Morgunblaðið - 13.08.1946, Blaðsíða 10

10
MOHGUNMEAÐIÐ
Þriðjudagur 13. ágúst 1946
Sagan af Kristi með
krosstrjeð á herðunum
jötunn, sem sögur fari af. Strákur lætur sjer fátt um
finnast. Hanjn ríður af stað, og heldur beina leið til norð-
vesturs, því að hann þykist eiga dauðann vísan, ef hann
gangi í greipar jötninum, en á hinn bóginn þóttist hann
hafa veitt vel, því að hestur hans og hertygi gengu næst
hesti kóngs og hertýgjum að öllu leyti. Þegar strákur
hefur riðið stundarkorn, kemur hann að stórum garði
og er skurður öðrum megin við hann. Strákur treystir
sjer ekki yfir skurðinn og ríður því fram með honum
lengi vel. Loks kemur hann að þorpi og sjer, að þar er
allt á tjá og tundri. Maður stendur úti fyrir þorpinu.
Hann kallar í strák og biður hann í guðsbænum að
sýna nú dug og drengskap og berjast við jötuninn, því
að hann ,sje hjer inni í borginni og eiri engu. Strák
verður illa við og ætlar að ríða á burt sem fljótast, en
maðurinn tekur í taumana og segir, að hann megi til
að hjálpa þeim. Strákur snýr þá við blaðinu og segir,
að hann skuli fara inn og segja jötninum, að hjer sje
riddari, sem þori að eiga við hann einvígi. Maðurinn
verður feginn og fer inn, en óðara en hann var horfinn,
hleypti strákur af stað eins og hesturinn gat farið harð-
ast. Nokkru seinna heyrir hann köll á eftir sjer og þyk-
ist vita, að jötunninn muni elta sig; verður hann nú svo
hræddur, að hann missir sverðið, en tekur báðum hönd-
um í faxið á hestinum og ríður slíkt sem af tekur. —•
Skömmu seinna sjer strákur, hvar jötunninn kemur og
ríður geysistórum hesti, enda dregur fljótt saman. Þá
er strákur kominn að garðinum. Hann sjer, að nú er
annaðhvort að duga eða drepast, og hleypir á garðinn.
Nú segir ekki af strák að sinni, en nokkru seinna vaknár
hann eins og af svefni og finnur þá einhver fjarskaleg
þyngsli ofan á sjer. Hann fer að hugsa eftir, hvað þetta
geti verið, og kemst þá að þeirri niðurstöðu, að hann
muni hafa fallið í öngvit, þegar hann kom niður hinum
megin við garðinn, en hestur sinn drepist. Jötuninn
muni hafa hleypt á eftir sjer, enda sá strákur, hvár hann
lá ofan á þeim, en hest hans sá hann á beit út undan sjer.
26. dagur
„Eruð þjer skáld?“ spurði
hún. ,,Eða heimspekingur?“
Hann brosti og kvaðst vona
að hann yrði einhvern tíma
skáld og heimspekingur. Þann-
ig töluðu þau saman um stund,
eins og tveir vel upp aldir ung-
lingar. Svo sagði hún allt í
einu:
„Hafið þjer ekki elskað?“
Hann blóðroðnaði og sagði
nei.
„Það er leiðinlegt“, sagði
hún blíðlega, „ástin er svo
yndisleg. Jeg skal kenna þjer
að elska“. Hún sagði það blátt
áfram eins og hún hefði sagt:
Jeg skal kenna þjer frönsku.
Hann tók hönd hennar og
kysti hana. Hann hafði heyrt að
skáldin gerðu það.
„Jeg vil það, Clelie“, sagði
hánn.
,,— — Davíð“, sagði hún
og kysti hann á kinnina. ,,Þú
ert yndislegur".
Jú, hún Clelie litla hafði
góða hæfileika, og það var eng
in hætta á því að hún kæmist
ekki áfram í París. Hún hafði
líka lært hjá La Lionne.
