Morgunblaðið - 26.08.1950, Blaðsíða 5

Laugardagur 26; ágúst 1950
MORG G \ BL.4ÐIÐ
Elén Ih
Minnmprorð
ÞAÐ var eitt sinn fátæk móðir,
sem missti einkabarnið sitt. Þetta
er gömul saga, sem er þó ávallt
að endurtakast. Þessi kona unni
barni sínú hugástum eins o'g all-
ar sannar mæður gera. En hún
gat ekki trúað, að barnið hennar
væri dáið. Hun gekk meðal ná-
grannanna og bað þá um lyf til
að lækna barnið sitt. En nágranr
arnir hristu höfuðin og sögðu
sín á milli: „Hún er ekki með
öllum mjalla. Barnið er daið." Að
Jokum hitti konan fýrir sjer
mann, sem sá áumur á henni og
mælti: „Jeg get ekki gefið þjer
lyf, en jeg veit um lækni, sem
getur það. Far þú til meistarans,
ihann hjálpar þjer.“ Og hin sorg-
Knædda móðir fór á fund meistar-
ans og mælti: „Herra! Barniðj
mitt er sjúkt. Gefðu mjer lyf,
sem getur læknað það." Meistar-
inn leit á konuna fullur samúð-
art Hann sá, að hjer dygðu eng-
ar fortölur nje rökræður. Og
hann mælti í mildum róm: „Jeg
þarf handfylli af mustarðskorn-
um.“ Konan gladdist í hjarta
sínu og kvaðst skyldí útvega
kornin. En meistarinn bætti við:
s,Þessi mustarðskorn verða að
yera úr húsi þar sem enginn hef-
ur misst ástvini eða ættingja.“
Og konan gekk hús úr húsi. Allir
vildu gefa henni mustarðskorn.
En þegar hún spurði: „Hefur
nokkur í húsi þessu misst barn,
ástvini eða ættingja?" þá svaraði
fólkið: „Vjer höfum orðið mörg-
um bak að sjá, en vjer viljum
ekki ryfja upp harma vora.“ Hin
fiorgmædda móðir settist við veg-
inn til borgarinnar, yfirbuguð
þreytu og harmi. Augu hennar
flutu í tárum. í mannlegu tári
foirtist fegursta tjáning mannlegr-
ar elsku. Nóttin breiddi vængi
eína yfir landið. Móðirin við veg-
inn sá að Ijós tendruðust i borg-
inni og slokknuðu aftur. Og hún
tók að íhuga þetta fyrirbrigðí
mannlegrar tilveru, líf og dauða.
Menn fæðast og deyjá, eins og
Ijós, sem tendrast og deyr. Þetta
er lögmál lífsins, sem enginn fær
umflúið. En það óumflýjanlega,
kemur það ekki frá guði? Það,
sem er Hans vilji, hlýtur að véra
gott og hafa æðri tilgang. Og fá-
tæka móðirin fann guð í sorginni.
Þetta er að vísu dæmisaga, en
foún felur í sjer djúpan boðskap.
Það skiptir engu máli, hversu ofí
maður stendur andspænis hinum
mikla leyndardómi, dauðanum.
Honum fylgir ávallt tár og tregi.
Það er raunar ekki vegna þess,
að dauðinn, sem er lausn úr fall-
völtum og hörðum heimi, sje sorg
Jegur í sjálfu sjer, heldur hitt, að
mannlegt hjarta er þannig úr
garði gert, að það finnur til, þeg-
ar það missir þann, er það unnir.
í sorginni birtist helgasta fegurð
mannlegs hjarta. Dauðinn getur
verið endurfæðing mannlegrar
sálar í þessu lífi. Andspænis dauð
anum getur engin sál verið ill.
En er vjer stöndum andspænis
þessum mikla leyndardóm, þá
virðist þögnin vera innf jálgari en
nokkur orð maiinlegrar tungu.
En einmitt á stundu sorgarinnar,
þegar mannleg sál finnur skyld-
leika við aðrar sálir og skynjav
andvara eilífðarinnar, þá ber að
þakka þeim, sem horfinn er inn
í hina miklu þögn, fyrir hin and-
legu verðmæti, sem hann hefur
eftir sig látið. Allt annað er hismi
og hjóm. Hih andíegu verðmæti
mannlegrar sálar er hið eina, sem
rjettlætt getui' eilífðarvonir
mannsins.
Elín Ebba Itunólfsdóttir var
ekk gömul, er nún hafði lokið
hlutverki sínu i þessum heimi
f allvaltleikans. Hún f Seddist í
Norðtungu i Borgarfirði 27. júní
1929. Foreldfav hennar voru þau
hjónin Guðnan Sigurðárdóttir frá
Norðfirði og Runólfur Runólfsson
bóndi að Norðtungu. Hún var bví
ekki nema 21 árs, er hún Ijest.
