Morgunblaðið - 16.09.1944, Blaðsíða 7

I,augardagtir 16. sept. 1944.
MORGUNBLAÐIÐ
£
H VER
EF ÞJER haldið, þegar
þjer kveikið yður í vind-
lingi, að þjer sjeuð ein-
göngu að fullnægja líkam-
legri nautn, hafið þjer
alveg á röngu að standa.
Athuganir, sem nýlega
fóru fram í sambandi við
reykingar manna, karla og
kvenna á ýmsum aldri,
leiddu margt merkilegt í
ljós. Við þessar athuganir
var alveg sneitt hjá líkam-
legum verkunum reyking-'
anna, en aðeins haldið sjer
að sálrænum áhrifum og af-
leiðingum. Það, sem leitast
var við að kryfja til mergj-
ar, var efni og eðli ánægj-
unnar, sem menn hafa af
reykingum. — Rannsóknin
leiddi í ljós, að reykingarn-
ar virðast hafa í för með
sjer sálræna ánægja, sem
skiftir eins miklu, eða jafn
vel meiru máli en líkamlega
nautnin.
Þannig er mönnum oft
andleg fróun í því að fá sjer
vindlincr eftir matinn, á
fundum og í fjelagsskap
annara.
Fylgist með venjum yðar
í sambandi við reykingar,
og þjer munuð verða margs
vísari.
Það mætti ef til vill kom-
ast þannig að orði um reyk-
ingarnar, að þær sjeu nokk-
urs konar andlegar uppbæt
ur. sem menn veita sjer,
eða sálræn svörun, sem er
bundin vissum skilyrðum.
Það er gaman að reykja.
Við erum nokkuð gefin fyr-
ir að renna huganum aftur
í tímann til hinna áhyggju-
lausu bemskudaga. Hjá
mörgum mönnum eru reyk
ingarnar eftirstöðvar þessa
ávana bemskuáranna að
láta eftir dutlungum líð-
andi stundar. Reykingarnar
gefa okkur tilefni til þess að
hvíla okkur frá starfinu
stutta stund og veita okk-
ur augnabliksánægju. Skrif
stofumaður nokkur, sem
var spurður, svaraði: , Þeg-
ar jeg sest niður stundar-
korn og hvíli mig, meðan
að jeg reyki einn vindling,
hressist jeg að miklum mun.
Jeg gæti ekki hugsað mjer
að hvílast án vindlingsins.”
Reyltingar sem verðlaun.
REYKINGAR eru verð-
laun, sem menn veita sjálf-
um 5Jer- Flest okkar þyrsta
í verðlaun. Vindlingur er
verðlaun, sem menn geta
lofað sjálfum sjer eins oft
og þeir vilja. Menn segja oft
við sjálfa sig: „Þegar jeg
hefi lokið þessu verki, fæ
jeg mjer vindling”.
Menn grípa oft til vind-
lingsins, þegar þeir hafa
ekki annað fyrir stafni. —
Það að þurfa að bíða eftir
einhverju eða einhverjum
eykur næstum sjálfkrafa
löngunina til þess að reykja.
Tíminn virðist fljótari að
líða, og mönnum finnst sem
þeir hafi eitthvað við að
vera. Það er leiðinlegt og
þreytandi að geta ekki haft
neitt fyrir stafni meðan beð
ið er. Vindlingurinn kemur
þá óft í góðar þarfir. Það er
m. a. af þessum sökum, að
SVEGNA MENN KEYKJA
EFTIR ERNEST DICHTER
Hversvegna reykið þjer? Gerið þjer það,
til þess að geðjast öðrum, yður til hressingar,
eða til þess að róa taugarnar? Það getur hugs-
ast, að þjer kynnist sjálfum yður dálítið
þessu viðvíkjandi við lestur þessarar greinar.
stríðsfangar og hermenn, er
bíða eftir merki um áhlaup,
biðja stundum fremur um
vindling en mat.
Rej-kingarnar geta líka
stundum verið skemmtileg
og skapandi starfsemi. Sum'
um reykingamönnum er
það unun að horfa á revk-
inn, sem þeir púa frá sjer.
