Morgunblaðið - 29.06.1948, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 29. júní 1948.
ÁLYKTANIR LAINDSFUNDARINS
Framh. af b%s. 9.
á. að »stjórn nýbýlamála hagi
störfum sínum á þann veg, að
í hverju hjeraði eigi það fólk,
er kýs að stunda landbúnað,
kost á'jarðrækt við góð skilyrði,
svo þáð þurfi ekki að hrekjast
úr sveitunum af þeirri ástæðu.
Verðlagsmálum landbúnaðar-
afurða verði hagað þannig, að
bændum, með meðal aðstöðu
við framleiðsluna, verði tryggð-
ur afrakstur, sem fyllilega jafn
ast á við kaupgjald annarra
stjetta í landinu.
Bætt húsakynni.
í byggingarmálum sveitanna
verði lögð rík áhersla á, að fyr-
ir, hendi sjeu hinar bestu fyrir-
myndir um hentug hús, jafnt
íbúðarhús sem peningshús, þar
sem saman fari vandaður frá-
ífangur og hentug húsaskipan,
en fylgt verði fram’ ákvæðum
laga um byggingarsamþykktir í
sveitum.
Fundurinn leggur á það ríka
áherslu, að allt verði gert, sem
unnt er, til þess að bægja fjár-
pestunum frá sauðfjárstofni
bænaa, og við allar framkvæmd
ir þessa máls, svo sem við fjár-
skipti, verði gætt hinnar ýtrustu
varkárni, til þess að tryggja, að
fje það og fyrirböfn, sem af
fjárskiptunum leiðir, komi að
fullum, tilætluðum notum.
Fundurinn telur, að farið sje
inn á varhugaverða braut, með
frumvarpi því, sem til umræðu
var á síðasta alþingi, um sölu-
skatt af jörðum, enda er með
frumvarpi þessu, ef að lögum
yrði skattlagðar eignir bænda
umíram eignir annarra þjóð-
fjelagsborgara, þegar um sölu
jarðeigna er að ræða.
Fólksflóttinn úr sveitunum.
Landsfundurinn telur, að eitt
hið mesta alvörumál í íslensku
þjóðlífi sje hinn gengdarlausi
flutningur fólksins úr sveitun-
um, og þá einkum til Reykja-
víkur.
Flutningar þessir stafa að
mestu af ásókn manna í þau
lífsþægindi, sem Reykjavík hef
ir skapað íbúum sínum, undir
langvarandi forystu Sjálfstæðis
fiokksins, en aðstreymið til
Reykjavíkur hefir þegar leitt
til margvíslegra vandræða, er
jnunu.fara ört vaxandi, ef eigi
,er að gert, þ á. m. mikils hús-
.næðisleysis í höfuðstaðnum.
Fram úr því vandamáli hefir
enn eigi tekist að greiða svo
viðunandi sje. Hefir þó, fyrir
forystu stjórnarvalda bæjarins
og með atbeina fyrrverandi og
núverandi ríkisstjórnar verið
unnið ötullega að þvi og í því
skyni verið varið miklu fje.
Fyrir því skorar fundurinn á
;ríkisstjórnina að athuga þetta
;mál í heild gaumgæfilega og
aðhafast það sem fært þykir til
úrbóta. Vill fundurinn í því
sambandi sjerstaklega benda á,
að jafnframt því, að ráðin verði
bót á húsnæðisleysi núverandi
'íbúa höfuðstaðarms, verður að
síemma stigu fyrir áframhald-
.andi aðstreymi til bæjarins, en
til þess er haldbésta ráðið að
búa betur að íbúum dreifbýlis-
ins en gert hefir verið síðustu
áratugina.
Abur ðar vcrksmiðj a.
Landsfundurinn lýsir ánægju
sinni yfir að vinna tókst bug á
þeim pólitíska áróðri, sem ætl-
aður var til að knýja fram
byggingu áburðarverksmiðju á
meðan það mál var ekki full
athugað, enda er ni? komið á
daginn, að áróðurs fyrirætlanir
þessar voru til þess lagaðar að
stofna málinu í bráðan voða, en
baka bændastjettinni og ríkinu
mikið tjón. Treystir fundurinn
því, að nú sje tryggt, að þannig
verði á málinu haldið, að til
gagns megi verða og verksmiðj-
an reist, þegar og þar, sem rök
sýna, að best henti fyrir fram-
gang málsins.
Iðnaðarmál.
