Morgunblaðið - 03.06.1949, Qupperneq 2
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 3. júni 1949. 1
Fismsékucirmeiiii löðrunga sjálíu sig
JÓNAS frá Hriflu sagði ein-
fcverntíma í Ófeigi sínum, að
nlrriffinnar Tímans kepptust um
nft gera blaðið leiðinlegt. Þótt
■ifiestir .muni sammála um það.
aft 'keppni þessi hafi borið góð-
an arangur, koma samt ein-
staka sinnum skemmtilegar
greinar í Tímanum. Best tekst
fcó avartleiðarahöfundi blaðsins
aft -gefa lesendunum uppbót á (
-feeiðmdaskrifin með hugvekju (
sinni 25. maí s.l., sem hann
fjefnir „Loddaraskapur Sjálf-
etæðxsflokksins". Sennilega hef
ur grein þessi verið skrifuð sem
édeila á Sjálfstæðisflokkinn, en
fcún er svo átakanlega nákvæm
lýsmg á hátterni Framsóknar-
flokfcms síðustu árin, að einna
helut lítur út fyrir, að einhver
h 11 gvitssamur andstæðingur
flokksins hafi ritað greinina, en
sett Sjálfstæðisflokkur í staðinn
fyrír Framsóknarflokkur, svo
að hún fengi rúm í Tímanum.
Þar sem þessi Tímapistill er
svo nákvæm sjúkdómslýsing á
Framsóknarflokknum, þykir
rjett að vekja athygli á nokkr-
um atriðum hennar.
fcoddaraskapur
eða frjátslyndi.
Tíminn segir, að Sjálfstæðis-
fiokkurinn hafi klofnað um
lausn. uppbóta til opinberra
starf.jmanna. Síðan er því hald
ið fram, að flokkurinn hafi
klofnað í flestum stórmálum.
Er flokknum fundið þetta mjög
til foráttu og talið bera vott um
stefnúleysi, sem sje svo alvar-
legt, að þjóðin geti ekki treyst
shkum flokki til forustu.
Öll þjóðin veit, að eini ís-
lenski stjórnmálaflokkurinn,
sera er svo gjörsamlega klof-
inn, að annar aðalforingirm á
sæti í ríkisstjórn en hinn, og
það formaður flokksins, er >
ákveðinni stjórnarandstöðu, er
Framsdknarf lokkurinn. — Mun
það sennilega einstætt fyrir-
brigðx x þingræðissögu allra
þjóða, a.ð formaður flokks sje
í yfirlýstri andstöðu við ríkis-
stjói’n, sem flokkurinn á sæti í.
En sumir kjósa að verða fræg-
ir að endemum, ef ekki er hægt
að öðlast frægðina á annan hátt.
Eysteini Jónssyni fannst líka
þörf á því að gefa sjerstaka
skýringu. á klofningnum í Fram
sóknai’flokknum við eldhúsdags
umræðurnar. Taldi hann klofn-
ing ;þenna til hinnar mestu fyr-
irmyndar, því að hann bæri
vott um það skoðanafrelsi og
fi’jáislyndi, sem ríkjandi væri í
flokknum. Skyldi það hafa ver-
ið „röddin úr Búnaðarbankan-
um“, eða einhver annar illur
andi flokksins, sem gerði Ey-
steini þann grikk að fara að
kalla þetta ,.frjálslyndi“ lodd-
araskaþ?
WT.utkestið.
Því lengra sem maður les
þenna einkennilega svartleið-
ara, því ríkari verður sú hugs-
un, að höfundurinn hafi haft
sjerstaka löngun til þess að gera
gys að aumingja Framsóknar-
flokknum. Þó kastar tólfunum,
þegar komið er með þá get-
gátu, að hlutkesti hafi verið
látið ráða afstöðu þingmanna
fíjáifr.tæðisflokksins til launa-
uppbótarinnar. Ja, margur held
Tíminn telur ekki
hægt að treysta
Framsóknarmönnum
Hvítasunnuferð
ur mig sig' Eina dæmið, sem
vitað er um atkvæðagreiðslu
þessarar tegundar, er frá Fram-
sóknarflokknum. Það var þeg-
ar fiokkurinn klofnaði nákvæm
lega til helminga í afstöðunni
til Keflavíkursamningsins. —
Hvort skyldi þar hafa ráðið,
loddaraskapurinrx eða frjáls-
lyndið?
