Morgunblaðið - 27.02.1946, Blaðsíða 1

33. árgangnr.
47. tbl. — Miðvikudagur 27. febrúar 1946
Isafoldaxprentsmiðja h.f.
Öeirðum d Indlandi
er nú að slota
Sveinn Björnsson
forseti Islands
65 ára í dag
SVEINN BJÖRNSSON, forseti íslands á 65 ára afmæli
í dag. íslensk þjóð flytur hinum fyrsta íslenska þjóðhöfð-
ingja árnaðaróskir sínar.
Kröfugðngur
stúdenta í Shanghai
gegn Rússum
London í gærkveldi:
FJÖRUTÍU þúsund kínversk
ir stúdentar fóru kröfugöngur
um Shanghai í dag, til þess að
mótmæla því, að Rússar hafa
ekki enn farið með her sinn á
brott úr Manchuriu. Voru á-
róðurstilkynningar gegn Rúss-
um límdar upp um alla borg-
ina, meira að segja yfir alla
framhlið rússnesku ræðismanns
byggingarinnar í borginni.
í bækistöðvum Malinowskys,
sem ræður fyrir herjum Rússa
í Manchuriu, hefir verið tilkynt
að Rússar sjeu að fara með her
inn frá landinu, en það hafi
dregist vegna þess, að Kínverj
ar hefðu ekki komið nægilega
miklum her til landsins, vegna
flutningaörðugleika o. fl. Var
svo um mælt í tilkynningunni,
að Rússar myndu verða farnir
jafnsnemma úr Manchuriu og
Bandaríkjamenn burt frá Kína
með sinn her. — Reuter.
New York í gærkveldi:
Fregnir frá Kína herma í
kvöld, að kommúnistaherir hafi
byrjað sókn gegn herjum
Chungkingstjórnarinnar um 80
km. fyrir suðvestan Mukden,
með það fyrir augum ,að ná á
sitt vald borginni Sin-Min, sem
stjórnarherinn hefir á veldi
sínu. — Eru bardagar taldir all
harðir þarna, sem stendur.
— Reuter.
Falia Frakkar frá
kröfu um Ruhr!
Berlín í gærkveldi:
Útvarpið í Berlín segir
frá því í kvöld, að frönsku
meðlimirnir í eftirlitsnefnd
Bandamanna í Berlín, hafi
hætt við kröfuna um það,
að Ruhrhjeraðið verði und
ir alþjóðastjórn. — Yfir-
maður Frakka í nefndinni
hefir látið svo um mælt, að
Bretar og Bandaríkjamenn
vilji að Ruhrlijeraðið verði
í framtíðinni hluti af
Þýskalandi, sem alt verði
þá undir einni stjórn, og
verði ekkert erlent eftirlit
haft með hjeraðinu. — Seg
ir útvarpið, að þetta sje í
samræmi við þá ákvörðun
Potsdamráðstefnunnar, að
Þýskaland verði allt ein
fjárhagsleg og viðskipta-
leg heild, og hafi nú full-
trúar Frakka sjeð, að þetta
muni vera best þannig.
— Reuter.
Hjer verða æfiatriði hans
ekki rakin að þessu sinni,
enda eru þau alþjóð í öllum
aðalatriðum kunn.
Það, sem skiftir mestu
máli, er, að þegar þjóðin á s.
1. vori skyldi kjósa sjer for-
seta, þá ríkti sá einhugur í
því máli, að Sveinn Björns-
son yrði kosinn, að almenn
kosning var óþörf, því eng-
inn annar var í kjöri.
Ótvíræðari traustsyfirlýs-
ing frá alþjóð manna varð
naumast -fengin.
Að óreyndu efuðust ýms-
ir um það, að íslendingum
mætti takast að fá hinu unga
lýðveldi forseta, sem stæði
utan og ofan við stjórnmála-
þref og flokkaerjur. Þetta
tókst giftusamlega þegar til
kom. Með þeirri byrjun má
vænta þess að hjer skapist
sú hefð, sem áreiðanlega
yrði giftudrjúg fyrir þjóð-
ina.
Þegar stjórnmálaflokkun-
um bregst sú bogalist, að fá
st'arfhæfa þingbundna
stjórn, veltur það fyrst og
fremst á myndugleik og
■stjórnvísi forsetans að fá
þau vandræði leyst. Þá er
hann í sinni persónu full-
trúi gervallrar þjóðarinnar,
og forysta hans miðast við
það, að vilji hennar og hags-
munir fái sem best notið
sín. Af öllum núlifandi ís-
lendingum er það Sveinn
Björnsson forseti fyrst og
fremst, sem almenningur í
landinu treystir til slíkrar
handleiðslu. En um leið hef-
ir íslenskt þjóðlíf fengið nýj
an streng, þegar menn sjá,
að þeim mönnum er búinn
hinn mesti vegsauki og virð-
ingarstaða, sem vinna þjóð-
heillastörf sín utan við af-
markað svið stjórnmála-
flokkanna.
Þegar Sveinn Björnsson
var kosinn ríkisstjóri á Al-
þingi, tókst svo til að Bessa-
staðir voru gerðir aðseturs-
staður hans. Við þenna stað
eru tengdar ýmsar daprár
minningar úr sögu þjóðar-
innar. Því hjer var höfuð-
ból hins erlenda valds á
mestu niðurlægingartímum
þjóðar vorrar.
