Morgunblaðið - 18.09.1947, Blaðsíða 10

10
—H-
MORGVTSBLÁÐIÐ
Fimmtudagur 18. sept. 1947
Lsynisturfsemi kommnnista í
Fimlinii iilfípii
Þjóðin fær vitneskju m spæjara-
net þeirra og sámahieranir
SAMKVÆMT fregnum í síð
ustu Norðurlandablöðum, sem
hingað hafa borist, hefur það
komið í ljós, að í Finnlandi er
mikil og leynileg samtök; sem
kommúnistaflokkurinn stjórn-
ar. Samtök þessi eru einskon-
ar „lögregla" yfir lögreglunni,
sem hvorki ríkisþing eða stjórn
hefur nokkurt vald yfir.
Þessi leynilögregla kommún
istaflokksins hefur sína spæj-
ara um allt, er njósna um
æðstu valdsmenn ríkisins og
starfsemi lögreglunnar og ýms-
ar aðrar stofnanir. Samtök
þessi hafa yfir ótakmörkuðu
fje að ráða og hafa sín útibú
eða sambönd um allt landið.
Einkennilegt atvik.
Komist hefir upp um starf-
semi þessa í sambandi við mál,
er höfðað var gegn fyrverandi
forstjóra ríkislögreglunnar,
Hanno Kunnas. Til skamms
tíma virtist Kunnas vera í
miklu áliti meðal kommúnista
og hafa mikil persónuleg sam-
bönd innan þess flokks. Hann
virtist hafa fullkomið traust
innanríkisráðherrans, kommún
istans Leino og menn vissu
ekki betru en hið besta sam-
starf væri milli hans og komm
únistaflokksins. Af hreinni
hendingu fjekk Kunnas skyndi
lega nasasjón af hlut, sem átti
að vera án hans vitundar og
fyrir utan hans verkahring.
Forstjóri fyrir frjettastofu
kommúnistaflokksins heitir
Kauko Heikkila. Hann er trún
aðarmaður kommúnistaflokks-
ins og þekkir öll leyndarmál
flokks þessa. Þeir Kunnas og
Heikkila virtust vera bestu vin
ir. Einn dag sem oftar kom
Kunnas inn í skrifstofu til
Heikkila og settist í skrifborðs
stólinn hans.
Kunnas byrjaði síðan að blaða
í einhverjum skjölum, sem
lágu fyrir framan hann á borð
inu. En það vildi þá svo til,
að þessi skjöl voru afrit af
símtölum, sem farið höfðu fram
á milli forseta lýðveldisins,
Paasikivi, og forsætisráðherr-
ans Pekkala og ýmsra annarra
málsmetandi manna. Meðal
annars voru þar líka afrit af
símtölum milli forsætisráðherr
ans og Kunnas sjálfs.
Upplognar sakargiftir.
Kunnas brá við, þegar hann
sá, hvað á skjölunum var. Hann
snjeri sjer 'hvatvíslega til vin-
ar síns, Heikkila og spurði,
hvað hjer væri um að vera.
Heikkila fór undan í flæm-
ingi. Svo virtist sem hann vildi
láta þetta mál falla niður.
En nokkru senna var Kunn-
as hringdur upp í síma. Mað-
ur að nafni Sali var í síman-
um. Hann er talinn vera við-
riðinn umfangsmikil smyglara
mál. Hann segir Kunnas, að
han hafi ýmsar upplýsingar að
gefa, og býður Kunnas til mið
degisverðar. Lögregluforstjór-
inn tók á móti boðinu.
í En daginn eftir, þegar Kunn
fes kom á skrifstofu sína, þá
skýrði varaforstjóri lögreglunn
ar, Aaltonen, honum frá því,
að komin væri skilaboð frá
Leino inanríkisráðherra um
það að gera ætti húsrannsókn
á skrifstofu Kunnas. Innanrík
isráðherrann hafði skýrt svo
frá, að grunur ljeki á því, að
Kunnas stæði í sambandi við
erlend ríki.
Þetta kom nokkuð flatt upp
á Kunnas. En hann hreyfði eng
um andmælum gegn húsrann-
sókninni og heldur ekki, þó
leita skyldi á honum sjálfum.
