Morgunblaðið - 06.11.1952, Page 8

MORGVNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 6. nóv. 1952
/M
Útg.: H.f. Arvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigíús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgSarm.)
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni GarCar Kristinason
Ritstjórn, auglýsingar og aígreiSsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Askriitargjald kr. 20.00 á 'mánuði, innanlandi.
lausasöiu 1 krónu eintakið.
Sigur Eisenhowers
DWIGHT D. EISENHOWER hef-
ur verið kjörinn forseti Banda-
ríkjanna. Hann vann stórfelldan
sigur yfir Adlai Stevenson fram-
bjóðanda demókrataflokksins. —
í>ar' með lauk 20 ára valdatíma-
bili þess flokks.
v Sigur Eisenhowers er miklu
stærri en jafnvel hinir bjartsýn-
ustu meðal fylgismanna hans
höfðu gert sér í hugarlund. Skoð-
a^akannanir blaða og fréttastofn
ana höfðu að vísu talið fylgi
hans meira en mótframbjóðanda
hans. En þær höfðu engu að síð-
ue. lýst þeirri skoðun að úrslitin
væru mjög tvísýn. Víða roæíti
alls ekki á milli sjá um fylgi
fsgmbjóðendanna. Að öllum lík-
indum hafa menn verið varfærn-
ari í spádómum um þessar kosn-
ingar vegna þeirra ófara, sem
Gallup og fleiri hliðstæðar stofn-
artir fóru við forsetakosningarn-
ar árið 1948. En þá hafði Dewy,
ríkisstjóra í New York hiklaust
verið spáð kosningu.
/'Segja má að fylgi Eisenhow-
ers væri öflugt um öil Banda-
ríkin. Hann vann stórborgir eins
og New York og Chicago með
yfirburðum. Bæði iðnaðgrríkin,
sem verkalýðssamtökin eru hvað
sterkust í, og landbúnaðarríkin,
sem Truman vann með yfirburð-
um í kosningunum 1948, kusu nú
Ejsenhower. Öll ríkin, sem flesta
kjörmenn kjósa, svo sem New
Yörk, Californía, Pennsylvanía,
Illinoia og Ohio fylgdu honum.
Jáfnvel í Suðurríkjunum, sem í
níarga áratugi hafa ævinlega
vérið höfuðvígi demókrata, féllu
nú nokkur ríki í hlut frambjóð-
anda repúblikana. Var að vísu
vitað fyrir, að sumir leiðtogar
demókrata höfðu heitið Eisen-
hower fylgi. Þrátt fyrir það var
engan veginn gert ráð fyrir að
hann fengi kjörmenn þeirra.
ASalástæðan fyrir þessutn
geysilega sigri frambjóðanda
” repúblikana er áreiðanlega
sú, að bandaríska þjóðin hef-
ur talið skynsamlegt að skipta
ur tekið mestan þátt í að móta
með Truman forséta og stjórn
hars. Mikill meirihluti beggja
hinna stóru flokka Bandaríkj-
anna eru þeirri stefnu fylgj-
andi og hafa raunar tekið
sameiginlegan þátt í að móta
hana þótt nokkurs ágreinings
hafi gætt innan þeirra.
Svo virðist sem þeir stjórn-
málamenn Evrópu, sem orð hafa
látið falla um kosningaúrslitin,
hafi tekið þeim vel. Kemur víða
fram rík trú á, að hinn líýkjörni
forseti muni líklégur til þess áð
beita sér framvegis sem hingað
tíl fyrir náinni samvinnu milli
þjóðar sinnar og hinna frjálsu
lýðræðisþjóða hins gamla heims.
Allt annað virðist líka óhugs-
andi.. Dwight D. Eisenhower á
manna mestan þáít í hinni
heillaríku samvinnu lýðræðis-
þjóðanna austan og vestan At-
lantshafs. Hann hefur sjálfur
veiúð nokkurs konar fram-
kvæmdastjóri hinna sameigin-
legu varnaraðgerða þeirra. Það
hlýtur að vera honum kappsmál
að þeirri stefnu, sem hann hefur
unnið að framkvæmd á mörg
undanfarin ár verði fylgt hik-
laust fram á komandi árum und-
ir stjórn hans sjálfs.
AJIar líkur benda einnig til
þess að demókratar og repú-
blikanar muni Ieggja áherzlu
á, að góð samyinna takist
milli þeirra um utanríkis-
stefnu Bandaríkjanna. Það er
bandarísku þjóðinni raunar
brýn nauðsyn. 1 því felst
styrkur hennar og möguleik-
ar til þess að geta haft for-
ystu meðal frjálsra þjóða um
varðveizlu friðar og öryggis í
heiminum.
