Morgunblaðið - 05.09.1944, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Þiiðjudagur 5. sept. 1944
Nýtf dýrtíðarfrumvarp frá
ríkisstjórninni
Sömu gallar á því og
hinu fyrra
RÍKISSTJÓRNIN hefir nú
lagt fyrir Alþingi nýtt frum-
varp „um ráðstafanir vegna
dýrtíðar o. fl.“.
Er frumvarp þetta í tveim
köflum. Annar kaflinn er
„um verðlag landbúnaðar-
vara og vísitölu“, en hinn
kaflinn „um eignarauka-
skatt“. - ,
Með því að hjer um að
ræða stórmál og það málið,
sem mest verður deilt um í
þinginu, þvkir rjett að birta
frumvarp stjórnarinnar í
heilu lagi, ásamt greinar-
gerð.
Er frv. svohljóðandi.
I. KAFLI
Um verðlag landbúnaðar-
vara og vísitölu
1. gr. Frá 15. september 1944
skulu landbúnaðarafurðir verð-
lagðar á þann hátt, að reiknað
sje aðeins með 90% af land-
búnaðarvísitölu, sem í gildi
keraur þann dag', samkvæmt út
reikningi Hagstofunnar.
Ríkisstjórninni er heimilað,
með framlagi úr ríkissjóði tií
31. desember 1944, að halda
óbreyttu verðlagi á landbúnað-
arvörum, eins og það var 1.
september 1944.
2. gr. Engin dýrtíðaruppbót
skal greidd með hærri vísitölu
«n 270 stig.
3- gr. Frá byrjun næsta mán
aðar eftir gildistöku laga þess-
ara, skulu laun eða kaup fyrir
hvaða starf sem vera skal, eða
annað sem dýrtíðaruppbót hef-
ir verið greidd af, reiknuð með
aðeins 95% af gildandi fram-
færsluvísitölu, þó aldrei af
hærri vísitölu en 270 stig, sbr.
2. gi1. Næsta mánuð'á eftir skal
reiknað með 90% af gildandi
vísitölu og þar til öðru vísi
kann að verða ákveðið. — Brot
gegn þessu varðar sektum.
. 4. gr. Fari framfærsluvísi-
taLa yfir 270 stig. skal verð
landbúnaðarafurða til framleið
enda lækka í sömu hlutföllum
og dýrtíðaruppbót skerðist
vegna hámarksbindingar vísi-
töiu í sambandi við kaupgreiðsl
ur, sbr. 2. gr.
5. gr. Engin dýrtíðaruppbót
skal greidd af kauphækkunum,
sem fara fram á tímabilinu 1.
september 1944 til 1. júlí 1945-.
II. KAFLI
Um eignaraukaskatt
; 6. gr. Leggja skal sjerstajc-
an skatt á eignaraukningu, sem
órðið hefir á árinu 1940, 1941,
1942 og 1943, og numið hefir
yfir 50 þús. kr. samtals á ára-
bili þessu hjá skattþegn.
sem stafar af útborgun líftrygg
ingarfjár, örorku-, slysa- eða
dánarbóta. Hafi skatlþegn ekki
átt fyrir skuldum í ársbyrjun
1940 skal eignarhallinn dreginn
frá eignaraukningunni. Draga
skal ennfremur frá eigninni 1.
janúar 1940 þá fjárhæð, sem
greidd var í tekjuskatt, eignar-
skatt, stríðsgróðaskatt, sam-
vinnuskatt og útsvar á því ári
og á sama hátt skal draga þessi
gjöld, lögð á 1944, frá eigninni
í árslok 1943.
8. gr. Nú telur skaltþegn,
að eignaraukning, sem fram
kemur samkvæmt framtali hans
sje ekki raunveruleg, heldur
fram komin vegna tilfærslu á
eignum og á hann þá rjett á að
láta fara fram mat á eignar-
breytingu sinni. Ríkisskatta-
nefnd skal framkvæma mat
þetta, en tilnefnt getur hún þrjá
menn til þess, ef sjerstaklega
stendur á.
