Morgunblaðið - 02.02.1947, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 2. febr. 1947 1
------------------------3
1 Warmannafjelagið í Heykjavík
80 ára á morgun
i --------
’ IÐNAÐARMANNAFJELAGIÐ í Reykjavík er áttatíu ára á
jnorgun. í tilefni af þessu hefir frjettamaður Morgunblaðsins j
átt tal við Guðmund H. Guðmundsson, formann fjelagsins, og
innt hann eftir sögu þessa merka fjelagsskapar og framtíðar-
áform.
SVAR TIL TÍMANS
— Fjelagið mun leggja áherslu
á það, segjr Guðmundur, að
beita sjer fyrir mentun og
menningu iðnaðarmanna, eins
og það hefir gert frá upphafi.
A prjónunum hjá okkur eru
áform um að koma upp húsi
yfir fjelagssstarfsemi iðnaðar-
manna, og má segja, að þetta
hafi verið stærsta mál okkar
undanfarin tvö ár.
Guðmundur segir það hafa
verið Iðnaðarmannafjelagið í
Reykjavík, ásamt Trjesmíða-
fjelagi Reykjavíkur og Sveina-
sambandi byggingarmanna, er
upphaflega gekst fyrir stofnun
Húsfjelags Iðnaðarmanna. Eru
nú stofnfjelög Húsfjelagsins
orðin níu, en hugmynd okkar
er, segir Guðmundur, að reisa
veglegt hús, sem í geti verið
skrifstofur fjelaganna o. fl.
Húsinu er ætlaður staður á
horni Ingólfsstrætis og Hall-
veigarstígs.
StofnaS 1867.
Iðnaðarmannafjelagið í Reykja
vík hjet, er það var stofnað 3.
febrúar 1867, „Handiðnaðar-
mannafjelagið". Fimtán árum
seinna er nafni fjelagsins
breytt í það heiti, sem það geng
ur undir í dag.
Meðal merkisviðburða í hinni
fjölþættu starfsemi Iðnaðar-
mannafjelagsins í Reykjavík
má telja, þegar því var hreyft
á- fundi í fjelaginu 1. febrúar
1891, hvort ekki væri nauð-
synlegt, að byggja fundahús,
sem jafnframt væri notað til
útláns fyrir söng og sjónleiki.
Sama ár er samþykt að byrja
áð safna fje til hússins, en
fimm árum seinna heldur fje-
lagið fyrsta fund sinn þar.
Vekur Guðmundur athygli á
því, að mörgum hafi sjálfsagt
fundist að i stórt væri ráðist,
því í Reykjavík bjuggu þá að-
.eins um 4.000 manns, en húsið,
sem auðvitað er ekkert annað
en ,,Iðnó“ okkar gamla, má
segja að sje enn eitt af aðal-
sainkomustöðum bæjarbúa. Þá
er það ekki síður athyglisvert,
að er Leikfjelag Reykjavíkur
er stofnað, eru átta af 19 stcffn-
endum meðlimir Iðnaðarmanna
fjelagsins. Hefir því bæði fje-
lagið ogj húsið frá upphafi ýtt
mjög undir alla starfsemi Leik
fjelagsins.
Stórhuga framkvæmdir.
Meðal annara* framkvæmda,
sem fjelagið hefir eflt og beitt
sjer fyrir, er meðal annars
bygging Iðnskólahússins 1906,
samþykt Iðnaðarmannalöggjaf-
arinnar 1927 og undirbúningur
byggingar hins nýja Iðnskóla-
hÚ33, sem menn gera sjer vonir
um, að verða orðið fokhelt
næsta haust. Mun hús þetta ef-
laust bæta aðstöðu iðnnema og
iðnaðarmanna til muna, enda
næsta óviðunandi kjör þau er
núverandi Iðnskóli á við að
búa, þár sem 800 nemendur eru
.Guðmundur H. Guðmundsson,
formaður Iðnaðarmannafjelags
ins í Reykjavík.
í húsi, sem upphaflega var
byggt fyrir 150 námsmenn.
Anriað kvöld mun Iðnaðar-
mannafjelagið í Reykjavík
gangast fyrir afmælishófi í
Sjálfstæðishúsinu. Verður
þangað boðið öllum heiðurs-
fjelögum fjelagsins, ásamt ýms
um forystumönnum þess á und
anförnum árum.
Stjórn fjelagsins skipa nú:
Formaður: Guðmundur H. Guð
mundsson. Gjaldkeri: Ragnar
Þórarinsson. Ritari: Guðmund-
ur H. Þorláksson. Varaformað-
ur: Arsæll Árnason. Vararit-
ari: Einar Gíslason.