Varaforstjórinn Aaltonen leit-
aði í vösum Kunnas og þóttis';
hann finan þar mikla fjárhæð
í seðlum í buxnavasa hans.
Aaltonen sagði, að hjer væri
komnar sannanir fyrir því, að
grunsemdirnar hefðu við rök að
styðjast, því að Sali hefði tek-
ið alla þessa seðla.út úr banka
daginn áður og þeir verið
merktir á sjerstakan hátt.
Kunnas fullyrti, að hann vissi
ekkert um seðlana, að hann
hefði ekki tekið á móti þeim
og ekki látið þá í vasa sinn.
Þetta væri ekkert annað en
uppgerð og svik frá hendi
Aaltonens. Kunnas var svo
vikið’ frá sem forstjóra lögregl-
unnar. Fekk hann að fara
frjáls ferða sinna, þangað til
fyrir nokkru, að hann var allt
í einu tekinn fastur og kærð-
ur fyrir njósnir fyrir erlenda
þjóð og fyrir að hafa unnið með
smyglaranum Sali.
Mannaskifti
í finnsku blöðunum hafði því
verið hreyft, að hjer væri um
ekkert annað en svik að ræða
gagnvart Kunnas. En þá kom
út opinber yfirlýsing frá Leino
innanríkisráðherra, að blöðin
hefðu rangt fyrir sjer. Forstjóri
frjettastofu kommúnista, Heik
kila, var nú sviftur stöðu sinni
og var settur í minniháttar
stöðu, sennilega sem refsing
fyrir það, hve óvarlega hann
hafði farið m%ð afritin af síma
samtölunum, sem kommúnist-
ar höfðu hlustað á. En Aalton-
en, sem þóttist hafa fundið seðl
ana í vasa Kunnas, var gerður
forstjóri fyrir frjettastofu
kommúnista.
Þetta vakti óánægju bæði með
al þingsins og almennings,
vegna þess, að nú var það vitað
að sá maður, sem nú rjeð yfir
frjettastofu kommúnista, var
mjög kunnugur ríkislögreglunni
og gat notað sjer af sambönd-
um sínum þar.
Aftur á móti heíur enginn
verið settur í embætti Kunnas.
Svo allt bendir til, að leynilög
regla kommúnista eigi að verða
ríkislögregla Finnlands.
Aðferðir kommúnista.
í Sydsvenska Dagbladet frá
30. ágúst er grein urr. þetta ein-
kennilega mál. Þar er meðal
annars komist þannig að orði:
„í öllum löndum, þar sem
kommúnistar hafa komist til
nokkurra áhrifa, hafa þeir fyrst
og fremst lagt sig í framkróka
til þess að ná áhrifavaldi yfir
lögreglunni. Hafa þeir reynt
eftir fremsta megni að koma
áhangendum og einlægum fylg-
ismönnum sínum í allar áhrifa
mestu stöður lögregluliðsins.
Auk þess hafa þeir komið á fót
leynilögreglu, er hefur haft sjer
stök störf með höndum. Á þann
hátt hafa þeir skapað „ríki í
ríkinu“, allsherjar levnisamtök,
sem vaka yfir störfum og dag-
legu lífi borgaranna, einkum
þeirra, sem eru í áhrifamiklum
stöðum.
Victor Kravtjenko hefur í bók
sinni, „Jeg valdi frelsið", lýst
því nákvæmar en nokkur annar
á hvern hátt þessi leynilögregla
starfar og hvaða aðferðir hún
notar. Annars er reynt að sjá
fyrir því éfo sem minnstar frjett
ir komi í gegnum ,,járntjaldið“
frá starfsemi þessari
En Finnland hefur sjerstöðu
í þessum efnum vegna þess, að
landið er ekki austan járntjalds
ins, enda þótt þar gæti mjög
rússneskra áhrifa. Þaðan, betur
en frá flestum öðrum löndum,
þar sem kommúnistar hafa
nokkur völd, er hægi að fá upp
lýsingar um starfsaðferðir
kommúnistaflokksins.
Hin alþjóðlega njósnastarf-
semi.