Með hliðsjón af síðari ára
risavöxnum jframförum í ís-
lenskum iðnaði og þeirri miklu
þýðingu, sem þessi atvinnuveg-
ur hefir nú fyrir afkomu þjóð-
arbúsins, vekur landsfundurinn
athygli á því að löggjafar- og
framkvæmdarvaldið verði hjer
eftir í miklu ríkari mæli en áð-
ur að sinna þörfum iðnaðarins.
Leggur fundurinn áherslu á,
að hjer rísi nýr iðnaður, sem
sýnt er, að eigi erindi hingað
og hefur tilveruskilyrði undir
góðri stjórn.
Landsfundur Sjálfstæðis-
flokksins leggur áherslu á, að
innflutningur efnivara, áhalda
og varahluta til iðju og iðnað-
ar í landinu sitji fyrir innflutn-
ingi á unninni vöru sömu teg-
undar.
Fundurinn beinir því eindreg
ið til fjárhagsráðs og viðskipta-
nefndar, a) að fjárfestingar- og
innflutpingsleyfi vegna fram-
kvæmda, sem leyfð verða á
hverju ári, fáist í byrjun hvers
árs, svo að efri til framkvæmd-
anna geti verið komið til lands-
ins snemma að vorinu, — b) að
tryggt sje, að innflutnings- og
gjaldeyrisleyfi og yfirfærsla fyr
ir efni til þeirra framkvæmda,
sem fjárfestingarleyfi er veitt
til. •— c) að úthlutun þeirra
efnivara, sem leyfi er veitt fyr-
ir, verði gefin frjáls í hendur
iðju- og iðnrekenda sjálfra.
Fundurinn beinir því til full-
trúa flokksins í ríkisstjórn og á
alþingi, að þeir vinni að því, að
útlendri iðnaðarframleiðslu
verði ekki ívilnað í tollaálög-
um gagnvart þeirri íslensku, nje
veitt aðstaða til ósanngjarnrar
samkeppni.
Þar sem vitað er, að við inn-
flutningsáætlun þessa árs hef-
ur fram að þessu ekki verið
sjeð fyrir þörfum iðju og iðn-
aðar, svo sem nauðsyn krefur,
þá skorar fundurinn á fulltrúa
og fyrirsvarsmenn Sjálfstæðis-
flokksins í ríkisstjórn og fjár-
hagsráði að beita sjer fyrir því,
að bætt verði úr brýnni þörf
þessara atvinnugreina við síð-
ari áætlanir, sem gerðar verða.
Iðnaðarbanki.
Fundurinn telur sjálfsagt, að
iðja og iðnaður eigi kost á láns-
fje til starfsemi sinnar í ^jettu
hlutfalli við aðra atvinnuvegi
þjóðarinnar, og telur æskilegt,
að í því skyni verði stofnaður
sjerstakur iðnaðarbanki.
Loks leggur fundurinn á-
herslu á, að ekki verði lengur
látið dragast að skipa milliþinga
nefnd þá, sem samþykkt var á
síðasta alþingi, að skipuð skyldi
til endurskoðunar á iðnaðarlög-
gjöfinni, og treystir fundurinn
því, að ríkisstjórnin hafi málið
undirbúið fyrir næsta þing.
Sementsverksmiðja.
Landsfundurinn fagnar því,
að samþykkt voru á síðasta al-
þingi heimildarlög um sements-
verksmiðju á Islandi.
Skorar landsfundurinn á ríkis
stjórnina að hraða fullnaðar-
rannsóknum málsins svo að
fljótlega fáist úr því skorið,
hvort heppilegt er að framleiða
þetta aðalbyggingarefni lands-
manna í landinu sjálfu.
Tillaga þessi var flutt af Axel
V. Tulinius lögreglustjóra í
Bolungarvík
Almenningsrafveitur.
Landsfundurinn fagnar því,
sem áunnist hefir í samræmi
við ályktun síðasta landsfundar
um setning löggjafar til trygg-
ingar því, að sem flestir lands-
menn geti svo fljótt sem verða
má, orðið aðnjótandi þeirra
þæginda, sem raforkan veitir.
Telur fundurinn, að samstarf
það, sem átt hefir sjer stað milli
Reykjavíkurbæjar, hlutaðeig-
andi hjeraða og ríkisins, um
leiðslu rafmagns um Suðurnes
og nokkur hjeruð Árness- og
Rangárvallasýslu, sje til fyrir-
myndar.
Þá telur fundurinn mjög æski
legt, að samskonar samstarf
geti hafist á milli þeirra aðilja,
sem að Andakílsár- og Laxár-
virkjun standa og íbúa nærliggj
andi sveita um hagnýtingu raf-
orku frá þessum orkuverum.
