Morgunblaðið - 17.11.1948, Blaðsíða 2

MORGUT'iBLAÐlÐ
Miðvikudagur 17. nóv 194$
ÆSKULÝÐSHEIMILI
samei
alirar
EYRSTA ársþing B, Æ. R.
var haldið í háskólanum 12. og
14. L m. Formaður bandalags-
in.i, Áranundur Guðmundssor..
próíessor, setti þingið með á-
varjd og bauð fulltrúa vel-
koin.i • en þingforseti var kos-
inu herra Sigurgeir Sigurðssori
biskup, verndari bandalagsins,
Fullfcrúarnir voru einhuga um
að brínda œskulýðshallarmái-
inu í framkvæmd, en það mál
er mark og mið fjelagssamtak-
anna Eftirfarandi tillögur voru
einrórna samþykktar:
. „Eyrsta ársþing B Æ. R.
telur aö framkvæmd æskulýðs
haJbú málsins beri að hraða.
þar sem æsku höfuðstaðarins,
og raunar að verulegu leyti,
œsku landsins, er með því bú-
in þau menningar- og starfsskil
yrði, se'm hún þarfnast frem-
ur öðru, og þessi hugsjón ger-
il ráð fyrir. Þingið telur að
þetta verði best tryggt með þv:
1. Að stjórnin afli sjer, svo
sem unfc er, tæmandi upplýs-
inga ura hvaða starfræksla væri
seskilegt að fram færi í salar-
kynn u m æskulýðshaliarinnar.
Hafi stjörnm í því sambandi
samr 'i.ð og samvinnu við þá
menn, sern fróðastir eru um
þc-ssi mál
. 2. Að stjórnin beiti sjer ötuí-
lega fyrir umræðum um þessi
málefni og reyni á þann hátt að
fljetta saman þær meginhug-
myndir, sem fjelagssamtök og
einstaklingar kunna að setja
frau'
3. Að stjórnin kalla saman
aukaþing, þar sem framati-
greindar hugmyndir verði sam-
ræmdar og' gengið endanlega
frá hugsanlegtí fyrirkornulagi
starfseminnar.
4. A.ð stjórnin efni til hug-
mynd i .amkeppni um teikn-
ingu ær.kulýðshallarintiar, þeg-
ar önn.ur athugun hefir farið
frain
5. Að stjórnin sæki nú þeg-
ar íjun fjárfestingarleyfi svo að
hefja megi framkvæmdir strax
og teikningar liggja fyrir.
fJm rt.okkrar fjár-
bflunarleiðir.
Fyrsta ársþing B. Æ. R. sam
þykkir að fela stjórn sambands
ins*að leita fyrir sjer um leyfi
fyrir innflutningi á amerískum
bíl. Að fengnu slíku leyfi verði
stofnað til happdrættis um bíl-
inn. Þingið telur, að rjett sje
að gefa út eins marga miða og
leyft f.v :t fyrir, og verð hvers
jniða verði fimm krónur.
Ennfreniur beinir þingið því
til stjórnarinnar, að hun at-
hu£i nú þigar möguleika á því,
ab gefin vérði út jólakort til
ágóða fyrir bandalagið. Kort
þes:;i verði eins vönduð og
smeki ; ga úr garði gerð og frek
ast ev ■: ostur á, og telur þing-
ið l».e> •p.i.legt að einhver góður1
teikn-.ui verði fenginn til að
teilun ú kortin, og verði sú
tei’/i' -ig þannig, að hún minni
á kuíyðshöllina, jafnfranit
jó3-‘hátíðfcani.
,! ú telur þingið áríðandi að
inlegf áhugamál
eyiiviskrar æsku
Próíessor Ásmundur
Guðmundsson endur-
kosinn formaður
B. Æ R.
salarkynui þau. sem fyrst yrðu
bygð af æskulýðshöllinni, yrðu'
valin með það fyrir augum, að^
í þeim gæti farið fram sem fjöl- ^
þættast starf, en rekstur þeirra'
gæfi jafnframt sem mestar tekj
ur. Telur þingið að skautasal-
urinn myndi best uppfylla þess
ar kröfur“.
í stjórn B. Æ. R. voru kjör-
in: Ásmundur Guðmundsson
prófessor formaður, Stefán Run
ólfsson varaíormaður, Þorsteinn
Valdimarsson ritari og Sigur-
jön Danivalsson gjaldkeri, allir
endurkjörnir. Auk þeirra eiga
sæíi í stjórninni Kristín Nanna
Amlín, Stefán G. Björnsson og
Georg Lúðvíksson.
Stárfsemin fyrsta árið.
