Morgunblaðið - 05.07.1951, Qupperneq 2

OIORGLN BLAÐIÐ
Fimmtudagur 4. júlí 1951 |
6r Kantötukórs Akur-
föyrar tóksl mjög veS
Söngur hans vakli alissiaöar hrifningu
AÐFARANÓTT þriðjudags kom ICantotukór Akureyrar heim úr
jiinni frækilegu söngför til Svíþjóðar. En það bar m. a. til tíðinda- i
ior þessarri, að kórinn vann 2. verðiaun í þjóðlagakeppni á norræna
.söngmótinu í Stokkhólmi. í tiiefni heimkomunnar átti tíðindamaður
♦daðsins stutt viðtal við Jónas Jónsson kennara, stjórnarmeðlim
3' órsins, um för þessa.
Alþjóðasktðaþinsi
í Feneyjum iok!
SKIÐSAMBANDI Ilands hefur
borist fundargerð XVIII. alþjóða-
skíðaþingsins, sem haldið var í
Feneyjum dagana 24.—27. apríl
1951. Fara hjer á eítir helstu at- J
riði fundargerðarinnar. Skiða- { tILEFNI af því að hundrað sjö-
sarnbandi Vestur-Þýskalands, j|u Qg f jmm ár eru liðin frá stofn-
Samácpleg áfok allra frjálsra
þjóla færa heiminum frii I
Ávarp Bandaríkjaforsela á fullveldisdegi þeirra
Alls voru í förinni 74 manns. •
í söngflokknum sjálfum voru 51 in meðal áheyrenda. Síðast var
-ííösngvari, þá söngstjórarnir Björg smginn íslenski þjóðsöngurinn,
'v’in Guðmundsson, tónskáld og. • t
Áskell Jónsson. Undirleikari var ! l,IFTURÍK FÖR
3Fritz Weisshappel, en fararstjóri j ^ð söngmótinu loknu fór kór-
var Jón Sigurgeirsson hennari.
jEirmlg voru nokkrar konur og
voru
vándamenn söngfólksins með.
A VF.GUR LANDSSAM-
tóANÐSWíS
Kórinn fór utan á vegum Lands
ir.n í ferðalag noröur í Dali og
var það mjög skemmtiiegt ferða-
lag. M. a. var dvalist í Ráttvik
við Silja á Jónsmessunni og dans-
að í kringum maístöngina, en þá
er ein mesta hátíð Svía. Síðasti
viðkomustaðurinn í þessari fyrstu
Skíðasambandi Austur-Þýska-
lands og Skíðasambandi Japans
var veitt innganga i Alþjóðaskíða
sambandið (FIS). Ákveðið var,
að næsta heimsmeistarakeppni í
skíðaíþtóttum skyidi haldin 1954
í Svíþjóð. Ákveðið var, að næsta
alþjóða skíðaþing skvldi haldið
1953 í Innsbruck í Austurríki. —
Ákveðið var, að á alþióoa skíða-
mótum mætti boða til keppni í
un fullveldis Bandaríkjanna
sendi forseti Bandaríkjanna,
Harrý S. Truman, frá sjer „ávarp
til allra, sem írelsi unna“. í dag
afhenti Morris N. Hughes,_ sendi-
fulltrúi Bandarikjanna á íslandi,
forseta íslands, Sveini Björnssyni
j undirritað eintak af ávarpi þessu.
j Fór afhendingin fram í skrifstofu
i íorseta í Alþingishúsir.u.
Ávarp Tr.umans, íorseta, hljóð-
^mmnds blandaðra kór. Förm .Norðuriandaferð Kantötukórsins,
1;omst á að nokkru fyrir atbeina fvar °sl°’ Þar sem tvelr samsongv
—dvíans Ernst Stenberg og íslands-
vdnafjelagsins í Sviþjóð (Islands
•cirkeln).. Stenberg var á ferða-
Tagi hjer s.l. sumar og kynntist
Í3Ó Jóni Sigurgeirssyni og ber
|:seim í sameíningu aðallega heið-
«rirm af því, hve ferðin tókst af-
4;urða vel' í alla staði, Eru söngv-
«*rarnir mjög þakklátir Stenberg
Lyrir alla fyrirgreiðslu, en hann
\ar alltaf boðinn og búinn að
Jijá’pa til og skipuleggja ferðina.