Þann 4. nóvember í fyrra kom
ríkislögreglan til umræðu í
finnska þinginu. Þar komu í
dagsljósið margir merkilegir
hlutir, sem þó var ekki skýrt
frá, hvorki í blöðum eða í út-
varpi. I hvert skipti, sem gagn
rýni kemur fram og aðfinnslur
gegn hinni leynilegu lögreglu
Finnlands, þá hafa kommúnist
ar svarað því, að húr. ynni gegn
fasistiskum áhrifum í landinu.
En sú skýring hefur ekki getað
staðist, er um hefur verið að
ræða, eftirlit þessarar lögreglu
gagnvart mönnum, sem eru víðs
fjarri öllum fasistiskum áhrif-
um.
Þessar síðustu frjettir um
leynilögreglu Finnlands benda
mönnum ennþá einu sini á, hví
líkt feikna fals það var, þegar
auglýst var fyrir nokkrum ár-
um að alþjóðasamband kommún
ista væri uppleyst. Því einmitt
þá var aukið mjög á hina leyni
legu starfsemi kommúnista-
flokksins um allan heim. En
þessi málrekstur í Finnlandi
mun hafa það gott í för með
sjer, að kommúnistar þar í landi
munu nú enn missa fylgi og fó,t
festu meðal verkalýðsins í land
inu.
Kauphöllin
er miðstöð verðbrjefavið-
skiftanna. Sími 1710.
l í ■■ . r i
margra
NÚ boða þeir nýtt stjetta-
stríð með nýrri verðhækkun
(mjólkurvöru fyrst), nýja verð
lækkun krónunnsr, úr núver-
andi fárra aura gengi hennar.
Með kyrstöðu núverandi vísi
tölu (312 stig), hvað þá heldur
með nýrri hækkun hennar, er
öllum hugsandi mönnum aug-
ljóst hvað er fram undan og
hvað hlýtur að dynja yfir þjóð
vora: 1. Stöðvun eða stórfeld
hnignun afla af sjó og annari
arðbærri framleiðsiu. 2. Afurð
ir því litlar og óseljanlegar, án
skaða, til útlanda. 3. Atvinnu-
leysi, verkföll, róstur og bar-
dagar. 4. Hrun fjárhags og sjálf
stæðis ríkisins. Alt mun þetta
eftir óskum, eða með vitund
og vilja forsprakka kommún-
ista. Þeir munu brá það helst,
að verða einveldisherrar þjóðar
sinnar og böðlar allra frjáls-
lyndra manna.
Ekki skal jeg trúa því, fyrr
en í síðustu lög, aö meginhluti
bænda, nje þorri verkamanna
og annara, sje orðinn gegnsýrð
ur af ofstopa og eigingirni fyr-
ir ímynduðum gróða eða
augnabliks hagsmunum fyrir
sjálfa sig, stjett sína eða flokka.
Svo sýrðir, að vilja með ráðn-
um huga steypa allri þjóðinni
í opinn faðm kommúnista.
Bjargráðin — nýsköpunin o.
s. frv. — gegn dýrt.íð og fjár-
hagsvoða, eru nú reynd eftir
ítrasta mætti, og geta ekki kom
ið að gagni, ári nvrra aðgerða.
Nú getur ekkert annað bjarg-
að þeim glæsilegu áformum en
lækkun dýrtíðar, lækkun vísi-
tölu og framleiðslukostnaðar. —
Og til þess nú að bjarga fjár-
hag vorum, atvinnu og gengi
krónunnar frá hruni, vantar
ekki annað en samtaka viija
þjóðarinnar og kjark forráða-
manna hennar. ViJjann til þess
að láta ofurlítið á móti sjer um
sinn, gefa eftir ímyndaðan
gróða, eða svipstundar hags-
muni, til þess að bjarga fram-
tíðarvelgengni sinni og þjóðar-
innar allrar.
Fordæmi.