Reykingarnar eru oft og
tíðum skilyrðisbundin svör-
un við ytri aðstæðum. —
Menn grípa tíðum ósjálfrátt
til vindlingsins. þegar þeir
koma út úr húsi, þar sem
bannað ér að reykja, þegar
verk er hafið eða því lokið,
þegar hlje verður á vinnu,
sem annað hvort getur staf
að af utanaðkomandi áhrif-
um eða sjálfsdáðum, þegar
menn kenna sultar o. s. frv.
Það er algengara en frá
þurfi að segja, að menn
kveikia sjer í vindlingi þeg-
ar þeir sjá einhvern annan
gera það, og það jafnvel
þótt þeir á þeirri stundu
hafi enaa löngun til þess að
reykja.
Reykingar sem líkamleg
nautn.
HINNI líkamlegu ánægju,
sem menn hafa af því að
reykja, er ekki hægt að lýsa
með bragðskynjuninni einni
saman. Það verður að hafa
það hugfast, að bragðfærin
og munnholið allt er mjög
næmt og tilfinningaríkt. —
Það er álitið, að það sje
beint samband milli þess,
er börn sjúga á sjer fing-
urna og reykinganna, sem
koma til sögunnar seinna á
lífsleiðinni.
„Þegar jeg var í skóla nag
aði jeg alltaf blýantinn
minn eða pennastöngina”,
sagði blaðamaður nokkur.
„Þegar jeg leitast við að
hætta að reykja um stund-
arsakir, þarf jeg ætíð að
hafa eitthvað til þess að
naga, t. d. tóma tóbaks-
pípu. Þá nota jeg mikið
tyggigúmmí”.
Oft hafa revkingarnar
greinileg sálrán áhrif á neyt
andann og hafa í för með
sjer þægilega tilfinningu
valds og sjálfstjórnar.
Það er algengt að hevra
reykingamenn segja: „Mjer
gengur betur að hugsa, þeg-
ar jeg reyki”. Einbeiting
hugans er auðveldust, þeg-
ar utan að komandi áhrif-
um er bægt á burt. Reyk-
ingamennirnir hylja sig
reykjarmekki og devfa
þannig áhrif umheimsins.
Þannig er oft gripið til
reykinganna til þess að
hylja feimni og undrun. —
Reykingarnar eru stundum
huggun í einverunni, og
þær auka viðfeldni og vin-
áttu manna. — Þeir, sem
reykja, hafa þó að minnsta
kosti það sameiginlegt. Það
er ekki óalgengt 1 daglegu
lífi, að menn jafna deilumál
sín eftir að hafa kveikt í
vindlingunum.
Svo margt er sinnið, sem ,
skinnið.
ÞAÐ getur verið nógu
skemtilegt og fræðandi, að
fylgjast með því, hvernig
menn revkja. Sumir hring-
snúa vindlingnum milli
fingr-a sjer, sem bendir til
þess, að þeir hafi ánægju að
handleika hann. Aðrir halda
á vindlingnum milli þumal
fingurs og vísifingurs og
snúa eldinum inn að Iófan-
um. Það eru miklar líkur til
þess, að þeir menn, sem það
gera, sjeu þrautseigir, eða
hafi löngun til þess að svo
sje haldið. Nirfilshátt eða
ótta við fátækt sýna þeir,
sem revkja vindlinginn upp
til agna. Hinsvegar lýsir
það örlæti eða evðslusemi,
þegar menn kasta frá sjer
hálfreyktum vindlingum. —
Sá, sem dreifir öskunni um
gólfið, er annað hvort skeyt
ingarlaus, eða ber litla virð
ingu fvrir riettindum ann-
ara. Mjög varkár maður, er
alltaf að hrista öskuna af
vindlingnum sínum og læt-
ur aldrei snefil af henni fara
á gólfið, en sá skevtingar-
lausi er ekki að hafa fyrir
neinu slíku, hann lofar ösk-
unni að lafa, þangað til hún
fellur sjálfkrafa niður á föt-
in hans eða gólfið.