Fundurinn skorar á þing-
menn og ríkisstjórn að sjá svo
um, að bæjar- og sveitarfjelög-
um, sem búið er að leiða raf-
magn til, verði nú þegar veitt
næg gjaldeyris- og innflutnings
leyfi fyrir heimilisvjelum og
öðrum rafmagnsáhöldum, svo
að unnt sje að hagnýta rafork-
una og spara með því gjaldeyri
til kaupa á kolum og olíu til
heimilisnota.
Verslunarmál.
Landsfundurinn telur það öll-
um landslýð hagkvæmast, að
verslun, inn á við og út á við,
sje frjáls, og er mótfallinn ríkis
verslun.
Fundurinn vill, að einkaversl
un og samvinnuverslun starfi
hlið við hlið í frjálsri sam-
keppni og á jafnrjettisgrund-
velli.
Fundurinn telur hina mestu
nauðsyn á því að koma á heil-
brigðum verslunarjöfnuði við út
lönd, bæði með aukningu fram-
leiðslu útflutningsverðmæta og
öðrum ráðstöfunum í þá átt,
svo sem innlendum iðnaði og
telur það undirstöðuatriði þess,
að verslun og viðskipti komist
í heilbrigt horf.
Landsfundurinn viðurkennir,
að núverandi ástand í viðskipta
málum, innanlands og utan,
geri það illa en óhjákvæmilega
nauðsyn að hafa um stund eftir-
lit af hálfu ríkisvaldsins með
verslun og viðskiptum við út-
lönd, en leggur áherslu á, að
stefnt sje að því að losa um
slík höft eins fljótt og ástæður
leyfa, með það fyrir augum, að
bæði innflutnings- og útflutn-
inesverslun verði frjáls með
öllu.
Landsfundurinn leggur á-
herslu á, að meðan ekki þykir
fært að taka upp frjálsa versl-
un við önnur lönd- sje leitast við
að tryggja sanngjarna vöru-
dreifingu milli landshluta. Enn-
fremur sje tryggt. svo sem unnt
er, jafnrjetti þeirra, sem með
verslun fara, og leitast við að
láta verslunarhömlurnar ekki
færa hana úr eðlilegum farveg-
um, enda sje fylgt fram þeirri
meginreglu Fjárhagsráðslag-
anna „að láta þá sitja fyrir inn-
flutningsleyfum, sem' best og
hagkvæmust innkaup gera, og
sýna fram á, að þeir selji vörur
sínar ódýrast í landinu“.
Endurskoðun úthlutunarreglna.
Með þetta fyrir augum, tel-
ur fundurinn nauðsynlegt, að
gagnger endurskoðun verði lát-
in fara fram á núgildandi út-!
hlutunarreglum á gjaldeyris- og j
innflutningsleyfum, svo að
tryggt sje, að þau verði veitt
eftir föstum og ákveðnum grund
vallarreglum, en komið verði í
veg fyrir misrjetti og handa-
hóf, enda gefist aðilum kostur á
að fylgjast með, hvernig út-
hlutunum hefir verið hagað.
Hinsvegar er landsfundurinrj,
eindregið mótfallinn þeim til-
lögum að láta skilaða skömmt-
unarseðla ráða um veitingu inn
flutningsleyfa, þar sem það
myndi brjóta í bága við áður
nefnda reglu, binda hendur
kaupendanna, leiða til óheppi-
legrar keppni um skömmtunar-
seðla og koma af stað launversl-
un með þá.
Fjárfestingar og gjaldeyrisleyfi
fylgist að.
Landsfundurinn telur brýna
þörf á, að framkvæmd Fjár-
hagsráðslaganna verði komið í
einfaldari og hentara form en
nú er, þannig, að almenningur
þurfi eigi að eiga við nema einn
aðila um leyfi til- innflutnings.
Verður og að tryggja, að þegar
fjárfestngar- og gjaldeyrisleyfi
hafa verið veitt, sje gjaldevrir
fyrir hendi, svo að leyfin komi
að gagni.
Landsfundurinn telur, að
endurskoða þurfi verðlags-
ákvæði þau. sem nú gilda, svo
að tryggt sje, að þau sjeu í sam-
ræmi við raunverulegan versl-
unarkostnað, svo að hvorki gef-
ist verslunarstjettinni kostur á
því, í skjóli verðlagsákvæðanna,
að hagnast óeðlilega, nje sje
hlutur hennar gerður verri en
annarra.
Landsfundurinn telur, að
það muni auka líkur fyrir rjett-
læti og hagsýni í framkvæmd
haftanna, að fulltrúum þeirra,
sem alla afkomu sína eiga und-
ir henni, verði gefinn kostur á
að fylgjast með allri þessari
framkvæmd og koma að athuga
semdum sínum um að betur
megi fara.
