Morgunblaðið - 29.06.1948, Blaðsíða 9

Þriðjudagur 29. júní 1948.
MORGUNBLAÐIÐ
9

Landsfundur Sjdlfstæðisflokksins:
Lýðræði og mannrjettmdi grundvöliur nieiimgamtkss
HJER fara á eftir ályktanir
þær, sem Landsfundur Sjálf-
stæðisflokksins, sem haldinn
var á Akureyri dagana 25.—27.
þ. m. gerði í nokkrum þeim höf
uðmálum, sem hann tók til
meðferðar.
Samþykkta Landsfundarins
um önnur mál verður getið
síðar.
Stjórnmálaályktun.
Landsfundur Sjálfstæðis-
flokksins haldinn á Akureyri
dagana 25.—27. júní 1948 lýsir
yfir eftirfarandi:
Það er höfuðmarkmið Sjálf-
stæðisflokksins að vernda og
Alyktanir um afstöðuna til ríkisstj
arinnar, atvinnumál, dýrtíðar- og
verslunarmál og fleira
Bendir fundurinn í því sam- I sinni yfir lögum, sem samþykkt
bandi á þá meginhættu, er að
steðjar vegna sívaxandi fram-
leiðslukostnaðar, er að lokum
hlýtur að leiða til atvinnuleysis
efla frjálst menningarríki á Is-| örbirgðari ef eigi er að gert
landi a grundvelli lyðræðis og
aimennra mannrjettinda, svo
sem almenns cg jafns kosninga-
rjettar og kjörgengis, mál-
frelsis, ritfrelsis, fjelagafrelsis,
fundafrelsis, trúfrelsis, fjelags-
legs öryggis, eignarjettar og at-
hafnafrelsis einstaklinganna.
Til þess að þetta megi takast,
í tæka tíð. Skorar því fundurinn
á núverandi ríkisstjórn að taka
þetta mál sem föstustum tök-
um og heitir á alla Sjálfstæðis-
menn, að styðja stjórnina dyggi
lega í því nauðsynjastarfi. Velt-
ur þar á mestu, að allar stjett-
ir þjóðfjelagsins öðlist rjettan
skilning á því, að eina leiðin
til varanlegrar farsældar er sú,
er flokknum ljóst, að annars
yegarjerður Þjóðin að vera vel “g m“enn‘sætti sTg vTð“þann af-
rakstur, sem framleiðslan getur
á verði gegn þeim öflum, sem
ógna frelsi hennar og mann-
rjettindum og hins vegar hag-
nýta sem best auðlindir landsins
og hafsins við strendur þess.
Fundurinn vill sjerstaklega
taka það fram, að hann telur
með öllu vonlaust, að hægt sje
að sækja þann auð, sem falinn
er í skauti náttúrunnar og þjóð-
ín þarfnast til þess að fá lifað
menningarlífi í landi sínu, nema
því aðeins, að hún fái notið þess
athafnafrelsis, sem skapað hef-
ir fjármuni hennar.
Sjálfstæðisflokkurinn telur,
að leiðin að settu marki sækist
foest með því, að beina fjár-
magni og vinnuafli að fram-
leiðslustaríseminni: Telur flokk
urinn farsælást, að sem flestir
verði sjálfstæðir atvinnurekend
ur, þar eð hann lítur svo á, að
með frjálsUm atvinnurekstri
einstaklinga og fjelagasamtaka
þeirra, verði helst náð því tak-
marki, að allir landsmenn búi
við efnahagslegt öryggi.
Lýsir fundurinn ánægju sinni
yfir því, að á síðustu árum hef-
ir efnahagsþróunin gengið í þá
átt, að bæta og jafn kjör alls
almennings í Iandinu, með þeim
árangri, að efnahagur manna
hefir aldrei verið betri en nú.
Telur fundurinn, að með þessu
sje skapaður óvenju frjór jarð-
vegur fyrir frjálst framtak ein-
staklinganna, og skorar jafnt á
forustulið flokksins sem fylgis-
menn um land allt að hagnýta
þá aðstöðu til hins ýtrasta, landi
og lýð til blessunar.
voru á síðasta Alþingi, er heim-
ila ríkisstjórninni að ákveða
verndarsvæði, hvar sem er vi^S
strendur landsins innan tak-
fnarka landgrunnsins og setja
reglur um hagnýtingu þeirra.
