Morgunblaðið - 24.06.1949, Blaðsíða 14

MORGUPiBLAÐlÐ
Föstudagur 24. júní 1949.
'M

[?2E!!]*aidsiagan 22

Eftir Ayn Rand
.IWIMIIWMMMMMWMMMMfHMMBMmiMMIMWMMMHiWÍMMmMMMMinmUHimiHmHmHMmmiMIHlMmHlli'MM'l'IMmM
iiiiiimiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
„Ó, Alexander Dimitrievitch,
þetta er ekkert starf fyrir heldri
man ! eins og yður. En ef .við
tökum okkur saman .... og
þjer-1 leggið fram svolítið fje. þá
s);al jeg sjá um hitt“.
Þeir skiptu með sjer verkum.
Alexander Dimitrievitch átti að
tftia til sápu, og órakaði bókhald
arinn átti að selja hana. Hann
hafðí til sinna umráða ágætt
horn'.áAiexandrovsky-torginu.
„Hvað? Það er ekki nokkur
vandi að búa til sápu. Jeg skal
útvega yður ágæta sápu-upp-
skrift. Sápa er einmitt rjetta
verslunarvaran núna. Fólk hef-
ur vantað sápu svo lengi, það
verður rifist um hana. Jeg veit,
hvar hægt er að kaupa þrátt
spik. Það er ekki hægt að borða
)»að, en það er alveg fyrirtak í
sápu“.
Alexander Dimitriecitch eyddi
síðustu peningunum í þrátt
spik. Hann bræddi það í eldhús
mu í stórum járnpotti. Hann
stóð lotinn með uppbrettar erm
ar og hrærði í pottinum með
trjesleif. Dyrnar inn í íbúðina
urðu að standa opnar, því elda-
vjelin hitaði upp hin herbergin.
Römm, viðbjóðsleg lykt breidd-
ist út um alla íbúðina. Galína
Petrovna skar niður þráa spik-
ið á eldhúsborðinu. Litli fing-
ur hennar stóð út í loftið að sið
tiginna kvenna.
Lydía ljek á píanóið. Það var
tvennt, sem Lydía var hreykin
af, Hún var hreykin af hári
sínu, sem hún burstaði í hálfan
klukkutíma á hverjum morgni.
Og hún var hreykin af píanó-
leik sínum. Hún æfði sig þrjá
kiukkutíma á dag. Galía Petr-
ovna bað hana að leika lag eft-
ir Chopin. Galína Petrovna
heyrði lagið óma gegnum sápu-
fýluna. Hún gat ekki skilið,
hvers vegna hún tárfelldi nið-
ur í þráa spikið á borðinu. Auð-
vitað þoldu augun, ekki þennan
scerka reyk.
Kira sat við borðstofuborðið
og var að lesa. Hana kitlaði í
háisinn af reyknum úr eldhús-,
inu, en henni var alveg saraa.
Hún varð að lesa og muna hvert
orð, sem stóð í bókinni, því ein-
hverntímann ætlaði hún að
hyggja brú. Við og við hætti
hún að lesa og leit á hægra hand
arbak sitt. Hún strauk handar-
hakinu hægt eftir kinninni.
Henni fannst hún gefa sig á
vald einhvers, sem hún áður
hafði fyrirlitið. Hún roðnaði við
íilhugsunina. En enginn sá það
íyrir gufunni af sápusuðunni.
Þegar spikið var orðið að
sápu, skáru þau það niður í
ferhyrninga. Fyrhirningamir
voru mjúkir, og grágulir á lit-
inn. Alexander Dimitrievitch
fann messing-hnapp af göml-
um jakka. Á hnappnum var
mynd af akkeri. Hann þrýsti
hnappnum niður í hvern fer-
hirning, svo að myndin kom
út á þá.
„Þetta er aldeilis fyrirtaks
vörumerki“, sagði órakaði bók-
haldarinm „Við skulum kalla
sápuna „Sjóliðs-sápa Argun-
ovs“. Það ér ágætt byltingar-
nafn“.
Eitt pund af sápunni kostaði
Alexander Dimitrievitch meira
en sápustykkið kostaði á torg-
inu.