Söngíólkið kom við í Færeyj-
vsm, Danmörku, Svíþjóð og Nor-
t^gi, en helstúsamsöngvarnir voru
vem skiljanlegt er í Sviþjóð því
f>ar tók kórinn þátt í Norrænu
--iöngkeppninni.
A UKAS AMSONG UR
Eigirrlega var ekki ætl'unin a'ð
syngja í Færeyjum. En meðan:
'Orottníngin hafði viðdvöl í Þórs- i
f>6fn safnaðist kórfólkið saraar.
f\ rir framan gamla þinghúsið og
-ör.g nokkur lög. Varð þetta þeg-
«..r hljóðbært og flykktust Þórs-
Jiafnai’búar fljótt að og varð úr
f»es»u einskonar konsert. Þótti
J slreyingum þetta talsverður viö
-imrður og færðu þeir söngfólk-
j.nu blóm að launum.
Til Kaupmannahafnar var kom
jð 4. júní, en því miður gafst
•ukki tækifæri til að hafa þar
.somsöng, aðstæður erfiðar og
-ötuttur timi til stefnu. Poulsen,
tormaður danska alþýðukórasam-
handsins, annaðist mjög vingjarn
legar móttökur í Danmörku. Var
von bráðar snúið til Svíþjóðar,
dýrst til Málmeyjar og síðan tll
JEíorrköping. Á báðum þéssum
jstöðum voru samsöngvar, á síð-
-aj-i staðnum í sambandi við af-
•nælishátíð sænsku samvinnufje-
laganna.
■VIÐmiRDARRÍKIR DAGAIt
* STOKKHÓLMI
Mánudaginn 11. júní var komiö
"tll Stokkhólms og tóku sænskir
fcórar á móti Kantötukórnum á
Ftrautarstöðinni. Og daginn eftir
var þjóðlagakeppnin þár sem
Kantötukórinn fjekk 2. verðlaun,
<u: 1. verðlaun hlaut sænskur kór
<IOGT kórinn, sem er viður-
fcenndur besti blandaður köc
Í5vía). Hver kór skyldi syngja
Jirjú lög og söng Kantötukórinn
| )jóðlögin „Forðum tíð einn brjót
xtr brands“, „Keisari nokkur mæt
«r mann“ og „Björt mey og
Lúein“. Stjórnaði kórnum í þetta
*-:kipti Áskell Jónsson.
JSinn dómnefndarmanna, finnski
j>rófessorinn Martti Turuner lagði
«1 að Kantötukórinn fengi 1.
verðlaun.
ÁHEYRLNDUR HRIFUST AF
STKE.\GLEIKUM“
14. júní var norræna söngmótið
-ætt með viðhöfn og hjeldu kórar
fllra hinna Norðurlandanna sjálf
teeða samsönga. íslenski Kantötu
L-®rinn hjelt sinn samsöng 17.
Jtjní. Söng hann kafla úr óratorí-
Jigu „Strengleikar“ eftir Björgvin
^Siðmundsson og stjórnaði höf-
*^jdur söngnum. Þetta var að
*r?lra dómi ein hátíðlegasta stund
jiv.ótsins, svo mikil var hrifning-
ar voru haldnir og þegar kórinn
kom heim á mánudagskvöld er
víst að allir þátttakendur voru
ár.ægðir með gifturíka för, þar
sem kórinn hafði sungið fyrir
þúsundir Norðurlandabúa og jafn
aii við mikið lof og aðdáun áheyr
enda. Endurminningar kórfjelag-
ar.na úr ferðinni munu seint
dofna og vonandi verður förin
heillarik fyrir land og þjóð, sem
góð landkynning.
eftirfarandi greinum: 15 km skiða ’ ar þanni,r:
göngu, 30 km skíðagöngu 50 km j j dag eru hundrað sjatiu
skiðagöngu 10 km skíðagöngu Dg fjmm ar ]igin fvá því að bjóð-
tvíkeppni í 15 km skíðagöngu og þmglð iýsti Eandaríki Amcríku
kvenr.a, boðgöngu, skiðastokki,1 frjáls og fuuValda.
skíðastökki, brun, svig, stórsvig, |
tvíkeppni i svigi og bruní.
