Morgunblaðið - 30.09.1944, Síða 1

Bl. árgangur.
220. tbl. — Laugardagur 30 september 1944,
ísaloldarprentsmiðj* hi.
ORUSTAN UM HOLLAND í ALGLEYMI
ÞJÓÐVERJAR BYRJA GAGNSÓKN
Bæjarráð samþykk-
ir að reisa skrif-
slofuhús fyrir bæj-
arsiofnanir
Bæjarráð samþykkti á fundi
sínum á föstudag með sam-
hljóða atkvæðum eftirfarandi
tillögu frá borgarstjóra:
..Bæjarstjórn samþykkir að
reisa skrifstofuhús fyrir bæjar
skrifstofurnar og aðra stofnan
ir bæjarins. Er borgarstjóra og
bæjarráði falið að semja um
kaup á lóð hafnarsjóðs við Arn
arhól í þessu skyni, svo og að
hefja annan nauðsynlegan und
irbúning' að bygingunni nú þeg
ar“.
,-Tillagan verður lögð fyrir
næsta bæjarstjórnarfund.
Grisnezhöfði
lekinn
London í gærkveldi.
I DAG náðú Kanadamenn á
sitt vald fassbyssustöðvum Þjóð
verja á Grisnezhöfða, og höfð-
anum \ sjálfum. Teknar voru
þarna 8 langdrægar fallbyss-
ur og 200 fangar. Þjóðverjar
hafa varist þarna j mjög lang-
an tíma. — Ekki er enn með
vissu vitað, hvort Þjóðverjar
hafa nú nokkrar langdrægar
fallbyssur á sínu valdi þarna
á ströndinni lengur. — Reuter.
Barn fellur af
„fsju“ ug
drukknar
ÞAÐ hörmulega slys vildi til á
m.s. Esju um kl. 18.30 í gær, er
skipið var statt á Eyrarbakka-
bug, að barn á fjórða ári fjell
fyrir borð og drukknaði.
Barnið var með móður sinni
á skipinu, en hafði farið frá
henni aftur á skipið og var þar
ásamt nokkrum börnum öðr-
um, er slysið vildi til.
Drengur, sem nærstaddur
var, gerði þegar aðvart um slys
ið. Ráðstafanir voru samstund- j
is gerðar til þess að ná barn-
inu, en það var andvana, er það
náðist. Læknir, sem var far-
þegi með skipinu, gerði þegar
lífgunartilraunir, en þæi; báru
ekki árangur. — Faðir barnsins
mun vera Stefán Pjetursson,
málari, Stýrimannastíg 10.
Foringi falihlífaliðs-
ins slapp
Hermálaráðuneytið breska
tilkynti í dag, að foringi fyrsta
breska fallhlífaherfylkisins,
sem sigrað var við Arnhem,
Urquart hershöfðingi, hefði
verið tekinn til fanga af Þjóð-
verjum, en sloppið aftur úr
höndum þeirra og sje nú óhult-
ur. — Reuter.
Fer aftur til
Moskva
NIKOLAICHEK, forsætisráð-
herra pólsku útlagastjórnarinn-
ar mun nú aftur vera á förum
tii Moskva að ræða við Stalin
um framtíð PóHands. — Hann
er kominn þaðan fyrir skemstu.
Churchill gaf í skyn á þingi í
gær, að hann færi bráðlega.
Himmler lofar
leynivopni
London í gærkveldi.
SÚ FREGN er höfð eftir
þýskum föngum, sem nýlega
voru teknir á Metz-svæðinu,
að Himmler hefði lofað hern-
um þar, ef hann verðist til mán
aðamótanna, að nýtt vopn
skyldi tekið í notkun, vopn sem
| nefnt var W — 5, en sem kunn
ugt er, kalla Þjóðverjar svif-
sprengjurnar W— 1. — Reuter
e etaoin shrdu 1 shrdlu shrdlu
Allt Eislland á valdi Rússa. Barist
Transyivaniu
London í gærkveldi. Einkaskeyti ,til Morgun-
, blaðsins frá Reuter.
ALLT EISTLAND er nú ávaldi Rússa, en Þjóðverjar halda
enn tveim stórum eyjum undan ströndum landsins, Ösel og
Dagö. — Rússar birtu í kvöld lista um mannljón Þjóðverja í
bardögunum um Eistland og segja það vera um 45 þúsund. —
Einnig ræða þeir um allmikið hergagnatjón.
í rússnesku herstjórnartil-
kynningunni er sagt í kvöld, að
Rússar hafi háð harða bardaga
eigi allfjarri Riga í því skyni
að bæta aðstöðu sína, og tekið
nokkur þorp á þeim slóðum.
Þjóðverjar greina og frá mikl-
um bardögum fyrir suðaustan
Riga. Virðist svo sem barist sje
um 40 km. frá borginni.
í hlíðum Karpatafjalla, nærri
bænum Turka, eru einnig mikl
ar orustur háðar, en aðstaðan
hefir sáralítið breyst. Rússar
kveðast hafa tekið bæinn
Targu-Mures, en hann er rjett
fyrir innan landamærin, sem
sett voru milli Ungverjalands
og Rúmeníu árið 1940, er Ung-
verjar fengu Transylvaníu. —
Þjóðverjar viðurkenna missi
þessa bæjar og segja frá mikl-
um orustum víða um þessar
slóðir. Einnig segja þeir Rússa
komna yfir Dóná, nærri Járn-
hliðinu svonefnda, og hafi þar
slegið í bardaga. Það er í Júgó-
ilnfín *
Sosnokowski
settur af
London í gærkveldi.
