Morgunblaðið - 12.11.1948, Qupperneq 8
8
MÖRGTJISBLAÐIÐ
Föstudagur 12. rióv. 1948-
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Frjettaritstjóri: ívar Guðmundsson,
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla.
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 12.00 á mánuði, innanlcinds,
kr. 15.00 utanlands.
í lausasölu 50 aura eintakið, 75 aura með Lesbók.
Islendingar íyrirlíta
ofbeldið
SENNILEGA eru fáar þjóðir í heiminum, sem hafa jafn rót-
gróna óbeit á ofbeldi og einmitt íslenska þjóðin. Hún fyrir-
• ítur ofbeldi, í hvaða mynd sem það birtist. Þessvegna hljóta
þeir stjórnmálaflokkar, sem ekki hika við að beita slíkum
aðferðum til þess að ná völdum og áhrifum að vera hjer
íylgisrýrir. Flokkur, sem ber verður að því að beita ofbeldi
fær fyrir það maklegan dóm hjá kjósendum landsins.
íslenski kommúnistaflokkurinn á um þessar mundir í
harðri baráttu, ekki aðeins við almenningsáiitið í landinu
heldur einnig við sjálfan sig. í eðli sínu er flokkurinn hreinn
ofb’eldisflokkur eins og kommúnistaflokkar allsstaðar ann-
ars staðar. En framundan er Alþýðusambandsþing. Komm-
únistar vita að þeir hafa beðið ósigur í kosningunum til þess.
Þeir vita að þeir eru í minnihluta á þinginu. En þeir vilja
ekki sleppa völdum í Alþýðusambandinu. Þessvegna eru nú
uppi háværar deilur innan flokksins um það, hvort ofbeldi
skuli beitt til þess að reyna að halda þeim. Að sjálfsögðu eru
kommúnistar sammála um það að ofbeldið sje í eðli sínu
sjálfsagt. En sumir þeirra þora ekki að beita því. Þeir óttast
að ef þeir sýni sitt sanna og rjetta innræti þá muni fylgi
þeirra hraka ennþá skjótar en það hingað til hefur gert
meðal íslenskra verkamanna og annara launþega, er fylla
Alþýðusamband íslands.
Þjóðviljinn er þessa dagana talandi vottur um þetta stríð
milli holdsins og andans innan kommúnistaflokksins. Öðru
hverju birtii blaðið risafyrirsagnir um lögleysur og ofbeldi
andstæðinga sinna innan verkalýðssamtakanna. Með þessu
er verið að undirbúa jarðveginn fyrir ofbeldisaðgerðir komm
únista sjálfra á Alþýðusambandsþinginu, sem hefst á sunnu-
daginn — Ósannindi Þjóðviljans um bifreiðastjórafjelagið
Hreyfil. þar sem þeir biðu herfilegan ósigur, eru eitt dæmið
um baráttuaðferðirnar. Kommúnistar ljúga hverskonar
chróðri upp á stjórn fjelagsins, sem fór löglega að í hví-
vetna við kosningar til Alþýðusambandsþings. Yfirgnæfandi
meirihluti fjelagsmanna í Hreyfli er kommúnistum andvígur.
Þessvegna eru nú búnar til lygasögur, sem nota á til þess að
meina fulltrúum þeirra setu á Alþýðusambandsþingi og gera
komrnúnistum hægara um vik með að halda þar völdum.
Það verður fróðlegt að sjá, hvað ofan á verður í herbúðum
kommúnista í þessu máli, hvort þeir af ótta við almennings-
álitið í landinu viðurkenna ósigur sinn og taka afleiðingum
hans á lýðræðislegan hátt eða reyna að flýja á náðir of-
beldisins og halda völdum í skjóli þess í heildarsamtökum
verkarnanna, sjómanna og iðnaðarmanna.
