Morgunblaðið - 12.08.1948, Blaðsíða 7

Fimmtudagur -42. ágúst 1948.
MORGU HBZ491U
ISF
TWTJS*
'B^fT
ism * j
Skyndiför til New York með ”Gullfaxa“
Bridge-spil og öll þægindi í háloftunum
Eftlr Ivar Guðmundsson
ÞAÐ ÞYKJA heldur hversdags
leg tíðindi nú til dags, að ís-
lenskir ferðalangar borði morg
unverð heima í Reykjavík, há-
idegisverð í Bretlandseyjum og
kvöldverð í Kaupmannahöfn.
Þetta skeður orðið annan hvern
dag. En hitt er ennþá sjaldgæft
að Reykvíkingar skreppi vestur
til New York, standi þar við í
tvo heila daga og sjeu komnir
heim aftur á fjórða degi og það
meira að segja í alíslensku far
artæki. En þetta gerðum við
nokkrir Reykvikingar í vik-
unni sem leið. Við lögðum af
Stað frá Reykjavíkurflugvelli í'
„Gullfaxa“ Flugfjelags Islands
fyrra þriðjudag kl. tíy^ að
kvöldi. Komum til New York
klukkan 9 miðvikudagsmorgun-
Þar var höfð viðdvöl til klukk-
an rúmlega 1 aðfaranótt föstu
dagsins og komið hingað aftur
klukkan 6 e. h. sama dag.
Eins og heima í stofu. .
Sjö minútum eftir að Gull-
faxi lyfti sjer af Réykjavíkur-
flugvellinum vorum við komn'
ir upp fyrir skýin í glaða sól-
skin. Vjelin var þjettskipuð
farþegum og alls 39 sálir um
horð. Þarna voru sjómenn sem
.voru á leið vestur á Kyrrahafs
stönd til að sækja síldarbræðslu
skipið „Hæring“. Þeim hregð-
ur við á heimleiðinni, sem mun
taka þá á annan mánuð, en
flugferðin vestur aðeins tvo
sólarhringa. Flestir voru þeir
ungir menn, en aðrir reyndir
og veðurharðir, sem augsýni-
lega höfðu marga hildi háð við
Ægi. En þetta farartæki var
þeim nýstárlegt.
Um „Gullfaxa“ mætti segja
að í honum væru „fjögur her-
bergi og eldhús“. Aftást er sal-
ur en auk þess þrjú herbergi
eða klefar með sætum fyrir 8
og tveimur rúmum, í hverju
herbergi, sem falin eru í veggn
um þegar þau eru ekki notuð.
I herbergjunum snúa tveir og
tveir stólar andspænis hver
öðrum, sitt hvoru megin í vje1-
inni, en gangur á milli. Borð
er hægt að setja upp á milli
stólanna, þannig að fjórir sitji
yið borð. Koma borðin að góðu
haldi, bæði ef menn vilja spila
á spil, skrifa, og eins á mál-
tíðum.
Sjómenn á loftsiglingu og íslenski
fáninn, sem ekki er í Gander
Fyrrí grein
Það var fcins og að sitja i
stofunni heima hjá sjer þarna
i Guflfaxa og það var augljóst,
að það fór vel um all i.
Rridge-spil í háloftunum.
Skömmu eftir að lagt var af
stað, gengu flugfreyjurnar
tvær, Kristín Snæhólm og Guð
björg Sigurðardóttir, milli
farþega og spurðu um líðan
þeirra. Hvort þeir vildu ekki
blöð að lesa, teppi eða kaffi og
með því. Þáðu flestir góðgerðir:
Loftræstingartæki eru við
hverja sætaröð og auk þess raf
magnsviftur í loftinu. Getur
hver farþegi stilt loftræstingar
tækin að eigin vild með einu
handbragði, en ljósautbúnaður
er þannig, að hægt er að „draga
niður“ í loftljósunum og
kveikja ljós við hvert sæti, ef
einhver kýs að lesa, eftir að bú
ið er að draga niður í aðalljós
unum að næturlægi.