Eormaður Alþjóðaskíðasam-
bandsins var kjörinn Marc Hodl-
er, Svisslandi, og aðalritari Arn-
old Kaecb, Svisslantíi. Flytst iú
aðalstjórn AlþjóðSsambandsins
frá Norégi til Svisslands, en frá-
farandi formaður Alþjóðaskíða-
sambandsins, N. R. Östgaard og
aðalritari, Einar Bergsland báð-
ust undan endurkosningu. — Því
. miður gat fulltrúi frá Skíðasam-
bandi Islands ekki mætt á þing-
inu. — (Frá Skíðasambandi Is.
lands).
Unpr verkiræimy-
ur kynnir sjer raáln-
ingarframleiðsiu
UNGUR íslenskur námsmaður,
Hannes B. Kristiusson, hefur ?vý-
lega- lokið prófi í efnaverkfræði
við MassachusettS tækniháskó!-
ann í Bandaríkjunum og mun hann
innan skamms hef.ja verklegt fram
haldsnám hjá málningarverk-
smiðivi í Baltinvore, Maryland, þar
seni hann rriun kynna sjer fram-
leiðslu á málningu og lökkum.
Nám Hannesar, sem er liður í
áæflun efnahagssamvinnustjórnar
innar um tæknilega aðstoð til
handa meðlimalöndunum, mun
taka um það bil fjóra mánuði, og
jafnframt því sem hann leggur
stund á að kynnast nýj ustu tækni
í málningarfram.leiðslu, mun hann
stunda efnarannsóknir í sambandi
við framleiðsluna.
Á s. 1. sumri starfaði Hannes
Ivjá Málingarverksmiðjunni Hörpu
h.f. i Reykjavík og er hann kemur
heim að námi loknu tekur Ivann
við stjórn á rannsóknarstofu verk-
smiðjunnar, en hún framleiðir nú
um 1,000 tonn af málningu ár-
lega og fullnaegir þar með um %
hlutum af árlegri málningarþörf
landsins. Nokkur hluti þess hrá-
efnis er verksmiðjan hefur þurft
til framleiðslunnar undanfarin ár
hefur verið fluttur inn fyrir fje
frá efnahagssamvinnustjórnini;í.
Nýtl skipbroismanna
skýli vígi
AKUREYRI, 4. júlí:-S.l. laug-
ardag fóru 39 konur og karlar
frá Akureyri með ílóabátnum
Drang út í Keflavik, sem er aust-
an við Eyjafjörð, til þess að reisa
bar skipbrotsmannaskýii, sem
« æri búið nauðsynlegum þægmd-
um, svo sem kostur væri á. Allt
tilsniðið efni var áður flutt í
Keílavík.
Er út eftir var komið, hófst þar
vinna á laugardagskvöldi og var
unnið alla þá nótt, og kl. 2 á
sunnudag var verkinu lokið. Var
fáni dreginn að hún og skýlið
vígt.
Kver.nadeild slýsava"naf]dag3
ins á Akureyri gekkst fyrir verk
inu. Formaður hennar er Sess-
elja Eldjárn, En deildin naut og
ágætrar aðstóðar sjálfboðabða
hópi Jiarlmanna. — H. Vald.
SKEMMTINEFND Kvenfjelags
Hveragerðis efndi s. 1. laugardag
til Sunvarhátiðar, sem var að
mörgu leyti óvenjuleg og skemmti-
leg.
Hátíðin var haldivi í Hótel Hvera
gerði og var sumarlegt um að lit-
ast í liótclbygghvgunni, þvi að allt
liúsið var að innanverðu skreytt
hinum fegurstu blómum. Einkuni
þótti miinnum mikið konva til
skreytingav umhverfis leiksvið í
samkomvisalnum, cn þar var víða
fagur myrtusviður og skrautlegar
blómplöntur.
Þegar leið á kvöldið var valin
blómadrottning sumarsins 1951 og
varð fyrir valinvv stúlka ein, sem
stundaði nám i vetur við kvenna-
skólann í Hveragerði, Elín Guð-
jónsdóttir fvá Þórshöfn.
Var það almannarómur, að
þetta hefði verið cin fjörugasta
skemnvtun sem lvaldin hefui' verið.
og það var sjerstaklega athyglis-
vert að ekki sá vín á nokkrum
manni. í skemmtinefnd fjelagsins
eru Laufey Jakobsdóttir, Sigríður
Michelsen og Guðrún Lunholm. —
Blómaskreytingar annaðist Herold
Guðmundsson, garðýikjuinaður við
garðyrkjustöðina að Akri.
