Morgunblaðið - 06.11.1952, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 6. nóv. 1952
HITAVEITA í HL
FYRIR rúmum tveim árum skrif-
uðu þeir Haukur Eggertsson og
Hjörtur Jónsson grein í Morgun-
blaðið undir nafninu „Hitaveita
í Hlíðarnap". Byggðist greinin að-
allega á því, að mikinn hluta árs-i að nýta vatn Flitaveitunnar 35%
ins rennur vatn Hiátveiturinar í betur en ella. Sá kostur tvöfalda
stórum stil ónotað til sjávar, og kerfisins er þó mestur, að tæring
að sjálfsagt væri að finna ein- { af völdum hveravatnsins er úti-
hverja leið til að nota það í fyllri lokuð.
mæli. Færíu þeir fuil rö^-fyrir í’á var bent .á, að áölutekjur
því, að þetta vatn væri nægjan-’ Hitaveitunnar yrðu miklu meiri
lega mikið 'til að'hita upp allt og hún þá um leið færari' úm að
Hlíðarhverfið að minnsta kosti sinna hugsuðu hlutverki sínu, að
Greinas’gerð frá framkvæBnda-
nelii'd hifaveilumáSa þar
hálft árið. Þá sýndu þeir og fram
á, hve mikla olíu rriætti spara á
þennan hátt, og nam gjaldeyris-
sparnaður einn saman, miðað við
nþverandi verð á olíu, um 1,5
millj. kr. á ári. Þannig mætti
greiða allann erlendan kostnað
við hitaveitulögn í Hlíðarhverfið
með um. eins árs olíusþarnaði.
Þegar þess er gætt, að á þennan
hátt mátti stórlega lækka' hinn
sjá öllum bæjarbúum fyrir ódýr-
um hita. Að lokum var svo áskor-
unin endurtekin.
FRAMLAG HITAVEITUSTJÓRA
S.l. haust var í'dagblöðum bæj-
arins birtur útdráttur úr bréfi,
sem hitaveitustjóri skrifaði bæjar
ráði dags. 11. okt. 1951. Reynt
var að fá afrit af bréfi þessu á
í skrifstofu borgarstióra, on bað
tilfinnanlega hitunarkostnað hús-1 gekk-alis ekki vel. Eftir mikið þóf
anna, verður öllum ljóst, að hér
var um mjög athyglisvért mál að
ræða.
) Grein þessi vakti mikla- eftir-
tekt og varð til þess, að nokkrir
menn.úr hverfinu komu saman til
fúndar að ræða þessi mál. Nefnd
manna var kosin til að vinna að
fékkst það loks afhent gegn lof
orði um; að með það væri farið
sem algjört trúnaðarrríál.
Bréfið bar það líka fyllilega
með sér, að heppilegast hefði ver-
I ið fyrir hitaveitustjóra, að það
; hefði aldrei komist fyrir almenn-
-ingssjónif. Það var aagsýnilega
framgangi málsins og gekkst hún! gamig vegna ákveðinnar” kröfu
fyrir almennri undirskriftasöfn-j borgaranna> um að verðmæti
un meðal Hlíðarbúa, um að skora
á bæjárráð Ög hitaveitustjóra, að
hefjast sem fyrst handa í þessu
nauðsynjamáli. Askorunin var
fyrst og fremst fólgin í því, að
hið ónotaða sumarvatn HitáVeit-
unnar yrði hagnýtt fyrir íbúa
Hlrðarhverfisins, að girt yrði fyr-
ir óhófsevðslu vatnsins, að vatn-
ið yrði tekið af stærstu bygging-
um bæjarins kaldasta tíma árs-
ins og, að athugaðir væru mögu-
leikar á sameiginlegri kyndistöð
fyrir heil bæjarhverfi.
: 1 Allir húseigendui; í Hlíðunum,
sem til náðist, aá týeim undan-
skyldum, skrifuðu undir áskorun
þessa, og fannst málið svo sjálf-
sagt, að greiðrar úrlausnar mætti
vænta.
,Að undirskriftasöfnun Jokinni
gekk nefndin á fund borgarstjóra
og hitaveitustjóra, flutti málið
við þá og afhenti áskorunina.
JJndirtektir voru góðar enda þótt
bent væri á nokkra minniháttar
annmarka. Virtist 'borgarstjóri
hafa fullan vilja á að finna lausn
á málinu, og lofaði, að néfndin
skyldi fá að heyra frekar um
þetta innan skamms. Þetta lof-
orð var aldrei efnt.
NÆSTI ÞÁTTUR í MÁLINU
, Þrátt fyrir það, að ekkert heyrð
ist frá forráðamönnum bæjarins
í hitaveitumálinu, var það ekki
látið falla niður með öllu. Voru
nú athugaðir möguleikar á þvi,
hvort hagfræðilega kæmi til mála
að fá hita fyrir allt hverfið frá
einni sameiginlegri kyndistöð,
þann tíma ársins, sem vatn Hita-
veitunnar væri ekki fyrir hendi.
Fyrir forgöngu nefndarinnar og
á kostnað Hlíðarbúa voru á síð-
astliðnu hausti fengnir tveir af
færustu verkfræðingum hérlend-
is, þeir Gunnar Böðvarsson og
Jóhannes Zoega, til að athuga
þennan möguleika. Sömdu þeir
ýtarlega álitsgerð um verkið og
er niðurstaða hennar sú, að álit-
legt sé að nota þessa hitunarað-
ferð. Með kyndistöð er hægt að
minnka hitunarkostnað húsanna
um allt að 20%. Væri svo notað
afgangsvatn Hitaveitunnar alltaf
þegar það er fyrir hendi, gæti
hitunarkostnaðurinn enn minnk-
að mikið.
) Með bréfi dags. 9. jan. s.l. var
borgarstjóra afhent álitsgerðin.
í bréfinu var bent á margar stað-
reýndir málinu til stuðnings. Þar
voru dregnar fram allar athyglis-
verðustu niðurstöður álitsgerðar-
innar, s. s. gjaldeýrissparnaður-'
inn, minnkatidi uphitunarkostn-
aður húsanr.a og tvöfalt götu-
kerfi, sem á allann hátt virðist
Hitaveitunnar væri betur nýtt, og
að- rekstur hennar væri íærðúr
me.iya í snið athafna og hagsýni.
Eftir langa upptalningu í bréf-
inu um, hvað hefði'verið borað
og borað og mælt undanfarin ár,
án nokkurs teljandi árangurs, og
iistí yfir það, hva’ð geymar. Hita-'
veitunnar hefðu tæmst oft vet-
urinn áður (89 sinnum) komu
lauslegar áætlanir um kostnað í
ýms hverfi bæjarins og hve tekj-
urnar gætu orðið miklar í hverju
þeirra, reiknað hprósentum! Eft-
ir bréfinu að dæma gat ekki kom-
ið til neinna mála að -þæ.ta vetrar
notkun á vatn Hitaveitunnar og
fullar upplýsingar voru þar um,
að ekki var meira vatns að vænta
fyrr en það yrði sótt upp í Hengil
eða suður í Krýsuvík.
Þrátt fyrir alla þessa annmarka
endar hitaveitustjóri sitt langa
bréf á þessum orðum; „Ég vildi
anir til að leggja hitaveitu í Mela
hverfi og Háskólahverfi næsta
vor og að unníð yrði áfram að
undirbúningi hitaveitu í Hlíðar-
hverfið og Mjölnisholtið, svo að
fullkomnar áætlanir og teikning-
ar væru til af þeim hverfum, þeg-
ar ástæður leyfa“.
Hinar raunverulegu niðurstöð-
ur eru þessar: Verði þessar til.lög-
ur hitaveitustjórans framkvæmd-
ar, rýrir það notagildi Hitaveit-
unnar hjá þeim, sem nú hafa
hana og útilokar möguleikann.fyr
ir því, að hægt sé að ráðast í sum-
arhitun stórra bæjarhverfa. Þá
eru blekkingarnar svo augljósar
í þeim áætlunum að.leggja síðar
í Mjölnisholtið og Hlíðarhvérfið,
því þá verður ekkert vatn orðið
til og ekki einu sinni gerðar ráð-
stafanir til að fyrirbyggja, áð
heita vatnið sé látið renna að
mestu fram hjá hálfstífluðum mið
stöðvarofnunum í stórum hluta
bæjarins, og nýtist því-.miklu
verr. — En þess skal geta, að
veturinn áður en bréfið er samið,
tæmdust geymar hitaveitunnar
sem svaraði annan hvern dag.
Þetta er því allt risið á fram-
tíðardraumum hitaveitustjórans
færirtæki sínu og bæjarbúum til
handa. Áfram skyldi heita vatnið
fá að renna ónotað iil sjávar,
nema þegar kaldast er, ci.crríhver
hefði gaman af að reikna það út,
hve margra millj. króna virði það
gæti orðið, áður en við fengjum
hitaveitustjóra með svolítilli at-
hafnaþrá.