Við sátum fjögur í aftasta
herberginu og brátt var stung
ið upp á því, að við fengjum
okkur „slag“. Eftir venjulegar
kurteisisafsakanir um, „að mað
ur væri nú enginn sjerfræðing
ur i bridge“, var slegið upp
borði og flugfreyjan kom með
spil. Gleymdum við senn stund
og stað yfir spilunum og fyrir
klukkan eitt vorum við búin
með þrjár rúbertur, en þá gerð
ust menn syfjaðir. Tvær döm
ur sátu hjá okkur og þeim var
búið rúm. Fjell okkur karl-
mönnunum það vel, þvi nú
gátum við notað stóla þeirra
fyrir fæturnar á okkur, en stól
unum er þannig fyrir komið,
að með því að þrýsta á hnapp
er hægt að fella þá aftur og
verða þeir þá hin þægilegasta
hvíla.
,,Tröllafoss“ hafði lagt af
stað úr Reykjavikurhöfn á leið
til New York um líkt leyti og
jvið af vellinum. Heyrði jeg að
tveir sjómenn voru að bolla-
LJDSM. MBL: PC. K. MAGNUSSDN.
Spilað á spil í háloftunum. — Farþegar á Guilfaxa við spilamensku.
leggja hvar hann myndi nú
vera staddur.
Gullfaxi var þá kominn 600
mílur frá Islandi, en sjómönn-
unum reiknaðist að 'Iröllafoss
væri að komast að Revkjanesi.
„ÞrUmur og eldingar‘‘.
Um það leyti, sem við bridgé
spilararnir hættum okkar leik,
var komin kyrð í flugvjexinni.
Alls voru 8 stúlkur með í vjel
inm og þær voru allar komnar
undir dúnteppi og steinsofnað
ar í rúmunum. Sjómennirnir
voru komnir úr jökkunum og
höfðu sveipað sig ullarteppum
og mátti ekki stundum greina,
hvort það voru hrotur þeirra,
sem höfðu hærra, eða flugvjela
hreyflarnir fjórir, sem hver
um sig skila 1450 * hestafla
orku.
Veðrið hafði verið dásamlegt.
Farartækið haggaðist ekki. En
á 2. tímanum lentum við í lægð
arsvæði, eða „fronti“, eins og
flugmennirnir kalla það.
Flugum við um hríð í skýjum,
en hagl og regnskúrir buldu á
vjelinni. Hinn mikli flugskrokk
ur tók við og við smá dýfur.
Jeg vaknaði við eina haglskúr
ina. Skamt frá mjer .sátu tveir
stýrimenn af „Hæring“. Þeir
voru vakandi og töluðu saman
í hálfum hljóðum.
„Það fcru þrumur og elding
ar“, sagði annar þeirra er hann
tók eftir að jeg var einnig vak
andi. Jeg leit út um gluggann
og rjett, — við og við sá jeg
ljósleita glampa. Ósjálfrátt fór
jeg að ryfja upp það, sem jeg
hafði heyrt sagt um eldingar og
flugvjelar, en huggaði mig við,
að eldingar væru alls ekki
hættulegar flugvjelum, tók af
mjer teppið sökum hita, setti
það undir höfuðið, hringaði
mig betur i stólinn og stein-
sofnaði.
Morguninn eftir fjekk fje
skýringu á „þrumunum og eld
ingunum“. „Þrumumar11, voru
hagljel sem buldu á vjelinni og
„eldingarnar" voru tunglsskins
bjarmi, sem endurspeglaðist á
silfurlitum vjelarskrokknum,
þegar við flugum útúr skýja-
þykni.
I Gander-flugstöðinni.
Um klukkan 5 um morgun-
inn lentum við á Ganderflug-
vellinum í Nýfundualandi,
hinni miklu alþjóðaflugstöð.
Myrkt var af nóttu, en völlur
inn upplýstur. 1 Gander eru
miklar byggingar, bæði flug-
skýli, farþegabiðsalur og veit-
ingastofur. tslendingarnir
hjeldu beint í veitingastofu þar
sem morgunverður var fram-
reiddur á kostnað Flagfjelags-
ins. Þótti mönnum nýnæmi í
sætum ávaxtasöfum og öðru
góðgæti.
Þótt klukkan væri 3 að nóttu
í Gander var verslun og við-
skipti í fullum gangi. Þarna
var mingjagripaverslun, blaða
sala, póstur og simi og tveir
„barar“ eða vínstofur. 1 alþjóða
flugstöðum gfcra menn engan
mun á rúmhelgum dögum og
helgum, nje heldur nótt, og
degi. Flugvjelarnar koma al-
staðar að á hvaða tíma sólar-
hringsins, sem er og í hátölur
um heyrist kallað komu og
burtfarartími flugvjela til
allra heimsins landa.
