Morgunblaðið - 13.11.1947, Page 2

2
MORGl’ NBLAÐIÐ
Fimtudagur 13. nóv. 1947
tJR HFJMAHÖGVM:
Hinir ónafn-
greindu 200
FYRIR nokkru síðan tók Þjóð
viljinn upp á því að stanglast
á einhverjum dularfullum 200
Reykvíkingum sem rjeðu öllum
stjórnmálum i landinu. Eftir
því sem Þjóðviljinn segir ráða
þessir 200 menn hjer kosninga
úrslitum, blöðum, atvinnufyr-
írtækjunum. ráða því hvort
hjer er atvinna eða atvinnu-
leysi o.s.frv. Eins og gefur að
skilja eru Þjóðviljamenn alveg
eitraðir gegn þessum dular-
fullu 200. Þeir eru að sögn
bíaðsins allir forríkir, og nota
auð sinn, til þess að ná hinum
miklu yfirráðum í biiskap þjóð
arinnar.
Eins og gefur að skilja eru
þessir órar Þjóðviljans um
völd þessara „200 ríku“ alveg
útí loftið, heilaspuni og ekkert
annað. Því hvort sem menn
eru ríkir eða fátækir hjer á
landi, og hvaða flokki sem
menn fylgja, þá liafa menn
alveg sama atkvæðisrjett, er til
þess kemur að ráða því hver
fer með völdin í landinu. Þess-
ir 200 sem Þjóðviljinn á við
eru 200 kjósendur með 200 at-
kvæði. Og húið er.
Þjóðviljinn heldur þvi fram,
að hann hafi fundið nöfn
hinna 200 í opinberum skýrsl-
uin. Svo blaðinu væri innan
handar að birta nöfn þessara
manna, öll í einu lagi. Þá gætu
lesendurnir sjeð það svart á
bvítu, hvaða menn það eru,
sem Þjóðviljinn heldur fram að
bafi hin miklu völd sem blaðið
talar um, að sjeu í höndum
manna þessara, sem sjeu svo
mikil, að sjálfstæði annara
landsmanna sje hætta búin af
yfirgangi þeirra.
Er Þjóðviljanum hjer bent
a, að færa rök fyrir máli sínu,
eftir því sem blaðið sjálft hefir
gefið tilefni til. Ætti sú birting
eð vera hægðarleikur fyrir
blaðið. Þegar nöfn þessara 200
eru komin í ljós, þá geta menn
sannprófað hvað fullyrðingar
blaðsins hafa við að styðjast.
Ef Þjóðviljinn á hinn bóg-
inn treystir sjer ekki til þess að
ekýra frá því, hvaða menn það
eru sem hann á við þegar hann
tönnlast á þessum margumtöl-
uðu 200, þá fellur alt skrafið
Itm þá niður, eins og svo margt
annað, sem Þjóðviljinn flytur,
þegar farið er að hrófla við því,
og kryfja til mergjar.
Pakistan viíi aukinn
úffiufning
London í gær.
SENDIFULLTRÚI Pakistan í
London sagði í ræðu í dag, að
Jand sitt gæti aukið útflutning
sinn til Bretlands, ef því yrði
sjeð fyrir nægilegum fram-
leíðslutækjum. Gat hann þess í
þessu sambandi, að ef Pakistan
jgæti aflað sjer fleiri dráttar-
Vjela og aukins garðáburðar,
jriundi það hafa um eina miljón
onna af hveiti til útflutnings.
— Reuter.
Frú Ása Kjartansson
MINNINGA R ORÐ
:
FRÚ ÁSA KJARTANSSON,
kona Jóns Kjartanssonar sýslu-
manns í Vík, og fyrr ritstjóra
þessa blaðs, verður jarðsungin í
dag Hún andaðist í Landsspítal-
anum þ. 2. þ. m. eins og áður
hefur verið skýrt hjer frá.