Beinir fundurinn þeirri ein-
dregnu áskorun til þingmanna
flokksins, að þeir fylgi fast eft-
ir, að unnið verði að friðun
fiskisvæða á framangreindum
grundvelli.
Beinir fundurinn því .til þing-
manna flokksins, að þeir beiti
sjer fyrir því, að allt verði gert,
sem unnt er til þess að tryggja
fiskveiðaaðstöðu landsmanna nú
gefið af sjer, og sýni þann skiln- og í framtíðinni heima fyrir og
Nýsköpuninni fagnað.
Þá fagnar fundurinn
hinu
ing í verki.
Fundurinn vill í því sam-
bandi alvarlega vara við áróðri
þeirra manna, er þykjast vera
stuðningsmenn nýsköpunarinn-
ar í orði, en vinna þó markvíst
gegn öllum þeim ráðstöfunum,
sem gerðar eru til þess að
tryggja framtið hennar.
Að lokum minnir fundurinn
á, að eigi er þess að vænta, að
málefnum þjóðarinnar verði
stjórnað að öllu leyti í samræmi
við óskir og vilja Sjálfstæðis-
flokksins, fyrr en flokkurinn
nær meiri hluta aðstöðu á al-
þingi.
Skorar því fundurinn á
flokksmenn um land allt, yngri
sem eldri, að hefja öfluga bar-
áttu til eflingar sjálfstæðisstefn
unni og láta aldrei undir höfuð
leggjast að flytja og útbreiða
málstað Sjálfstæðisflokksins
með alþjóðarhag fyrir augum.
Núverandi stjórnarsamstarf.
Landsfundurinn lýsir ánægju
sinni yfir því, að núverandi
stjórnarsamstarf skyldi takast
um að halda áfram og tryggja
framkvæmd nýsköpunarinnar,
Þótt honum dyljist ekki sá Ijóð-
ur, sem á þessu samstarfi er,
vegna óheilinda nokkurs hluta
samstarfsflokkanna, einkum
Framsóknarflokksins.
Fundurinn vítir harðlega
svik kommúnista við nýsköpun-
arstefnuna og telur að flokkur
þeirra hafi sýnt með brotthlaupi
sínu úr ríkisstjórninni 1946, að
hann ljet sjer- annara um að
gæta þeirra hagsmuna, er hann
risavaxna átaki til nýsköpunar . taldi, að tiltekið erlent stórveldi
á öllu atvinnulífi þjóðarinnar, hefði af því, hvernig íslending-
sem hrint var í framkvæmd af ar skipuðu málum sínum, held-
ur en hitt, að leidd væru til
lykta nauðsynjamál íslensks al~
mennings á þann veg, sem um
hafði verið samið, og kjósendur
sýnt með atkvæði sínu í síðustu
alþingiskosningum, að þeir ætl-
uðust til.
Fundurinn hvetur alla Islend-
inga til þess að sameinast til
baráttu gegn þeim öflum í land-
inu, sem tjáð hafa sig fylgjandi
erlendri einræðisstefnu.
fyrrverandi . ríkisstjórn, fyrir
forustu Sjálfstæðisflokksips, og
sem núverandi stjórn hefir
foaldið áfram, eftir því sem kost
<ur hefir verið á.
Þakkar fundurinn öllum
þeim, er þannig hafa búið þjóð-
ínni ný og glæsileg afkomu-
skilyrði, m. a. með tvöföldun
fiskveiðaflotans, fjórföldun
kaupskipaflotans, margföldun
loftflotans, tvöföldun afkasta
síldariðnaðarins, gjörbreyttri
tækni á sviði landbúnaðarins
og ótal mörgu öðru, sem raun
ber vitni um. Vill fundurinn,
að allir Sjálfstæðismenn sam-
einist til vemdar þessari nýsköp
un.
SjávarúWegsmál.
Vemdun fiskimiða land-
grunnsins.
Landsfundur lýsir ánægju
á fjarlægum fiskislóðum, enda
sje þar og í hvívetna gætt rjett-
ar og hagsmuna Islendinga.
Efling landhelgisgæslunnar.
Fundurinn harmar það, hve
gæsla landhelginnar er nú ófull
komin og telur brýna nauðsyn
til skjótra umbóta hennar. í
því sambandi leggur fundurinn
áherslu á að tekið verði til at-
hugunar, hvernig yfirstjórn
landhelgisgæslunnar verði hag-
kvæmlegast fyrir komið. Full
kominn og nýtísku varðskipa-
stóll sje til gæslunnar, loftför
og önnur tæki, sem gera fram-
kvæmd löggæslunnar örugga
enda sjeu strar.gar kröfur gerð-
ar um mannaval, menntun og
hæfileika þeirra skipstjórnar-
manna, áhafna og annarra aðilja
•sem starfa að löggæslunni í
landhelgi og á öðrum löggæslu-
sviðum við landið.