Það er athyglisvert fyrir meðlimi Alþýðusambands íslands
að athuga, hvernig búið er að verkalýðssamtökum og vinn-
andi fólk í öðrum löndum þar sem kommúnistar hafa hrifsað
til sín völdin. Þar nýtur vinnandi fólk ekki þeirra rjettinda
sem frumstæðust eru talin meðal vestrænna lýðræðisþjóða,
rjettarins til þess að velja sjer starf og vinnustað. Ríkisvaldið
hefur ótakmarkað vald til þess að ráðstafa vinnuafli þeirra
og ákveða vinnustað. Það getur sent verkam. langt frá heim-
ilum sírium, skipað þeim að vinna störf, sem þeir vilja ekki
vinna og síðast enn ekki síst skammtað þeim kaupgjald al-
gerlega eftir sínum eigin geðþótta. Verkamenn þessara landa
hafa ekkert sem heitir verkfallsrjettur. Þeir hafa ekki rjett
til neins nema að hlýða skilyrðislaust valdboðinu að ofan.
í Tjekkóslóvakíu hafa íyrir skömmu verið sett lög um
vinnuskyldu. Samkvæmt þeim eru verkamenn gjörsamlega
áhrifalausir um öll þau atriði, sem að ofan getur. Þeir eru
ánauðugir vinriumenn ríkisins, þeir eru hreinir ríkisþrælar.
Þetta er það „atvinnulýðræði“, sem kommúnisminn í
iramkvæmd felur í sjer.
En þetta er ekki lýðræði, heldur kúgun og ofbeldi. Mundu
íslenskir verkamenn e. t. v. aðhyllast það og láta sjer það
vél líka í landi sínu? Áreiðanlega ekki. Enginn, ekki einn
einasti verkamáður á fslandi, myndi una við slíkt skipulag.
Þessvegna eru kommúnistar líka að missa öll tök og áhrif
í heildarsamtökum þeirra.
t-ar:
\Jilwerji áhrija
ÚR DAGLEGA LÍFINU
Utvarpsnotendur
verndaðir.
BRESK STJORNARVOLD eru
um þessar mundir, að gera ráð-
stafanir til að vernda þá menn,
sem nota útvarpstæki sjer tilÞúin.
fróðleiks og skemtunar.
Eins og kunnugt er, valda
margskonar rafmagnstæki, svo
sem ryksugur, strokjárn, hræri
vjelar, bifreiðahr^yflar og hvað
eina truflunum í viðtækjum. —
Þegar rafmagnstæki, sem trufl-
unum valda eru í gangi kemur
fram ískur og óhljóð, svo ómögu
legt er að hlusta á útvarpssend-
ingar.
Þetta þekkja allir, sem við-
ar, sem trufla útvarpsmóttöku
í heilum hverfum.
Islenskir útvarpshlustendur
hafa skyldur — 100 kall, takk,
eða tækið innsiglað •—- sagan
það blað getur sagt satt, eða
óbjagað frá hlutunum.
Það >er aðeins fyrir orð eins
lesanda „Daglega lífsins“ að
bent er á lygafregn, sem þar
birtist um flugþjónustu íslend
inga og ráðstafanir, sem gerðar
Ákvæði, sem ekki hafa verið til að kenna ungum
er fylgt.
I íslendingum flugumferðar-
ÞAÐ MUNU að vísu vera til stjórn og annað, sem að stjórn
ákvæði um, að deyfa beri raf-
tæki og vjelar, sem trufla út-
flugvalla lýtur, með það fyrir
augum, að við tökum sjálfir að
varpsmóttöku. Eftir því, sem öllu leyti við flugþjónustu okk
næst verður komið er það Raf- ' ar eigin valla.
magnseftirlit ríkisins, sem á að j j júní og júli s.l. var haldið
sjá um, að þeim ákvæðum sje námskeið í flugumferðarstjórn,
fylgt. 1 sem 20 Islendingar tóku þátt í.