Og Davíð var um kyrt. —
Hann fór ekki frá Café Imperi-
al fyr en klukkan var 6 næsta
morgun. Hann Var þá engu nær
um það hvar Tom var niður-
kominn. Og hann vissi heldur
ekkert hvað þeim Agnesi og
Tam frænku leið. En þessarar
nætur mintist hann með gleði
það sem hann átti eftir ólifað.
A þessari nóttu varð hann
annar maður, frjáls maður. Á
hinn furðulegasta hátt höfðu
þrjá konur orðið til þess að
vekja hann til lífsins — hers-
höfðingjafrúin, La Lionne og
Clelie. — Á hinn furðulegast.a
hátt höfðu atvikin hagað því
þannig, að hver tók við af ann
ari.
Hann skálmaði í gegnum
veitingasalinn í Café Imperial
og út á götu. Hann þandi út
brjóstið og bar höfuðið hátt,
eins og hann hafði sje Tom
Bedloe gera. Og hann skálm-
aði eftir götunni með þeim svip
og látbragði eins og hann ætti
allan heiminn, með öllum þeim
dásemdum, sem hann hafði
upp á að bjóða.
★
Konungurinn hafði sjálfur
gefið de Léche-ættinni Bel
Manoir landareignina. Þegar
hið mikla hús var reist þar í
lok 18. aldar, og fylt af skraut-
legum húsgögnum og silfur-
munum, þá stóð það um mílu
vegar frá fljótinu. Sú var þá
venja, að skrautlegir garðar
væri umhverfis hús, og það var
þegar byrjað á því að gróður-
setja þar trje, sem mynduðu
laufgöng alla leið niður á fljóts
bakkann, þar sem lendingar-
staður var. En í vorleysingum
og vatnavöxtum hafði fljótið
smám saman verið að brjóta
bakkann og færðist nær og
nær húsinu. í marsmánuði ár
hvert var gerður nýr lending-
arstaður, og næsta ár þurfti
enn að gera nýjan lendingar-
stað enn nær húsinu. Ágangur
fljótsins var mældur eftir því,
hvað mörg trje það braut niður
á ári og stytti þar mei? lauf-
göngin. Auk þess braut það á
hverju ári mikið af ökrum. Og
nú var svo komið að það var
aðeins tímaspursmál hvenær
fljótið skylli á húsinu sjálfu.
Það var sýnilegt, 'að með tíð og
tíma mundi fljótið skola á
burt allri Bel Manoir eigninni.
Húsið þarna var bygt 1
fransk-spönskum stíl og mjög
ólíkt þeim húsum, sem Amer-
íkumenn höfðu bygt í Louisi-
ana. Veggir voru úr ljósrauðum
múrsteini frá Natchez, en voru
nú orðnir svo upplitaðir af sól,
að þeir voru silfurgráir. Breið
verönd var umhverfis aðra
hæð hússins og fram yfir hana
gekk tígulsteinsþakið og hvíldi
á þrjátíu og tveimur hvítum
súlum. Á framhlið fljótsins,
sem að fljótinu vissi, voru tvö-
faldar dyr og mikið hringlaga
þrep fyrir framan. Handriðin
voru úr fagurlega og skraut-
lega beygðu járni. Vegna þess
hve raklent var þarna, var eng
in íbúð á neðstu hæð; þar var
eldhús og geymsluherbergi, er
áður höfðu verið full af mat-
vælabirgðum. Á annari hæð
var matstofa, danssalur, við-
hafnarsalur og bókasafn, en á
loftinu voru svefnherbergi.
Þegar gamla barónessan
kom nýgift frá Spáni, var hús-
ið alveg nýtt og nokkurs konar
miðstöð alls samkvæmislífs þar
um slóðir. Á þeim dögum var
það venja, að gestir komu ak-
andi í skrautlegum vögnum og
settust þar upp marga daga eða
vikur. Þá var oftast gestur 1
hverju herbergi.