•pP,’-A- !M GA
1 O 9 ®
biheio
61 já vagr viðskipfaméiaráðherra eip ríkiiins
FUNDUR var í sameinuðu þingi í gær og voru fyrst tvær
fyrirspumir á dagskrá. Önnur þeirra f jallaði um irmflutn- J
ing fólksbifreiða á þessu ári, hver værý tala hinna nýju inn-'
fiuttu bifreiða og hverjir befða hlotið þær. Björn Ólafsson
viðskiptamálaráðherra varð fyrir svörum og gaf giöggar og
góðar upplýsingar í mátinu og hinar fyllstu i öílum atrið
um. Fer megindráttur úr ræðu hans hér á eftir.
útvegsins hefir verið flutt til
landsins, aðallega á þessu -ári,
talsvert af bifreiðum frá Tékkó-
slóvakíu, en ráðið hefir hvorki-
haft afskipti af innflutningi
þeirra né úthlutun. Heildarverð-
mæti þeirra var kr. 1 millj. -—
miðað við inrikaupsverð.
GJALDEYRISLEYFI
FYRIR 31 BIFREIÐ
Það sem af er þessu ári hafa
verið fluttar til landsins 31 fólks-
bifreið, 6—7 manna að stærð. —
Fjárhagsráð hefur veitt gjald-
eyris- og innflutningsleyfi fyrir
öllum bifreiðum þessum.
‘ é
ÞÆR HLUTU
Þær skiptast þannig eftir því
hv-erjir þær hlutu:
1. Til lækna ........
2. — fatlaðra, manna
3. — opinberra aðila
4. — annarra ........
10
12
6
3
SKODA-BIFREIDAR
Samkvæmt samningi milli hins
opinbera og forráðamanna báta-
eígn rikisins
í lok máls síns gát ráðherrann
þess, sökum persónUlégra aðdrótt
ana eins þingmanris kommúnista
um bílaeign ráðherra,‘að ríkis-
sjóður ætti bifreið þá, er hann
ælci, svo sem bifreiðir hinna ráð-
herranna. Sjálfur hefði hann
ekkert innflutningsleyfi hlotið.
Velvakandi skrifar
ÚR DAGLEGA LÍFINU
Samtals 31
Talaði á íslenzku!
,,ÞJÓÐVILJINN“ neyddist loks
til þess í gær að birta ávarp
nú um forystu eftir tveggja ( Brynjólfs Bjarnasonar á 19 þingi
áratuga valdaferil demokrata. hins ,'vitra<‘ kommúnistaflokks
t 1 öðru laffi mun Það bosninga- !Rúss]ands , Er það maí1trærðast
fyrirheit Eisenhowers að fara við birtinguna að bIaði? ir að
s^Uur t»l Koreu og freista \haún hafi flutt kveðj;u sina á
hptic nA himía ckwitar pnrli í» ’ , , .... J
íslenzjju !! ,
Eitthvað er 'málum blandað í
þcssari frásþgn k.ommúnista-
blaðsins. í Moskvaútyarpi-nu var
sagt'frá því að allir hefðu staðið
Upp og lófaklapp hefði verið
langvarandi þegar „félaginn" frá
íslandi hafði lojáð/máli' sínu.'
Skyldu. rússrieskd „félagarnir"
þá ekki íslenzka „£élagann“? Og
Um hinn nýkjörna forseta er , hversvegna klöppuðu þeir þá fyr- j
það að öðru leyti að segja, að ir honum?
enginn hefur drégið í efa að hann Var e.'t. v. túlkur hafður við
væri ágætur maður, vTðsýnn og hendina? Hvernig fór Moskvu-
frjálslyndur. Það eru fyrst og ýtvarpið að því að birta útdrátt j
fremst ýms öfl innan flokks hans, úr ræðunni ef hún var flutt á !
sem margir hafa verið tortryggn- jglenzku og enginn gat snarað
ir gagnvart, sérstakiega vegna henni a rússnesku? Eða ætlar.
einangrunarstefnu þein a. j Brynjólfur' yfirleitt að sverja |
En eftir jaín glæsi egan sigur fyrir að slíkur útdráttur hafi ver.
og raun ber vitm hlytur aðstaða ið birtur? Yfir hvað er maður.
, inri að breiða?
! Um ræðuna eins og kommún-
istablaðið birtir hana er annars
þess að binda skjótan endi a
styrjöldina þar hafa haft mik-
il áhrif síðustu daga kosninga-
baráttunnar. — í þriðja lagi
kcma svo persónulegar vin-
* sældir hins mikilhæfa hers-
höfðingja. Án þeirra er mjög
' hæpið að frambjóðandi repú-
blikanaflokksins hefði náð
• kosningu.