Aðalfundur
Síúdenfafjelags
Reykjavíkur
NÝLEGA var haldinn aðal
fundur Stúdentafjelags
Reykjavíkur. Á fundi þess-
um flutti Gylfi Þ. Gíslason
erindi er hann nefndi: —
Hvernig er hægt að koma í
veg fyrir stjórnarkreppu? —
Að erindi hans loknu urðu
nokkrar umræður um málið.
Á fundinum fór fram
kosning stjórnár. Páll S. Páls
son, cand jur., var kosinn for-
maður og meðstjórnendur
þeir Eggert Jónsson, stud.
jur., Hörður Óláfsson, cand.
jur., Helgi Bergs, verkfræð-
ingur og Sigurður R. Pjeturs
son. cand. jur.
EmbætíiS' og kandidats-
préf vi5 Háskólann
í LOK janúarmánaðar luku
6' kandídatar burtfararprófi
frá Háskóla íslands.
Embættisprófi í læknisfræði:
Úlfar Jónsson, 1. eink.
Úlfur Gunnarsson 1. eink.
Þoi-geir Jónsson 2. eink. b.
Kandidítsprófi í viðskifta-
fræðum:
Egill Símonarson, 1. eink.
Vilbei’g Skarphjeðinsson 2.
eink. betri.
Bjarni F. Halldórsson 2. eirik.
betri.
ÞAÐ ER ekki ný bóla að
Tímaritstjórinn noti sitt feit-
asta letur, ef hann getur að
komið einhverri svívirðingu
á pólitískan andstæðing og
ekki hef jeg verið látinn
fara varhluta af mann-
^kemdarskrifum blaðsins.
í gæi- feitletraði blaðið frá-
sögn um það að rjettarrann-
sókn væri hafin gegn S.
Árnasyni & Co. út af brjefi,
isem firmað hafi sent Við-
skiptaráði, en það hafi borið
með sjer að firmað hafi
fengið umboðslaun hjá
bresku firma og þau verið
lögð inn í Hambors banka.
Jeg hefi ekki s.jeð brjef þetta
og er mje^því ekki kurinugt
um það hvort rjett er hermt
hjá Tímanum um innihald
þess.
-Hitt er vitacT að blað þetta
hefur jafnan átt innangengt
að Viðskiptaráði þegar þurft
• íefur að svívJrða einstakl-
,inga eða fyrirtæki og skal
jeg því ekki deila við frjetta-
menn hans um innihald
brjefsins á þessu stigi máls-
íns.
Firmað hefur sennilega lit-
ið svo á að því væri heimilt
að virirta fyrir* umboðslaun-
um og að leggja þau í banka
og lagt fram brjef þetta í
þeirri trú.
Þar sem málið er í rann-
sókn hjá rjettum aðila hefði
blaðamaður með sæmilegri
siðferðistilfinningu getað beð
ið eftir niðurstöðum d>mar-
ans án þess að byrja strax á
því að hella sjer yfir firmað
og eigendur þess ekki síst
þegar það er viðurkennt af
blaðinu að niðurstaða af
rannsókn þelrri sem það
ræddi um liggji enn ekki fyr-
ir. En til þess ætiast víst eng-
inn lengur að Tímaritstjórinn
hagi sjer öðru vísi en óbreytt-
ur sorpblaðs skriffinnur.
Tilgangur Tímans er auð-
sýnilega sá að gera eins
mikið og hægt er úr þessu
máli áður en það er rjett
upplýst.
Það mun nú engin nýlunda
að íslenskt firma fái umboðs-
laun fyrir sölu á erlendum
varningi. í augum Tímans er
þetta víst dauðasynd, ef það
er S. Árnason & Co.. sem
hlut á að máli.
Svo fljettar ritstjórinn inn
í frásögn sína gömlum gróu-
sögum um þetta sama firma.
sem hann hefur oft íður
japlað á, þar á meðal „fakt-
úrunum í tunnunum", sem
er sjerstakt hugðarefni manns
ins.
Jeg hef aldrei nent að eyða
tíma í að bera af firmanu
þessar fáranlegu lygar blaðs-
ins, en úr því að þetta tilefni'
gefst er rjett að segja það
eins og það er, að hjer er um
helber ósannindi að' ræða
hjá blaðinu hvort sem Tima-
ritstjórinn hefur sjálfur búið
til söguna eða einhver ó-
vjindaður spæjari hans hefur
á sínum tíma logið því í hann.