Hverjum er verið
að þóknast?
Tíminn segir „klofning“ Sjálf
stæðisfiokksins í ýmsum mál-
um stafa af því, að flokkurinn
sje að reyna að geðjast sem
flestum. Það væri í rauninni
ekkert undarlegt, þótt mismun-
andi viðhorf kæmu oft fram í
afstöðu Sjálfstæðismanna, þeg-
ar þess er gætt. að þar er um
flokk að ræða, sem einmitt sæk-
ir fylgi sitt til allra stjetta. Hitt
er þeim mun eftirtektarverð-
ara, að tekist skulí hafa að
samræma svo sjónarmið hinna
mörgu stjetta, sem flokkinn
skipa, að flokknum skuli hafa
auðnast að hafa forustu um
lausn margra hinna mikilvæg-
ustu mála. sem þai’fnast hafa
úrlausnar síðustu árin. Sjálf-
stæðisflokkurinn hefur aldrei
hikað við að taka afstöðu í
mikilvægum málum af ótta við
að móðga einhverja, sem hægt
væri ella að hafa gott af.
En hverjum hafa hinir ..frjáls
lyndu“ Framsóknarmenn verið
að þóknast með tvískinnungi
sinum í svo að segja hverju
einasta máli. þar sem ágreining
ur hefir.getað komist að? Hverj
um átti að þóknast, þegar flokk
urinn gerði sig gersamlega ó-
virkan í afstöðunni til Kefla-
víkursamningsins? Annars lýsti
,,Tíminn“ því yfir, að sú fram-
koma fiokksins hafi verið til
fyrirmyndar og sje dæmi um
það, hversu íslendingar eigi að
halda á utanríkismálum sínum.
Hverjum var formaður Fram-
sóknarflokksins og tveir þing-
menn flokksins að þóknast með
andstöðu sinni við hinn hluta
flokksins í afstöðunni til Atlants
hafsbandalagsins?
Vröidin eru aðalatriðið.
Það þarf ekki lar.gt að sækja
svarið við þessum spurning-
um. Það er vitanlegt, að tvö
andstæð öfl berjast um yfirráð-
in í Framsóknarflokkrsum, og
þessi barátta hefir í rauninni
verið einkentiandi fyrir flokk-
inn allt frá því hann komst í
valdastóla i þjóðfjelaginu. Þessi
valdabarátta innan flokksins er
einkennandi fyrir alla afstöðu
hans til þjóðmálanna. Hjer eru
ekki tök á að rekja þá hörm-
ungarsögu. Ef til vill væri
,,svartleiðara“-höfundur Tím-
ans fús að gera það til skemmt-
unar fyrir lesendur blaðsins, og
má hann þá gjarnan nota nafn
Sjálfstæðisflokksins, svo að
ekki beri um of á því, að hjer
sje um að ræða lýsingu á Fram-
sókn gömlu. Það gerir Sjálf-
stæðisflokknum ekkert til, því
að allir munu sjá við hvern er
átt, eins og í „loddara" grein-
inni.
Það er einkennilegt, að það
hefir jafnan reynst pólitískur
dauðadómur fyrir stjórnmála-
mann að verða formaður Fram-
sóknarflokksins. Fyrst hrökkl-
aðist Tryggvi Þórhallsson úr
flokknum, síðan Jónas Jónsson
og nú virðist Hermann Jónas-
son vera að fara sömu -leiðina.
Skyldi það hafa verði frjáls-
lyndið eða loddaraskapurinn í
flokknum, sem batt enda á
valdaferil þessara manna. Ey-
steinn og Tíminn geta keppst
um að leysa þá gátu.
Það er á allra vitorði. að nú
berjast tvö sjónarmið um völd-
in í Framsóknarflokknum.
Annars vegar eru þeir menn í
flokknum, sem reyna að vera
trúir þeim lýðræðiskennihgum,
sem flokkurinn þykist bera fyr-
ir brjósti, og vilja því stuðla að
samvinnu lýðræðisaflanna í
landinu og berjast gegn skemd-
arstefnu kommúnista. Hins veg
ar er formaður flokksins með
nokkurn hóp með sjer, sem tel-
ur nauðsynlegt að haga svo af-
stöðu sinni í hverju máli, að
ekki sje lokað leiðum til komm-
únista. Hans draumur er sá að
verða forsætisráðherra í rauðri
ríkisstjórn, þar sem hann getur
til hlýtar beitt kröftum sínum
að því að brjóta á bak aftur
áhrif sterkftsta málsvara lýð-
ræðisins í landinu, Sjálfstæðis-
flokksins.