„Það gerir ekkert ssgT.
fjelagi hans. „Það er bara
betra. Fólk sjer, að það er betri
sápa, þegar verðið er hærra“.
Hann bar bakka framan á
sjer með leðuról um hálsinn.
Sápunni var raðað á bakkann
og hann lagði blístranai af stað
út á sitt ágæta horn á Alex-
androvsky-torginu.
í forsal háskólans sá Kira
fjelaga Sonju halda ræðu yfir
hóp ungra námsmanna. Fjelagi
Sonja var alltaf umkringd ung-
um námsmönnum. Hún sveifl-
aði handleggjunum til áherslu
orða sinna. um leið og hún tal-
aði. Þeir minntu helst á vængi
á velaldri hænu.
og fjelagi Syerov er
forvígismaðurinn meðal öreiga-
stúdentanna. Fortíð fjelaga
Syerov er alveg einstök. Fjelagi
Syerov, hetjan frá Melitopol“. 1
Ungur náungi með hermanna!
húfu á kollinum nam staðar á
leið sinni gegnum forsalinn.
Hann kallaði til fjelaga Sonju:
„Hetjan frá Melitopol? Ekki
nema það þó! Hefur þú aldrei
heyrt getið um Andrei Tagon-
ov?“
Hann spýtti með ótrúlegri
leikni sólsikkufræi í eitt hnappa
gatið á leðurjakka fjelaga
Sonju. Fjelagi Sonja svaraði
ekki. En Kira sá svipinn, sem
kom á andlit hennar og hann
var allt annað en blíðlegur.
Einu sinni, þegar Kiru tókst
að hitta fjelaga Sonju eina,
spurði hún.
„Hvernig er fjelagi Taganov
einginlega?“
Fielagi Sonja klóraði sjer í
hnakkanum og varð hugsandi á
svip.
„Já .... það má víst álíta
hann sannan byltingasinna. Að
minnsta kosti álíta sumir hann
það. En að mínu áliti, er enginn
maður sannur öreigi, ef hann
er ekki vingjarnlegur við fje-
laga sína .... og ef hugsanir
þínar beinast eitthvað í áttina
að svefnherberginu, fjelagi
Argunova, þá skal jeg segja
þjer, að það er algerlega til-
gangslaust. Hann er eins og
hver annar helgur dómur og
iháttar aðeins hjá rauða fánan-
um. Og þetta segir þjer, sú, sem
veit“.
Hún skellihló, þegar hún sá
svipinn á Kiru og labbaði af
stað.
„Þjer getur ekki orðið nema
gott af dálitlum skammt af
opinskárri framkomu sannra
öreiga“, kallaði hún aftur.fyrir
sig.
Andrei Taganov kom inn í
salinn, þar sem haldnir voru
fyrirlestrar fyrir byrjendur.
Hann gekk til Kiru og hvíslaði:
„Jeg fjekk aðgöngumiða í
Mikhailovsky-leikhúsið annað
kvöld. Það er verið að sýna
Rigoletto".
,Ó, Andrei“.
„Má jeg koma að sækja þig?“
„Já, húsið er númer fjórtán,
fjórða hæð, bakdyramegin“.
„Jeg kem klukkan hálf átta“.
„Þakka þjer fyrir.“
„Það er ekkert að þakka“.
„Sestu hjerna. Jeg get flutt
mig til hliðar“.
,.Jeg má ekki vera að því“.
Hann gekk hljóðlega til dyr-
Shná; ‘eh' áðuh'eh ‘ hahn-íofeaðí;
þeim á eftir sjer, snjeri hann
sjer við og sá að hún horfði
brosandi á eftir honum.
„Mamma, jeg verð að fá kjól.
Jeg fer í söngleikahúsið á morg
un“.
„í söngleikahúsið“.
Galína Petrovna rnissti lauk-
inn, sem hún var að afhýða,
og Lýdía sleppti dúknum, sem
hún var að sauma.
„Hver er hann“, spurði Lýdía.
„Hann er stúdent í háskól-
anum“.
„Er hann laglegur?“
„Á vissan hátt“.