Svo að segja sjerhver mað-
ur reykir á sinn sjerstaka
hátt, alveg eins og hver
maður hefír sína eigin rit-
hönd. Þeir venja sig á það
látæði, sem þeir halda að
eigi við sína persónu. Löng
munnstykki eru ekki óhlið-
stæð stórum höttum.
Eitt hafa allir reykinga-
menn sameiginlegt.
RANNSÓKNIR þær, sem
hjer hefir verið lýst, leiddu
það í ljós, að eitt er það,
sem allir reykingamenn
hafa sameiginlegt. Allir
hafa þeir, þar á meðal þeir,
sem lítið reykja, áhvggjur
af því, hve mikið þeir
reykja. Næstum því hver
maður hafði, einu sinni eða
oftar, reynt að hætta að
reykja. Það, sem einn þeirra
Ijet sjer um munn fara, er
gott dæmi um þetta: „Jeg
hætti að reykja um mánað-
artíma á ári hverju. — Mig
langar bara til þess að sanna
það, að jeg get án-þess ver-
ið'.’.
Þessar áhyggjur eða tfma
bundna hófsemi á rætur sín
ar að rekja til sektarmeðvit-
undar þeirra, sem margir
reykingamenn hafa. Undir-
vitund þeirra segir þeim, að
revkingarnar sjeu ekki ein
ungis skaðlegar fyrir líkam-
ann, heldur hafi þær og ill-
áhrif á siðferði þeirra.
Flestir þeirra revkinga-
manna, sem nú eru orðnir
miðaldra, hafa þá sögu að
segja, að í æsku hafi þeim
verið bannað að reykja, af
því að það væri syndsam-
legt.
Fyrsta þrýstilofSsflugvjelin
Þetta er fyrsta flugvjelin, sem gengur fyrir þrýstilofti, og var hún bygð af Caproniverk-
smiðjunum ítölsku. Reynsluför fór hún milli Róm og Milano fyrir rúmu ári siðan. Loft-
straumur fer inn um framenda vjelarinnar (A), er þjappað saman og streymir síðan heitt
út um stjelið og Ijær vjelinni hraða sinn.
Fyrsti vindlingurinn.
„VIÐ vorum nokkrir
strákar saman”, sagði rosk-
inn maður, „á leiðinni til að
horfa á knattspyrnuleik. —
Mjer gekk illa að kveikja í
vindhngnum, sem ekki var
furða, því þetta var í fyrsta
skiftið, sem jeg fjekkst við
slíkt. — Maður, sem gekk
fram hjá öskraði til mín:
„Hentu þessu frá þjer, þorp
arinn þinn litli”! Já, jeg
man áreiðanlega eftir fyrsta
vindlingnum mínum, með-
an jeg lifi”.
Þegar öllu er á botninn
hvolft, hefir vindlingurinn
þá kosti, og ánægju til að
bera, að erfitt mun verða að
sigrast á honum með við-
vörunum og prjedikunum.
Það er mjög hæpið, að hon-
um verði útrýmt hjeðan af.
Sá, sem þetta ritar, revkir
ekki. En eftir að hafa gert
þessar athuganir mínar,
hefi jeg það á tilfinning-
unni, að ef til vill, hafi jeg
farið einhvers á mis við það
að hafa aldrei byrjað á því.
Verð á böðum
í Baðhúsinu hækka
FUNDUR bæjarráðs í gær
hefir samþykt eftir tillögu bað-
húsvarðar, að verð á böðum
í Baðhúsi Reykjavíkur verði
sem hjer segir: Kerlaugar kr.
2.00, steypiböð kr. 1.50 og al-
menningsstéypiböð kl. 1.00. —
Verðlagsstjóri hefir fallist á
þetta verð á böðurium. Er hjer
um nokkra hækkun að ræða,
því verð á kerlaugum var áður
kr. 1.50 og verð á steypiböð-
um í einsmannsklefum kr. 1.00.
Þeim hluta Baðhússins, sem
áður var notaður sem þvotla-
hús, ketilhús og kolageymsla,
hefir verið breytt í einn klefa
með 6 steypum, búningsklefa og
afgreiðsluherbergi. Verðið á böð
um í þessum almenningsklefa
er sem íyrr segir kr. 1.00.