Þolinmæðin er ekki þrotlaus.
Vegna stjórnarsamstarfsins
hafa Sjálfstæðismenn reynt að
umbera rógskrif Tímans um
Sjálfstæðisflokkinn og látið ó-
svarað grobbi blaðsins um verð-
leika Framsóknarflokksins.
Skrif Tímans síðustu dagana
virðast hinsvegar benda til þess,
að Framsóknarmönnum sje það
kappsmál að hefja allsherjar
sókn gegn Sjálfstæðisflokknum,
og hefir Tíminn afdráttarlaust
lýst því yfir, að Sjálfstæðis-
| menn sjeu höfuðandstæðingar
Framsóknarmanna. Sje það svo,
, að Framsóknarflokkurinn vilji
j stríð, þá skal hann fá það, og
•mun þá ekki tjóa að kveinka
sjer undan því, þótt rækilega
verði flett ofan af óheilindum
flokksins og tvískinnungi.
Þjóðin ætti að íhuga vel nið-
urlagsorð Tímagreinarinnar:
„En hver getur við nánari at-
hugun treyst þeinx flokki, sem
te-mur sjer þau vinnubrögð að
vera hálfur í flestum stóniiál-
um og lætur yfirboðin og lodd-
araskapinn stjórna vinnubrögð-
um sínumí Hver trúir þeim
flokki til að fást við að le.vsa
vandamálin, senx nú eru fram-
undan?“
Ef menn íhuga þetta til hlýt-
ar, getur svartleiðarahöfundur
Tímans verið viss um það, að
fylking Framsóknarflokksins
vei’ður þunnskipuð eftir næstu
kosningar.
Mifciii farþegailuin-
i ingur með flug-
F.í.
vjelum
FLUGVJELAR Flugfjelags Is-
lands fluttu samtals 3041 far-
þega í maímánuði, þar af 2481
innanlands og 560 á milli lands.
Hafa farþegaflutningar fjelags-
ins aldrei verið svo miklir í
þessum mánuði og nú, en til
samanburðar má geta þess, að
í maí í fyrra voru fluttir alls
2291 farþegar.
í byrjun mánaðarins hóf Flug
fjelag íslands reglubundnar
flugferðir til London með við-
komu í Prestwick. Hefur Gull-
faxi flutt alls 163 farþega til
Prestwick og London í mánuð-
inum, en til Reykjavíkur frá
þessum stöðum 110 farþega. Til
Kaupmannahafnar hafa hins-
vegar ferðast 146 manns með
Gullfaxa, en frá Kaupmanna-
höfn 82. Þá voru farnar tvær
ferðir til Osló í maí, og mun
Gullfaxi halda uppi ferðum
þangað í sumar.
Póstflutningar innanlands
voru miklir í s.l- mánuði. Flutt
voru alls 12.516 kg. af pósti á
milli staða og 8801 kg. af öðr-
um flutningi. Þá voru flutt 447
kg. af pósti á milli landa og
1560 kg. af öðrum flutningi.
Flugdagar innanlands í maí-
mnáuði voru alls 28, en þrír
dagar fjellu úr sökum óhag-
stæðs veðurs.
Finnsku fimieika-
mennirnir þakka
FORMANNI Ármanns, Jens Guð-
björnss., hefir borist eftirfarandi
brjef frá Fimleikasambandi Finn
lands í tilefni af komu finnska
fimleikaflokksins, er hjer dvaldi
í boði fjelagsins frá 18.—24. maí
síðastliðinn:
, Hr. Jens Guðbjörnsson, Rvk.
Fimleikasamband Finnlands
vottar innilegasta þakklæti sitt
fyrir þá miklu vinsemd og gest-
risni, sem okkur var sýnd í heim-
sókn okkar til hins dásamlega ey-
lands yðar. Með þakklátum huga
munum við geyma hinar ágætu
minningar um land yðar og þjóð.