„Farþegar til Shannon, Lond
on, Parísar, Róm og Aþenu,
gjörið svo vel að sétjast i 5geti
ykkar. Flugvjelin fer eftir
fimm' mínútur“. Þegar röðin
kom að okkur var sagt á ís-
lensku: „Farþegar með Gull-
faxa til New York, gjörið svo
vel að setjast i sæti ykkar“. Og
þessu var útvarpað um alla
flugstöðina og því sama nvort
menn voru staddir í aðalsaln-
um, í barnum, í snyrtiherbergj
unum, éðá úti við að fá sjer
frískt loft. Allir hlutu að heyra
kallið.
1 Gander var staðið við í
tvær klukkustundir á meðan
fylt var bensíni á geyma vjelar
innar. Flestir farþega notuðu
tímann eftir að þeir höfðu lok
ið snæðingi til að skoða sig um.
Sumir keyptu amerískar sígar
ettur, eða sælgæti. Aðrir
keyptu sjer dagblað, eða tíma-
rit og allmargir póstkort til að
senda heim.
1 aðalsalnum i flugstöðinni
á Gander er flaggborg mikil
með flöggum flestra þjóða
heims. En ekki var sá islenski
þar.
Þessi fjarvera íslenska fán-
ans í alþjóðafjelagsskap flagga
heimsins var til þe'ss, að skip-
stjóri „Hærings“, Ingvar Ein-
arsson, gerði þessa athugasemd
með bassaröddu:
„Jeg held það væri gustuk,
að skjóta saman í fána og gefa
þeim greyjunum“. Það var þó
þyngra i honum, en orð hans
gáfu til kynna.
Sigurður Matthíasson, sem
var fulltrúi Flugfjelagsins 5
þessari Ameríkuferð, mun þ4
ekki hafa verið á þeim brókui*
um, að gefa þeim eitt eða neitt
þarna i Gander.
„Bansettir svíðingar eru þeir
hjer“, sagði Sigurður um leií)
og við stigum um boxð í Gull-
faxa. „Heldur þii ekki að þeir
hafi tekið 200 dollara i lending
argjöld fyrir okkur“. Það fanst-
honum mikið.
Meiri svefn og minniháttar
taugastríð.
Fæstum farþegum á Gull-
faxa fanst ástæða til að tak»
daginn þetta snemma, þótt kon»
ið væri til meginlands Amt'-r-ikt*
og flestir lögðu sig aftur. ÞafT
var áætlað að við yrðum 6 klst.
til New York. Við myndun*
því lenda um 1 leytið eftir ís-
lenskum tima, en vegna þess
að flogið var í vesturátt, í kapp
við sólina, höfum við grætt 4
klukkustundir.
Það var rjett að byrja aí)
grána fyrir degi er lagt var upp
frá Gánder, en það var ilogið
skýjum ofar og litið að sjá. Er
lengra kom suður á boginn-
gerði þoku. Flugmenn 'komu-
með þær frjettir, að þoka væri
yfir La Guardia-flugvelli i
New York og gæti svo farið, að
við yrðum að lenda í Boston,
eða jafnvel í Washington.
Eftir þvi, sem leið á morgun
inn rofaði til og það fór að
grilla í akra og vötn, vegi og
hús og heilar borgir. Hjá simv
um varð vart lítilsháttar tauga
stríðs út af því hvar lent yrði,
en svo kom frjettin mn, að þok
unni hefði ljett í New York,
þar væri véður skýjað og rúrn
lega 20 stiga hiti.
Umferð er mikil um La
Guardia-flugvöllinn í New
York, óvíða meiri, nema ef
vera skildi um Tempelhof-völl
inn í Berlín þessa dagana. Það
kemur oft fyrir að það lendir
flugvjel eða hefur sig til flugs
á mínútu fresti í La Guardi og
þessvegna hefir verið bygður
nýr flugvöllur við New York,
sem tekinn var í notkun fyrir
skömmu. ‘ ,
Við urðum vör ’ við þessa
miklu umferð. Það rofaði ekki
til fyrir flugvellinum fyr en
rjett áður en við lentum. Þá
sáum við aðra flugvjel, sem
lenti 30 sekúndum á undan okk
Franih. á bls. Bi
LJÓSM. MBLí ÓL. K. MAfeNÚSSDN.
Xveir undir piltan sitja í rúmi í Gullfaxa og' lesa áður.en þcir
leggja sig til svefns.
i