið einu einasta
skoti. Alt virtist dautt, nema
hvað reykur sást úr bæjum og
þorpum. Á vegunum sást ekki
nokkur einasta hræða á ferli
og vellirnir og akrarnir breidd
ust svo langt sem augað eygði.
— Brátt fór að bera mikið á
alla vega litum fallhlífum á
jörðinni, hermenn voru þá
komnir til jarðar. .. .“.
Bátakaupin í Svíþjóð:
Tilboð berast í smíði
bátanna og vjelanna
í gær, 15. ágúst, barst blaðinu eflirfarandi frjett
frá atvinnu- og samgöngumálaráðuneytinu:
í FRAMHALDI af tilkynningu ráðuneytisins frá 11. maí
s. 1., um smíði fiskiskipa í Svíþjóð, vill ráðuneytið gefa
almenningi eftirfarandi upplýsingar um þetta mál.
Sendiráð íslands í Stokkhólmi hefir undanfarna mán-
uði starfað að öflun fjölda tilboða frá sænskum skipa-
smíðastöðvum í smíði tjeðra fiskiskipa svo og tilboða í
aðalvjelar og hjálparvjelar. Fyrir nokkrum dögum hafa
tilboð borist í þá 45 báta, sem nú er leyfi fyrir að bygðir
verði. Fiskifjelag íslands hefir haft tilboð þessi til athug-
unar og er það álit þess að tilboð Föreningen Sveriges
mindre Varv i Cautaborg sje lang hagkvæmast í smíði
bátanna, og hagkvæmasta vjelatilboðið sje frá A/B. Atlas
Diesel í Stokkhólmi.
-------------T-----------
Verslunar j öínuðurinn:
Óhagslæður um 4,9
milj. jan.-júlí
, S-IÖ fyrstu mánuði þessa'
árs hefir verðmæti innfluttr-
ar vöru numið 137.4 mil.j. kr.,
en útfluttrar 132.5 mil.j. kr.
Verslunarjöfnuðurinn er því
óhagstæður urn 4.9 inilj. kr.
Sjö fyrst'u mánuði fvrra
jirs, nam verðmæti innfluttr-
ar yöru 137.9 mjlj. kr., en út-
.fluttrar 139.8 milj. kr. Versl-
unarjöfnuður'inn var því hag-
stæður um 1.9 milj. kr.
Verðmæti innfluttrar vöru
,í júlímánuði nam 22.8 milj.
,kr., en útfluttrar 17.0 milj.
kr. . Verslunarjöfnuðurinn í
júlí hefir því orðið óhagstæð-
ur um 6.8 milj. kr.
Skráir son sinn
fallinn
Þessi maSur skrásetur nöfn
fallinna Bandaríkjahermanna.
Nýlega þurfti hann aS bæta
nafni einkasonar síns á þenna
langa lista.
VERÐ SKIPA OG VJELA.
Verð skipa og vjela verður
ca. í sænskum kr, sem hjer
segir:
50 rúml. bátar:
Skipsskrokkur með tilheyr-
andi kr. 145.000.00. Aðalvjel og
hjálparvjelar kr. 67.000.00.
80 rúml. bátar:
Skipsskrokkar með tilheyr-
andi kr. 193.000.00, Aðalvjel og
•hjálparvjel kr. 73.000.00.
Við þessa kostnaðarliði bæt-
ast ca. 5% til þess að slanda
straum af eftirliti með smíði og
annar óhjákvæmilegur kostn-
aður.
Framangreint skipasmíðasam
band hefir skuldbundið sig til
að afhenda alla bátana, 45 að
tölu, innan 12 mánaða frá undir
skrift samnings, en afgreiðslu-
tími vjela verður alt að 19 mán-
uðir.
I þessu sambandi vill ráðu-
neytið láta þcss gelið, að gérð-
ar hafa verið ítarlegar tilraunir
til þess að fá togara smíðaða í
Englandi og Svíþjóð. Enn sem
komið er hafa þessar tilraunir
'ekki borið árangur^ en þeim
verður haldið áfram.
' Með auglýsingu ráðuneytis-
ins, dags. í dag, er þeim, sem
áður hafa óskað eftir að fá
þiskibáta keypta frá Svíþjóð,
bent á að leita nánari upplýs-
inga um bálakaupin hjá Fiski-
fjelagi íslands.
Iðnfjelögln vilja
samráö um kaup
og kjör
STJÓRN Fulltrúaráðs verk
lýðsfjelaganna í Reykjavík
hjelt í síðastliðinni vikú tvo
fundi með formönnum þeirra
iðnfjélaga, sem í Fulltrúaráð-
inu eru.
Rædd voru kaup- og kjör
og viðhorfið næstu mánuði.
Á fundinum var alger einning
um nauðsyn þess, að iðnfje-
lögin hefðu samráð um kaup-
og kjaramál meðlima sinna
Handknattleiksmótið.
Handknattleiksmót karla
hjelt áfram í fyrrakvöld og
kepptu fyrst Haukar og Valur.
Vann valur þann leik með 11
mörkum gegn 8. — Síðan fór
fram leikur milli Víkings og
Ármanns og vann Víkingur
leikinn með 9 mörkum gegn 4.