„Hvað heitir hann?“ spurði
Galína Petrovna.
„Andrei Taganov“.
„Taganov? . . Jeg þekki það
ekki . . Er hann af góðum ætt-
um?“
Kira brosti og yppti öxlum.
Þær fundu kjól á kistubotn-
inum. Hann var úr mjúku, gráu
silki. Galína Petrovna hafði átt
hann. Kira mátaði hann þrisvar
sinnum, og Galína Petrovr.a og
Lýdía tóku sjer nál í hönd og
sátu önnum kafnar í átján
stundir. Loksins va'rð úr því
sæmilegur kjóll handa Kiru.
Hann vár mjög einfaldur með
stuttum ermum og flibbakraga-
„Þið skuluð tala varlega, þeg
ar hann kemur“, sagði Kira,
rjett áður en þau. settust við
kvöldverðarborðið. „Hanr. er
kommúnisti“.
„Komm. ...“, Galína Petro-
vna missti saltkerið ofan í hirsi-
grautinn.
„Kira, þú ætlar þó ekki ....
þú umgengst þó ekki komm-
únista?“ Lydía náði varla and-
anum. „Þú, sem alltaf hefur
sagt, að þú hatir kommúnista“.
„Já. en það vill nú svo ein-
kennilega til, að mjer fellur vel
við þennan“,
„Kira, þetta er alveg hræði-
legt. Koma með kommúnista
hingað inn á þitt eigið heimili,
ekki nema það þó. Ekki segi
jeg eitt orð við hann“.
Galína Petrovna ávítaði hana
ekki, en stundi þungan.
| „Þú hefur einkennilega til-
hneigingu, til að gera erfiða
tíma ennþá erfiðari, Kira“.
Þau borðuðu hirsigrautinn.
Það var myglubragð að hon-
um, en enginn þorði að segja
það, til þess að eyðileggja ekki
matarlyst hinna. Þau urðu að
borða hann, því annað var ekki
til, svo þau renndu honum
þegjandi niður.
Þegar hringt var dvrabjöll-
unni, flýtti Lydía sjer fram.
Forvitnin varð gremjunni yfir-
sterkari.
.Er Kira heima?“ spurði
Andrei og tók ofan húfuna.
„Jú, gerið þjer svo vel og
komið inn fyrir“, sagði Lydía,
kuldalega.
Kira kynnti hann fjölskyld-
unni. „Gott kvöld“, sagði Alex-
ander Dimitrievitch. Annað
sagði hann ekki, en hann fylgd-
ist með hverri hreyfingu And-
rie. Lydía leit niður og sneri
sjer, undan. En Galína Petr-
ovna brosti blíðlega.
„Mjer þykir vænt um, að
dottir mín ætlar að hlusta á ör-
eigasöngleik í einu af rauðu
leikhúsunum okkar“.
Kira leit í augu Andreis í
Íjósinu frá tírunni. Hún var
Eyjan Atlantis
Eftir WASHINGTON IRWIN t
15.
upplýsingar um það. Hann fór að biðja þá um að flytja
sig aftur til Sjöborgaeyjar, sem hann kvað ekki vera langt
undan. Sagði þeim allt, sem fyrir hann hafði borið. Að ef
hann kæmist í land, yrði hann settur inn í landstjóra-
embættið og þá skyldi hann veita þeim ríkuleg laun fyrir
björgunina.
Þeir tóku þessum orðum hans sem einhverskonar óráðs-
hjali og til þess að koman honum aftur til skynseminnar
þá notuðu þeir slíkar læknisaðgerðir, að honum þótti ráð-
legast að hætta að minnast á Sjöborgaey.
Að lokum komust þeir til Tago fljóts og köstuðu akkerum
í höfninni við Lissabon. Don Fernardo stökk glaður og reifur
upp á hafnarbakkann og hraðaði sjer til föðurleyfðar sinnar.
Dyravörðurinn var honum ókunnur og hann þóttist hvorki
þekkja Don Fernardo nje ætt hans. Engir af þessari ætt
höfðu búið í húsinu svo langt sem hann mundi.
