Morgunblaðið - 22.11.1950, Blaðsíða 2

2
MORGVNBLAÐltí
Miðvikudagur 22. nóv. 1950,
Hálíilei vípluathöfn nýja
barnaskólans á Akranesi
Basft úr mikilli húsnæðisþörf skólanna á Akranes
fíIÐ nýja og glæsilega barnaskólahús Akraneskaupstaðar va
vígt s.l. sunnudag með hátíðlegri athöfn að viðstöddu mikl
fjölmenni. Sóknarpresturinn síra Jón M. Guðjónsson fram
fevæmdi vígsluna.
Frá vígslu Akranesskólans
Vígsluathöfnin hófst með
4>ví, að skólasetning fór
fram í Akraneskirkju, þar sem
fikólastjórinn, Friðrik Hjartar
flutti setningarræðuna, en
fcirkjukórinn söng undir stjórn
Bjarna Bjarnasonar. . — Að
fikólasetningu lokinni var geng
tð í skrúðgöngu til hins nýja
fikólahúss. Gengu börnin á
undan í skipulegum röðum, en
k eftir gengu svo gestir, og bæj
arbúar. Síðan hófst vígsluat-
trhfnin sjálf með því að síra
Jón M. Guðjónsson, sem er
fórmaður Fræðsluráðs Akra-
usss, setti athöfnina og kynnti
gesti, sem voru Helgi Elíasson,
Cræðslumálastjóri, Guðlaugur
Einarsson, fyrrv. bæjarstjóri og
írú.hans, Þorgerður N. Elias-
dóttir, Pjetur Ottesen, alþingis
tnaður og frú hans, Svava Þor-
téifsdóttir, fyrrv. skólastjóri ó
Akr'anesi.
•e/EÐUHÖLD
Að því búnu flutt* Sveinn
Pinnsson, bæjarstjóri, ræðu og
tý: di hann í stórum dráttum
Uýggingarsögu skólahússins. —
Sagði hann, að strax eftir
Jji'unq cíoml^ V\ o r>»-i cl' Al V, /i r e _
iris í desember 1946 hefði ver-
ið hafist handa um undirbún-
ing að byggingarframkvæmd-
um og um vorið 1943, þegar
teiliningar voru tilbúnar og
fjáríestingarleyfi fengið, var
sýo byrjað fyrir alvöru á
sjálfu verkinu. Miðaði verkinu
allvel áfram þrátt íyrir sífeltda
gjaideyriserfiðieika og vöru-
skort og er nú að mestu leyti
tokið við hússmíðina.
Þá fluttu þeir ræður, Helgi
Elíasson, fræðslumálastióri og
Stefán Jónsson, námsstjóri, en
síra Jón flutti kveðjur og
árnaðaróskir frá Birni Ólafs-
syni, menntamálaráðherra, setn
æílaði að vera við vígsluathöfn
ina, en forfallaðist á síðustu
stundu.
ÁVÖKP OG KVEÐJUR
Að ræðunum loknum vroru
ílutt ávörp og kveðjur og tóku
Jþessír menn til máls: Hálfdán
■Sveinsson, forseti bæjarstjórn-
ar Akraness, Ragnar Jóhannes-
son, skólastjóri Gagnfræðaskól
ans á Akranesi, Guðlaugur
Einarsson, fyrrv. bæjarstjóri
og form. fræðsluráðs, Pjetur
Ottesen, alþingismaður, Svava
Þorleifsdóttir, fyrv. skólastjóri,
Magnús Jónsson, námsstjóri,
Þórarinn Jónsson, skólastjóri í
tnnri-Akraneshreppi, Ólafur
Fipsen, fyrrv. hjeraðslæknir
og síra Bergur Björnsson, frá
Stafhplti, sem ílutti ávarp Ól-1
afs B, Björnssonar, fyrv. for-
seta bæjarstjórnar, sem vap
Corfallaður.