EfcrtS' og kunnagt er var
Bandalag æskulýðsfjelaganna í
Reykjavík stofnað 1. mars með
33 sambandsfjelögum, og hefir
það sett sjer það takmark að
berjast fyrir framgangi æsku-
lýðshallarmálsins uns sigri er
náð. Formaður bandalagsins
skrýðfc m. a. frá því í skýrslu
stjórnarinnar á þinginu, að
náðst hefði samkomulag við
Skautahöllina h.f. í surnar, að
það Ijeti B. Æ. R. eftir stóra
lóðarspildu í Tungutúni, skamt
frá hinu fvrirhugaða íþrótta-
svæði í Laugardalnum, _enn-
fremur rjettindi til reksturs
skautahallar í sambandi við
æskulýðshöllina, og teikningar
að henni á kostnaðarverði. —
Bæjarstjórn Reykjavíkur hefir
ennfremur fyrir sitt leyti sam-
þykkt að veita B. Æ. R. þessa
umræddu lóðarspildu, og er
hún svo stór og vel sett í bæn-
um. eins og hann hefir byggst
á undanförnum árum og er að
byggjast, að vart getur ákjós-
anlegri stað. í
Mikill og almenningur áhugi1
er nú meðal æskufólks í Reykja
vík fyrir því að leggja fram
fje og fyrirhöfn, og spara hvor
ugt, til þess að safna af sinni
hálfu fje til byggingar æsku-
lýðshallarinnar, og hafa bæði S
sambandsfjelög, og fleiri fje-
lagasamtök, þegar gefið stór-
gjafir í sjóðinn, eða eru að safna
innan sinna vjebanda. Enn-
fremur hefst nú bráðlega af
hálfu B. Æ. R. almenn fjár-
söfnur. í þessu skyni, og hafa
verið prentaðir söfnunarlistar,
og verður safnað fje, loforðum
um fjárframlög og loforðum um
að gefa tíagsverk við bygg-
ingu æskulýðshallarinnar. Það
er bjargföst trú forráðamanna
æskulýðssamfakanna, byggð á
þeim einhug, sem einkennt hef-
ir stofnþing og fyrsta ársþing
sömu samtaka, að hjeðan af
verði æskulýðshallarmálið ekki
stöðvað, æskan sjálf rfíun sjá
fyrir því.
Guðrún Brunborg
ót-
anum sjéS sinn
FRÚ GUÐRÚN Brunborg
hefur 9. þ. m. afhent háskól-
anum til varðveislu Minngar-
sjóð norskra stúdenta, og er
stofnfje sjóðsins 100 þús. kr. —
Sjóðurinn er stofnaður með
gjöf hjónanna Guðrúnar og
Salomons Brunborgs og sona
þeirra, Erlings og Egils, en þau
eru búsett í Billingstad í Nor-
egi. Er sjóðurinn helgaður minn
ingu allra þeirra norsku stúd-
enta, sem lögðu líf sitt í söl-
urnar. fyrir föðurland sitt í
frelsisbaráttu Norðmanna á ár-
unum 1940—45. Skipulagsskrá
sjóðsins hefur verið st’aðfest af
forseta íslands.
Tilgangur sjóðsins er að efla
menningarsamband íslands og
Noregs með því að styrkja
norska stúdenta og kandídata
til náms við háskóla íslands.
Styrk úr sjóðnum má veita
þeim mönnum einum, er svo
eru efnalega staddir, að þeir
hafa styrksins þörf og hafa sýnt
það með námi sínu og hegð-
un, að þeir sjeu styrksins verð-
ugir. Konur geta ekki orðið að-
njótandi styrks úr sjóðnum. —
Styrkveitingum skal haga svo,
að styrkþegi fái nægilegan styrk
til þess að geta stundað fyrir-
hugað nám sitt. Oslóarháskóli
auglýsir styrkinn, tekur við um
sóknum og sendir Háskóla ís-
lands tillögur um, hverjum
styrkur skuli veittur, en Há-
skóli íslands veitir styrkinn eft-
ir tillögum þessum 8. maí ár
hvert.
Auk þessa sjóðs hafa hjónin
Guðrún og Salomon Brunborg
stofnað samskonar sjóð við
Oslóarháskóla, og ber hann
nafnið Stud. ökon. Olav Brun-
borgs Minnefond til fordel for
verdige og trengende islandske
og norske studenter. Stofnfje
þessa sjóðs er 47752 norskar
kr. og tilgangur hans að koma
á stúdentaskiptum milli Há-
skóla íslands og háskólanna í
Osló og Björgvin í því skyni
að styrkja menningarsamband
Framh. á bls. 12
Viðskiptanefnd og
skömtunarskrifstofan
verði lögð niður
Tillögur Jáns Páimasenar
JÓN PÁLMASON flytur í neðri deild breytingartillögur við
lögin um Fjárhagsráð, innfiutningsverslun og verðlagseftirlit.
Er aðalbreytingin fólgin í því, að viðskiptanefndin skuli lögð
niður. svo og skömmtunarskrifstofan og milli-bankanefndin.
Verkefni fjárhagsráðs.
I þess stað skuli ríkisstjórnin
sk’pa 5 manna nefnd er nefn
ist fjárliagsráð, einn tilnefna
bankastjórar Landsb- annan
brnkastj. ÍJtvegsb., en hina
þrjá ríkisstjórnin. Skal verk-
efni ráðsins vera að vfcnna að
því, að sá gjaldeyrir, sem þjóð
in aflar á hverjum tíma, sje not
aður á hagkvæman hátt, til að
greiða nauðsynlegar irmtluttar
vörur, og beita sjer fyrir því,
að þær sjeu seldar almenningi
svo hagstæðu verði sem hægt
er.