Landsfundurinn telur eðli-
legt, að nauðsynja til fram-
kvæmda ríkisins sje aflað með
almennu útboði, þar sem öllum
aðilum, sem aðstöðu hafa til til-
boða, sje gert jafn hátt undir
höfði að gera tilboð.
Dýrtíð og niður-
greiðslur.
Landsfundurinn lýsir óhyggj-
um sínum yfir, að hin sívaxandi
verðbólga í landinu muni sliga
atvinnulíf landsmanna og stöðva
nýsköpunina. Bendir fundurinn
á, að niðurgreiðslur þær á fram-
leiðsluvörum landsmanna, sem
teknar voru upp í tíð utanþings-
stjórnarinnar, hljóti að leiða til
óbærilegra skipta ríkisins af at-
vinnulífinu annars vegar, en
hins vegar til síhækkandi skatta
eða tekjuhalla á fjárlögum og
stofna þannig fjárhag ríkisins
í voða.
Fundinum er ljóst, að stöðv-
un niðurgreiðslna myndi leiða
af sjer stórfellda hækkun vísi-
tölunnar, sem nú þegar, vegna
hækkandi kaupgjalds og afurða
verðs á innlendum markaði er
orðin svo há, að ýmsar útflutn-
ingsvörur eru framleiddar með
halla, sem jafna verður með arð
bærum útflutningi eða beinum
framlögum úr ríkissjóði. En
þrátt fyrir þetta telur fundur-
inn, með tilvísun til framan-
greindra ástæðna, að ekki verði
hjá því komist að fella þær
smátt og smátt niður, svo skjótt
sem auðið er.
Fundurinn telur að vísu, að
núgildandi dýrtíðarlög, sem sam
þykkt voru á síðasta þingi, hafi
verið spor í rjetta átt, og óhjá-
kvæmileg neyðarráðstöfun, úr
því að samkomulag náðist ekki
um róttækari aðgerðir, svo sem
fulltrúar Sjálfstæðisflokksins í
ríkisstjórn og á Alþingi vildu,
en af framangreindum ástæðum
er auðsætt, að frekari leiðrjett-
inga er þörf, ef okki á að leiða
til atvinnuleysis.
Skorar fundurinn á fyrir-
svarsmenn fIckksins að sleppa
engu tækifæri til sð koma mál-
um þessum í rjett horf, svo að
eðlilegt viðskiptalíf megi á ný
hefjast í landinu og hin miklu
afrek nýsköpunarinnar verði
ekki unnin fyrir gýg.
Ríkisútgjöld og skattar.
Landsfundurinn telur, að
ríkisútgjöld og skattar keyri nú
mjög úr hófi og beri hið bráð-
asta að lækka hvort tveggja,
og skorar á miðstiórn og þing-
menn Sjálfstæðisflokksins að
beita sjer fyrir því, að tekinn
verði upp víðtækur sparnaður
við ríkisreksturinn, sjerstak-
lega með fækkun nefnda og
lækkun á tilkostnaði.
Jafnframt bendir fundurinn
á, að engu sem nemur verði
náð í þessum efnum, nema lag-
íæring komist á kaupgjalds- og
verðlagsmál í landinu, svo að
framleiðslan beri' sig uppbóta-
laust, og horfið verði frá hin-
um margháttuðu og kostnaðar-
sömu ríkisafskiptum um mál-
efni borgaranna sem meiri-
hluti þeirra hefir að vísu óskað
eftir. með stuðnir.gi sínum við
þá flokka. sem í andstöðu við
Sjálfstæðisflokkinn vilja kæfa
frjálst framtak í landinu.
Landsfundurinn telur brýna
nauðsyn þess, að við endurskoð
un skatta- og útsvarslaganna
verði tryggt, að heilbrigður
atvinnurekstur einstaklinga og
fjelaga megi þróast í landinu.
2 vana hásefa
j vantar á 50 smálesta hring-
= nótabát í sumar. Vanur
í skipstjóri.
Eiríkur Friðriksson,
1 Ólafsfirði.
AU GLÝ SIN G
ER GULLS IGILDI
Garðeigendur athugið
Tökum að okkur úðun trjágróðurs gegn trjámaðki og
blaðlús- Einnig getum við bætt við okkur nokkrum görð-
um til skipulagningar og standsetningar.
Uppl. daglega kl. 12—1 í sima 7315.
IIIMIIIIIflllMMIIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMMtlU*