Morgunblaðið - 19.05.1949, Blaðsíða 8

8^
MORGUNBLAÐIÐ
Finuntudagur 19- maí 1949,

CJtg.. H.í. Arvakur, Reykjavík,
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
'uerji Jirifar:
ÚR DAGLEGA LÍFINU
ftitstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgSarm.)
Frjettaritstjóri Ivar Guðmundsson.
A.uglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla
Austurstræti 8. — Sími 1600
Askriftargjald kr. 12.00 á mánuði, innanlanda,
kr. 15.00 utanlands.
t lausasölu 50 aura «dntakið, 75 aura með Lesbók.
Við þingslit
ALÞINGI var slitið í gær eftir 189 daga setu. Er það þriðja
lengsta þing, sem háð hefur verið.
Það, sem mestu máli skiptir við lok hvers Alþingis er
þó ekki það, hversu marga daga það hefur setið að störfum.
Hitt er miklu mikilvægara, hvaða störf það hefur unnið,
hverju það hefur afkastað.
Störf þessa þings hafa eins og margra annara þinga hin
síðari ár, verið tvíþætt. Það hefur fjallað um mál, sem
eru örlagarík fyrir þjóðina út á við, og innanríkismál henn-
ar, sem snerta að meira og minna leyti daglegt líf hvers
mannsbarns í landinu.
Langsamlega stærsta utanríkismál þessa þings var þátt-
taka Islands í varnarbandalagi hinna vestrænu lýðræðis-
þjóða, Atlantshafsbandalaginu svokallaða. Afgreiðsla þess
máls eins nægir til þess að tryggja því verulegt rúm á
spjöldum sögunnar. Framtíðin mun meta að verðleikum
þann skilning, sem yfirgnæfandi meirihluti þessa þings sýndi
á aðstöðu íslands og hiklausan vilja hans til þess að tryggja
sjálfstæði þess og öryggi.
Samþykkt Atlantshafssamningsins var mikilvægasta og
gæfuríkasta athöfn þessa þings og að undantekinn lýðveldis-
stofnuninni ein heilladrýgsta ákvörðun, sem íslendingar
hafa tekið í marga áratugi.
En í sambandi við hana gerðust atburðir, sem sagan mun
einnig geyma, einstæðir atburðir í hinni 1019 ára sögu elstu
löggjafarsamkomu heimsins. Árás kommúnista og grjótkast
á Alþingishúsið og þingheim þann 30. mars s. 1. markar
þáttaskil í íslendinga sögu. Þann dag krafðist villtur komm-
únistaskríll, í þjónustu framandi afla, að fá að greiða at-
kvæði fyrir Jósef Stalin með íslensku hraungrjóti úr styttu
Jóns Sigurðssonar. Að kvöldi þess dags laumaðist komm-
unistaþingmaður úr Hornafirði að brjóstmynd forsetans
frá Rafnseyri í þinghúsinu og sneri henni til veggjar. Er
það atvik raunar táknrænt fyrir alla framkomu fjarstýrða
flokksins á þinginu. Hánn hefur alltaf verið að snúa við
inyndum, ranghverfa sannleikanum, — blekkja fólkið.
Þegar tímar líða mun sá kafli þingsögunnar er fjallar'
um atkvæðagreiðslu grjótsins við Austurvöll 30. mars 1949
verða talinn til hinna athyglisverðari. Ósigur ofbeldisins
þann dag mun gera íslenskum mönnum lýðræði þeirra og
þingræði stórum mikilsverðara. Það mun einnig verða öll-
um þjóðhollum mönnum hvatning til þess að reyna að
treysta grundvöll þess.
’ Ef litið er á störf þessa þings að almennum þjóðmálum
og viðfangsefnum í innanlandsmálum, kemur í ljós að
mikið brestur þar á gifturíka forystu og skilning á þeirn
vanda, sem að þjóðinni steðjar nú.
Á snið við þá staðreynd verður ekki gengið,' að þetta þing
hefur verið óvenjulega athafnalítið og ráðlaust í höfuð-
vandamálum landsmanna inn á við. Jákvæðar ráðstafanir
til lausnar liggja yfirleitt ekki eftir það.. Það hefur ein-
göngu farið troðnar brautir, sem flestar voru nær ófærar
orðnar. Á þetta þó fyrst og fremst við um hin svokölluðu
dýrtíðarmál. Þingið hefur aðeins framlengt verðbólgu-
víxlana. Það hefur enga tilraun gert til þess að lækka þá,
borga af þeim. Það hefur framlengt ábyrgð ríkissjóðs á
verði útflutts fiskjar og kjöts, stofnað nýjan dýrtíðarsjóð
til þess að standa undir niðurgreiðslum á verðlagi innan-
lands, hækkað opinberar álögur og samþykkt langsamlega
hæstu fjárlög, sem Alþingi hefur afgreitt, er nálgast 300
milj. kr. Segja má að þýðingarlítið sje að vera að útmála
þessa ljelegu eftirtekju af störfum þessa þings. En þegar
betur er að gætt, er það nauðsynlegt að þjóðin geri sjer
það ljóst, hvernig horfir. Ef hún gerir það getur hún áreið-
aiiléga tekið undir þessi ummæli Ólafs Thors, formanns
Sjálfstæðisflokksins, í ræðu harjs í síðustu útvarpsumræðum:
,,— Þessvegna verða stjórnarvöldin að gera sjer Ijóst, að
það er þörf sterkrar forystu. Ékkert er jafn hættulegt sem
a^thafnaleysið, úrræðaleysið, moðsuðan, þetta hæga andlát
sem verið er að búa velmegun þjóðarinnar, athafnafrelsi
Iiennar, þrótti, áræði og framtaki“.
Fótmál frá
dauðanum
Ú- I tíu leytið í gærmorgun var
örsmár borgari á leið um Vest-
urgötuna. Hann var varla
meira en 3 áta gamall, gló-
hærður, fallegur patti. í fang-
inu bar hann ýsu, sem var
nærri því eins stór og hann
sjálfur. Hann hefur víst verið
að hjálpa mömmu sinni, að
sækja í matinn.
En litlu munaði, að þessi
litli snáði færi ekki fleiri sendi
ferðirnar í lífinu. Það var ein-
göngu snarræði bifreiðastjóra
og hemla, sem voru í lagi, að
drengurinn er enn á lífi.
•
Gekk beint fyflr
bíl
LITLI snáðinn gekk eftir gang
stjettinni með ýsuna í fanginu,
en allt í éinu beygði hann fyrir
bíl, sem hafði verið lagt vinstra
megin við gangstjettina og ark
aði út á götuna, án þess að
líta til hægri nje vinstri. En
um leið bar að leigubíl og það
munaði bókstaflega engu, að
drengurinn yrði undir bílnum.
Tvær konur, sem þarna voru
nálægt hrópuðu af angist, er
þær sáu þenna atburði.
•
Dauðinn á
götunum
LÍK atvik og þetta, sem hjer
hefur verið lýst koma fyrir á
götum borgarinnar á hverjum
einasta degi og stundum oft á
dag. Oft er ekki hægt að af-
stýra slysunum.
Það má segja, að það sje á-
byrgðarleysi, að senda þriggja
ára barn í sendiferð og það
ætti ekki að eiga sjer stað. En
það er fleira, sem gera þarf,
ef forða á slysunum á götun-
um.
Það er ólíklegt að nokkurs-
staðar í heiminum sjeu vegfar-
endur jafn gjörsneyddir því að
hugsa um líf sitt og limi og
hjer í Reykjavík.
Hættulegur
leikvangur
GATAN er hættulegur leik-
vangur barna og unglinga og
mesta mildi, að ekki skuli oft-
ar verða slys. í hverri einustu
íbúðargötu eru börn að leik.
Knattleik á miðri götunni, elt-
ingaleik, eða öðrum leikjum,
sem unglingar hafa yndi af.
Og þau gleyma sjer í hita leiks
ins. Vita ekkert um hætturn-
ar, sem stafa af umferðinni.
Þetta er óskaplegt ástand og
veldur hugsandi mönnum
þungum áhyggjum.
•
Leikvellimir
ekki notaðir
REYK J A VÍKURBÆR leggur
stórfje árlega til leikvallagerð-
ar, viðhalds og eftirlits leik-
vallanna, sem nú eru komnir
í hvert einasta hverfi í bæn-
um.
En gallinn er sá, að börnin
tolla ekki nógu vel á leikvöll-
unum, einkum þau stálpaðri.
Þau kjósa götuna fram yfir
leikvellina- En það dugar ekki.
Hjer áður fyr gelck lögreglan
ríkt eftir því, að unglingar
væru ekki að leikjum á um-
feroargötum. Nú er að sjá, að
unglingar geti óáreittir iðkað
leiki sína í friði á umferðar-
götunum.
Hjer verður að gera breyt-
ingu á og það hið fyrsta.
•
Fullorðnlr álfar
í umferðinni
ÞAÐ verður að hafa vit fyrir
börnunum, en fullorðið fólk
ætti að geta haft vit fyrir sjer
sjálft og forðað sjer frá hætt-
unum á götunum. En það er nú
eitthvað anna,ð, eins og reynsl-
an sýnir.
Menn vaða út í umferðina,
hugsunarlaust og án þess að
líta til hægri nje vinstri, eins
og álfar. Þó eru fastar reglur
til um það hvernig fótgangandi
menn eigi að haga sjer, ef þeir
vilja halda lífi og limum.
Það er sjálfsagt, að hafa
strangt eftirlit með því, að
ökumenn haldi settar reglur og
láta þá sæta ábyrgð ef út af
ber. En það er ekki minni
ástæða til að áminna Ætgang-
andi.
Skíðgarðar
ÞAÐ mætti halda, að við ís-
lendingar lifðum enn á tímum
blóðhefnda, ef dæma má eftir
hve menn byggja rammgerða
skíðgarða um hús sín hjer í
bænum. Sumstaðar er svo dug-
lega girt, að enginn kemst yfir
nema fuglinn fljúgandi.
Þessa dagana má sjá víða
um borgina, að húseigendur
leggja meira upp úr því að
girða lóðir sínar, en að hreinsa
þær og halda við húsum sín-
um. Liggur mikið fje og fyrir-
höfn í þessum framkvæmdum.
Ekki að
ástæðulausu
EN því miður er þetta ekki að
ástæðulausu. Að vísu er það
ekki svo slæmt, að menn óttist
launmorðingja, eða aðfarir ó-
vina sinna, sem sitja um líf
þeirra. j
En ætli menn, að hafa af því
einhvern yndisarð, að eignast
fallegan blómagarð, þá er viss
ara að girða og girða vél. Ekki
eingöngu fyrir mannkindinni,
heldur frekar fyrir sauðkind-
inni og stóði.
Búfjárrækt í
borginni
Á HVERJU einasta vori og
sumri eyðileggur sauðfje verð-
mæti í skrúðgörðum manna
hjer í bænum og hestarnir
hjálpa til.
Það er furðulegt, að mönn-
um skuli vera leyft, að hafa
búfjárrækt inni í miðri höfuð-
borginni og láta skepnur ganga
lausar um bæjarlandið.
Burt með sauðfje úr bænum,
en vilji menn endilega hafa
rollur á framfæri sínu, þá á að
gera þeim að skyldu, að hafa
það í ramgerðum girðingum,
þar sem það kemst ekki út til
að eyðileggja fvrir borgurun-
um, það sem þeir eru að gera
af veikum mætti til að prýða
umhverfið. Sama ætti að gilda
um hesta.
IIIMIMMIIMMIMIIMMMMMMIIMMMMMMIMMMMMMMIIMMM z
MEÐAL ANNARA ORÐA . . . .
Biblían sr besía sölubékin í Þýskalandi
Frá frjettaritara Reuters.
FRANKFURT — Þrátt fyrir
brettán ára stjórn Hitlers og
nasista hans, er bíblían enn
besta sölubókin í Þýskalandi.
Kirkjuleiðtogar hjer í Frank
furt líta svo á, að fleiri Þjóð-
verjar lesi nú biblíuna en
nokkru sinni áður.
Fyiir styrjöldina var áætlað,
að einn af hverjum sex mönn-
um í Þýskalandi ætti eintak af
biblíunni. Talið er, að ófriður-
inn hafi breytt þessu þannig,
að aðeins tíundi hver maður
hafi átt biblíu að honum lokn-
um, að um 4,000,000 bibíla
hafi glatast í stríðinu.
• •
MIKIL KIRKJUSÓKN
MARGIR flóttamenn, sem
flúðu undan rússn. hermönn-
únum, neyddust til að skilja
feftír hinar þungu „fjölskyldu-
biblíur1', sem verið höfðu í
eigu sömu fjölskyldunnar kyn-
slóð fram af kynslóð.
í augum margrá Þjóðverja,
sem fleyttu fram lífinu í rúst-
um heimila sinna, varð trúin
eini vonfyrneistinn í ófriðar-
lokin.
Sjaldan hafa þýsku kirkj-
urnar verið eins þjettskipaðar
fólki og nú á árunum eftir
stríð. Þessu hefur fylgt mikil
eftirspjurn eftir biblíum, eða
mun meiri en í fyrstu var hægt
að ráða við.
• ®
HJÁLPARBEIÐNIR
TIL þess að leysa þessi vand-
ræði, voru sendar hjálparbeiðn
ir til erlendra kirkjusafnaða-
Undirtektirnar urðu hinar á-
kjósanlegustu, og ekki leið á
löngu þar til biblíusendingar
fóru að berast víðsvegar að úr
heiminum.
Ameríska biblíufjelagið í
New York sendi meir en 400,
000 eintök og eina miljón
Nýju testamenta. Söfnuðir í
Bretlandi aðstoðuðu og allt
hvað þeir gátu, auk ýmissa
safnaða í Svíþjóð og öðrUm
löndúm.
Til viðbótar þessu sendu
Bandaríkjamenn og Svíar
Þjóðverjum efni til að binda
inn biblíur, sem þeir prenta
sjálfir, en aðalprentsmðja
þeirra í þeim efnum er í Wiirt-
emburg.
• •
ÓBREYTT VERÐ
ALLS er áætlað, að 70,000- ein-
tök af biblíum og 1,500,000 af
Nýja testamentinu hafi borist
frá útlöndum til Þýskalands
frá því styrjöldinni lauk, en
nú er talið að um 7,000,000
biblía sjeu til í landinu.
Enda þótt allt annað hafi
hækkað í verði, er verð á bibl-
íum í Þýskalandi enn . óbreytt
frá því sem það var fyrir stríð.
Vinsælasta útgáfan er vasaút-
gáfa, sem seld er á 3.20 ríkis-
mörk.
Áður en peningaskiptin fóru
fram í Vestur-Þýskalandi, voru
biblíur stundum seldar á
svörtum markaði á tífalt
hærra verði en annarsstaðar,
Úm tíma voru leynisalar mjog
áfjáðír í að kaupa ákveðna teg-
úhd af amerískum biblíum,
isferxí prentaðar voru á mjög
þunnan pappír. Þeir notuðu
Framhald á bls. 12.