Hún átti því - i reynsluríka ;cvi
að beki. En p.tt h’-.n -væri mv
->ð . ’.ri, v.. hú gæ'';I undciilega
ini'klum ’ andlögúi. þroská. Þessi
únista á Þróttarfundi
þroski hennar var því ekki áunn-
inn. Hann var ekki sprottiim af
skólagöngu og bóklestri. Hann
kom innan. frá. Hann -var tján-
ing þroskaðs anda í veikbyggð-
um líkama. Ebba var góðum gáf-
um gædd, en það, sem einkenndi
hana mest, var hreinleikinn og
hógværð andans. Hún forðaðist
allt, sem Ijótt var, því að það olli
henni sársauka. Allt, sem fagurt
var, gladdi hjarta hennar, hóf
hana upp í æðra veldi. Og þá
ljómaði hún. Bros hennar var
bjart. Bros hennar speglaði sak-
leysi barnsins og fegurð himins-
ins. — Ebba ólst upp i faðmi ís-
lenskrar náttúru. Þar átti hún
fyrstu sporin. Þar lærði hún að
skilja og meta fegurðina í hinni
þöglu náttúru. Hún gat unað sjer
löngum stundum við að hlusta á
hina ómlausu tjáningu dýranna
hvert gagnvart öðru. Og hún
skildi, að þau töluðu sínu máli,
þótt eigi væri þeim mál gefið.
Þá lærði hún að meta gildi
hljóðra stunda, enda sagði hún
oft, að hún undi sjer best ein í
kyrð og þögn, útilokuð frá amstri
og skarkala heimsins. Þetta er
harla einstætt um unga stúlku,
sem er að vakna til vitundar um
verðmæti gyllingar heimsins. —
Hún mat meira hið innj-a líf,
sem eitt gefur mannlífinu var-
anlegt gildi. Öll framkoma henn-
ar, orð hennar og gerðir, endur-
speglaði hina irrnri fegurð henn-
ar í svo ríkum mæli, að manni
gat til hugar komið, að slík sál
ætti raúnar ekki heima í þessum
kalda mannheimi. En það eru
einmitt slíkar bjartar og hógvær-
ar sálir, sem gera lífið bjartara
og fegurra en það kynni annars
að vera. — Það skiptir raunar
minnstu máli, hvort slíkar sálir
lifa lengur eða skemur í þesSum
heimi vórum. Hitt er mikilvæg-
ast, að þær skuli hafa i heiminn
komið og varpað æðri ljóma á
mannlífið. Mjer finnst, að ein-
mitt í þessu birtist hulin hönd,
sem öllu stjórnar af gæsku og
visku. Og þá verða líka orð
skáldsins spámannleg, er hann
segir:
„Þó holdið sjálfu sjer hverfi sýn,
þó hismið vinni sjéi' dánarlín,
er lífið þó sannleikur,
dauðinn draumur.
Hjá drottni finnst hvorki kvein
nje glaumur.
En volduga aflið, sem aldrei dvín,
er iðandi, blikandi ljósvakans
straumur“.
(E. B.).
Fegurð mannssálarinnar og góð
leiki mannlegs hjarta gétur ekki
átt upptök í andvana efni. Það
hlýtúr að eiga sjer æðri upptök,
vera guðsættar. Jeg held, að
aldréi hafi fegurri nje’ stórbrotn-
arí hugsun fæðst í mannlegúm
heila en sú, að sál mannsins sje
neisti af hinni voldugu alhéims
sál, sem „elskar og skthir og líf-
ið gefur“. Frá þessu sjóp; miði
er allt líf óslitin heild „frá engils
ins sál inn í kriStal ins k;jarha“,
og að takmark mannssálarinnar
sje að sameinast guðs héflögu
•■•ining. I sál Ebbu endurspegiað-
ramh. á hfoi ú
Búisl við metaðsóim
LONDON — Ýmislegt bendir
til þess, að breska iðnaðarsýn-
ingin næsta ár verði betur sótt
en nokkru sinni fyrr. — Fleiri
fyrirtæki hafa nú þegar sótt um
sýningarpláss en á nokkru öðru
ári, enda hafa Bretar auglýst
þessa sýningu geisivel og unnið
af alefli að undirbúningi henn-
ar. —
Á iðnaðarsýningunni bresku
síðastliðið ár komu alls 19.000
erlendir verslunarmenn. Næsta
ár er vonað að þeir verði jafn
vel fleiri. — Reuter.
Tiliögcir þeirra Cengw
eitt atkvælii
EITT AUGLJÓSASTA dæmið um fylgistap kommúnista ouf
mmnkandi áhrif í verkalýðshreyfingunni, er Þróttarfund-
urinn, er haldinn var s. 1. miðvikudagskvöld. Rauðliðar
höfðu undirbúið fundinn og ætlað að ráða samþykktum hansy
en málin snjerust svo í höndum þeirra, að Einar Ögmunds-
son, foringi rauðliða, fjekk að síðustu engan Þróttarfjelaga
til að standa með tillögum þeim, er honum hafði ven5
fengnar í hendur á Þórsgötu 1 og sagt að láta samþykkja.