Þetta bréf hitaveitustjóra er nú
Frá vinstri til hægri: Turunen og Ranta (Finnland), Liljefors og
Henneberg (Svíþjóð), Jón Leifs (fundarstjóri og forseti ráðsins),
Riisager (Danmörk), Egge og Kjellsby (Noregur).
Frá fundi Norrænu
tónskúldurúðsins
JÓN LEIFS, tónskáld, er nýkom-
inn heim frá Stokkhólmi, þa‘r
sem hann stjórnaði í fyrsta sinn
fundi Norræna tónskáldaráðsins,
sem forseti þess.
Fara hér á eftir nokkrar upp-
lýsingar um störf fundarins, sem
hann lét blaðamönnum í té í gær.
Gat hann fyrst hlutverks ráðsins,
sem er að gæta bæði efnalegra og
listrænna málefna tónskáldanna.
Er það skipað af fulltrúum tón-
skáldafélaga Norðurlandanna
íimm. k _ |
TÓNLISTARHATIÐ
í REYKJAVÍK
Mörg veigamikil mál voru af-
greidd á fundinum. Fyrsta mál á
dagskrá var hin væntanlega nor-
ræna tónlistarhátíð í Reykjavík,
sem haldin verður annað hvort
um haustið 1954 eða í júnímánuði
ekki lengur trúnaðarmál, þvi það sama ár, fyrir hátíðahöldin í.til-
var síðar afhent nefndarntÖnnum {efni af tíu ára afmæli íslenzka
af borgarstjóra án nokkurrar lýðveldísins. Munu þar verða
beiðni um slikt. | flutt baeði eldri og nýrri norræn
Á fundi, sem haldinn verður í verk. íslenzka Sinfóníuhljóm-
Sjálfstæðishúsinu næstkomandi sveitin, undir stjórn Olavs Kiel-
sunnudag, þar sem þessi mál lands, mun aðallega annast tón-
verða rædd, verða gefnar fyllri
upplýsingar um málið og nýjung-
ar í því og rætt um framtíðar-
möguleikana. Er því skorað á
húsráðendur í Hlíðunum að mæta
á fundinum til að láta vilja sinn
leggjá til, að gerðar yrðu ráðstaf i í Ijósi.
ínnlendu kertin standa
hinum erlendu ekkert að
baki en eru miklu ódýrari
listarflutning á hátíðinni, en er-
lendir þistamenn, einleikarar og
einsöngvarar, munu einnig koma
þar fram.
Ríkisútvarpið og Þjóðleikhúsið
hafa heitið fullum stuðningi sín-
um í sambandi við hátíðina.
ALÞJODA SAMVINNA
TÓNSKÁLDA h
Þá var rætt um alþjóða sam-
vinnu tónskálda og var hinum
nýkjörna forseta falið að safna
fyrir næsta fund rækilegum
skýrslum varðandi tónskáldafé-
lög í öðrum löndum og að undir-
búa samvinnu þeirra á milli. /
Voru menn sammála um, að til
greina kæmu aðeins félög eða fé-
lagsheildir höfunda æðri tónlist-
ar.
Norræna íónskáldaráðið sam-
þykkti, eftir tilmælum frá
UNESCO, að gangast fyrir því, að
í hverju Norðurlandanna fimm
skyldu myndaðar nefndir til
samvinnu við UNESCO um þessi
mál, og fóru tveir fundarmanna,
fulltrúar Noregs og Svíþjóðar, á
fund UNESCO-ráðsins í Feneyj-
um til að taka þátt í umræðum
þar.
Ingólfnr Árnason fram-
kvæmdastjóri sextugur
VERKSMIÐJAN Hreinn hefur
nú um 30 ára skeið verið aðal-
kertaverksmiðja landsins, fram-
leiðir nú kerti, sem framleidd
eru úr hinum sömu efnum og hin
erlendu, en Hreins-kertin eru
miklu ódýrari. Þegar nægar hrá-
efnisbirgðir eru fyrirliggjandi,
getur verksmiðjan auðveldlega
annazt alla kertaframleiðsluna
sem með þarf.
Eiríkur Bech, framkvæmda-
stjóri Hreins verksmiðjunnar,
átti í gær stutt samtal við Mbl.
um starfsemi verksmiðjunnar að
undanförnu.
