Morgunblaðið - 02.08.1952, Blaðsíða 1

39. árgangur.
173. tbl. — Laugardagur 2. ágúst 1932
Prentsmiðja Margunblaðsina.
lári deild brezka
ringsins
innor for&sti hins ísienzkn
luílgilti Boiffl-sáltmsiann í pnlýðrddis tók við emhætti í gær
Virðuleg athöfn í Dóm-
Hvorugur sféru fiokkanna
i héif fyigi sínu við
Forsetinn undirrifar eiðsíafinn
Einkaskeyti til Mbl.
frá Reater—NTB.
LUNDÚNUM 1. ágúst. —
Neðri deild brezka þingsins
fullgilti á fundi sínum í dag
Bonn-sáttmálann og ábyrgðar
yfirlýsingu Breta í sambandi
við samninginn um Evrópu-
her með 293 atkvæðum gegn
253 eða 40 atkvæða meirihluta
Áður höfðu breytingatillögur
Verkamannaflokksins um að
fresta ákvörðun í rnálunu ver-
ið felldar með 294 atkvæðum
gegn 260. Bandaríkjaþing
hafði áður fullgilt samning-
ana. Talið er að enginn af
þingmönnum Verkamanna-
, flokksins hafi greiít fullgild-
ingunni atkvæði en hins veg-
ar munu um 18 þingmenn
hans hafa sctið hjá við at-
kvæðagreiðsluna. Meðal
þeirra sem greiddu atkvæði
gegn breytingaíillögunum var
fyrrverandi hermálaráðherra
úr stjórn Attlees, Fred Eell-
inger. 3 þingmenn íhalds-
manr.a tóku afstöðu gcgn
stjórninni.
HARÐAE UMSÆÐUR
Umræður um mál þetta urðu
óvenju harðar í brezka þinginu
og það svo mjög að báðir stóru
flokkarnir riðluðust. Síðastur taj
aði Hugh Dalton af hálfu stjórn-
arandstöðunnar og taldi hann að
þýzka þjóðin ætti sjálf að taka
ákvörðun um endurvígbúnað
Þýzkalands í frjálsum kosning-
um. Hann benti á það í ræðu
sinni, að Þjóðverjar gerðu enn
landakröfur og því bæri ekki að
íá þeim vopn í hendur eins og
sakir stæðu. Allir þýzkir stjórn-
málafiokkar að kommúnistum
undanskildum, krefðust sömu
landamæra og voru 1937.
TORVELDAR EKKI
SAMKOMULAG
Eden utanríkisráðherra svaraði
fyrir hönd stjórnarinnar og sagði
að fullgildingin torveldaði ekki
heldur yki möguleikana til sam-
komulags milli fjórveldanna. Áð-
ur hafði Anthony Nutting aðstoð
arutanríkisráðherra kveðið svo að
orði, að frumvarp jafnaðarmanna
um að fresta fullgildingu mundi
stórlega veikja aðstöðu Vestur-
veldanna gagnvart Sovétríkjun-
um og leppríkjum þeirra.
BEVAN SVARADI
Bevan leiðtogi vinstra arms
Verkamannaflókksins vísaði í dag
alveg á bug ásökunum Attlees,
sem hann hafði uppi í umræð-
unum um landvarnamálin á mið-
vikudag, að Bevan hefði rofið
hefðbundna þagnarskyldu með
því að vitna til ummæla sem
viðhöfð voru á stjórnarfundi í
stjórnartíð Verkamannaflokksins.
Kvaðst Bevan eklci hafa gerzt
brotlegur við neinar slíkar regl-
ur.
kirkju og Alþingishúsi
KLUKKAN 4,15 í gærdag undirritaði Ásgeir Ásgeirsson í sal neðri
tleiidar Alþingis eiðstaf sinn sem annar forseti hins íslenzka lýð-
veldis. — Hin hátíðlega embættistaka hófst í Dómkirkjunni kl. 3,30
með því að biskup landsins, dr. Sigurgeir Sigurðsson, flutti guðs-
þjónustu. — Forsetinn gekk til kirkjunnar í fylgd með fórseta
Hæstaréttar, Jóni Ásbjörnssyni, en á eftir gengu biskupinn og for-
setafrúin, Dóra Þórhallsdóttir, en þá forsætisráðherra og forseti
sameinaðs Alþingis.