Telur fundurinn eðlilegt að
samræma landhelgisgæsluna,
bj.örgunarstarf og bátaeftirlit
við strendur landsins, hafrann-
sóknum, sjómælingum og fiski-
ransóknum, scm mikla nauðsyn
ber að efla.
Felur fundurinn þingflokki
Sjálfstæðismanna að beita sjer
fyrir því, að sett verði ein heild-
arlöggjöf um fyrirkomulag,
verksmið, starfshætti og stjórn
landhelgisgæslunnar og skyld
efni í samræmi við álitsgerð
fundarins .hjer að lútandi.
Hagnýting síldaraflans.
Fundurinn metur og þakkar
það mikla átak, sem þurfti til
þess að hagnýta síldveiðina í
Faxaflóa á s. 1. vetri þegar afl-
inn fór langt fram úr því, sem
nokkur háfði getað látið sjer til
hugar koma. Fundinum er það
ljóst, að kostnaðurinn við hag-
nýtingu aflans nú varð svo
mikill, að engin von er til að
undir slíku verði risið í framtíð-
inni, Þess vegna lýsir fundurinn
ánægju sinni yfir þeim sköru-
legu framkvæmdum, sem þegar
eru hafnar til hagnýtingar afl-
ans, bæði með stórfelldri aukn-
ingu eldri verksmiðja, víðsveg-
ar við Faxaflóa og í Vestmanna
eyjum, með útvegun síldar-
bræðsluskips Hærings og hinn-
ar nýju s,ldarverksmiðju Kveld
úlfs og Reykjavíkurbæjar, sem
.vonir standa til að geti lagt
grundvöll að því að gjörbreytt
verði síldariðnaðinum í land-
inu til stórra bóta frá því, sem
verið hefur.
Fundurinn leggur einnig á-
herslu á að athugaðir sjeu tii
hlýtar aðrir möguleikar til betri
hagnýtingar Faxaflóasíldarinn-
ar og als annars síldarafla lands
manna. Verði lagt kapp á að
bæta vinnsluaðferðir og verk-
smiðjur þannig að rekstur
þeirra verði sem hagkvæmastur
og arðgæfastur.
Að öðru levti verði unnið að
því að gera framleiðslu síldar-
afurða, sem fjölbreyttasta og
afla þeim markaða innan'lands
og utan.
Hafnargerðir, fiskiranns.óknir
og markaðsöflun.
Landsfundur telur að auka
þurfi verulega hafnargerðir,
efla fiskirannsóknir og útvega
nýja markaði fyrir afurðir. lands
manna til þess að fullt gagn
verði að hinum nýju skipum
og tækjum til v.mnslu sjávar-
afurða, sem búið er eða í ráði
er að fá til landsins.
í sambandi við hafnarmálin
vill fundurinn benda á, að nauð-
syn beri til þess cð haga fram-
kvæmdum þeirra mála þannig,
að nægilegt fje sje veitt til
þeirra hafna, sem unnið er að á
hverjum tíma, í því skyni að
þær verði sem fyrst nothæfar.
Fleiri nýsköpunartogarar.
Landsfundurinr. styður ein-
dregið þá fyrirætlun núverandi
stjórnar að semja um smíði 10
nýsköpunartogara í Englandi
svo fljótt sem verða má, og
leggur áherslu á, að tryggt
verði, að síðan bætist flotanum
árlega hæfilegur fjöldi nýrra
skipa. Verði áfram fylgt sömu
stefnu og við bygginu nýsköp
sveitirnar, eins og nú á sjef
stað, vegna þess aö margir álíta,
að þeim sje betur borgið með
sig og sína við önnur'StÖrf en
búskap.
Með umbótum í tæknj við
aðrar atvinnugreinir og auknu
fjármagni í þjöruc.tu þeirra,
verður þörfin fyrir Skjótar ura*
bætur i búnaðarbáttum meira
knýjandi en nokkru sinr.i fyrr,
ef jafnvægið á ekki gersamlega
að raskast milli landbúnaðar og
annarra atvinnuvega.