SELDUST JAFNÓÐUM
Hér á árunum, er miklum
vandkvæðum var bundið að fá
hráefni til kertaframleiðslunnar,
urðum við jafnóðum og kertin
voru framleidd, að setja þau á
markaðinn. Okkur tókst þá aldr-
ei að haga framleiðslunni þannig
að við ættum kertabirgðir, sagði
Eiríkur.
ÞURFA AÐ HARÐNA
Það er hins vegar alkunna, að
með því aS geyma kertin, þá
harðnar efnið í þeim og eykur
mjög endingu- þeirra. Kerti af
nokkurra mánaða aldri, getur
logað í margar klukkustundir.
JAFNGÓÐ
ÞEIM ERLENDU
Undanfarið hefur okkur tekizt
að framleiða svo mikið að við
eigum nú nokkrar birgðir, sem
í DAG á Ingólfur Árnason fram-
kvæmdastjóri á ísafirði sextugs-
afmæli. Hann er fæddur á ísa-
firði og voru foreldrar hans Árni
Árnason verlcstjóri og verzlunar-
maður og kona hans Hallaóra
Ólafsdóttir.
Ingólfur ólst upp hjá foreldr-
um sínum á Isafirði og í Bolung-
arvík þar sem þau dvöldu einnig
um skeið. Lagði hann ungur
stund á verzlunarstörf og var
um hríð meðeigandi í verzlun og
útgerð. Má heita að hann hafi
stundað slík störf alla æfi, ýmist
sem starfsmaður annarra eða á
eigin spýtur. í nokkur ár var
hann verzlunarstjóri verzlunar
við teljum fyllilega sambærileg j. Edwald eftir fráfall hans.
við hin erlendu, sem verið er að
flytja inn fyrir dýrmætan gjald-
eyri, sagði Eiríkur. Væri vafalít-
ið hægt að ráðstafa honum á
heppilegri hátt.
Nú síðustu árin hefur hann
verið framkvæmdastjóri hrað-
frystihússins Norðurtangi h. f.
ísafirði. Er hann einn af eig-
1 endum þess fyriríækis.
f Ingólfur Árnason er kvæntur
Ólöfu Jónasdóttur, sem ættuð er
i frá Breiðafirði, ágætri og greindri
| konu. Eiga þau saman 4 börn, 3
dætur og 1 son. Dæturnar eru:
j Halldóra, sem gift er Kristjáni
Eldjárn, þjóðminjaverði, Helga,
sem er stúdent og vinnur nú í
upplýsingaþjónustu Bandaríska
sendiráðsins í Reykjavík og
— irsGSti
óvinur kcmmúnismans
EASTON, Pennsylvanía, 4. nóv.
— Eddie Rickenbacker, höfuðs-
maður, ein mesta flughetja Banda
ríkjanna í tveimur síðustu heims-
styrjöldum, sagði í ræðu, pr hann Sigríður, bankamær. Árni sonur ég ekkert nema gott og ánægju
greindur og fær maður og getur
á varla reglusamavi og betri starfs
mann. í öllu dagfari er hann
hæglátur og dulur og kærir sig
lítið um að blanda 'sér í annað
en það, sem snertir starfssvið
hans. Hann er tryggur í lund,
áreiðanlegur svo að af ber og má
í engu Vamm sitt vita. Þrátt fyr-
ir dulúð sína er hann glaður og
reifur í hópi vina og félaga.
Ég hefi þekkt Ingólf Árnason
og fjölskyldu hans síðan ág man
eftir mér. Frá þeim kynnum man
vera sjálfsagt og gerir mögulegt venjulegri stærð, sem náð hefur
í háskqlanum.
Öll eru börn þeirra Ólafar og
flutti í dag, að Bandaríkin ættu
að berjast gegn kommúnisman-
um með lýðræðishugsjónina að
leiðarljósi. Kvað hann kqmmún-
is.taforsprakkana óttast mátt lýð-
ræðishyggjunnar meira en öflug- ið ágæta menntun.
an herstyrk. « Ingólfur Árnason er prýðilega
þeirra hjóna nemur læknisfræði legt. Svo mun og öðrum fara er
þekkja til hans og heimilis hans.
Við kunningjar hans og vinir
Ingólfs sérstaklega vel gefið og óskum honum allra heillá seX-
myndarlegt fólk. Hafa þau hlot- tugum og biðjum hann vel að
lifa.
S. Bj.