Frú Ása var 45 ára gömul,
fædd hjer 1 Reykjavík þ. 14.
júní 1902. Foreldrar hennar
voru Sigurður Briem fyrv. póst-
málastjóri og frú Guðrún Ísleífs
dóttir kona hans. Frú Ása ólst
upp í föðurgarði, á glaðværu
rausnar- og starfsheimili. Gekk
hún ung í gagnfræðadeild Hins
almenna mentaskóla og lauk
gagnfræðaprófi, en hugði ekki á
frekara nám. Vann hún síðan
um skeið við Landsímann en síð-
ar tók hún við starfi á skrif-
stoíu póstmálastjóra.
Snemma kom i ljós, að hún
var tápmikil kona, rösk tii
vinnu, áhugasöm, skyldurækin.
Hún var fríð kona, glaðvær í
vinahóp og varð gott til vina og
kunningja. Hún stundaði íþrótt-
ir með miklum áhuga, og komst
langt á þeirri braut. Hafði hún
mesta yndi af útilífi, undi sjer
vel á hestbaki og fór stundum
í langferðalög með föður sínum,
er hann var á eftirlitsferðum,
honum til Ijettis, sem væri hún
fylgdarmaður hans.
Þ. 22. júní 1924 giftist hún eftir
lifandi manni sínum Jóni Kjart-
anssyni. Hann hafði þá nýlega
tekið við ritstjórn Morgunblaðs-
ins. Hálfa ævi sína stóð hún við
hlið manni sínum í erfiðu og
erilsömu starfi hans. Rækti hún
heimilisstörf sín með frábærri
alúð og umhyggju, og það jaint
þó hún væri ekki heil heilsu.
Varð hún að ganga undir upp-
skurð árið áður en þau giftust,
og varð þá fyrir áfalli sem lengi
dróg úr heilsu hennar og kröft-
um.
Frú Ása ól manni sínum þrjú
börn. Sigurður er þeirra eþitur,
fæddur árið 1925. Hann stundar
nú laganám. Þá er dóttirin Guð-
rún fædd árið 1928. Hún er unn
usta._Jóns Pálssonar flugvjela-
virkja ísólfssonar. En yngst er
Halla Oddný 12 ára gömul.
Frú Ása var alúðleg og stjórn
söm húsmóðir, gestrisin mjög.
Oft tók hún sjúklinga á heimili
sitt, úr fjarlægum sveitum, er
biðu hjer eftir spítalavist eða
höfðu ekki fengið heilsu, til þess
að hverfa heim til sín, fyrri en
þeir höfðu notið umhyggju henn
ar og hjúkrunar. Taldi hún al-
drei eftir sjer neina þá fyrirhöfn
sem af slíkum kærleiksverkum
hlaust.
Hún var góðum gáfum gædd,
trygglynd kona og vinföst, hæ-
versk og skemtileg í umgengni,
kát og glöð og stilti gleði sinni
i hóf. Nokkuð gat hún verið dul
í skapi. Þegar á 'því bar að hún
segði ekki hug sinn, kom greini-
legast í ljós, að hún bjó yfir
sjaldgæfri innsýn til mannþekk-
ingar. Hún var kona draumspök,
eins og sumar þær konur eru,
sem búa yfir miklum sálrænum
hæfileikum.
í septemberbyrjun veiktist
hún skyndilega, og var þá sýnt
að skjótrar læknisaðgerðar
þýrfti við. Maður henr.ar var
Frú Ása Kjartansson.
þá nýlega farinn í þingaferð í
Austur-Skaftafeilssýslu og hafði
skilið við konu sína glaða og
hressa fyrir stuttu. Þau höfðu
búist við að reisa sjer nýtt heim-
ili á æskustöðvum hans á næsta
ári, en þar í sveit hafði hún
jafnan unað vel hag sínum ekki
síður en hjer í Reykjavík.
En sviplega hefur hjer skip-
ast um fyrir manni hennar og
börnum og öðrum ættingjum og
ástvinum.
Önnur vistferli voru hinni
ungu konu huguð. Svo maður
hennar er sviftur ástríkri eig-
inkonu og börnin móðurforsjá,
þegar þau stofna sitt nýja heim-
ili.
