Morgunblaðið - 18.09.1947, Page 1

34. árgangur
211. tbl. — Fimmtudagur 18. september 1947
bialoMarprentsmiðja h.í.
Akveðin nfstaðo Bandnríkjanna ó þingi S.þ.
Misbeiting Rnssn á neitunarvaldinu gagnrýnd
rússnesku
fulitrúanna vífi
Nevv York í gærkvöldi.
Blö3 í Bandaríkjunum, og
raunar um allan heim, eyða
^miklu af dá’kum sínum í opnun
alsherjarþings Satneinuðu þjóð-
anna í gær. Stjórnmálaritarár
fjölmargra bandarískra blaða
ræða viðhorfið til alsherjar-
þingsins — vonir þær, sem al-
menningur um allan heim hefur
bundið við það.
Friðarvilji og ágreiniiigur.
Forystugreinar og umsagnir
um þingið benda yfirleitt til
þess, að árangur þess muni
leiða í ljós, hvort friðarvilji stór
veldanna sje meiri en ágrein-
ingur þeirra, og hvort Sameir.
uðu þjóðirnar geti starfað á-
fram undir núverandi stefnu-
skrá.
Flestir eru stjórnmálaritar-
arnir sammála um, að misbeit
ing Rússa á neitunarvaldinu
liggi til grundvallar erfiðleik-
um þeim, sem Sameinuðu þjóð
irnar eiga við að stríða.
Yfirgangur Rússa.
Philadelphia Inquirer ritar:
.,,Það er fyllsta ástæða til að
reyna að bjarga stofnun Sam-
einuðu þjóðanna á að fá hana
til að bera árangur. Við höfum
enga ástæðu til að leyfa einni
yfirgangssamri þjóð að mis
nota stofnunina til að grafa
undan öryggi okkar eða gera
alvarlegar hættur að stórkost-
legum hættum. Alsherjarþing
ið verður að skera úr um, hvort
Rússland eigi að hæðast að al-
heimsálitinu og sitja á launráð
um við einingu þjóðanna, eða
breyta um stefnu og. taka upp
samvinnu“.
Einn af stjórnmálariturum
New York Times ritar:
„Það er vegna misbeitingar
á neitunarvaldinu, að nú er
leitað á náðir alsherjarþings-
ins. Þetta er í raun og veru
áfrýjun málsins til alheimsálits
• tc
íns. . . .
Arabaríkin aðvara.
NeW YORK: — Arabaríkin hafa
varað Sameinuðu þjóðirnar við
því, að skipting Palestínu mundi
hafa styrjöld í för með sjer í lönd-
unum við austanvert Miðjarðar-
haf.

Marshall utanríkisráðherra flutli geysi athyglisverða ræðu á
fundi allsherjarþings Sameinuðu þjóðanna í gær. Hefur oft
komið til átaka milli ráðherrans og rússneskra stjórr.málamanna.
Hjer sjest Marshall, cr hann var staddur í Moskva á fundi ut-
anríkisráðherra fjórveldanna.
únisfar óltuðusf
hugrekki Pefkovs
Reyndi að bjarga samherja sínum
úr pyndingalangelsi þeirra
ÞAÐ MÁ TELJAST kaldhæðni örlaganna, að Dimitrov,
búlgarski kommúnistaleiðtoginn, sem beitti sjer fyrir dauða-
dómnum yfir Nikola Petkov og sjálfsagt mun sjá um það, að
dauðadómnum yfir þessum víðkunna stjórnmálamanni verði
fullnægt, var eitt sinn sjálfur sakaður um alvarlega glæpi og
því aðeins sýknaður, að heimsálitið krafðist þess, alveg eins
og það krefst þess nú, að búlgörsku kornmúnistarnir notfæri
sjer ekki aðstöðu sína til að myrða stjórnmálamann, sem
jafnan hefur barist fyrir frelsi lands síns.
Dimitrov
Dimitrov, hinn Moskvaskip-
aði ríkisstjóri ættlands sins, gat
sjer frægðar fyrir vörn sína, er
Göring ljet bera fram sakir á
hendur honum fyrir þátttöku í
þýska ríkísþinghúsbrunanum.
Það er þessi Dimitrov sem krafð
ist dómsins yfir Petkov og virð-
ist nú ekki ætla að hika við full-
nægingu hans. (Síðustu fregnir
herma, að jafn víðkunnir stjórn
málamenn og Heniot og Slum,
hafi í kvöld sent forseta Búlg-
aríu skeyti, þar sem þeir fara
fram á náðun Petkovs).
