Morgunblaðið - 08.01.1950, Qupperneq 1
16 síður og Lesbók
37. árgangur.
6. tbl. — Sunnudagur 8. janúar 1949.
Prentsmiðja Morgunblaðsms
Stórbruni í Vest-
mannaeyjum
UM kl. 2,30 í nótt kveiknaði í Hraðfrystistöð Vest-
mannaeyja, eða nánar tiltekið svokölluðum „Kumb-
alda“, sem er við aðalbygginguna og notaður til
geymslu á veiðarfærum, áhöldum ýmiskonar, salt-
fiski o. fl. Ofsaveður var á og um þrjúleytið var
geymsluhúsið fallið, en unnið að því af kappi að
reyna að verja aðalbygginguna. Hún er steinsteypt
en með trjeþaki og í það óltuðust menn mest að
eldurinn kæmist, enda mjög erfitt um slökkvistörf
sökum veðurhæðarinnar.
Óttast er, að mikið tjón hafi orðið þarna á veið-
arfærunr, er bátar, sem verið hafa að búa sig á
vertíð, áttu í húsinu. Frjettaritari blaðsins skýrði
svo frá í nótt, að eldurinn í því hefði verið einhver
sá mesti, sem sjest hefði í Eyjum um lengri tíma.
Hraðfrystistöð Vestmannaeyja er í eigu Einars
Sigurðssonar.
Samanburður á kaup-
mætti launanna í Banda-
ríkjunum og Bretlandi
Bandaríkjamadurinn jþrjá daga að vinna sjer
fyrir einum föfum — Bretinn þrjár vikur
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
COLOMBO, 7. janúar. — í dag var skýrt frá því, h.ver verða
mundu aðalmál bresku samveldislandaráðstefnunnar, sem hefst
hjer í Colombo, Ceylon. á mánudag. Það var forsætisráðherrann
í Ceylon, sem í dag skýrði frjettamönnum frá ráðstefnunni.
_____________
Aðalmál hennar verða:
1. Þau viðhorf, sem komm-
únisminn hefur skapað í Suð-
austur Asíu o'g aístaða sam-
véldisins til atburða þar.
2. Væntaniegir iriðarsamn-
ingar yið Japan.
Innbyrðis ágreiningur.
jForsætisráðherrann skýrði
svo frá, að ágreiningsmál sam-
vgldislandanna innbyrðis ýrðu
ekki rædd á Colomboráðstefn-
upni. Þannig yrði ekki tekin til
meðferðar deila Fakistan og
Indlands við Kasmir.
Komnir og á leiðinni.
Sendinefndir samveidisiand-
ahna eru nú ýmist komnar eða
á leiðinni til Ceylor.. Bevin ut-
anríkisráðherra og aðstoðar-
menn hans eru væntanlegir á
morgun (sunnudag).
i:.
Hafnarverkfall
í Sydney
MELBORNE, 7. jan. — Við-
ræður fara nú fram milli skipa-
eigenda og hafnarverkamanna
hjer í Melbourne, með það fyr-
ir augum að koma í veg fyrir,
að verkfallið, sem stöðvað hef-
ur alla vinnu við höfnina í
Sydney, breiðist til Melbourne.
Verkfallið í Sydney hófst s.
1. þriðjudag.
Vinna hefur einnig stöðvast
að nokkru. leyti í fleiri áströlsk
um hafnarborgum. — Reuter.
Fje Isgf II! hðfuðs
ofbeldismönnum
Jélin í Rússlandi
MOSKVA, 7. jan. — Jólin
VQru haldin hátíðleg í rúss-
n^skum kirkjum í dag. Kirkj-
ur í Moskva hafa verið yfir-
fullar frá því á miðnætti í gær
kvöldi. — Reuter.
LONDON, 7. jan. — Stjórnar-
völdin í Eritreu hafa skorað á
borgarana þar að aðstoða þau
í baráttunni gegn ofbeldis-
mönnum, sem mjög hafa haft
sig í frammi upp á síðkastið.