Sveinn Björnsson vildi
Framh. á 2. síöu
Leiðtogar Ind-
verja fordæma
uppþotin
London í gærkvöldi.
ÓEIRÐUNUM í Indlandi
virðist nú vera að slota. Voru
magnaðar róstur í borginni
Madras í dag, en með kvöld-
inu er þar alt kyrt. Einnig er
rólegt í Bombay. Þar var
haldinn fjöldafundur í kvöld
og fordæmdi einn af leiðtog-
um Þjóðþingsflokksins þar í
ræðu, þær aðferðfr í sjálf-
stæðisbaráttunni. að grípa til
ofbeldis. — Hann sagði það
skoðun sína, að óábyrgir að-
ilar hefðu æst fólkið upp til
hryðjuverka. — Leiðtogar
Þjóðþingsflokksins fóru um
Bombay í dag og skoðuðu
hinar miklu skemdir, sem
þar hafa orðið vegna óeirð-
anna.
Uppþotin í Madras.
Uppþotin í Madras í dag,
byrjuðu með því. að múgur
manns safnaðist saman á göt-
um borgarinnar og fór um
þær fylktu liði. Er mann-
fjöldinn kom að járnbrautar
stöð einni, var einmitt að'
koma þangað farþegalest og
varpaði fólkið grjóti að
fyrsta flokks farþeg'um, og
greip þá lögreglan til skot-
vopna og skaut á mannfjöld-
ann. Var ókyrrð fram eftir
degi, en svo slotaði. Fjöldi
manna af ýmsum stjettum
lagði niður vinnu/og búðum
var lokað.
Á þingi Breta.
Indlandsmálin voru gerð að
umræðuefni í báðum deild-
um breska þingsins í dag. —
Attlee forsætisráðherra flutti
ræðu í neðri málstofunni og
sagði þar. að breska stjórn-
in styddi algjörlega stefnu
hershöfðingjans í Indlandi
í málum þessum. Hið sama
sagði Lawrence Indlands-
málaráðherra í efri málstof-
unni. Rannsókn verður látin
fara fram á óeirðum þeim,
sem hafa orðið í landinu nú
upp á síðkastið. Allmargir af
sjóliðum þeim, sem voru á
herskipinu Hindustan hafa
verið handteknir.
NEW YORK: í Kimmama,
Idaho, brann geymir einn mik
ill niður til grunna. í geymi
þessum voru 5000 gallónar af
vatni.
Brefar forvíða á
undanbrögðum
Búlgaríusfjórnar
London í gærkveldi:
FYRIR nokkru barst það að
eyrum bresku stjórnarinnar og
Bandaríkjastjórnar, að Búlgar-
íustjórn hefði ekki staðið við
skuldbindingar sínar um skaða
bætur til Grikkja og Jugoslava
um að skila aftur ýmsu, sem
Búlgarar höfðu tekið frá þess-
um þjóðum, er þeir hernámu
hluta landa þeirra. — Nú hef-
ir forsætisráðherra Búlgara lýst
því yfir, að þessu hafi verið
skilað aftur, en skýrslurnar frá
Grikkjum segja, að skilað hafi
aftur verið 51 járnbrautarvagn
hlössum í stað 80, sem tekin
höfðu verið. — í vögnunum, er
komu frá Búlgaríu til Grikk-
lands voru eldgamlar og ryðgað
ar landbúnaðarvjelar og af-
gamlar fállbyssur, sem teknar
höfðu verið af hergagnasafni í
Sofia.
Hefir breska stjórnin lýst því
yfir opinberlega, að „hún sje
forviða á slíkri afgreiðslu mála
og hinu fáránlegu blekkingar-
svari búlgarska forsætisráðherr
ans“. — Er tekið fram í London
að breska stjórnin og stjórn
Bandaríkjanna muni ekki láta
slíkt framferði óátalið.
— Reuter.
Áksrur Brefa og
Egypfa á víxl
London í gærkveldi:
BRETAR og Egyptar ákæra
nú hvorir aðra fyrir að hafa
átt upptökin að óeirðum þeim,
sem urðu í Cairo, er ráðist var
á stöðvar Breska hersins og
miklar óeirðir urðu. — Bretar
segja, að ráðist hafi verið á
byggingar hers þeirra í borg-
inni, áður en breskir hermenn
óku í tveim bifreiðum á mann
þyrping egyptska í Cairo og
drápu þar 8 menn, en þetta
hafa Egyptar haldið fram að
verið hafi upptök óeirðanna.
4
Stúdentar enn á ferðinni.
Egyptskir stúdentar hafa enn
verið á ferli í borgum Egypta-
lands og haldið fundi. — Sam-
þykktu þeir þar, að þeir skyldu
ekki tala ensku, ekki kaupa
enskar vörur, uns enskur her,
væri farinn frá Egyptalandi. —
Var mikil andúð gegn Bretum
á fundum þessum. — Leiðtogar
Arabaríkjanna hafa komið sam
an á fundi, til þess að athuga,
hva^ þeim beri að gera í sam-
bandi við þetta. — Reuter.
STRAUK TVISVAR.
LONDON: — Nýlega náðust
þrír glæpamenn, sem strokið
höfðu frá Dartmoorfangelsi.
Höfðu þeir gengið lausir í hálf-
an mánuð. Einn þeirra hafði
sloppið áður.