BarSist gegn nasistum
Petkov, sem er 55 ára gamall,
og kominn af f jölskyldu, sem er
Framh. á bls. 3
Athyglisverð ræða Mars-
halls á allsherjarþinginu
í gær
Washington í gærkvöldi.
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
I ÁVARPI, sem Marshall, utanríkisráðherra Bandaríkj-
anna, flutti á fundi allsherjarþings Sameinuðu þjóðanna í
dag, gerði hann- það að tillögu sinni, að skipuð yrði nefnd
allra 55 meðlimaríkja S. þ. til að efla starfsaðferðir þær,
sem beita megi til friðsamlegrar lausnar deilumála og „láta
;illa meðlimi Sameinuðu þjóðanna bera ábyrgð á lausn
slíkra mála“. Þá skoraði utanríkisráðherrann og á með-
iimaríkin að reyna að koma sjer saman um meira frjáls-
ræði í atkvæðagreiðslu í öryggisráði, svo koma mætti í
veg fyrir misbeitingu neitunarvalds stórveldanna.
—---------------------------<s>
Hinkun fatarskaml-
arins kemur sjer illa
London í gærkvöldi.
MINKUNIN á fataskömtun-
inni í Bretlandi hefur komið
ákaflega illa við alla þjóðina.
Fær hver borgari aðeins 20
skömtunarseðla næstu fimm
vetrarmánuðina og ekkert hægt
að gera til úrbótar, nema takist
að auka vefnaðarframleiðsluna
um að minsta kosti 10 prósent.
Hversu bagalegt þetta er, má
sjá á því, að afhenda þarf 22
skömtunarseðla fyrir einum föt
um, átta fyrir skóm og sjö fyrir
skyrtu. — Reuter.
Misþyrma hermönn-
um
London í gærkvöldi.
BRETAR hafa sent stjórn
Júgóslavíu mótmælaorðsend-
ingu vegna handtöku og mis-
þyrmingu á hermönnum banda-
manna. Segja þeir að vonum, að
hjer sje um algert hlutleysisbrot
að ræða.
Bretar fá sextíu
miljón dollara
ALÞJÓÐA gjaldeyrissjóðurinn
hefur fallist á að láta Breta fá
60 miljón dollara, ef þeir láti á
móti 15 milljón sterlingspund.
Fundi gjaldeyrissjóðsins og
Alþjóðabankans er nú lokið. —
Eru menn yfirleitt ánægðir með
árangur hans, og hefur Dalton,
fjármálaráðherra Breta. látið
svo um mælt, að fundurinn sje
stórt spor í áttina að efnahags-
legri samvinnu þjóðanna.
Marshail ræddi ýms mikils-
verðustu vandamálin, sem þjóð-
irnar eiga við að glíma í dag, og
lýsti yfir stefnuskrá Bandaríkj-
anna í þessum málum. Meginat-
riðin í yfirlýsingunni fara hjer
á eftir:
1. Bandaríkin telja til-
lögur Palestínunefndarinn-
ar (bæði samhljóða tillög-
ur og meirihlutatillögur)
um lausn Palestínudeilunu
ar mjög mikilsverðar.
Stjórnarvöld Bandaríkj-
anna eru ákveðin í að gera
ailt, sem í þeirra valdi
stendur, til að aðstoða við
að finna lausn þessa erfiða
vandamáls.
2. Bandaríkin hafa ákveð
ið að bera fram ályktunar-
tillögu á þessu þingi Sam-
einuðu þjóðanna, þar sem
nábúum Grikkja er fyrir-
skipað að liætta að aðstoða
gríska skæruliða, auk þess
sem bandarísk stjórnarvöld
munu fara fram á, að skipuð
verði ný Balkannefnd til að
fylgjast með málunum
þarna. Marshall sagði i
þessu sambandi, að meiri-
hluti Oryggisráðs hefði vilj
að telja aðstoð þessa brot á
alþjóðalögum og gera ráð-
stafanir í því sambandi, en
einn fastameðlimur Örygg-
isráðsins hefði þrívegis beitt
neitunarvaldi sínu í ráðinu,
til að koma í veg fyrir til-
raunir þess til að skipta sjer
af máli þessu.
3. Um Koreu hafði Mars-
hall það að segja, að deila
Rússa og Bandaríkjanna í
því máli mundi lögð fyrir
allsherjarþingið, en um eft-
irlit með atomorku, sagði
utanríkisráðherrann, að
bandaríska stjómin mundi
(Framhald á bls. 12)