Þrælarnir lifðu í bjálkakof-
um, sem bygðir höfðu verið
eins og þorp. Þar var líka líf
og fjör á þeim dögum og þræl-
arnir voru ánægðir.
En þegar gamla barónsfrúin
var aðeins 27, misti hún mann
sinn. Hann dó úr gulu hitasótt-
inni. Hún hafði unnað honum
á sinn kuldalega hátt, og nú er
hann dó, varð mikil breyting á
henni. Hun fekk andstygð á Bel
Manoir og dvaldist þar ekki
nema stund og stund síðan. •—
Mánuðum saman stóð hið
mikla hús í eyði að öðru en því,
að þar voru nokkrir þjónar. —
Barónsfrúin dvaldist í París,
eða Madrid, eða Sevilla, og
stundum var hún langdvölum
hjá ættingjum sínum á Mart-
inique. Hún hafði aldrei getað
lært ensku, og hún kunni ekki
við Ameríkanana, sem settu
sig niður alt umhverfis Bel
Manoir. — Henni fanst þeir
ruddalegir og ósiðaðir.
Það var eins og barónsfrúin
ætti heldur ekki neitt lán að
sækja til Bel Manoir, því að
þegar einkasonur hennar var
25 ára, datt hann af baki rjett
framan við húsdyrnar og rot-
aðist til bana. Eftir það kom
hún aldrei þangað. En sonar-
sonur hennar fluttist þangað
með brúði sína, ungu baróns-
frúna, og þar dó hann úr tær-
ingu áður en árið var liðið.
Gamla barónsfrúin skellti
allri skuldinni á húsið og ungu
barónsfrúna. Hún var af sömu
ætt, en móðir hennar hafði ver
ið fátæk írsk stúlka, sem sat
fyrir hjá málurum í París. —
Ungi baróninn hafaði gengið
að eiga hana, þrátt fyrir mót-
mæli. Gamla konan leit svo á,
að hann hefði dáið af ástar-
sorg vegna þess að unga bar-
ónsfrúin ól honum ekki barn.
Og nú hataði gamla barónsfrú-
in ungu barónsfrúna, og jafn-
vel mest af öllu vegna þess, að
hún hafði erft Bel Manoir og
allar eignir þeirra í New Ore-
ans -og Martinique. Næstur til
arfs var frændi þeirra, einhenti
unglingurinn, sem Tom Bed-
loe hafði rekist á heima hjá
ungu barónsfrúnni. — Gamla
konan hataði þennan pilt líka
vegna þess, að hann tórði, þótt
hann væri tæringarveikur, en
sonur hennar hafði dáið. Hún
hataði hann líka vegna þess að
hann varð eins og sjálft að vera
upp á ungu barónsfrúna kom-
inn með allt, en það var eins og
honum þætti ekkert að því.
• Það var því svo komið, að
ekkert þeirra vildi vera 1 Bel
Manoir. Hið mikla hús stóð
autt ár eftir ár. Garðurinn fór
í niðurníðslu og eins húsið
sjálft, því að í þessu raka lofts-
lagi endast hús illa ef ekki er
hugsað um að halda þeim við.
Og Bel Manoir var farið að láta
á sjá. Þakhellur duttu af því og
nýjar voru ekki settar í staðinn.
Listar og skraut utanhúss fún-
aði niður. Gras spratt á gang-
veginum heim að húsinu og
hellurnar, sem voru skektust
og risu á rönd.