Finnur Árnason bygginga-
meistari, flutti ræðu og lýsti
6kólahúsinu, en hann var alla
tíð yfirsmiður við bygginguna.j
Auk hans sáu um byggingafram
kvæmdir, múrarameistararnir (
Aðalsteinn Árnason og Sigurð-1
ur Sírnonarson, sem önnuðust
mirverk, Sveinn Guðmunds-
son, rafvdrkjameistari annaðist
caflagnir, Jóhann Pálsson, pípu
lagningameistari, annaðist rör-
la^nir og hifalagnir og máiara-
m'eistararnir Lárus Árnason og
f
Einar Árnason sáu um máluT
hússins. Bárður ísleifsson,
arkitekt teiknaði húsið á veg-
um húsameistara ríkisins og er
það allra manna mál, sem
kynnst hafa, að Bárði hafi hjer,
eins og svo oft áður tekist
snilldarlega vel. Barnaskólahús
iðerfveggja hæða hús, með
kjailara, fimm hundruð fer-
metrar að flatarmáli. í því eru
10 rúmgóðar kennslustofur,
kennaraherbergi og skólastjóra,
smíðastofa og handávinnuher-
bergi stúlkna, læknaherbergi
o. fl. Öliu er þessu mjög hag-
anlega fyrirkomið og allur
frágangur hinn vandaðasti,
enda ekki annars að vænta, þar
sem slíkir menn unnu saman
að verkinu, eins og þeir Bárð-
ur ísleifsson og Finnur Árna-
Frá vígslu barnaskólans á Akranesi.
Kommúnistar bera sig illa yfir
samslarii lýðræðisflokkanna
Frá Alþýðusambandsþinginu í gær
FHNÐUR hófst að nýju á Alþýðusambandsþingi kl. 2,20 í gær.
í upphafi fundarins voru lagðir fyrir reikningar sambandsins,
af Magnúsi Ástmarssyni gjaldkei'a þess. — Að því loknu hófust
uinræður um akýrslu stjórnarinnar og stóðu næstum óslitið til
ki. 7.40 og varð þeim ekki lokið, en fundi frestað til kl. 2 í dag.
IIELGI ELIASSON,
fræðslumálastjóri, flytur ræðu.
son, Húsið er upphitað með
svokallaðri geislahitun, og hef-
ir hún hingað til gefið mjög
góða raun. Eru hitalagnir í
loftum og hvergi ofn í herbergi,
svo rykminna verður að mun
en ella, og andrúmsloft fyrír
það heilbrigðara.
Á milli þess að ræður og á-
vörp voru flutt, söng kirkjukór
Ínn sálma og ættjarðarlög und-
ir stjórn Bjarna Bjarnasonar,
sem jafnframt annaðist undir-
leik. Að lokutn flutti svo skóla-
stjóri, Friðrik Hjartar, ávarps-
orð, en athöfninni lauk með
því að síra Jón M. Guðjónsson
lýsti vígslu hússins.
BOÐ BÆJARSTJÓRNAR
Eftir vígsluathöfnina hafði
bæjarstjórn Akraness boð inni
fyrir gesti og starfsmenn við
bygginguna í Báruhúsinu og
stjórnaði bæjarstjóri hófinu. —
Voru þar saman komið um 150
manns og voru þar flutt ávörp
og mikið sungið undir stjcrn
Friðriks skólastjóra, en arki-
tektinn, Bárður ísleifsson, var
hylltur með ferföldu húrra-
hrópi. Þóttu vígsluathöfnin
sjálf og yfirleitt allt það sem
frarn íór i sambandi við hana,
hafa tekist með ágætum, enda
fór allt fram virðulega og með
miklum hátíðleik.
Það leikur ekki á tveim
tungum, að með byggingu
þessa nýja skólahúss er stigið
Frh á bls. 8
Fyrstur á mælendaskrá var
Edvard Sigtirðsson, ritari Dags-
brúnar. (Sá er lýsti því yfir í
Þjóðviljanum í fyrravetur, að
ekki aðrir en kommúnistar ættu
að hafa leyfi til að bjóða fram
: Dagsbrún). Byrjaði hann ræðu
sína á því að víta sambands-
■'tiórnina fvrir bað h\rnð binc-
störfin gengju seint, en talaði
síðan hálfu lengur en nokkur
annar maður, eða á annan
1 klukkutíma.