Nákvæmni Tímans í frá-
sö'vnum hans má líka marka
af því að hann fullvrti að jeg
sje aðaleigandi S. Árnason &
Co. Ef hann hirti um að vita
það ijetta gæti hann fengið
að vita að þessu fer mjög’
fjarri, því að jeg á einn
fimmta hluta firmans og hef
aldrei haft framkvæmda-
stjórn þess með höndum. En
það „passar ekki í kramið“
hjá ritstjóranum því að öll
árásarskrif hans hafa borið
það með sjer að hann sækist
eftir að stefna að mjer per-
sónulega þeim ávirðingum,
sem hann télur að þetta firma
hafi gerst sekt um.
Enginn þarf að leita langt
eftir ástæðum þess að Tíminn
skrifar um þetta fyr og síðar
svo sem raun ber vitni um.
Það er augljóslega vegna
þess að hann hefur sjúkléga
hneigð til þess að klína á mig
sökum og þeim lognum ef
ekki vill betur. Skrif hans
um störf mín í Nvbyggingar-
ráði hafa og borið þess giegg
stan vottinn.
Jeg hefi að vísu fengið rit-
stjórarin dæmdan fyrir hrak-
yrði hans í minn garð, en þó
hefði verið auðvelt að koma
ábyrgð fram á hendur honum
fyrir hinn sama verknað
miklu oftar. Mjer hefur naum
ast þótt taka því að vera oft
að ómaka dómstólana veena
skammaryrða Tímaritstjór<
ans um mig þótt þau/ haf.53
varðað við lög af þeirri ein-<
földu ástæðu að ummælii
Tímaritstjórans eru ekkii
meira virði en maðurinn
sjálfur.
Jóhann Þ. Jósefsson.
F 3
Fanney" dreQiir Ivo
báta til Reykjawfkur
M.S. FANNEY, sem hefuri
eftirlit með flotanum hjer í
Flóanum kom hingað í gæiM
morgun laust fyrir hádeg^
með tvö skip í eftirdragi. —<
Hjá báðum hafði verið vjel-i
bilun upp í Hvalfirði. Þettíij
voru vjelbátarnir Vonin og
Áslaug.
SilfurbrúðkauQ
25 ára hjúskaparafmæli eiga á þriðjudaginn 4. febrúar frú Guð-
hrandína Tómasdóttir og Ottó Guðjónsson, klæðskerameistari,
Njálsgötu 4B.
Útvarpið
í DAG.
8,30—9,00 Morgunútvarp.
11.00 Messa í Dómkirkýunni
(sjera Jón Auðuns).
12,10—13,15 Hádegisútvarp.
13.15 Dagskrá Sambands bind-
indisíjclaga í skólum:
a) Ávarp (Hjalti Þórðarson,
kennaraskólanum).
b) Ræða (Vilhj. Þ. Gíslason
skólastj.)
c) Kórsöngur (Templarakór-
inn).
1400—16.25 Miðdegistónleikar
(plötur)1
a) Klarinett-kvintett eftir*
Brahms.
b) Septett eftir Saint-Saens.
c) 15.00 Óperan „Fedóra14
eftir Giordano.
18.25 Veðurfregnir.
18.30 Barnatími (Þorst. Ö.
Stephensen o. fl.)
19.25 Tónleikar: Dánareyjan
eftir Rachmaninoff (pdötur).
20.00 Frjettir.
20.20 Einleikur á píanó (Fritz
Weisshappel): — Lög eftir
Chopin og Mendelssohn.
20.35 Erindi: Frá þingi sam-
einuðu þjóðanna (Ólafur Jó-
. hannesson lögfræðingur).
21.00 Útvarp frá tónlistarsýn-
ingunni í Listamannaskálan-
um. —• Norrænt kvöld: Á-<
vörp og ræður. Norræn tón-»
list.
22.00 Frjettir.
22,05 Danslög.
23.00 Dagskrárlok.
A MORGUN.
8.30—-9.00 Morgunútvarp.
12,10—13,15 Hádegisútvarp.
15,30—16,30 Miðdegisútvarp.
18.25 Veðurfregnir.
18.30 íslenskukensla, 2. fl.
19.00 Þýskukerisla, 1. fl.
19.25 Þingfrjettir.
20,00 Frjettir.
20.30 Þýtt og endurssgt: Nokkc
ar nýjungar úr heimi jurt-
anna (dr. Áskell Löve).
20.55 Lög leikin á cítar
(plöturý
21.00 Um daginn og veginri
(Jónas Haraldz hagfræðing-
yr).
21.20 Útvarpshljómsveitin: —*
Rússnesk alþýðulög. — Ein-
í.öngur: Birgir Halldórsson.
a) Aier from Comus ( Arne).
b) Lindin (Eyþór Stofánss.)
c) Una furtiva lacrima (Doni
zetti).
d) Vögguljóð (Sig. Þórðar-
son).
21.50 Lög leikin á orgel
(plötur)1
22.00 Fi-jcttir.
Ljett lög' (plötur).