Við samstarfsmenn Jóns
Kjartanssonar vottum honum
og börnum hans innilega samúð
og hluttekning í harmi þeirra.
V. st:
FRÚ ÁSA KJARTANSSON,
var á miðjum og besta aldri, er
hún Ijest eftir langvinnan og
þreytandi heilsubrest. Langvinn
an og þreytandi heilsubrest!
Samt umvafði hana yndisþokki
og fjör geislaði út frá henni —
einurð og skýrleikur auðkendi
tal hennar og viðmót, — glettni,
gamansemi — og góðvild. Svona
var hún fljótt á að finna —
svona var hún heim að sækja
og á að hitta. Og innilega áhuga
söm var hún um hagsæld og
hamingju náungans. Full af lífi
og meðlíðan. Það var dans og
veisla og gleðihátíð að vera með
henni. Það lyfti og ljetti og hlýj-
aði um hjartarætur. Það gerði
mann frjálsari að vera með
henni, því hún elskaði heitt alt,
sem er satt og trútt, — elskaði
eins og konur gera, sem bera
höfðingjahjar.ta í brjósti. Sjálf
bar hún höfuðið æ hátt, því hún
elskaði Ijósið, — og þeim, sem
með henni voru, varð það þá
ósjálfrátt að hækka einnig sinn
höfuðburð og treysta sannleika
þeim, sem gerir frjálsan. Því
einurðin og höfðingshátturinn,
fjörið og yndisþokkinn, það var
alt reist á kletti sannleikans —
þess, sem er heilt og óveilt, af
því það er sjálfu sjer samkvæmt
og kannast afdráttarlaust við
s.jálft sig, eins og það er, -—■ og
þá einnig, með helgri feimni,
við sma eigin hugsjón, — það
hvíldi á klöpp heilinda. Þess
vegna gladdi það svo innilega,
lyfti og Ijetti með mjúkum en
traustum þrótti. Þess vegna bil-
aði það ekki, þegar eitthvað
reyndi raunverulega á það, held-
ur skein þá skærast, líkt og gull
sem 'í eldi prófast. Þegar náung-
inn var verulega hjálpar þurfi,
— þegar sorg og sárasti söknuð-
ur svarf að honum, þá sýndi það
sig best af hverjum toga yndis-
þokkinn og fjörið og hið djarfa
tal var sprottið, — að það var
ekki neinn hrævareldur, heldur
útgeislun trausts persónuleika,
er í djúpum einlægni sinnar stóð
í sambandi við Sannleikann og
Lífið.
P.t. Reykjavík 11. nóv. 1947.
Björn O. Björnsson.
Fjölmenn útlör Hagn
úsar
Stykkishólmi, miðvikud.
Frá frjettaritara vorum.
ÚTFÖR Magnúsar hrepp-
stjóra Friðrikssonar fór fram
frá Staðarfelli s. 1. mánudag að
viðstöddum fjölda manns víðs-
vegar að þrátt fyrir mjög óhag-
stætt veður.
Formaður skólanefndar Stað
arfellsskóla, Halldór Sigurðs-
son, flutti nokkur kveðjuorð í
anddyri skólans. Þaðan var
haldið til kirkju og töluðu þar
sjera Sigurður Ó. Lárusson,
Stykkishólmi og sr. Pjetur T.
Oddssön, Hvammi, er einnig
las upp minningarljóð, er bor-
ist höfðu frá Richarði Jóns-
syni, myndhöggvara og Guð-
mundi Einarssyr.i, fulltrúa,
Reykjavík. í kirkjugarði flutti
Ólafur Jónsson frá Elliðaey
kveðjuorð frá Stykkishólmsbú-
um, en þar hafði-Magnús starf-
að yfir 20 ár. Margir silfur-
skildir, blóm, kransar og minn-
ingargjafir bárust. Daginn áð-
ur fór fram minningarathöfn á
heimili Magnúsar heitins í
Stykkishólmi og eins í Stykkis
hólmskirkju að viðstöddu fjöl-»
menni.
m.s.
