Morgunblaðið - 17.11.1948, Síða 1
16 síður
545 árgangur
271 tbl. — Miðvikudaeur 17- nóvember 1948.
Prentsmiðja Morgunblaðsini
Franska kolan ám u verkfallið
ominform stjórnaði verkfallsaðgerðum
ireytt afstaðo Vest-
urveldanna
Sammáia um syar viS filiöp Evatt og Lie
París í gærkveldi.
Ei.nkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
' FULLTRÚAR VESTURVELDANNA þriggja komu í dag sam-
tm til fundar í franska utanríkisráðuneytinu, til þess að ræða
og komast að samkomulagi um afstöðu stjórna sinna til þeirrar
tillögu Evatts, utanríkisráðherra Ástralíu, og Trygve Lie, aðal-
ritara S. Þ., að Vesturveldin og Rússar hefji að nýju samkomu-
lagsumræður um lausn Berlínardeilunnar.
Árangurslausar viðræður- '
Alment er búist við því, að
Vestur.veldin vísi tjilögu þess-
ar> á bug, mdð þeim forsendum
að 1) umræður deiluaðila um
Berlín hafi þegar re'ynst árang
u’rslausar og 2) máiið sje enn
þá fyrir Örj^ggisráði og nýjar
aðgerðir þvi til nrlausnar verði
þvi að eiga upptök sín í ráðinu.
A.ð fundi vesturveldanna
lciknum í dag, en i honurn tóku
þátt þeir Marshall (Bandarík-
irj), Schuman (Frakkland) og
McNeil (Bretland), var gefin
út eftirfarandi tilkynning:
Algert samkomulag.
Srhuman, Marshall og McNeil
kömu saman til fundar í
f ro nska uta nrikisráðuney tinu
kT 15 í dag eftir breskum
tima. Þeir komust að algeru
samkomulagi um það, fyrir
hönd stjórna sinna, hvað gera
beri í sambandi við umieitun
þá. sem dr. Evatt og Trygve
Lie komu á framfæri við þar
13 nóvembfc'r síðasthðinn. —
Fundurinn stóð yfir í þrjá
Sttmdarfjórðunga11.
^Búist er við, að samkomulag
Vfcsturveldanna verði bij.t opin-
berlega á morgun (miöviku-
dag).
éþægileg
París í gærkvöldi. —
Einkaskeyti til Mbl.
frá Reuter.
LOW. fulltrúi Suður-
Afríku í verndargæsiuráði
S. Þ., svaraði í dag gagn
rýni Rússa í sambandi
við deiiuna um framtíð
Suð-vestur Afríku, en
Rússar eru meðal þeirra
bjóða, sem krcfjast þess,
að þetta landsvæði verði
sett undir eftirlit Samein-
uðu þjóðanna. Varpaði
Low meðal annars fram
þeirri spurningu, hvernig
á því stæði, að Rússar
hefðu ckki falið S. Þ.
verndargæslu í Austur-
Prússlandi, Austur-Pól-
landi, Eystrasaltslöndun-
um og þeim hluta af Finn
landi, sem þeir hrepptu í
ófriðarlok.
Hollenska sildveiði-
flotanum gengur veí
Haag. — Einkaskeyti til
Mbl. frá Reuter.
HOLLENDINGAR hafa í ár
veitt 643.000 tunnur af síld á
fiékimiðunum við Bretland. Er
skýrt frá þessu í síðustu fisk-
veiðiskýrslu hollensku stjórn-
arvaldanna, og því bætt við, að
menn geri sjer vonir um, að
síidveiðin verði að þessu sinni
meiri en í fyrra, en þá nam hún
950.000 tunnum.
Mikill hluti hollenska síldar-
aflans er seldur úr landi. Tals-
i vert af reyktri síld hefur þegar
verið selt til rússneska hernáms
J svæðisins í Þýskalandi, og'
(bresk-bandaríska hernámssvæð
^ ið hefur einnig samið um kaup
á síldarafurðum. Þá hafa Hol-
lendingar ennfremur selt síld
til Frakklands, ítalíu, Tjekkó-
slóvakíu, Bandaríkjanna, Kan-
, ada og Suður-Afríku.
Dr. Srock (risholm
DR. BROCK Chrisholm, aðal
forstjóri lieiibrigðismáladeild-
ar Sameinuðu þjóðanna, sem
hefir ákveðið að hjálpa flótta-
mönnum Gyðinga og Araba í
Palestínu, en sultur og sjúk-
dómar vofa yfir þessu flótta-
fólki.