Verðlaunum hefur verið
heitið fyrir handtöku 51 af með
limum ofbeldisflokkanna.
— Reuter.
Vjelbáturinn „HeigiM fórst
við Vestmannaeyjar í gær
Nafnafals komma vekur
andstygð í Danmörku
Einkaskeyti til Mbl.
KAUPMANNAÖFN, 7. jan.
Nafnafals danskra komm-
únista undir hið svonefnda
friðarávarp þeirra í „Land
og Folk“ hefur vakið and-
stygð manna í Danmörku.
Margir hafa mótmælt
harðlega, að nöfn þeirra
skuli hafa verið fölsuð und-
ir slíkt plagg. Dr. frú Palm-
gren Munch-Oetersen hefur
til dæmis sagt: — „Jeg skrif
aði ekki undir plaggið og
finnst, að 'lla hafi verið :'ar-
ið með mig“. Önnur kona,
sem sá nafn sitt undir plagg
inu sagðist hafa orðið for-
viða að sjá það þar.
i Jeg hefi aldrei vitað til að
siíkt nafnafals hafi áður
verið birt í dönsku blaði.
Blöðin hafa átt tal við
kommúnista, sem átti að
hafa skrifað undir plaggið,
en sem neitar að hafa skrifað
undir. Hann segir að þessi
frámkoma ritstjórá Land og
Folk sje fávitaháttur.
Hinsvegar segir „Land og
Folk“ í dag, að það sje af
fjandskap við „friðarnefnd-
ina“ dönsku, að komið hef-
ur verið upp um nafnaföls-
unina!!! — Páll.
2,500 sagt upp \ einu
LONDON, 7. jan. — Breskt
olíufjelag í Burma hefur nú
sagt upp 2,500 starfsmönnum
við tvær olíuvinnslustöðvar
þar í landi. Um 750 starfs-
menn eru þá eftir við stöðv-
arnar.
Talsmenn fyrirtækisins skýra
svo frá, að lítil von sje til þess,
að hægt sje að starfrækja olíu-
vinslustöðvarnar á • eðlilegan
hátt, meðan núverandi upp-
lausnarástand ríkir í Burma.
Meðal annars hefur reynst ó-
kleift að gera við mikilvæga
olíúleiðslu, sem fyrirtækið á.
— Reuter.
Schuman ier lil
Þýskalands
PARÍS, 7. jan. — Einn af tals-
mönnum franska utanríkisráðu
neytisins skýrði frá því hjer í
kvöld, að Robert Schuman ut-
anríkisráðherra mundi fara í
nokkurra daga heimsókn til
Þýskalands í þessum mánuði.
Utanríkisiáðherrann hefir í
hyggju að „kynnast af eigin
raun ástandinu á franska her-
námssvæðinuA — Reuter.
Rak upp á Faxasker - Tveir
menn komust á skeiið
Fárviðri í Yestmannaeyjum í gær-
kvöldi og björgunartilraunir um
daginn reyndust árangurslausar
VJELBÁTURINN „HELGI“ fórst í gær við Faxascer í Vest-
mannaeyjum. Bátinn rak upp í skerið, brotnaði þar og sökk
á nær svipstundu. Á honum v9r sjö manna áhöfi og vitað
er með nokkui-ri vissu, að tveir af hermi komusl íeð einj-
hverju móti upp á skerið. En þegar þetta er ritað, var enn
ekkert vitað um afdrif þessara manna og fjelaga þei ra, endá
þótt tveir Vestmannaeyjabátar hjeldu sig eftir tr etti við
slysstaðinn og beindu að honum kastljósum sínur . Revnt
var að .ná mönnunum tveimur af skerinu, þegar or frjettist
um slysið, en allar aðstæður voru geisierfiðar og rar nar nær
vonlausar, enda mikill sjór, veðurhæð um tólf vindstig og
Faxasker sjálft lágt og stórgrýtt og baðað í brimlöðri.