„Fanneyjar"
AÐ GEFNU tilefni vil jeg taka
fram, að það var samkvæmt
tillögu minni til útgerðarstjórn-
ar m.s. Fanneyjar, að eldri síld-
arnót skipsins var skipt í tvær
jafnstórar grunnnætur í haust
og önnur þeirra seld.
M.s. Fanney á því tvær herpi-
nætur ennþá. Er önnur nótin
176 faðma löng og 30 faðma.
djúp og veiddi skipið aðallega.
með þeirri nót s.l. sumar. Hin
nót m.s. Fanneyjar, grunnnótin,
var, eins og áður segir, búin til
úr eldri nót skipsins, er reynst
hafði óhentug. Stærð grunnnót-
arinnar er 110 faðmar að lengd
og 22 faðrnar á dýpt og er hún
ætluð til notkunar fyrir m.s.
Fanney.
M.s. Fanney fór til ísafjarðar
til síldarflutninga 22. okt.
Þessi grunnnót var í lok
okt. s.l. leigð m.s. Rifsnesi og m.
s. Victoriu til síldveiða í 2ja—•
þriggja vikna tíma, eða þar til
síldarnót m.s. Rifsness væri til-
búin, en efni í hana kom til
landsins með m.s. Vatnajökli,
Mun ætlun útgerðarmanna þess-.
ara skipa hafa verið að nota.
nótina til síldveiða við ísafjarð-
ardjúp, en það breyttist þegar
m.s. Rifsnes fann síldina í Hval-
I
firði og veiddi fyrstu herpinóta-
síldina, sem þar fjekst í þessa
nót hinn 1. nóv. s.l. Nót ms. Rifs-
ness mun tilbúin eftir 4 daga.
Stærri síldarnót m.s. Fanneyj
ar er með stórriðnum poka og
verður að skipta um poka í nót-
inni til þess að hægt sje að nota
hana til síldveiða hjer. En hent
ugt efni í poka var ófáanlegt
þangað til það kom með m.s.
Vatnajökli frá Ameríku nú fyrir
skömmu og verður það tilbúið
úr litun um næstu helgi.
M.s. Fanney byrjar væntan-
lega síldveiðar með þessari nót
í næstu viku, því að hún hentar
betur heldur en grunnnótin, þar
sem hægt er að kasta henni frá
skipinu sjálfu, en við grunnnót-
ina verður að nota herpinóta-
báta, eins og almennt gerist.
Ingvar Einarsson,
skipstj. á m.s. Fanney.
Erlent lierveldi ógiiar
öryggi Frakklands
Ræða De Gaulle í gær.
París í gær.
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
DE GAULLE hershöfðingi, flutti í dag ræðu fyrir stuðnings-
mönnum sínum í París. Vjek hann meðal annars nokkuð að
málefnum Rússa og Bandaríkjanna, og sagði í því sambandi,
að ýmsir litu nú á lönd þessi sem tvær óvinveittar herbúðir.
En hann bætti því við, að Frakkland væri í raun og veru þriðju
herbúðirnar, og ekki í minstri hættunni, þar sem vitað væri,
að sjálfstæði landsins væri ógnað af erlendu veldi, sem væri
valdameira en jafnvel Þýskaland Hitlers.
Stuðningsmenn í Frakklandi.
De Gaulle sagði, að það
ágerði ekki síst hættuna, að vit-
að væri, að þetta erlenda her-
veldi hefði stuðningsmenn inn-
an Frakklands. Það væri því
eitt af stefnumálum flokks
síns, að taka forustuna í bar-
áttunni gegn þessum samtök-
um.
Bjartsýnn á framtíðina.
Hershöfðinginn sagði áheyr-
endum sínum einnig, að hanu
efaðist ekki um, að sá tími
mundi koma, að flokkur hans
— sameiningarflokkur frönsku
þjóðarinnar — mundi taka við
völdum í Frakklandi. Kvaðst
hann vera hinn bjartsýnasti á
framtíð flokksins.