Áætlaður gjaldeyrir, sem til
bifreiðakaupa þessara var veitt-
ur nam samtals 883 þús. króna.
AÐEINS
INNFLUTNINGSLEYFI
i Auk þessa hefur fjárhagsráð og
það sem af er þessu ári veitt
innflutningsleyfi, án gjaldeyris-
leyfa fyrir 40 bifreiðum og er
áætlað verðmæti þeirra 960 þús.
[króna.
I í sambandi við þessi gjaldeyr-
islausu innflutningsleyfi tekur
fjárhagsráð fram eftirfarandi á-
stæður, er til leyfanna liggja:
ÁSTÆÐURNAR
1. Búferlaflutningur manna, sem
búið hafa. erlendis og átt bif-
reið þar.
2. Ráðstöfun á gjaldeyri, sem
menn hafa eignast á löglegan
hátt, t.d. fyrir vinnu eða að
erfðum.
3. Sala á bifreiðum erlendra
sendiráða hér og starfsmanna
þeirra, sem fer fram eftir með-
mælum utanríkisráðuneytis-
ins.
4. Tollafgreiðsla á ‘ bifreiðum,
sem af ýmsum ástæðum hafa
verið lengi í landinu með er-
lendum númexum.
5. Framlenging eldri leyfa fyrir
bifreiðum, sem biðu í erlend-
um höfnum vegna ílutnings-
banns, sem sett var á bifreiðar
með tilkynningu 16. ágúst
1950.
Þykir vænt um Þing-
húsið
MIKIÐ þykir kommunum allt-
af vænt um Alþingishúsið.
Þeir þurfa alltaf öðru hverju að
sýna því einhverskonar tákn
virðingar sinnar og umhyggju.
Fyrir nokkrum nóttum laum-
uðust þeir að aðaldyrum þess
með hnífkuta í hendi og tóku að
skera út í hana nokkur vel valin
orð, sem kommúnistar um alla
Evrópu hafa undanfarna mánuði
krotað á hurðir og veggi. Þeir
eru alltaf svo frumlegir, blessað-
ir kútarnir. Það er ekki háttur
þeirra að apa eftir öðrum, allra
sízt útlendingum. , Nei, ekki
alveg.
Eisenhowers innan flokks síns að
vera svo sterk, að annað er ó-
hugsandi en að hann fylgi fyrst
og fremst sinni eigin stefnu, sem , _ _ , , ,
hann hefur túlkað af festu og þaf, segja. ^ þar er dregið
einurð, bæði í Bandaríkjunúm og n°kkuð ur þeirri hundflotu auð-
utan þeirra.
mýkt, sem einkenndi hana sam-
kvæmt útdrætti, Moskvaútvarps-
Til þess virðist því ekki ins, c-r Mbl. birti.
ástæða að gera ráð fyrir mik-
ilii stefnubreytingu í uíanrík-
ismálum Bandaríkjanna, ailra
sízt gagnvart Evrcpu. — Þá
stefnu hefur Eisenhower sjálf
En þess er vænst að
Brynjólfur eða blað hans
svari þeim spurningum, sem
varpað er íram hér að ofan.
Umsóknarfrestur
um námssfyrki í
Bamlaríkjmum
framlengdur
UMSÓKNARFRESTUR UM
styrki til náms í Bandaríkjunum
skólaárið 1953—54 hefir nú verið
framlengdur til 15. þessa mánað-
ar sarrikvæmt óskum. Er hér um
að ræða bæði ríflegá styrki til
framhaldsnáms fyrir fólk í ýms-
um stéttum, sem lokið tefir há-
skólaprófum og er tekið til starfa,
en þeir styrkir nema öllum ferða-
og dvalarkostnaði. Einnig eru
háskólastyrkir, sem oftast nema
skólagjöldum, húsnæði og fæði
fyrir nemendur.
‘ Umsóknareyðublöð eru afrient
í skrifstofu Íslenzk-ameríska fé-
lagsins í Sambandshúsinu, bg er
hún opin mánudaga, miðvikudaga
og föstudaga kl. 3—5 síðdegis.
i
„Þjóðin“ frá Þórsgötu I við
þinghúsdyrnar!
En þeir kusu samt að nota
náttmyrkrið til þess að skýla sér
við þessa iðju síria við þinghús-
dyrnar. Einhvern veginn kunna
þeir betur við rökkrið, jafnvel
þó þeir segist vera að vinna fyr-
ir þjóðina sína.
Allt fyrir íslenzku
þjóðina.