ALLIR MF.NN F.RU
FÆDDIR JAFNIR
Einn mesti forseti Bandaríkj-
anna kornst svo að orði, að hinni
ungu þjóð væri „frelsið í blóð
borið og hún helguð þeirri hug-
sjón að allir rnenn eru fæddir
jafnir“.
í dag helga Bandaríkin sig að'
nýju þeim hugsjónum, er sköp-
uðu grutvdvöllinn að lýðveldis-
stoínun vorri. Vjer helgum oss
að ný'ju trú vorri og trausti á
þeim rjettindum, sem Guð hefur
gefið öllum mönnum.
Þessi rjettir.di hafa verið gjörð
kunn á ýmsum tímum, á ólíkum
tungum og á margan hátt. Oss
voru þau kunngjörð í sjálfstæðis-
yfirlýsingu vorri, árið 1776, á
þennan hátt:
„Það er álit vort, að það sje
auðsætt og ótvírætt, að allir
menn sjeu fæddir jafnir, að skap-
ari þeirra hafi veitt þeim ákveð-
in, óskoruð rjettindi, en þar á
meðal eru lífið, frelsið og leitin
að lifshamingju*1.
Saga vor ber því vitni, að vjer
höfum ávallt barist fyrir því, að
íbúar lands vors megi njóta þess-
ara rjettinda í sem ríkustum
mæli. Oss hefur orðið og vnim
verða mikið ágengt í þessu efni.
Aukiu velmegun þjóðarinnar og
aukið efnahags- og fjelagslegt
öryggi hennar er besta sönriun
þeirra íramfara, sem orðið hafa.
UPPRÆTA EYMD OG KÚGUN
Vjer álítum að allir menn,
hvar sem er í heiminum, eigi
kröfu til þessara sömu rjettinda.
í sumum hlutum heims býr fóik
' við skort, öryggisleysi og ótta. í
r öðrum hlutum heims er rjettind-
um einstaklingsins ógnað með
nýrri og grimmilegri stefnu kúg-
unar og ófrelsis. Vjer finnum til
samúðar og bræðralags með <311-
um mönnum, hvar sem þeir
kunna að vera, sem berjast gega
þeim öflum er liindra framgang
frelsisins. Vjer heitum því að
vinna með þeim að því að upp-
ræta eymd og kúgun úr hcim-
inum.
Eigi leitumst vjer við að
þröngva öðrum til þess að taka
upp háttu vora. Eigi leitumst vjer
heldur við að auka auð vorn á
kostnað annarra.
STARFA MEÐ OÐRUM
FRJÁLSUM ÞJÓÐUM
Vjer höfum heitið því að starfa
með öðrum frjálsum og fullvalda«
þjóðum að því að koma á og við-
halda friði í heiminum, er bygg-
ist á lögum og alþjóðlegu sam*
starfi. Vjer erum þess fullvissir,
að sameiginleg átök allra frjálsra
þjóða muni færa heiminum frið.
Vjer munum standa fast gegn
öllum þeim öflum, er skerða
frelsi mannkynsins, á sama hátt
og vjer höfum áður fyrr risið
gegn ofbeldi.
Þetta er hlutverk allra frjálsra
manna, hvar sem er í heimin-
um“. — (Frjettatilkynning frá
utanríkisráðuneytinu.
Vöruílulningar með
fliigyjsta Loffleiða
aukasl mikið
í S.L. júnímánuði hafa flugvjelar
Loftleiða flogið alls 48,733 km
milli 20 flugstöðva á landinu.
Fluttir hafa verið 1970 farþeg-
ar, 20,818 kg af farangri, 31,742
kg af vörum og 1,854 kg af pósti.
Við samanburð á þessum tölum
frá því í fyrra er einkum áber-
andi hve vörufíutningar hafa
aukist, því að nú hafa verið flutt
rúm 22 þús. kg af vörurn um-
fram það magn. sem flutt var í
júnímánuði í fyrra með vjelum
fjelagsins.
Loftleiðir halda nú uppi föst-
um áætlunarferðum frá Reykja-
vík til 15 flugstöðva á landinu. —
(Frjettatilkynning frá Loftleið-
um).
SAN FRANCISCO — Sherman
yxirflot^foringi Bandarík j'anna
hefur að undanförnu verið í könn-
unarför um Japan og Kóxeu. Hann
er nú kominn til Bandaríkjanna
ur og Ijet vel af skipulagi flota S. Þ.
> við Kórciötrendur.
Larudkönnuðurinn Lauge
iioch staddur ■ Reykjavík
HINGAÐ til Reykjavíkur er nýlega kominn danski landkönnuður-
inn Dr. Lauge Koch, ásamt ritara sinum og 6 mönnum, sem ætlm
að taka þátt í Grænlandsleiðangri þeim, sem Dr. Koch hcfir skipu-
iagt og stjórnar nú, en það er 16. leiðangurinn tii Grænlands, serrj
hann veitir forstöðu.
Frá þessu segir í frjettatilkynn í Blýið verður hreinsað á Grxcn-
ingu frá Loftleiðum og þar segir! landi, en flutt að öðru leyti o-
ennfremur: unnið burt. f suraar gerir d:.
Dr. Koch fór í fyrstu Græn- ’ Koch ráð fyrir að um 80 leiðang
landsför sína árið 1913 og dvaldi
hann þá á vesturströnd landsins.
Síðar var hann langdvölum í
Thule, nyrstu byggð landsins, og
vann við norðurströndina að gerð
landabrjefs yfir þau svæði, sem
cigi höfðu áður verið könnuð. 25
ár: eru nú síðan honum var fyrst
íaiin yfirstjórn Grænlandsleið-
angurs og hafa á þeim árum, ^em
liðin eru síðan, um 1000 manns
tekið þátt í Grænlandsíerðum
undir stjórn hans.
BLÝNAMURNAR
Sumarið 1948 fann dr. Lauge
Koch blýnámur við Nestersvig,
sem er um 100 mílum sunhan við
Ellaö, þar sem hann hefur haft
aðalstöðvar undanfarin sumur.
xviið eftir vann 60 manna hópur
u.ndir stjórn hans að rannsókn
námanna og í fyrra um 80 manns.
Komið hefur í ljós að námurnar
eru mjög auðugar, eigi aðeins af
blýi, heldur einnig zinki og öðr-
urn málum. Ilefur nú verið ákvcð
;ð í Danmörku að hefja námu-
rekstur við Mestei’svig og er Per
Kampmann, sem áður var for-
stjóri sambands skandinavisku
flugfjelaganna, ráðinn forstjóri
námufjelagsins. Er hann væntan-
legur til íslands 15. þ. m., ásamt
nokkrum sjerfræðingum, og
■mun hann fara hjeðan til Græn-
lands og dveljast þar um hrið.
ursmenn vinni undir stjórn han»
að frekari rannsóknum á námu-
svæðunum.
, i
40 KOMA MED
LEIGUFLUGVJEL
Eins og fyrr segir er dr. Koch
kominn hingað til bæjarins ásamt
nokkrum leiðangursmönnum. 10
júlí munu rúmlega 40 koma hing -
að frá Kaupmannahöfn með
leiguflugvjel Loftieiða, 12. þ. m.
koma rúmlega 40 með Dronning;
Alexandrine og auk þess nokkr-
ir, sem koma eftir öðrum lcið-
um, en alls munu rúmlega 109
manns taka þátt í Grænlands-
leiðangri dr. Koch að þessu smni.
Eins og að undanförnu munu
Loftleiðir annast Grænlandsflug
hjeðan vegna þessa og sjá ura
flutning leiðangnrsmanna aftur*
til Kaupmannahafnar. — Hjeðaa
verða leiðangursmenn fluttir til1
Grænlands með Catalinavjelum
Loftleiða og er gert ráð fyrir að
farnar verði a.m.k. 6 ferðir hjeð-
an í þessum mánuði tíl Ellaeyjar,
þar sem dr. Koch hefur aðal-
stöðvar, en þangað er um 5 klst.
ílug hjeðan. Gert er ráð fyrir að
fcrðirnar hefjist um 10. þ. m„ —•
Einhvern tíma í septembermán-
uði munu flugvjelar Loftleiða.
sækja dr. Koch og leiðangurs-
menn hans til ElJaeyjar og fl'ytj %
þá til Reykjavíkur.