Mynd þessi er tekin, er forseti íslands, Ásgeir Ásgeirsson, undirritar
eiðstafinn í Neðrideildarsal Alþingis. — Til vinstri stendur forseta-
frúin, Dóra Þórhallsdóttir, en til liægri IXákon Guðmundsson, hæsta-
réttarritari. Ljósm. Mbl.: Ól. K. M.
Wafdisiar andvíér
7
Vilja þjóSaralhvæði um framlíð Súdans
Einhaskeyti til Mbl. frá Reuter-ISTB
KAÍRÓ, 1. ágúst — Kæstiréttux' Egyptalands hefur afhent ATí Ma-
l:er, foi'sætisráðherra, álit sitt varðandi skipun ríkisráðs í landinu,
stm fara á með völd í fjarveru kóngsir.s unga. Talsmaður stjórnar-
innar sagði í dag að um helgina yrði að líkindum greitt úr þessu
vandamáli Wafd-flokkurinn hefur birt stefnuskrá sína í tilefni af
stjómarbyltingunni í Egyptalandi.
Stjórnmólasaroband
NÝJU DELHÍ — ‘Indlandsstjórn
befur ákveðið að táka upp stjórn-
málasamband við hið nýstofnaða
konungsríki Líbíu.
Fróðir menn telja, að það verði
ríkisstjórnin eða hæstiréttur sem
skipar menn í ríkisráðið en ekki
þingið, eftir að stjórnmálaflokk-
arnir urðu sammála um að kalla
það ekki saman til funda að sinni.
I
STEFNUSKRÁ WAFDISTA
• í opinberri stefnuyfirlýsingu
Wafd-flokksins segir, að flokkur-
inn sé því andvígur að hafnar
verði samningaumleitanir við
Breta fyrr en allt brezkt herlið
hafi verið flutt á brott af egypzku
yfirráðasvseði. Þá segir, að sam-
eining Nilar-dalsins skuli fram
fara á grundvelli þjóðaratkvseðis
' í Súdan. Engin samvinna verði
höfð við Vesturveldin um varn-
'arbandalag fyrir botni Miðjarð-
arhafs, en hins vegar sé stofnað
til nánara samstarfs Arababanda-
lagsins og Asíuríkjanna um þau
mál. Loks er krafizt breytinga á
stjórnarskrá landsins þar sem
takmörkuð verði völd konungs
og stjórnin aðeins gerð ábyrg
gagnvart löggjafarþingi þjóðar-
NJOSNARAR FARÚKS
Daglegt líf í Kaíró er nú með
eðlilegum hætti, vélaherdeildir
hafa verið fjarlægðar úr borg-
inni og aðeins fámennir hópar
hermanna halda vör.ð um ein-
staka byggingar. Naguib mar-
skálkur sagði í dag, að njpsnarar
Farúks veeru emi á sveimi í larid-
inu og yrði að gjalda vai-hug við
þeim. Hann hvatti til hreinsunar
í stjórnmálaflokkunum.
í DÓMKIRKJUNNI <
Biskup landsins flutti að lokn-
um sálmasöng Dómkirkjukórs-
ins, ritningalestur og ávarpsorð,
þar sem hann minr.tist hins fyrsta
foíseta lýðveldisins og þess að
blað væri brotið í sögu þjóðar-
innar, er hinn nýi forsæti tæki
við embætti.
Meðal boðsgesta í kirkjunnx
voru frú Georgía Björnsson, ei
var í fylgd með Hendrik syni
sínum, sendiráðunaut í París, ráð-
herrar, sendimenn erlendra ríkja,
þingmenn, embættismenn o. fl.
Athöfninni í Dómkirkjunni
lauk með því að biskup landsins
flutti drottinlega blessun.
I NEDRIDEÍLDARSAL
ALÞINGIS
Gekk nú forsetinn til Alþingis-
hússins. í Neðrideildarsal tóku
sér sæti, til hægri handar við
forseta, ráðherrar, dómendur í
Hæstarétti og frú Georgía Björns
son, er sátu i fyrstu bekkjaröð;
en að baki þeirra voru ýmsir
embættismenn. Til vinstri hand-
ar forseta voru sendiherrar er-
lendra ríkja hér á landi og al-
þingismenn. Hinni nýju forseta-
frú var búið sæti til hægri hand-
ar manni sínum.