Framh. af bls. 2
hitta ættingja sína og hefir
hann ekki sjeð sum systkini
sín frá því að hann fór af landi
burt fyrir tæpum 30 árum. —
Ein systír harts hefir dvalið all-
an sinn aldur í Breiðafjarðar-
dölum og er nú í fyrsta sinni í
fríi, frá því að hún man eftir
sjer, segir Kristján.
Hann fer með Gullfossi 9.
september ti.1 Kaupmannahafn-
ar, en þaðan til Gautaborgar.
Kristján er kvæntur könu af
sænskum ættum, Ðagmar að
nafni og ætla þau hjón að hitta
ætíingja hennar í Sviþjóð, en
heim fara þáu flugieiðis frá Osio
síðast í september.
Myndarlegpnr fólltrúí
íslenskra sjómannia.
Kristján Kristjánsson er
myndarlegur fulltrúi íslenskra
sjómanna hvar sem er. — Hann
er nú 52 ára, grannvaxinn og
beinvaxinn með hærri mönn-
um á velli. Hann er snyrti-
menni hið mesta í framkomu
og klæðaburði. íslensku sjó-
mennirnir, sem flutst hafa til
Ameríku og raunar til annara
landa, hafa lengi gert garðinn
frægan og Kristján hefír lagt
fram sinn skerf í ríkum rryeli í
þeim efnum.
I. G.
Sundrungastarfsemi 1
Eins og kunnugt er hefir
fylgi kommúnista í Þrótti
lengi verið alimikið og þeir
stundum ráðíð stjórn fjelágsins,'
En áhrif þeirra hafa farið mink
andi í seinni tíð, eins og í öðrum
verkalýðsfjelögum vegna þess
að komið hefir stöðugt betur i
ljós, að þeirra einasta starf i
fjelögunum, hefir verið í þvj
fólgið að æsa til illinda og
reyna aðtnota fjelögin pólitiskt
eftir því sem kommúnista-
flokknum hefir verið hagkvæmt
í það og það skiptið.
Einar stóð einn
Á fundinum í Þrótti kom Ein
ar Ögmundsson m. a. með þá
tillögu að Þróttur lýsti yfir
samúðarverkfalli með einhverj
um f jelögum sem alls ekki voru
í neinu verkfalli. Og einnig
vildi hann að fjelagið segði upp
samningum. Einar fylgdi þess-
um tillögum úr hlaðí með
ræðu, þar sem hann að vanda
rjeðist á stjórn fjelagsins með
skömmum og ósannindum og
bað fjelagana að vera vel á
verði gegn ,,íhaldinu“ og þeim
launráðum sem stjórn fjelags-
ins væri að brugga. Var máli
Einars og f jelaga hans, er komu
til liðs við hann. seinlega tek-
ið og er til atkvæða kom um
tillögur kommúnista greiddi
Einár einn atkvæði með þeim,
en meginþorri fundarmanna á
taaótáv Bar Einar sig mjög illa,.
sem vönlegt var og þótti komma
fylgið heldur rýrt þar sem htnn
var aðeins einn.
Reýnia að' breiða yfir
ófarirnar
Þjóðviljinn reynir í gær
sína vísu að gera þennan funcl
að einhverju „uppsláttarnúm-
eri“ en gætir þess dyggilega a<5
segja sem minnst um afgreiðsh*
mála_ á fundinum, en ’ léiða at-
hygli fólks frá óförunum me?5
skömmum. Er þetta jafnan
venja Þjóðviljans. Eftir þvi
sem hrakfarirnar aukast stækka
fyrirsagnirnar og sigrarnir í
Þjóðviljanum.
Er það greinilegt, að Þróttar
fjelagar eru með öllu búnir að
fá sig ieiða á Einari Ögmunds-
syni og hans nótum og geta kom
múnistar ábyggilega sparað sjer
það hjer eftir að senda flugu-
tnenh sína inn á Þróttarfundi,
því að Þróttarfjelagar þekkjn
nú orðið of vel klæki þeirra til
þess að þeir láti blekkjast.
Gekk á fund Achesons'
WASHÍNGTON. — Henri Bonn-
et, sendihérra Frakka í Washing-
ton, gekk núna í vikunni á funcl
Ach'eSon, utanríkisráðhetra, og
tjáði honufn, að franska ríkis-
stjórnin hefði fullan hug á að
leggja fram góðan skerf til varna
V.-Evrópu.

K. S. I.
K.R, R,
4. LEIKUR
I.B.
úrvalsliðið
Rey k javíkurúrval
fer fram kL 5 í dag. Démtairi Guðjón Einarsson.
áðgöngumiðar veröa seldir á Ifjróffavell^i-
um frá kiukkan 1.
ReykjavíkLirúrvaSfmi
olíöL, nefndw■

<S>XX<xJxSxSX»x--*"SxJ><>><S>«xSx«x*><s*3x$x?v..<.» K
•>V