Verkfall í Halifax
HALIFAX — 2,000 hafoorverka-
menn hafa lagt niður vinnu í Hali-
fax.
Franski innanríkisráðherr-
ann skýrir frá ofbeldis-
aðferðum kommúnista
Mikil fjárlramlög frá Hoskvu
París í gærkveldi.
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
JULES MOCH innanríkisráðherra, lýsti því í franska þinginu
: dag, hvernig Köminform hefði aðstoðað kommúnista í kola-
námuverkfallinu með háum fjárframlögum, og hvernig leiðtogar
Kommúnistaflokks Frakklands hefðu um skeið verið byrjaðir
að gera sjer vonir um, að þeim tækist með verkfallsaðgerðum
sínum að steypa stjórninni og sölsa undir sig völdin.
Innanríkisráðherrann gaf ítarlega skýrsiu um kolanámuverlc-
fallið, undirbúning verkfallsins og skipulagningu þess. Lýsti
hann því í uppliafi máls síns, hvernig peningaframlögnm frá
Kominform til franskra og belgiskra kommúnista, er komið á
framfæri með aðstoð hanka nokkurs í Frakklandi, sem rúss-
r.eski ríkisbankinn hefur mikil ítök í. — Hann skýrði í þessu
sambandi frá því, að Kominform hefði fyrir skömmu síðan
fiutt til Frakklands mjög háa upphæð í gulii og kvað sannanir
i fengnar fyrir því, að rúmenskur erindreki Kominform hefði
| til skamms tíma haft aðalbækistöðvar í Svisslandi og komið
þaðan peningum til franskra og belgiskra kommúnista.
iryggisráð fyrirskipar
taiarlaust vopnahlje
í Palestína
Vii! að deiiuaðilar hefji samkomulagsviðræður
París í gærkveldi.
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
ÖRYGGISRÁÐIÐ samþykkti í dag kanadiska tillögu þess efn-
is, að ráðið skipi Gyðirígum og Aröbum að hætta vopnaviðskipt-
um þegar í stað og hefja hið fyrsta samkomulagsviðræður um
caranlegan frið í Palestínu.
Aiai>ar mótmæla-
Bretland, Frakkl., Belgia Col-
umbía og Kina studdu tillögu
þessa, en Sýrland móimæiti
hfc-nni fyrir hönd Arabaríkj-
anna- Ilalda þau því fram, að
með því að fyrirskipa Aröbum
og Gyðingum að hefja sam-
komulagsviðræður, sje Örygg-
isxáðið í raun og veru að viður-
kenna tilverurjett Israelsríkis,
eu það hafa Arabar ekki gert
til þessa.
Sækja inn í Lehanon
Fulltrúi Gyðinga, sem mætt
ur var í öryggisráði, taldi, að
ðstai segir
væntanlega af sjer
Frankfurt.
FORRESTAL, hermálaráðherra
Bandaríkjanna, hefur tilkynnt
Truman forseta að hann muni
ekki geta haldið áfram störfum
sem hermálaráðherra allt næsta
kjörtímabil Trumans.
Forrestal, sem nýlokið hefur
tveggja daga kynnisferð til Vest
ur-Þýskalands og Berlínar, á-
ætlar, aðloftbrúin kosti um 100
Viðreisnaráætlun Vestnr-
..Evrópu.
Moch lagði áherslu á, að
starfsemi Kominform í Vestur-
Evrópu væri um þessar mund-
ir einkum beint gegn viðreisn-
aráætlun Evrópu. Kvað hann
FRANSKI innanríkis-
ráðherrann gaf meðal
annars í gær eftirfarandi
upplýsingar um verkfall-
ið: .
47 meiriháttar skemd-
arverk voru framin, auk
þess sem 367 árásir voru
gerðar á einstaklinga og
heimili þeirra. Til tólfta
nóvember særðust 479
lögreglumenn, en hand-
teknir voru 1040 óeirðar-
seggir, þar á meðal 117
útlendingar. 317 hinna
handteknu hafa hlotið
dóma og 25 útlendingum
er búið að vísa úr landi.
(Framh. á bls. 12) milljón dollara á ári.
fyrirskipanirnar til kommún-
ista fi'á Moskva alt frá upphafi
viðreisnaráætlunarinnar, hafa
verið á þá leið, að kommúnista-
flokkar Vestur-Evrópu, ættu að
berjast sleitulaust gegn Mars-
hallaðstoðinni, en franska kola-
námuvfc'rkfallið hetði verið
eiun þáttur í þessari baráttu.
Átti að steypa stjórninni.
Moch vjek að upplýsingum,
sem hann kvað stjórninni hafa
Framh. á bls. 12