Salur neðri deildar var fagur-
Iega skreyttur í hinum íslenzku
fánalitum og með blómum. Bland
■'ð’”' kór, undir stjórn dr. Páls
ísólfssonar, söng, en Þorsteinn
Hannesson, óperusöngvari var
einsöngvari. kórsins.
EIDSTAFURINN
Forseti Hæstaréttar, .Tón Ás-
björnsson, las því næst upp kjör-
bréf forsetans, en kjörtímabil
har.s hefst 1. ágúst 1952 og lýkur
31. júlí 1956. Þá las forseti Hæsta-
réttar upp eiðstaf forsetans svo- |
hljóðandi:
„Ég unfT'rritaður, sem kosinn
er forseti íslands um kjörtímabil
það, er hefst 1. ágnst 1952 ogl
lýkur 31. júlí 1956, heiti því, að i
viðlögðum drengskap mínum og|
heiðri, að Þalda stjórnarskrá lýð-
veldisins íslands".
Ritari Hæstaréttar, Hákon Guð
mundsson, afhenti forseta eið-
stafinn til undirritunar og for-
seti Hæstaréttar árnaði forseta
heilla í starfi.
FORSETAHJÓNUNUM
FAGNAD
G.ekk nú hinn nýkjörn forseti,
Ásgeir Ásgeirsson, út á svalir Al-
þingishússins, þar sem hann bað
mannfjöldann, er safnast hafði
saman við Austurvöll, að minn-
ast fósturjarðarinnar með fer-
földu húrrahrópi. Forsetafrúiri,
Dóra Þórhallsdóttir, kom og út á
svalirnar til manns síns, þar sem
þeim var fagnað.
Þessu næst xlutti hinn nýkjörni
forseti ávarp sitt til þjóðarinnar
og er það birt á öðrum stað í
blaðinu.
Að athöfninni lokinni árnuðu
gestir forsetahjónunum heilla, og
þáðu síðan velgjörðir í anddyri
Alþingishússins.
Suður á Bessastöðum er nú
unnið að málun húsakynna for-
setasetursins og munu forseta-
hjónin flytjast þangað einhvern
næstu daga.
Þurrkar vaSda
sfórtjóni í ilarda
ríkjiunum
NEW YORK, 1. ágúst — í Banda-
ríkjunum hafa verið þvílíkir hit-
ar og þurrkar í júlí-mánuði að
búizt er við alvarlegum uppskeru
bresti í ýmsum landbúnaðarríkj-
um. Afleiðingarnar verða stór-
hækkað verð á ýmsum vörum,
einkum baðmull, soja-baunum,
korni, kakó og sykri. í nokkrum
ríkjum eru uppskeruhorfurnar
þó taldar óvenjugóðar svo sem
Illinois, Iowa, Indíana og Ohio
en mun þó ekki vega upp á móti
gífurlegu uppskerutjóni á hinum
víðlendu ekrum í Wiskonsin,
Nebraska, Missouri, Tennessee og
Arkansas. Frá suðurríkjunum
berast þær fregnir, að vá r,é fyr-
ir dyrum ef ekki bregður til vot-
viðra á næstunni. —Reuter-NTB.
Of alþýðlegir
konuregar
LUNDÚNUM — í umræðum í
neðri deild brezka þingsins fyr-
ir skömmu lýsti einn af þing-
mönnum Verkamannaflokksins
vanþóknun sinni á þeirri hátt-
semi konungborins fólks á Norð-
urlöndum að ferðast á reiðhjól-
um götur borga og bæja. Kvað
hann Breta ekki mundu geta sætt
sig við svo alþýðlega breytni
ltonungsf j ölskyldunpar.
Fæddur ríkisarfi í Síam
BANGKOK. — Sirikit Síams-
drottning hefir alið Phumiphon
konungi son. F.yrir 15 mánuðum
eignuðust þau hjónin dóttur, en
konungdómur erfist aðeins í karl-
legg,