En á tólfta tímanum í gærkvöldi var skollin á rlydduhríð
og veðurofsinn síst minni en um daginn. Þá spéði Veður-
stofan áframhaldandi fárviðri Sunnanlands, en uð-aust-
lægri átt í dag, með heldur hægara veðri.
Það var fólk á Oddsstöðum í®
Vestmannaeyjum og nálægum, ig við
bæjum, austarlega í kaupstaðn
um, sem sá er „Helgi“ rak upp
í Faxaskeu. Báturinn var þá
að koma frá Reykjavík, hafðij
lagt af Stað þaðan klukkan hálf
sjö í fyrrakvöld og hreppt hvass ■
viðri á leiðinni. Hann mun hafa
átt eftif um tiu mínútna sigl-^
ingu inn á Vestmannaeyjahöfn,!
þegar sjónarvottar sáu til hans;
austur í flóa, þar sem líklegt
var að hann mundi fara að'
beygja og taka stefnu inn á
höfnina.
Vjelin stöðvast.
Skyndilega stöðvast báturinn,
en byrjar svo að hrekja og hrek
ur hratt í áttina að Faxaskeri.
Skiftir nú engum togum, að
hann stéfnir á skerið, en sjónar-
vottar fullyrða, að svo hafi ver-
ið að sjá, sem vjel hans hafi
tvívegis komist í g'ang, en þó
aðeins örskamma stund í hvort
skipti. í síðara skiptið tekst
bátsverjum á ,,Helga“ að koma
vjelinni af stað þegar hann er
að heita má alveg kominn að
Faxaskeri, en hún stöðvast
aftur og rjett í því tekur sjór
bátinn og fleygir honum að
skerinu. — Þá virðist „Helgi“
brotna í tvennt, en sekkur síð-
an svo til samstundis.
Tilkynnt um slysið.
Þegar er þess varð vart, að
eitthvað mundi vera að hjá
,,Helga“, gerði fólk á Oddstöð-
um Ársæli Sveinssyni, for-
manni Björgunarfjelags Vest-
mannaeyja aðvart. Var bvugð-
skjótt, en urs iíkt leyfi
vildi svo til. að vje háturinn
„Sjöfn“, som er um 50 onn, var
að leggja af stað m»sV)óðs út í
„Herðubreið“. Hafði fhöfnin á
„Sjöfn“ enga huginmd um
slysið og einskis varff hún vöi?
við Faxasker, enda ótti þess
ekki von. Hinsvegai heyrðist
það í þessu í talstöð b tsins, að
,,Herðubreið“ tilkj rti, að
„Helgi“ mundi stra* • iður við
skerið. Fóru Sjafnar renn þá
þegar aftur að skerir... og töldu
sig sjá þar einn mann 4 lífi, en.
það var staðfest frá .Herðu-
breið“.
„Sjöfn“ sneri nr. þegar í
land eftir línubyssu c ; öðrum
bjÖrgunartækjum. I:9lt hún
síðan enn út að Far.rskeri, en
vjelbáturinn „Gotta“ kom
nokkru síðar.
Tveir sjást á skerim .
Nú sáust tveir menn í sker-
inu. Var reynt að s'-ióta til
þeirra línu, en veðurofsinn svo
mikill, að björgunarmennirnir
fengu línuna aftur í fangH 4
sjer. Þó virtist þeim ein tang
ná út í skerið, en ekki ur^u
þeir þess varir, að mcnníi-nír
þar treystu sjer til að ná í
hana. Eftir þa'ð var þó enn
reynt og' ljóskastarar nota'ir
er dimma tók, en særokið var
svo mikið, að litið sást.
„Sjöfn'* kom að br1' ' i
nokkru fyrir klukkan sjc
kvöldi og þá var ekk' rr I
vitað, en mennirnir tv t cæ r
ennþá í Faxaskeri. F n r
Frh. é t> > 12
i