Neysluvörur gangi fvrir.
Fjárhagsráð skal semja fyrir
hvert ár áætlun um, hve mikl-
um gjaldeyri sje hægt að verja
til vörukaupa og hvernig hon-
um skuli skipt niður á pínstaka
vöruflokka. Skal við þá skipt-
ingu miðað við það, að nauðsyn
legar neysluvörur, so’m óhjá-
k\æmilega ,þarf að flvtja inn,
sjou í samræmi við skömmtun
að svo miklu leyti sem hún er
framkvæmd. Því sem algangs
er af gjaldeyri sje varið til
kaupa á framleiðslutækjum,
byggingarvörur efnisvörum til
iðnaðar o. 's. frv.
Innflutningur og gjaldeyris-
meðferð.
Innflutnings- og gjaldeyris-
leyfum fyrir því magni, sem
fjárhagsráð ákveður að flytja
til landsins af: kornvöru til
manneldis, kaffi sykri ávöxt-
um, grænmeti, fatnaði og vefn
aðarvörum, skófatnaði, búsá-
heldum og hreinlætisvörum,
skal fjárhagsráð skipta milli
verslunarsvæða, kaupstaða og
kauptúna í rjettu hlutfalli við
ibúatölu á hverju vcrslunar-
svæði.
Leyfin skuli aðeins veitt við
urkenndum smásöluverslunum
(kaupfjél. og kaupmönnum),
og sje skiptingin innan hvers
verslunarsvæðis ákveðin af
Verslunarráði Islands og stjórn
Sambands ísl. samvirmiujelaga
Meiri hluti sambandsstjórnar
og verslunarráðs þarf að vera
sammála, til þess að skiptingin
teljist samþykkt, annars sker
viðskiptamálaráðherra úr.
A sama hátt skiptir f járhags
ráð innflutnings og gj ifcdeyris
léjdum fyrir framléiðsiuvör-
um, byggingarvörum. efnivör-
um til iðnaðar o. fl. milli versl
unarsvæða í rjettu hlutfalli við
fjárfestingarleyfi, ef’ir því
sem við verður komið. Þeim
leyfum skal einnig skipt af
sömu aðilum og skipta öðrum
vörum.
Innflutnings- og gjaldeyris-
leyfi skulu miðuð við verð eða
vörumagn, eftir því sem fjár-
hagsráð ákveður.
Skýrslur um framkvæmdir.
Þá segir, að rikisstjórnint
skuli fyrir 1. des. ár hverí
senda fjárhagsráði skýrslur una
fvrirhugaðar byggingar í sveií
um landsins á næsta ári, svai
og skýrslur um fyrj rlmgaðaí
opinberar framkvæn,dir á!
næsta ári. 1
Því, sem umfram þetta eí
unnt að verja af erlendunj
gjaldeyri á komandi ári ti|
by'gginga og annarra fram"
kvæmda í kaupstöðum og kaupj
túnum, skal skipt milli omsækj
enda og sjeu íbúðarhús, sjúkrai
hus og iðjufyrirtæki láun sitjaí
fyrir. j
----------------- 1
Vestmannaeyjum, þriðju*
dag. — Frá frjeettaritará
vorum. —
í DAG fyrir 20 árum hðt
göngu sína hjer í Vestmannax
eyjum blaðið Víðir. Stofnandl
þess og fyrsti ritstjóri var ÓI-
afur heitinn Magnússon cand.
phyl., og ritstýrði hann þvl
uns hann Ijest eftir tæplegai
tveggja ára starf við blað sitt.
Ekkert blað hjer í Eyjum heí
ir náð hærri aldri en Víðir. —<
Blaðið hefir írá fyrstu tíð látið
sjer miklu skifta um framfarai
og menningarmál Vestmanná-*
eyinga. Þannig á Víðir hug-<
myndina að mjög mörgura
þeim miklu framförum sera
hjer hafa orðið á síðustu 20
árum, enda hafa skrifað í þa£J
margir hinna mætustu mannai
hjer í Eyjum. Blaðið hefir frá
upphafi fylgt Sjálfstæðisflokkn
unum að málum og unnið hon*
um ómetanlegt gagn.
Þegar Ólafur MagnússoíSl
ljest, tók við ritstjórn þess Guðx
mundur Eggerz, núverandi bæj
arfógetafulltrúi á Akureyri. —-
Síðan tekur við því Sigurðui!
Schewing. Hann var ritstjóri
Víðis í 12 ár og hefir hann besfi
állra ritstjóranna unnið aðl
framgangi blaðsins, a'ð öðrunj
ólöstuðum. Þegar Sigurður,
fjell frá tók við Víði Ragnatl
Halldórsson tollvörður, en níj
verandi eigandi blaðsins og rií
stjóri er Einar Sigurðsson út-«
gerðarmaður. — Björn.
* S
Sjálfstæðismenn um land al?
óska Víði til hamingju með af-i
mælið. Megi blaðinu á ókomn-«
um árum takast, að vinna eina
vel að menningar- og frarn-
faramálum Vestmannaeyja senf
hingað til. j