AUÐVITAÐ skáru kommarnir
þessi orð á þinghúshurðma
af emskærum áhuga fyrir að
verða íslenzku þjóðinni að liði.
Um það efast líklega enginn.
Hinn 30. marz árið 1949 sýndu
þeir líka greinilega, hversu
mikla virðingu þeir bera fyrir
þessu gamla húsi, sem löggjafar-
samkoman hefur haft bæki-
stöðvar sínar í! Þá létu þeir hana
í Ijós með því að brjóta flestar
rúður þess, kasta í það skít, eggj-
um og jafnvel hraungrjóti úr
blómabeðum Austurvallar og
fótstalli Jóns Sigurðssonar.
Að sjálfsögðu sýndu kommarn-
ir hina einlægu hollustu sína við
ísland og Islendinga með þess-
um afrekum.
Til þess að kóróna þessi stór-
virki i þágu þjóðarinnar laum-
aðist svo einn af þingmönnum
kommanna inn i þinghúsið eft-
ir að dimmt var orðið að kvöldi
hins 30. marz og sneri brjóst-
mynþ af Jóni Sigurðssyni til
veggjar. Þar með var baráttu
þeirra fýrir íslenzki^ þjóðerni ög
Sjálfstæði lokið þann daginn. —
Getur svo nokrum dulizt, hversu
ótórkostlegir ættjarðarvinir
kommárnir eru?
Afreksmaðurinn boðinn
til Rússlands?
IGÆR barst sú saga út um bæ-
inn að maðurinn með kut-
ann, sem notaði náttmyrkrið til
þess að krukka í þinghúshurðina
muni verða boðinn til Rússlands
á vegum MÍR. Talið er vist að
honum verði boðið að hafa kut-
ann með sér og jafnvel að hann
verði settur þar á safn.
Aðrir telja þó fullt eins lík-
legt að kutinn muni geymdur
hér heima sem helgur dómur,
þar sem honum hefur hlotnazt
sá heiður að vera tengdur einu
mikilvægasta afreki, sem lyram-
ar hafa um skeið unnið í þágu
íslenzks öryggis og sjálfstæðis!!!
„IIarkari“ hefur orðiff.
MÉR HEFUR nýlega borizt
langt bréf frá „harkara", sem.
snýst hart gegn frumvarpi, sem
liggur fyrir Alþingi um heimild
til þess að takmarka f jölda leigu-
bifreiða og ákveða að allar bif-
reiðar til fólksflutninga skuli
vera á bifreiðarstöð. Hér er ekki
rúm fyrir nema lítinn hluta þess.
En þar er m. a. komizt að orði
á þessa leið:
„Nú skulum við snúa okkur að
þeirri hlið málsins, sem áðalrök-
færsla Hreyfilsmanna byggist á
með útilokun harkaranna. Hún
er sú, að þessir vinnufúsu hark-
arar eigi ekki rétt á sér, þar sem
þeir séu að taka vinnu frá þeim
mönnum, sem hafa akstur leigu-
bifreiða að aðalatvinnu. Já, þar
Iá hundurinn grafinn. En kryfj-
um nú þessar rökfærslur.
Hver er munurinn?
HVER er munurinn á manni,
sem hefur fasta atvinnu,
sem kallað er, með um eitt
hundrað krónur á dag eða um
þrjú þúsund krónur á mánuði í
laun fyrir átta stunda virinudag,
og bætir síðan við sig í auka-
vinnu tveim til fjórum stundum
við akstur nokkur kvöld í viku,
eða jafnvel einungis u.m helgar,
og leigubifreiðastjóra, sem hef-
ur akstur að aðalatvinu og ekur
bifreið sinni tólf til fjórtán
stundir á sólarhring flesta daga,
og ekur fyrir um tvö til tvö
hundruð og fimmtíu krónur að
meðaltali. Þeir, sem telja sig
dómbæra um framfærsluþörf
hvers einstaklings, ættu að taka
að sér að draga fólk í dilk eftir
mati á þörfum þess til lífsins, og
í fullu samræmi við þær lög-
lcysur, sem þeir eru að innleiða.
Mér er spurn: Eiga atvinnubif-
reiðastjórar að hafa einkaleyfi á
að vinna eins lengi á sólarhring
hverjum og þeim þóknast, á með
an öðrum eru takmörk sett um
atvinnufrelsi? Væri þá ekki hugs
anlegt í framhaldi af kröfum
þessara manna að lögskipa átta
stunda vinnudag fyrir alla leigu-
bifreiðastjóra. Ég rétt skýt þessu
svona inn til athugunar fyrir
flutningsmenn viðkomandi frum-
varps. ÍIarkari“.