Hann fór að bústað Don Ramiros gamla. Nálgaðist sval-
irnar þar sem hann hafði hvatt Serafínu. Nei, nú blekktu
augun hann ekki lengur. Þarna stóð Serafína sjálf uppi á
svölunum. Hann beindi örmum til hennar og gaf frá sjer
gleðihróp. Hún leit við, en í stað þess að brosa og gleðjast
yfir endurfundinum, þá leit hún niðrandi til hans, hljóp inn
og skellti hurðinni á eftir sjer.
Don Fernardo fór að hugsa. Gat það verið, að hún hefði
heyrt einhvern ávæning af ástarævintýrum hans með dóttur
landshöfðingjans? En það gat nú ekki talist meira en smá-
vegis ljettúð og hann var viss um, að hann gæti útskýrí allt
fyrir henni í stuttu samtali og beðið hana fyrirgefningar,
Hann hringdi að dyrum, dyravörður opnaði og Don Fern-
ardo þaut upp stigann. Fór inn í herbergið, sem hann þekkti
svo vel og kastaði sjer fyrir fætur Serafínu. Hún hörfaði
óttaslegin undan og fann sjer skjól í faðmi ungs manns,
sem þarna var staddur.
Þessi ungi maður hrópaði ævareiður til Don Fernardos:
„Hvað meinið þjer herra minri, með slíkum árásum á unga
siðprúða stúlku?“
„Hvaða rjett hafið þjer til að spyrja slíkra spurninga?“
spurði Don Fernardo og var líka hinn reiðasti.
WjtxT 'mxfijqumAcJföimjLL,
Verkaskipli.
★
Hlutu að vera tveim inenn.
Iri kom til Englands og var þar á
gangi um kirkjugarð. Á einum leg-
steininum sá hann skrifað:
— Hjer hvílir lögfræðingur og
heiðarlegur maður.
— Það get jeg ekki skilið. heyrðist
hann muldra, hvemig þeir hafa far-
ið að koma tveimur mönnurn niður
í þessa litlu gröf.
★
Þorpið var lítið.
— Er það satt sem jeg var að
heyra, að þú værir trúlofaður Siggu
stóru?
— Já, það er satt.
— Veistu ekki, að hún hefir verið
daðrandi við og kissandi alla karl-
menn hjer í bænum.
—- Jú, jeg hefi heyrt um það, en
þorpið er nú ekki svo stórt.
★
í lieitu veðri í SkotiandL
— Pabbi, gefðu mjer aur?
— Hvað ætlarðu að gera við hann
drengur minn?
— Jeg ætla að kaupa mjer rjómais
fyrir hann. það er svo heitt úli.
— Ó, það er allt í lagi, drengur
minn, komdu hjema jeg skal segja
þjer draugasögú, sem er svó mögnúð
að það rennur kallt vatn niður eftir
bakinu á þjer, þegar þú heyrir hanai
Það gerir sama gagn og ísinn.
★
Onnur Skotasaga
Ike og Mike voru fengnir til þess
að vinna verk. Þegar því var lokið
borgaði sá, er verkið Ijet vinna Ike
þrjú pund og sagði honum að borga
Mike. Ike ljet Mike hafa eitt pund,
en hjelt tveimur sjálfur.
— Heyrðu Ike, þetta er ekki heið-
arlegt, sagði Mike, þú lætur mig
hafa eitt pund en færð tvö sjálfur.
— Hversvegna er það ekki heiðar-
legt. Sjáðu til. Hugsum okkur að þú
hafir fengið öll pundin þrjú.
— Já.
— Og þú ættir að láta mig fá af
þeim.
— Já.
— Og þú ert góðhjartaður maður,
eða er það ekki?
— Jú.
— Og þú ert heiðursmaður i alla
staði?
— Já.
— Hefðir þú ekki látið mig hafa
tvö pundin, en tekið eitt sjálfur?
— Jú, það hefði jeg gert.
— Jæja, jeg vissi þetta. Yfir hverju
ertu þá að kvarta.
I Kaupi gul!
hæsta verði.
I Sigarþór, Hafnarstræíi 4.
'jimiiiiiiiiiiiiiiiumiiinneiuanniim:
I