Ræða hans var upptugsa úr
Þjóðviljanum, um það að nú-
veraridi Sambandsstjórn hafi
haldið illa á málum launþegá
caOfSí liann nð bað vspri Im't.t
hversu lítið tillit stjórnin hefði
tekið' til „einingarmanna“
* (kommúnista) og hversu lítils-
virtir þeir væru nú hjá laun-
: þegum. Atyrti hann fulltrúa
fyrir það, að þeir skyldu ekki
fleiri fylgja kommúnistum að
málum, og (bar sig aumlega
yfir ósigri kommúnista í kosn-
ingum til Alþýðusambandsþings
ins.
Þá tók til máls Þorgerður
} nokkur Þórðardóttir frá Húsa-
’ vík. Talaði hún með mikilli fyr-
irlitningu um lýðræði og sagði
það mikla svívirðingu að mið-
stjórn A. S. L skyldi hafa fyrir-
skipað allsheriaratkvæða-
greiðslu í verkalýðsfjelaginu
sem hún er fulltrúi fyrir.
Guðimmdur Vigfússon tók
næstur til máls. Gagnrýndi
hann fjármálastjórn sambands-
ins en minntist ekki á sjóði þá
er kommúnistar tóku mcð
sjer úr sambandinu 1948, en
beir voru að upphæð 86 búsund
krónur. Sagði hann að nú færi
eins með Fulltrúaráð verka-
lýðsf jelacanna í Revkjavík eins
og Alþýðusambandið 1948, að
lýðræðissinnar næðu þar völd-
um og enn yrði hann að flytja.
I Sætmindur Ólafsson, vara-
forseti A. S. I., tók næstur til
máls. Rakti hann í greinagóðri
ræðu hvernig aðkoman hefði
verið er núverandi stiórn tók
við völdum. Hvernig kommún-
istar hefðu látið greypar sópa
um ílestar eignir Alþýðusam-
bandsins, en aðeins skilið það
eftir sem þeir töldu sjer lítils-
! virði, svo sem bifreið sambands
ins, en hún var svo illa farin
að það kostaði stórfje að gera
við hana.
Þá minntist hann á klofnings
starfsemi kommúnista í verka-
lýðshreyfingum og taumlausa
þjónkun þeirra við stefnu
kommúnistaflokksins og hversu
gjörsamlega kommúnistar ljetu
sjer sama á standa um hags-
munamál verkalýðssamtak-
anna.
Áfengisverslunin og
Tcbakseinkaslan
sameinaðar
RÍKISSTJÓRNIN flytur á Al-
'þingi frv. til laga um Áfengis-
og tóbakseinkasölu ríkisins. í
frumvarpi þessu er lagt til að
sameina í eina stofnun Áfengis
verslun rikisins og Tóbakseinka
sölu ríkisins,
í athugasemd við frv. segL?
m.a.:
„Ríkisstjórnin hefur leitasi
við að finna leiðir, til þess að
draga úr kostnaði við ríkis-
reksturinn og gera hann hag-
felldari. Hefur verið skýrt frá
nokkrum ráðstöfunum, sem rík
isstjórnin hefur ýmist gert S
þessu skyni eða mun gera til-
lögur um. Ein þeirra er sú, ao
sameina þessi tvö fyrirtæki,
sem frumvarp þetta gerir ráð
fyrir. Telja menn sig mega
vona að af þessu leiði sparnað
í beinum rekstrarkostnaði stofn
ananna. — Frumvarpinu er
ætlað að koma í staðinn fyrir
þau lög, sem nú eru í gildi um
þessar tvær stofnanir. Eru þvi
aðalatriði gildandi lagaákvæða
um Áfengisverslun og Tóbaks-
einkasölu tekin upp í frv., en
þó voru ákvæoir. endurskoðuð
í samráði við forstjóra þessara
stofnana og fengna reynslu.
Ráðgert er að lögin taki gildl
1. júlí næsta ár.