Nú leikur vafi á því, að fyrir
liggi fullnægjandi upplýsingar
um kaupverð eða koslnaðarverð
eignar og skal þá ríkisskatta-
nefnd meta eignina eða skipa
menn til þess.
Ráðherra ákveður með reglu-
gerð nánar um framkvæmd
eignamats.
9. gr.. Við ákvörðun eignar-
aukningar skal farið eftir fram
tölum skattþegna eins og hlut-
aðeigandi skattayfirvöld hafa
frá þeim gengið til álagningar
tekju- og eignarskatts. Fast-
eignir, skip eða verðbrjef, sem
skattþegn hefir eignast á fyr-
nefndu tímabili, skal talið fram
á það verð, sem-greitt var fyrir
þessar eignir.
10. gr. Um álagningu skatts
ins, gjalddaga, innheimtu, lög-
taksrjett, vangoldinn skatt og
viðurlög, fer að lögum um
tekjuskatt og eignarskatt, eftir
því sem við getur átt, en nán-
ari ákvæði setur fjármálaráð-
herra með reglugerð.
Heimilt skal fjármálaráðherra,
að fengnum tillögum ríkisskatta
nefndar, að veita greiðslufrest
á nokkrum hluta eignarskatts,
allt að þrem árum, eða færa
hann niður, ef sjerstaklega
stendur á, svo sem ef eignar-
aukinn er bundinn í atvinnu-
tækjum eða nauðsynlegum
birgðum, eða ef gjaldþegn hefir
orðið fyrir óhöppuum, er hann
fær eigi bætt.
með sjerstökum lögum um at-
vinnutryggingar í landinu.
12. gr. Mál út af brotum
gegn lögum þessum fara að
hætli opinberra mála.
Lög þessi öðlast þegar gildi.
Athugasemdir við lagafrum-
varp þetta:
Með frv. þessu er stefnt að
því, að stöðva verðbólguna. •—•
Ríkisstjórnin er þeirrar skoðun
ar, að nú sjeu síðustu forvöð til
raunhæfra ráðstafana í þessu
efni, ef þess á að verða kostur að
forðast þær hörmulegu afleið-
ingar, sem óheft verðbólga hlýt-
ur að hafa í för með sjer fyrir
allan landslýð.
Samkvæmt úti'eikningum Hag
slofunnar hækkar landbúnaðar
vísitalan um 9,46 stig hinn 15.
september næskomandi. Þessi
hækkun kemur öll fram í fram
færsluvísitölunni með verðhækk
un á kjöti og mjólkurafurðum.
Til þess_ að halda framfærslu-
vísitölunni óbreyttri með fram-
lagi úr ríkissjóði, eins og hún
var í lok ágústmánaðar, þrátt
fyrir hina nýju verðhækkun,
mundi þurfa svo mikið fje, að
slíkt væri ríkissjóði ofviða.
Er því ekki um að ræða, ef
ekki á að gefa dýrtíðinni laus-
an tauminn, annað en það, að
gerðar sjeu ráðstafanir sem
hefti verðbólguna nú þegar,
ásamt nokkru framlagi úr rík-
issjóði um takmarkaðan tíma.
Til þess að svo megi verða,
þurfa landsmenn að sýna skiln-
ing'og vilja til að taka á sig
um stundarsakir nokkrar byrð-
ar, svo að unt sje að setja skorð
ur hinni hættulegu þróun er nú
ógnar öllu atvinnulífi þjóðar-
innar.
Með frumvarpinu er leitast
við að ná því marki, að stöðva
verðbólguna varanlega, en
jafnframt að láta byrðina koma
sem jafnast á þegnana. — Þeir,
sem laun taka, verða að láta
hlutfallslega af mörkum eins
og þeir, sem framleiðslu land-
búnaðarvara stunda. Og þeir,
sem grætt hafa mikið fje á und
anförnum ófriðarárum, verða
að láta af hendi nokkurn hluta
þess í því skyni að iryggja af-
komu almennings í landinu eft-
ir stríðið.
Verður ekki hjer gerð frekari
grein einstökum atriðum frv.,
50 þús. kr. eignarauking hjá hverjum skattþegn er skattfrjáls.