NÚ ER ekki talinn minsti
vafi á því lengur, að Sosno-
kowsky, yfirhershöfðingi Pól-
verja, verði settur frá embætti,
vegna dagskipunar þeirrar,
er hann gaf út um bardagana
í Varsjá á dögunum. — Talið
er, að hershöfðingi sá, sem
stjórnar baráttunni í Varsjá,
og nefndur hefir verið Bor, en
heitir rjettu nafni Komorow-
ski, muni taka við embættinu.
— Ekki er nú búist við því, að
þetta muni hafa nein sjerstök
áhrif á pólsku stjórnina í Lond-
on. — Reuter.
Bandamenn halda
víðasthvar veLli
London. í gærkveldi. Einkaskeyti til Morgun-
blaðsins frá Reuter.
ORUSTAN um Holland er nú í algleymi, en mest er
barist nærri Rín, á Nijmegen — Eindhovensvæðunum
alt austur að Massfljóti. Svo virðist, sem Þjóðverjar hafi
byrjað allharða gagnsókn og hefir sjest til liðflutninga
þeirra að víglínunni. Þeir komust yfir Waal í dag og eru
nú orustur háðar á þeim stað. Þá hófu þeir áhlaup á veg
inum frá Kranenburg, 12 km. suðaustur af Nijmegen og
náðu þar nokkrum árangri. Amerískt fallhlífalið berst
þarna með öðrum hernum breska. Loftorustur hafa ver
ið háðar af hörku yfir vígsvæðinu. Markmið Þjóðverja
'virðist að ná Nijmegen aftur og svæðimi umhverfis bæ-
inn.
_________________________ Skriðdrekaorustur.
Desmond Thighte, fregn-
ritari vor með öðrum breska
hernum símar í dag, að skrið
drekar berjist á stuttu færi,
og hafi Þjóðverjar getað sótt
nokkuð fram í hörðum bar
dögum nærri Nijmegen.
Grimmilegar orustur geisa
í kvöld í aldingörðum sveit
aYma umhverfis borgina. •—
Þjóðverjar halda áfram á-
hlaupum sínum eftir Kran- *
enberg-veginum. Amerískt
fallhlífalið hefir gengið til
bardaga og getað sótt fram
um 100 metra á einum stað.
Snarpir bardagar
á Ílalíu
London í „gærkveldi.
FIMTI herinn á Ítalíu hefir
sótt nokkuð fram í hörðum
bardögum og tekið nokkrar
fjallastöðvar. Þar og austar er
mótspyrna Þjóðverja harðn-
andi, og mestar eru þó orustur
á vígstöðvum áttunda hersins.
Þar verjast Þjóðverjar í hæð-
um fyrir norðan Rubicofljótið,
og hafa með gagnáhlaupum tek
ið eina þeirra aftur. Nær strönd
inni hafa bandamenn sótt fram
um tæpa fimm kílómetra. —
Þar eru einnig miklar orustur.
Og talið er, að þýskt varalið
sje flutt þarna til vígstöðv-
anna. — Reuter.
Vopnahlje í
Calais
Varalið á vettvang.
William Steen, fregnrit-
ari vor í aðalstöðvum banda
manna símar, að báðir aðil-
ar dragi að sjer varalið. •—
Talið er að Þjóðverjar hafi
þarna 12 herfylki, flest ekki
fullskipuð. Mun þetta lið als
um 110 þús. manns og beit
ir Model hershöfðingi skrið
drekum mikið. Fara nú her
flutningar fram eftir vegin
um í norðvestur Þýskalandi,
að því er flugmenn segja,
en samtímis flytja Bretar
London í gærkveldi.
í MORGUN snemma fóru
Þjóðverjar í Calais fram á það ,1
við bandamenn, að þeim yrðu ' . . . .
, . . . . .. her ems og þeir mega eftir
gerðir kunmr uppgiafarsku-, ö ö
málar. Var þessu svarað, að að- ' Númegen-veg-
eins skilyrðislaus uppgjöf,lnum-
kæmi til greina..Þá báðu Þjóð-
verjar um vopnahlje til þess að
flytja óbreytta borgara úr
staðnum, þar sem Þjóðverjar
gæfust ekki upp skilyrðislaust.
— Hefir verið unnið að því að
flytja þrott íbúa borgarinnar
Lítt gerist sunnar.
Breytingar hafa ekki orð
ið teljandi sunnar á vígstöðv
unum, enda hafa orustur
farið þar minkandi, alsstað
ar, nema syðst, á Nancy-
og vopnahljeð framlepgt, til , Metzsvæðinu, þar sem
þess að ljúka mætti því verki. nokkrar skriðdrekaviður-
— Þýski liðsforinginn, sem eignir hafa orðið í dag. Þjóð
samdi um vopnahljeið við verjar gera og stöðugt gagn
Kanadámenn, var spurður,
hversvegna Þjóðverjar verðust
svo lengi í Calais. Hann svar-
aði: „Hitler hefir skipað svo
fyrir“. — Reuter.
áhlaup á sjöunda herinn
ameríska, sem sækir að Bel
fortskarðinu úr suðri. Her-
inn er nú um 25 km. frá
i borginni Belfort.