Nágrannarnir sögðu að unga
barónsfrúin hirti ekki um neitt
annað en tekjurnar sem hún
hafði af eigninni. Sjálf kom
hún hvergi nærri, en hafði þar
ráðsmann frá norðurríkjunum
til þess að hafa umsjón með
þrælunum og búskapnum. —
Hann bjó í húsi sem var mitt á
milli búgarðsins og þrælakof-
anna. Hann hjet Elías Sharp,
dökkur og ískyggilegur maður
frá Pensylvaníu. — Á nóttum
hafði hann alla glugga og dyr
harðlæst og auk þess hafði
hann hjá sjer til varnar nokkra
grimma hunda. Á daginn reið
hann á milli vinnustaðanna á
múlasna og ljet hundana fylgja
sjer. Og allir vissu það að hund
arnir voru svo grimmir, að
þeir myndu rífa á hol hvern
þann mann, er hann sigaði
þeim á.
Hann var harður í horn að
taka. Enga kunningja átti
hann þarna og allir sneiddu
hjá honum, því að ilt orð fór
af honum. Hann umgekst ekki
aðra en tvær kynblendings
konur, sem hann hafði til að
þjóna sjer og matreiða. Eftir
að hann kom til Bel Manoir
var sælutíma þrælanna lokið.
Hann ljet þá vinna baki brotnu
frá morgni til kvölds. — Hann
barði þá fyrir minstu yfirsjónir
og gengu hræðilegar sögur um
það á næstu búgörðum. Og vítt
um kring hræddu mæður börn
in sín á honum: „Ef þú þegir
ekki, skal jeg láta Elías Sharp
taka þig“.
Kauphöllin
er nr iðstöð verðbrjefa-
viðskiftanna, Sími 1710.
Tveir danskir sjómenn voru
á veiðum, þegar þeir rákust
á tvo Þjóðverja á fleka. Ann-
ar var dauður, en lífsmark var
með hinum. — Sjómennirnir
drösla báðum um borð og ann-
ar hleypur niður í vjelarhús,
til að koma vjelinni í gang
og komast í höfn sem fyrst.
Þegar hann kemur upp, eru
Þjóðverjarnir horfnir og sá,
sem niður fór, spyr undrandi,
hvað orðið sje af þeim.
Fjelagi hans bendir þegjandi
yfir borðstokkinn.
— En góði minn, hrópar
hinn, annar var jú á lífii.
— Að vísu, var svarið, —
en hver getur trúað þessum
Þjóðverjum?
★
Dag einn á hernámsárunum
ók fisksali nokkur vagni sín-
um um göturnar í Esbjerg og
hrópaði:
■— Þorskur, þorskur — alveg
eins feitur og Göring.
Hann var dæmdur í 14 daga
fangelsi.
Er hann hafði afplánað refs-
inguna, ók hann aftur fiski
sínum um borgina, en hrópaði
í þetta sinn:
— Þorskur, þorskur — alveg
eins feitur og fyrir 14 dögum
síðan.
Munurinn á Luther, Hitler,
Göbbels og Schacht:
Luther segir hverju hann
trúir, Hitler trúir því sem hann
segir, Göbbels trúir ekki því,
sem hann segir — og Schacht
segir ekki hverju hann trúir.
★
Eftirfarandi saga er sögð af
Poul Reumert á hernámsár-
unum:
Þýskur herflokkur kemur
gangandi eftir „Strikinu1',
Poul Reumert kemur úr hlið-
argötu og heldur hiklaust
áfram göngu sinni þvert í gegn
um fylkingu Þjóðverjanna.
Á lögreglustöðinni er hann
spurður, hvað hann eiginlega
meini með slíku framferði.
— Jeg sá þá ekki, svarar
Reumert.
★
Nokkrum dögum eftir að
Þjóðverjar hernámu Dan-
mörku, mátti heyra lítinn
blaðasöludreng auglýsa vöru
sína á eftirfarandi hátt:
Ekstrablaðið — Ekstrablaðið
— sjö síður af auglýsingum, sjö
l:íður af lygum. — Sjö flug-
vjelar ráðast á Dover — 14
snúa aftur.
BEST AÐ AUGLYSA
! MORGUNBLAÐINIJ