Af allt að 50 þús. kr. skattskyldri eignaraukningu skal greiða6%.
Af 50— 200 þús. kr. skattsk. eiknaraukn. greiðist
— 200— 300 — — — —
— 300— 500 — — — —
— 500—1000 — — — —
— 1000 og hærri — — —
3 þús. af 50 þús. og 8% af afg.
15 200 — — 11%
26 — — 300 — — 13%
52 — — 500 — — 15%
12? — —1000 — — 18%
7. gr. Frá eignaraukning-
unni skal draga fje það, sem
lagt hefir verið í nýbyggingar-
sjóð útgerðarfyrirtækis og vara
sjóð samvinnufjelags, áður en
eigaaraukaskattur er á lagður.
Enníremur skal draga frá fje
11. gr.. Fje það, sem aflast
samkvæmt þessum lögum, skal
lagt í sjerstakan sjóð, er nefist
atvinnutryggingarsjóður og
geymdur skal hjá Tryggingar-
siofnun ríkisins. Sjóði þessum
má aðeins ráðstafa af Alþingi
en um það verður nánar rætt
í framsögu.
★
Þetta var hið nýja dýr-
tíðarfrumvarp ríkisstjórn-
arinnar og skal ekki fjölyrt
Framh. á bls. 6.
Auglýsing um kennslu
og einkaskóla
Berklavarnarlögin mæla þannig fyrir sam-
kvæmt 9. gr. þeirra:
„Enginn, sem hefir smitandi berklaveiki,
má fást við kennslu í skólum, heimiliskennslu
nje einkakennslu.
Engan nemanda með smitandi berklaveiki
má taka í skóla, til kennslu á heimili, eða
til einkakennslu.
Engan nemanda má taka til kennslu á heim-
ili, þar sem sjúklingur með smitandi berka-
veiki dvelur“.
Allir þeir, sem stunda ætla kennslu á kom-
anda hausti og vetri eru því beðnir um að
senda tilskilin vottorð fyrir sig og nemendur
sína á skrifstofu mína, hið allra fyrsta og
mega þau ekki vera eldri en mánaðar gömul.
Þá er ennfremur svo fyrirmælt í ofan
greindum lögum:
„Enginn má halda einkaskóla, nema hann
hafi til þess skriflegt leyfi lögreglustjóra, og
skal það leyfi eigi veitt, nema hjeraðslæknir
telji húsnæði og aðbúnað fulln?egja heilbrigð-
iskröfum, enda liggi fyrir tilskilin læknisvott-
orð um að hvorki kennari eða aðrir á heim-
ilinu nje neinn nemendanna sje haldnir smit-
andi berklaveiki“.
Þeir, sem hafa í hyggju að halda einka-
skóla, eru því áminntir um að senda umsókn-
ir sínar til lögreglustjórans í ReyEjavík hið
allra fyrsta, ásamt tilskildum vottorðúm.
Það skal tekið fram, að þetta gildir einnig
um þá einkaskóla, smáa sem stóra, er áður
hafa starfað í bænum.
Umsóknir um slíka einkaskóla utan lög-
sagnarumdæmis Reykjavíkur, en innan tak-
marka læknishjeraðsins, má senda á skrif-
stofu mína.
Hjeraðslæknirinn í Reykjavík, 4. sept 1944
Magnús Pjetursson
einbVlishls
úr timbri, mjög vandað og vel við haldið, á
stórri eignarlóð, á fegursta stað í bænum, er
til sölu nú þegar. Laust til íbúðar um næstu
mánaðamót. Leiga til nokkurra ára gæti
komið til greina. Allar upplýsingar gefur
málflutningsskrifstofa í
KRISTJÁNS GUÐLAUGSSONAR,
hæstar jettarlögmanns.
Hafnarhúsi. Sími 3400.
Skrifstofustarf
1. okt. næstkomandi getur skrifstofu-
I stúlka eða piltur fengið virínu á Bæjraskrif-
I stofunni á Akranesi.
Bæjarstjórinn
AUGLtSING ER GULLS ÍGILDI