TiJ þess að leiða lantlbúnað-
inn farsællega yfir núverandi
erfiðleika og hættur, lítur fund
urinn svo á, að leggja forrl m. a.
áherslu á eftirfaran*li átriði:
t
Aukinn innflutningur
landbúnaðarvjela.
Bændum verði gert kleift að
afla sjer hentugra reksturslána,
þar eð nýtísku- vjelatoúskapvur
með margföldun afkasta
hvers einstaklingsrsem að fram
leiðslunni vinnur, þarfnast stór-
aukins rekstursfjár, sarnanborið
við það, sem áður var.
Greitt verði fyrir innflutn-
ingi á ræktunarvjelum og öðr-
um vjelum og áhöldum, sem
miða að vinnusparnaði við fram
leiðslustörfin í sveitum. Sjeð
verði t. d. um, að á næstu 3 ár-
um fáist ekki frerri on 1500
smærrj dráttarvjelar til lands-
ins handa bændum, svo og belt-
isdráttarvjelar með jarðýtu,
skurðgröfur, mjaltavjclar og aðír
ar hentugar búvjelar, som ljetta
mönnum störfin.
Til þess að sem best sje tryggt
að það fje og sú vinna, sem fer
í að stækka ræktarlöndin, komi
að sem fyllstu gagni, vill fund-
urinn benda á, til athugunar,
hvort ekki sje rjett, að gerðar
verði sem ræktunaráætlanir fyr
ir hverja bújörð, og sje jarð-
ræktarstyrkur síðan háður því
skilyrði, að framkvæmdir fari
eftir'viðurkenndri áætlun, sem
trúnaðarmenn búnaðarsambanci
anna hafa viðurkennt.
Starfsemi búnaðarsamband-
anna verði efld, t. d. með því
að þau fái framlög úr ríkissjóði
til starfrækslu sinnar til jafnia
við þann hluta af framlagi
bænda til Búnaðarmálasjóðs, er
fer til Búnaðarsambandanna og
verði því fje skipt rnilli saro-
unartogaranna, að byggja jafn- bandanna á Búnaðarþingi með
an eftir fullkomnustu gerð og
tækni.
Aukinn fiskiðnaðnr.
Landsfundurinn telur að ís-
lenskum sjávarútvegi og þjóð-
arbúskapnum yfirleitt sje á þvi
höfuðnauðsyn, að efla sem mest
má verða fjölbreyttan fiskiðn-
að, þannig að þjóðin selji sjáv-
arafurðir sínar á erlendum
mörkuðum sem mest unnar og' í
sem verðmætustu ástandi.
Landbúnaðarmál.
Landsfundurinn vill brýna
það fyrir alþjóð manna, að ís-
lendingar mega gldrei missa
sjónar af þeirri þjóðarnauðsyn,
að landbúnaðinum sje tryggð
örugg framtíð. Þar eð þjóð-
menning íslendinga er að eðli
og uppruna bændamenning,
verður hún ekki varðveitt,
nema uppvaxandi kynslóðir fái
notið hollustuáhrifa sveitalífs-
ins.
Landsmenn verða að gera sjer
það alveg ljóst, að sem stendur
er landbúnaðurinn í yfirvofandi
hættu, meðan fjöldi fólks flýr
sjerstakri hliðsjón af því, að að-
staða sambandanna til ræktun-
arframkvæmda og annarra um-
bóta verði jöfnuð.
Jafnframt verði lögð áhersla
á að efla hverskonar vísinda-
starfsemi í landinu, sem að þvi
miðar að gera afkomu búnað-
arins sem öruggasta.
1200 heimili fái rafmagn á
næstu 4 árum.
Þar sem það er hver ju byggðu
bóli í landinu hinn mesti feng-
ur að geta fengið aðgang act
raforku, verði það takmark sett
í rafmagnsmálunum, að mínnst
1200 heimili í sveitum og kaup-
túnum fái á næstu 4 árum raf-
magn, til viðbótar við þau, sen»
nú hafa fengið rafmagn. öjo‘ á-
takið í þessum efnum gert m.a.
með það fyrir augum, að fqíflf5*
sem flytur úr hinum afskekfaEÍ
og erfiðari byggðarlögum lands
ins, leiti heldur að cinhverju
leyti til þeirra sveita, er raf-
magns nj^ta, en fari ekki svo t.il
einvörðungu til sjávarins, eins
og hingað til hefir átt sjer stað.
Ennfremur verðj .lögð áhersla
FramJi. á 5?s. 19,