Við erum reiðubúnir til end-
urgjalds og er það okkar heitasta
ósk og sú vinátta, sem skapast
hefir milli fimleikamanna lands
okkar, vari til eilífðar.
Við sendum hjartanlegustu
kveðju til allra vina okkar á ís-
landi.
Með íþróttakveðju,
Suomn Voimistelu Liitto
Váinö Lahtinn, formaður.
Keijo Ryhánen, ritari.“
Kosningaóeirðir
í Indlandi
PATNA í Indlandi 2. júní. —
Fimm manns ljetu lífið og yfir
sjötíu særðust í óeirðum, sem
urðu við aukakosningar í Mo-
hjuddinnagar, skamt frá Patna.
—Reuter.
Ferðafjelagsins
FERÐAFJELAG íslands efnx
ir til skemmtiferðar vestur ái
Snæfellsnes og Snæfellsjökul y|
ir Hvítasunnuhátíðina.
Margoft hefir fjelagið gert útl
leiðangra vestur yfir Hvíta-»
sunnuna og hafa þær ferðir veri
ið vinsælar, en koma að best-
um notum þegar bjartviðri, eu
og gott útsýni, því feikna margt
er að sjá á þessari leið. Það eg
dásamlegt að njóta útsýnis 1
björtu veðri af Jökul-þúfunum*
Það sjest vestur um Vestfirði,
Við manni blasir Látrabjarg og
Breiðafjörður allur að norðan-
verðu allt inn í Gilsfjarðarbotn
og jafnvel sjest norður á Húna-
flóa. Vestureyjar á Breiðafirðj
sjást vel og komi maður augú
á kirkjuna í Flatey, er hægt að
finna hinar eyjarnar. Þá sjesti
vel allur Snæfellsnes fjallgarð-
urinn, sem er afar hrikaleguq
og ber mest á Helgrindum. —*
Jöklarnir inn í landi, Eiríksjök-
ull, Ok og Langjökull sjást vel'
og suður yfir Faxaflóa og alí
til Vestmannaeyja. \
Þá er Snæfellsnesið tilkomu-
mikið og margbreytt og mái
nefna Staðarsveitina, Búðir og
Búðahraun, Breiðuvík, Arnar-
stapa, Hellna, Malari’if, Lón-
dranga, Djúpalón og Sönghelli,
Sæluhús fjelagsins er í 800 m,
hæð við jökulröndina. Úr byggð
er um 2% stunda gangur upp I
Sæluhús. Jökullinn knæfir yf-
ir nesið, tignarlcgur, en nokkuð
kaldranalegur (1446 m.)
Nú má'ganga á skíðum úd
byggð alla leið upp á jökul-
þúfur og er þá gangan tölu-
vert ljettari. '•
Ráðgert er að leggja af staS
kl. 2 á laugardaginn og koma!
heim aftur á mánudagskvöld,
Fólk þarf að hafa með sjeci
tjöld, viðleguútbúnað og mat,
Nánari upplýsingar á skrifstof-
unni í Túngötu 5. Sími 3647.
Sumargjöf þakkar
veittan stuSning
Á AÐALFUNDI Barnavinafje-
lagsins Sumargjöf, er haldinq
var þann 27. maí, gerði for-
maður fjelagsins grein fyrir
fjársöfnun fjelagsins, á sumar<
daginn fyrsta-
Heildarniðurstaða fjársöfn'*
unarinnar er kr. 145-854. — Ei*
þetta nálega 14 þús. kr. hærri
fjárupphæð, en inn kom á fjár
söfnunardegi Sumargjafar 1
fyrra, og eins og áður hefii’
verið getið í frjettum, hefir
aldrei fyrr safnast eins mikið,
Á aðalfundinum var sam-
þykkt svohljóðandi þakkar-
ávarp til allra þeirra er á einrt
eða annan hátt studdu fjársöfn
unina:
Aðalfundur Sumargjafan
samþykkti þakkir til allres
þeirra, er stuðlað höfðu að þesg
um glæsilega árangri: Þakkirj
til skemmtenda og skemmti*
húsaeigenda, til barnanna, sem
seldu og borgaranna, sem
keyptu. — En síðast en ekkj
síst nemendum Uppeldisskókt
Sumargjafar og Kennaraskól-
ans, sem unnu ómetanlegL
starf við undirbúning merkja’
og afgreiðslustörf við þessa
fjársöfnun, _j