„fslensk lyiidnl"
e? komiis >»
Sagði hann að einasía von pjÓRTÁNDA. lieftið af „ís-
kommúnista nú væri sú, að lenskri fyndni“ er nvkomið út,
þeim tækist að sundra samtök- en ,jslensk fyndni“ hefur af
um 1 ýðræðisaf lanna, en sú von sumum verið ncfnd „vinsælasta
þeirra mundi bregðast líka. f,dk ársins“. í þessu hefti eru
Launþegar þekktu nú komm-, fgg skopsögur og kvæoi eins og
unista orðið nógu vol til þcss j þeim fyrri. Gunnar Sigurðs-
að varast þá og starfsemi beirra son frá sclalæk heíur safnað
og baráttunni yrði haldið á-, pfninu og skráð.
fram uns yfirliki og ahrit' kom- j Hier er lítið svnishorn:
múnista yrðu með öllu þurkuð „qísU Gislason magister var
út úr íslenskri verkalýðshreyf-, einkennilegur maður og viðut-
' an. Eitt sinn ók hann á reið-
In^imundur CnGstsson^ ntsn hipli 3 sti’octisv— og fjcll sf
ASÍ, tok næstur til máls. j hjólinu. Strætisvagninn stans-
Talað* hann um hræsni.kom-' aði. Gísli snýr sjcr aö vagnstjór
múnista og skemmdarstarf- anum 0g segir: „Meiddi sig
starfsemi. Þeir kölluðu sig „ein nokkur hjer inni?““
ingarmenn“ en ynnu að því „Sigurður málari kom kenr.cl
markvist að kljúfa verkalýðs- ur heim kl. 2 um nótt. Kona
samtökin. Þeirra ,,eining“ væri hans var vakandi r,g segir stutt
alger undirokun verkalýðssam- f spuna: „Þú kemur seint heim*
takanna og flokkslegt einræði kiukkan er orðin tvö“. — „Já,
kommúnista. ! hvað þýðir að ragast í því?
Minntist hann á síðustii verk gjns 0g klukkan væri ekki orð-
fallsbrot kommúnista í sam- jn tvö, þó að jeg hefði komi'ð
bandi við sjómannaverkfall fyr heim“.
það, sem nú er nylokxð. — Þar ( „Einar Benediktsson sagðl
sem þeir notuðU hau f jelög, sem einu sinni um kunnan templ-
þeir stjórnuðu ti! þess að veikja ara; „Jeg veit ekki til, að þa<?
baráttu stjettabræðra sinna í ijggj annað eftir hann á lífs-
öðrum landshlutum. — Sagði iejðinni, en aS hann hefur al'a
Ingimundur að nú væri sjeð ævi verið að stritast við að vera
að kommúnistum væri til ófullui'“.
einskis treystandi. Launþegar i ____________________ ,
yrðu að þurka. með öllu út á-!
hrif bejrra í samtökunum. p »j^ »
Hermann Guðmumlsson. for- nlöUn GrlíSS (MJ fGÍS
maður Hlífar, lýsti því yfir, RÍKISSTJÓRNIN flytur frv.
sem revndar áður Var vitað, sð
til laga um friðun arnar og
hann hefði ekki verið með í yalg Með lögum frá 1940.. 3r
ráðum hjá kommúnistum 1948 gert ráð fyrir að valir
og erníj?
er Þeir rændu tímaritinu „Vinn sjeu alfriðaðir til ársloka 195L
unni fra AST. I j athugasemcíum við frum-
Eegert Þorbiarnarson flutt. varpið segir að fuglum þessu a
ræðu og talaði mest um bað, að virðist fremur fækka en fjölra
hann vonaði að lýðræðisflokk-' og að mjög fáu sjc orðið um
ainii hœttu að vinna samaii 1 þá og að jafnxr^ vafasamt að
verkalyðsfjelögunum, þvi að takast muni að hindra gjör-
meðaiv sú samvinna hieldist eyðingu arnarins. Talið er a3 á
Væri enpin von fyrir kommun- ÖUu landinu muni nú naumasS:
ista um sigpr. nema 10 arnarhjón.
Magnus Astmarsson talaði Er þyi lagt til að friSunar.
síðastur. Svaraði hann rogi tíminn VGrði framlengdur um
konpmwista um vonda fiar- næstu 10 ár
malastjorn ASI og sagði að það Áfengisverslunin og Tóbaks-
Frh. á bls.. 8. einkasalan veröi sameinaðar .«