Jeg held að bændur, eins og
allir aðrir, hefðu gott af því, að
athuga alvarlega kjör og hugs-
unarhátt feðra sinna og afa, og
bera saman við núverandi kjör
og hugsunarhátt. Þessu til skýr
ingar vil jeg nefna eitt dæmi
frá fjárpestar eyðrieggingunni á
19. öld: Faðir mmn átti mörg
hundruð saufjár. Eitt árið misti
hann úr pest ásetnings lömb
sín öll, nema hrúta tvo. Lágu
þá eitt sinn 13 lömb í hóp, sem
öll höfðu drepist sömu nóttina.
í haganum um haustið. Og í
einni smölun í heima högum
fundust 30 kindur pestdauðar.
En í stað þess að æðrast, heimta
hjálp af öðrum, eða krefjast
greiðslu úr landssjóði, sagði fað
ir minn ofboð rólega: „Já, nokk
ura 30 má pestin drepa til þess
að gera mig sauðlausan". —
Hvað segðu bændur nú við slík
um vanhöldum?
Úrræðin.
Úrræðin út úr ógöngunum nú
verða að grundvallast á þol-
gæði forfeðra vorra og einlæg-
an vilja til sjálfbjargar af eig
in dáð og dugnaði. Og dýrtíðina
verður að laga smám saman,
raunverulega, en ekki með því
að taka úr einum vasa og láta
í annan. Gönuhlaup blessast
ekki. Margir sjá þetta og mikið
er um það talað, er forustan
hefir brugðist og engin úrræði
gerð að gagni.
Langt er þó síð'an farið var
að vara við hættunni og margir
hafa gert það. Og tel jeg mig
meðal þeirra — öðru hvoru
í Mbl. og Vísi síðan 1942. Vil
jeg enn minna sjerstaklega á
grein í Mbl. 10. des. 1943. —
Lagði jeg þar til að með lög-
um yrði árlega lækkaðar nið-
urgreiðslur verðlags úr ríkis-
sjóði, og jafnframt lækkuð vísi
talan um 3% í hverjum mán-
uði, jafnt á báðar hliðar, verð-
lags.og launa.
Hvernig væri umhorfs nú,
ef tillaga þessi um 3% lækkun
á mánuði hefði komist til fram
kvæmda, frá 1. jan. 1944? 3%
í 44 mánuði gera 132 stig. Vísi-
talan nú ætti því aö vera kom-
in niður í 180 stig, úr 312. Með
þeirri aðferð hefði greiðsla rík-
issjóðs til niðurfærslu verðlags
einnig lækkað smém saman, í
stað sífeldrar hækkunar. Þá
hefði eigi þurft að grípa til þess
fjárglæfra fyrirtækis, að ríkis-
sjóður beri ábyrgð á fast-
ákveðnu fiskiverðx. hversu sem
tekst til um söluna. (Vísitalan
hefði þá verið ofan við 200 stig)
Afurðir sjávaraflans væru og
nú að öllum líkindum seldar,
skilyrðislaust, :neð litlum til-
kostnaði og ágætum *hagnaði.
Atvinnan væri óþrotleg fram-
undan. Gengi krónunnar væri
bjargað og óorði fvrir vanskil
hrundið af þjóð vorri. Gjald-
eyrir nægur til skynsamlegra
nota og eignir manna og sjóðir
allir, ásamt viðskiftum við
banka og útlönd í góðu lagi.
Hvernig ætla þeir nú, sem
hafa hindrað gott samkomulag
og stuðlað mest að því öng-
þveiti sem orðið er, að bæta fyr
ir brot sín?
Hvernig ætla þeir, sem hafa
ráðið mestu og ráða mestu hjer
eftir í þessu efni, að lækka svo
dýrtíðina, að allt sem hjer hefir
lauslega verið vikið að, komist
aftur í viðunandi horf?
Þegar það er fengið, þá verð-
ur gaman að lifa í velsælunni,
í fögru landi fyrir frjálsa þjóð.
V. G.
Styður Marshall.
WASHINGTON: — Taft öldung-
ardeildarþingmaður hefur lýst því
yfir, að hann sje fylgjandi Mars-
hall í Grikklandsmálunum. Þá er
hann og meðmæltur því, að neit-
unarvaldið í Öryggisráði verði af-
numið, ef nákvæmum ákvæðum
um árásarstríð verði bætt inn i
stefnuskrá S. Þ.