En útvarpsnotendúr komust; (pað er óþarfi að geta þess,
tæki eiga, bæði hjer*á landi og fljótt að raun um ,að það var* að „Kominform“ sagði, að ekk
annarstapar,-
En það eru aðferðir til að 1
eyða þessum truflunum, ef rjett I
til lítils að kvarta.
Rrjettlausir menn.
er aðfarið og sjerfræðingar til ISLENSKIR útvarpshlustendur
fengnir.
ert hefði verið gert í þessum
efnum).
Stúlkunum þakk-
að enn.
Víðtækar ráðstaf-
anir Breta.
eru gersamlega rjettlausir. Það
eina, sem þeir geta, er að loka' STULKURNAR, sem gæta sím-
fyrir tæki sín og víst er það ans hjá ýmsum fyrirtækjum eru
j blessun út af fyrir sig, að geta vinsælli en margan grunar. Það
I BRETLANDI þykir sjálfsagt lokað fyrir truflanir eða kjaft- sjest á brjefum, sem komið hafa
að taka 4illit til útvarpshlust- j æði, á þann hátt. En það er ' með tilmælum um, að þakka
enda og gera ráðstafanir til að . ekki ísl. útvarpsyfirvöldum að þessari og hinni fyrir „blíða
þeir hafi gagn af tækjuum sín- Iþakka, að viðtækin eru þannig rödd og þægilegt viðmót".
um. Verða því sett ströng á-.útbúin, að hægt er að rjúfa í
kvæði, þar sem eigendum raf- [ strauminn og loka fyrir þau.
tækja, sem valda truflunum á | Ríkisútvarpið er ríkisfyrir-
útvarpstækjum er gert skylt að j tæki, með öllum verstu
Enn fremur er innan um í
þessum brjefum vikið, að hin-
um, sem ekki hafa lært að svara
ein- í síma.
láta útbúa tæki sín þannig, að|kennum slíkra stofnana. Al-j A þessu stigi málsins er nóg
þau trufli ekki útvarpsmótöku. menningur verður að taka það, .komið um þetta mál og engin
Verði þeir ekki við þeim til- ^ sem að honum er rjett frá þeirri nöfn verða nefnd, hvorki til
mælum, er hægt að taka raftæki stofnun, eins og öðrum ríkís- hróss, eða lasts. Aðalatriðið er,
þeirra úr notkun.
•
Öðru vísi hjer.
HJER A' LANDI eru útvarps-
yfirvöldin ekki að hugsa um
slíka smámuni. Hjer er bara
heimtaður hundrað kall í afnota
gjald ogs svo verður hver að
bjarga sjer sjálfur, hlusta eða
ekki hlusta, eftir því, sem á-
stæður leyfa í það og það skift-
ið. —
Menn geta hjer óáreittir sett
upp raftæki og vjelar allskon-
stofnunum möglunarlaust. Út-
varpshlustendur hafa ekki einu
sinni fulltrúa í yfirstjórn út-
varpsins.
•
Osannindi um flug
vallaþjónustu
Islendinga.
MONNUM ÞYKIR ekki lengur
taka því, að bera til baka ósann
indin, sem birtast í kommún-
istamálgagninu hjer í bæ. Enda
mætti það æra óstöðugan, því
það er hrein tilviljun orðið, ef
að símastúlkurnar eru yfirleitt
að gera sjer ljóst, að það borgar
sig að svara kurteislega og glað
lega.
Tjarnarísinn og
tunglskinið.
BENEDIKT WAAGE, forseti
I. S. í., sagði í gær, er jeg hitti
hann: „Góði láttu koma við og
við hjá hjer áskorun til borg-
arbúa, að nota tjarnarísinn og
tunglsljósið.“
Það sjer enginn eftir að fara
eftir þeim ráðleggingum.
