Morgunblaðið - 23.01.1949, Blaðsíða 1

12 síður og Lesbók
36. árgangur.
18. thl. — Sunnudagur 23. janúar 1949.
Prentsmiðja Morgunblaðsins
DelM-ráðstefnunni
lýkur á morgun
Þrját álykianir samþyktar í dag
Delhi i gærkvöldi.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
TVEIR FUNDIR voru haldnir í dag á ráðstefnu þeirri í Delhi,
sem fjallar um Indónesíumálið. Voru samþykktar þrjár álykt-
anir, sem lagðar munu fyrir Öryggisráðið. í þeim er m. a. skorað
á ráðið að beita sjer fyrir þvi, að bráðabirgðastjórn verði komið
á fót í Indónesíu hið fyrsta, að allir fangar, nema pólitískir
fangar, verði þegar látnir lausir af Hollendingum og leiðtogum
indónesiska lýðveldisins verði gefið fullt athafnafrelsi. Þá var
einnig samþykkt, að' hinar 19 þjóðir, sem ráðstefnuna sitja
skyldu halda áfram samstarfi sín á milli. — Ráðstefnunni lýkur
á morgun.
VERSKA STJÓRNIN GENGUR
SKILYRÐUM KOMMÚNISTA
Sendiherra Kína í
Bandaríkjunum
Umræðum frestað
Öryggisráðið frestaði í dag
umræðum til þriðjudags um til-
lögu Kúba, Bandaríkjanna, Nor
egs og Kína um Indónesíumál-
ið. í tillögu þessari var þess
krafist, að Öryggisráðið tryggði
stofnun og sjálfstæði bandaríkja
Indónesíu.
Á fundi ráðsins í dag, sagði
fulltrúi Rússa, að Bandaríkin
væru að reyna að tryggja sjer
áhrifastöðu í Indónesíu. Krafð-
ist hann þess, að Hollendingar
hyrfu sem bráðast með heri sína
úr landinu.
Nauðsynlegt
Yfirhershöfðingi Hollendmga
á Vestur-Java ljet í dag hand-
taka fjóra málsmetandi Indó-
nesíu-menn. Kvað hann það
hafa verið nauðsynlegt vegna
öryggis landsins.
Nýlt varnarbandalag
Sydney í gærkveldi.
í BLAÐINU „Sydney Sunday
Herald“ er skýrt frá því í dag,
að líklegt sje að Ástralía og
Nýja Sjáland gangi senn í
varnarbandalag með Indlandi,
Pakistan og Ceylon, til þess að
gæta hagsmuna samveldisland-
anna'við Kyrrahaf og Indlands
haf. — Sagði í greininni, að
sigrar kommúnista í Kína und-
anfarið og sú staðreynd, að
Rússar „beindu nú athygli sinni
æ meir að Asíu“ myndi hvort-
tveggja flýta fyrir því, að slíkt
varnarbandalag yrði myndað.
Ungverska lögreglan
ásökuð
0
London í gærkveldi.
í ÚTVARPI frá páfagarði í
kvöld, var ungverska lögregl-
an sökuð um að beita sjerstök-
um pyntingaraðferðum við
Andras Zakhar, einkaritara
Mindszenty kardínála, sem
handtekinn var í nóv. s. 1. Út-
varpið sagði, að pyntingar þess-
ar miðuðu að því, að svifta
Zakhar vitinu. — Sem kunnugt
er voru það „játningar“ Zakhar
sem leiddu til handtöku kardí-
nálans. — Reuter.
Kaupmannahöfn í gærkvöldi.
FUNDUR forsætis-, utanríkis-
og hermálaráðherra Danmerk-
ur, Svíþjóðar og Noregs hófst
hjer í Kaupmannahöfn í dag.
Tilgangurinn með fundi þess-
um er að reyna að komast að,
samkomulagi um varnarbanda-
lag Norðurlanda. Mun einnig
rædd afstaða þess bandalags tii
væntanlegs Norður-Atlantshafs
bandalags. Fyrsti ræðumaður a
fundinum í dag var Hans Hed-
toft, forsætisráðherra Dana. I
dag var engin opinber tilkynn-
ing gefin út um fundinn, en
hann mun halda áfram á morg- 1
un. — Reuter.
Skipaði í gær iianm
manno friðarnefnd
upp
Belgrad í gærkveldi.
VARAFORSÆTISRÁÐHERRA
Júgóslavíu, Blagoye Neshkov-
itc, ljet svo ummælt í dag, að
enda þótt hvert Kominform-
landið af öðru hefði svikið
gerða samninga við Júgóslavíu,
þá myndu þeir samt fram-
kvæma fimm ára áætlun sína.
Hann kvað afleiðinguna af
svikum Kominform-landanna
þá að Júgóslavar myndu nú
sjálfir þurfa að framleiða ýms-
ar vöx-ur, er þeir hefðu áður
flutt inn frá þessum löndum.
Hjer á mynilinni sjest sendi-
herra Kína í Washington,
Wellington Koo. Myndin er
tckin fyrir utan Hvíta húsið, er
sendiherrann fór á fund Tru-
mans til þess að biðja um aukna
aðstoð Bandaríkjanna við kín-
versku stjórnina. Þeirri beiðni
var synjað, sem kunnugt er.
í ævilangt fangeisi
TJEKKNESKUR herdómstóll
dæmdi í dag Vit Placek, er var
óbreyttur hermaður í styrjöld-
inni, í ævilangt fangelsi fyrir
landráð. Hann var sakaður um
að hafa látið „erlendu ríki“ í
tje hernaðarlega mikilvægar
upplýsingar. — Reutei;.
Peiping geist upp iyrir kcmmúnistum
Nanking í- gærkvöldi.
• Einkaskeyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
LI TSUNG-JEN, forseti Kína, tilkynnti í kvöld, að kínverska
stjórnin væri fús til þess að semja um frið við kommúnista og
ganga að skilyrðum þeim, er leiðtogi þeirra, Mao Tsi Tung, setti
fyrir friðarsamningum í s.l. viku. — Þá skipaði kínverska stjórn
in í dag fimm manna nefnd, til þess að semja frið við komm-
únista. Formaður nefndarinnar er Shao Li Tsi, fyrverandi sendi-
herra Kína í Moskvu. — Með þessu hefur stjórnin svarað til-
kynningu kommúnista um það í gærkvöldi, að þeir vildu hefja
viðræður um frið áður en vopnaviðskiftum væri hætt. — Stjórn-
málamenn líta svo á, að útlitið um frið í Kína hafi aldrei verið
vænlegra en nú, frá því borgarstyrjöldin hófst.
Sjúklingar í verkfalli
París í gærkveldi.
EITT hundrað og tuttugu
berklasjúklingar á Cham-
prosay - heilsuhælinu
skamt frá París, hófu í
dag „hungurverkfall um
óákvcðinn tíma“ til þess
að mótmæla því, hvc við-
urværi þeirra væri Ije-
legt. Einkum kvörtuðu
sjúklingarnir yfir því, hve
oft þcir fengju nautakjöt
að borða. — Reuter.
Nýjar hreinsanir
i Tjekkóslovakíu
70 mðnns handfeknir og sakaðir um að reka
„njósnarasfarfsemi" fyrir Bandaríkin
Prag í gærkvöldi.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
OPINBER tilkynning var gefin út um það í Prag í kvöld, að
sjötíu Tjekkar hefðu verið handteknir. Er fólk þetta sakað um,
að hafa rekið njósnir fyrir Bandaríkin í Tjekkóslóvakíu.
London í gærkveldi.
NEÐRI deild breska þingsins
hefir samþykkt 1 milj. punda
fjárveitingu til þess að reisa
nýtt þjóðleikhús í London. —
Aðgangseyrir að leiksýningum
í hinu nýja þjóðleikhúsi verður
mjög lágur, til þess að sem alli-a
flestum gefist tækifæri til þess j
að sjá þær. Bygging leikhúss-
ins verður hafin eins fljótt og j
auðið er. — Reuter.
„Sannanir“
Áður hafði verið gefin út til-
kynning í Bratislava, höfuð-
borg Slóvakíu, þar sem fólk
þetta var kallað „hættulegir
þjónar bandarísku leynilögregl-
unnar“. Sagði, að fundist hefðu
leynilegar útvarpsstöðvar smá-
filmur og ýms skjöl er sönnuðu
það, að víðtæk njósnarstarfsemi
hefði verið rekin fyrir Banda-
ríkin í Slóvakíu. Ennfremur,
að njósnarhringur þessi væri í
sambandi við þjóðlega demo-
krataflokkinn í Slóvakíu.
Gömul plata
Frjettaritarar hjer telja, að
handtökur þessar og hinar gam
alkunnu ásakanir um „njósnir ‘
boði það, að senn muni hafin
ný herferð gegn and-kommún-
istum í Tjekkóslóvakíu. Vitað
er, að fjöldi Tjekka hefur kom-
ist yfir landamærin til Austur-
ríkis, frá Bratislava. Mun til-
gangur kommúnista að reyna
að koma í veg fyrir flótta þenn-
an með því að skjóta fólki skelk
í bx-ingu með nýjum hreinsun-
um og nýjum handtökum.
Skilyrði kommúnista
Skilyrði þau, sem kommún-
istar settu fyrir viðræðum um
frið voru eftirfarandi: Að allir
„svika-samningar við anðvalds
i-íki“ falli úr gildi. Að stjórnar-
skráin frá því fyrra verði af-
numin, Að allir „stríðsglæpa-
menn“ hljóti verðskuldaða refs-
ingu. Að öll „aftux-haldsöfl inn-
an hers og stjórnar" verði num-
in brott. Að eigur embættis- og
stjórnarmanna verði gerðar
upptækar. Að mynduð verði
„ríkis-ráð allra flokka, nema
afturhaldsflokkanna“. Að land-
eignum verði skift milli
bænda.
Peiping fallin
Fu Tso Yi, yfirmaður stjórn-
ai'herjanna í Noi'ður-Kína til-
kynnti í kvöld, að setuliðið i
Peiping hefði samið um upp-
gjöf við kommúnista. Þar með
er síðasta vígi stjórnarinnar í
Norður-Kína fallið. í Nanking
óttast menn, að kommúnistar
muni herða sóknina á ölluni
vígstöðvum og reyna að ná til
norður-bakka Yangtse-fljótsins
áður en viðræður um frið hefj-
ast. — SJrömmu áður, en stjórn
in gaf út tilkynninguna um
5 manna friðarnefndina var
200 þús. manna lið kommún-
ista sagt halda áfram sókninni
suður á bóginn frá Huai fljóti,
fyrir norðan Nanking.
Skilyrði stjórnarherjanna
í tilkynningu Fu Tso Yi um
uppgjöf Peiping sagði frá skil-
yrðum stjórnarherjanna. sem
kommúnistar gengu að: A5
vopnaviðskiftum verði hætt þeg
ar í stað. Að sameiginlegri borg
arstjórn verði komið á fót. Að
herir stjórnarinnar utan boi’g-
armúranna fái mánaðarfrest til
þess að hafa sig á brott. A.ð gull-
yuaninn haldi áfram að gilda
í borginni. — Gengu kommún-
istar að skilyrðum þessum.