| MEÐAL ANNARA ORÐA .... I
: g
*„ ....................................IIIMMIIIIMMI11II111II1111M11MMII11111M11IIIIIMIi
Lögreoluher Rússa í Þýskalandi
Eftir David Brown,
frjettaritara Reuters
BERLÍN: — Fregnirnar um
það, að Rússar sjeu að koma
á fót öflugum þýskum leyniher
í Austur-Þýskalandi, ágerast
með degi hverjum. Berast stöð
ugt nýjar frjettir af þjálfunar-
stöðvum á rússneska hernáms-
svæðinu, sú síðasta frá Thur-
ingia, þar sem sagt er að stofn
settar hafi verið nýjar þjálf-
unarbúðir fyrir 4.500 lögreglu-
hermenn. Þá þykir það og auka
á sannleiksgildi þessara fregna,
að Walter von Seydlitz hers-
höfðingi og þrír aðrir fyrver-
andi starfsbræður hans eru
komnir til Þýskalan.ds frá Rúss
landi. Nasistahershöfðinginn
Seydlits gafst, eins og kunnugt
er, upp fyrir Rússum í orust-
unni um Stalingrad og hefir
verið þeim handgenginn síðan.
• •
400.000 MANNA
IIER
•í Þýskalandi er sú skoðun
orðin alrfienn, að Rússar hafi í
hyggju að koma á fót að minsta
kosti 400.000 manna þýskum
lögregluher, sem taka eigi við
stjórnartaumunum fyrir hönd
kommúnista, ef svo færi, að
rússneski herinn yrði kallaður
heim. Samkvæmt þessari skoð
un, mundu Rússar þó ekki fara
frá Þýskalandi fyr en Vestur-
veldin hefðu fallist á að gera
slíkt hið sama.
• •
UPPLÝSINGAR
CLAYS
Lucius D. Clay hershöfðingi,
yfirmaður bandaríska hersins í
Þýskalandi, hefir opinberlega
skýrt frá því, að rússar sjeu
að þjálfa þýskan lögregluher.
Sagði Clay nýverið" í blaða-
viðtali í Washington, að Rúss-
ar hefðu á hernámssvæði sínu
200—300.000 manna lögreglu-
lið og að lið þetta færi dagvax-
andi
• •
LIÐSMÖLUN
Fjöldi frásagna styður þess-
ar upplýsingar hershöfðingj-
ans. í Thuringia, sem minst er
á hjer á undan, fer fram mikil
liðsmölun undir forystu kom-
múnista. Er leitast eftir nýjurn
mönnum á aldrinum 17 til 35
ára, og sjerstök fyrirskipun hef
ir verið gefin út um það, að
piltar yngri en 21 árs þurfi ekki
að fá leyfi foreldra sinna til
þess að ganga í lögregluher-
inn.
• •
IILUNNINDI
Nýjum „lögreglumönnum11
er boðið upp á allskonar hlunn
indi. Matarskamtur þeirra er
stærri en annara borgara, laun
in 300 „rússnesk11 mörk á mán-
"uði og ókeypis einkennisbún-
ingur er látinn í tje. Auk þess
fá menn þessir tíu sígarettur á
dag, en mánaðarskamtur venju
legra borgara er 30 til 60
sígarettur.
I ----------
Framleiðsla
rafmagnsfækja
fnnanlands
-
INGOLFUR JONSSON flytur í
Sameinuðu Alþingi þingsálykt-
unartillögu um framleiðslu raf-
magnstækja innanlands.
..Alþingi ályktar að skora á
ríkisstjórnina að stuðla að auk-
inni framleiðslu rafmagnstækja
innanlands, með því að tryggja
þeim verksmiðjum í landinu,
’ sem framleiða rafmagnstæki,
nægilegt hráefni; svo að þær
geti unnið allt árið með full-
um afköstum.
Einnig skal stuðla að stofn-
un nýrra fyrirtækja til fram-
leiðslu ýmissa rafmagnstækja,
sem enn hafa ekki verið fram-
leidd hjérlendis“.
I HELANA — Allsnarpur jarðskjálfta
| kippm- fanst hjer á Helena, höfuð-
^ horg Mohtana fyrir skömmu. Ekiert
tjón varð.