Morgunblaðið - 16.12.1952, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 16. des. 1952
CJtg.: H.f. Arvakur, Reykjavljt
rramkv.stj.: Sigfúa JónssoD
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgOarno.)
Lesbók: Áxni Óla, simi 3041
Auglýsingar: Ami Garöar Kristinsaoa
Ritstjórn, auglýsingar og aígreiBsla
Austurstræti 8. — Sími 1600
Askriftargjald kr. 20.00 & mánuöi. tnnanianda
f iausasölu 1 krónu eintakift
Heiftið á brezka togaraskipstjora
að beita skynsaralegri íhugua
Aumlegar aðfarir
HINN 28. apríl árið 1951 skipaði
dómsmálaráðherra 5 manna
nefnd til þess að endurskoða gild-
andi áfengislöggjöf. Voru til þess
vandasama starfs fengnir þeir
Gústav A. Jónasson skrifstofu-
■ stjóri dómsmálaráðuneytisins,
sem var formaður nefndarinnar,
Erynleifur Tobíasson áfengismála
ráðunautur, Jóhann G., Möller
íc-rstjóri Tóbakseinkasölunnar,
Ólafur Jóhannesson lagaprófessor
og Pétur Daníelsson gistihús-
stjóri.
Þessi nefnd samdi síðan frv.
til nýrra áfengislaga og lagði
tíómsmálaráðherra það fyrir Al-
þir.gi.
Það kom í hlut allsherjarnefnd
ar Efri deildar að ræða um frv.
þetta. Varð niðurstaða hennar sú,
aö tveir nefndarmenn, Lárus Jó-
hsnnesson og Páll Zóphóníasson
lögðu til að frv. yrði samþykkt
með nokkrum breytingum. En
meirihlutinn, Rannveig Þorsteins
tíóttir, Guðmundur í. Guðmunds-
son og Steingrímur Aðalsteinsson
lögðu til að því yrði vísað frá
með rökstuddri dagskrá.- Rök-
studdi meiri hlutinn þessa af-
stöðu sina aðallega með því, að
nauðsynlegt væri að hafa frek-
ari samvinnu við Stórstúku ís-
lands og „a. m. k. tvær konur“,
er áfengislöggjöfin væri endur-
skoðuð.
Þessi rökstudda dagskrá var
samþykkt í Efri deild með
eins atkvæðis mun. Eru end-
urbætur á áfengislöggjöfinni
þar með úr sögunni á þessu
þingi. Allt benair til þess að
þjóðin verði enn um skeið að
búa við fcinar afkáralegu regl-
ur um sölu og veitingar áfeng-
is. í þessum málum mun enn
um skeið ríkja það ófremdar-
ástand, sem flestir heilvita
menn eru sammála um að nú-
gildandi áfengislöggjöf eigi
ríkan þátt í að skapa.
Þeim meiri hluta Efri deildar,
scm samþykkti hina rökstuddu
dagskrá hefur hvorki farizt stór-
mannlega né viturlega. Rökstuðn
ingur hans fyrir frávísun frum-
varpsins er beiniínis fáránlegur.
í nefnd þeirri, sem dómsmála-
ráðherra skipaði til þess að und-
irbúa endurskoðun þessarar lög-
gjafar átti sæti einn mikilhæf-
asti og greindasti forystumaður
bindindissamtakanna í landinu,
Erynleifur Tobíasson mennta-
skólakennari. Það er því hrein
fjarstæða, sem meiri hluti alls-
herjarnefndar lætur liggja að, að
Stórstúku íslands hafi ekki gefizt
tækifæri til þess að hafa hönd í
bagga þegar endurskoðun áfeng-
isiaganna var framkvæmd.
Um nauðsyn þess að konur taki
þátt í siíku starfi er það að segja,
að' vissulega hefur samtökum
kvenna gefizt tækifæri til þess,
eins og öðrum samtökum lands-
manna, að láta í Ijós skoðun
sína á þessum málum. Má í því
sambandi geta þess, að milli-
þinganefndin sendi hvorki meira
né minna en 94 aðiljum, félaga-
samtökum og opinberum starfs-
mönnum, fyrirspurnir varðandi
ýms atriði áfengismálanna. Að-
ei-ns 54 aðilar svöruðu þessum
spurningum nefndarinnar.
Þess má enn geta, að með frv.
því, sem lagt var fyrir Alþingi, j
fylgdu tillögur og umsagnir
ýmsra samtaka, þar á meðal
Kvenréttindafélags íslands.
Svo kemur meiri hluti alls-
herjarnefndar og krefst þess
að málinu sé vísað frá til þess
að Stórstúkan og kvennasam-
tökin geti athugað það nánar!
Þetta eru svo afkáraleg vinnu-
brögð að Alþingi er til mikillar
vanvirðu, að hafa látið það henda
sig að samþykkja slíka skrípa-
tillögu.
En það er komið sem komið er.
Efri deild hefur komið fram af
miklu ábyrgðarleysi og einstæð-
um yfirborðshætti í þessu máli.
Meiri hluti hennar hefur orðið
þess valdandi að þjóðin verður
enn um ófyrirsjáanlegan tíma að
búa við það ófremdarástand, sem
nú ríkir í áfengismálum okkar.
— Á þessu ástandi verður þessi
meiri hluti að bera ábyrgð. Það
ei þýðingarlaust að æpa um ó-
fremd og siðleysi í meðferð áfeng
is, en vinna svo markvíst gegn
öllum umbótum, sem gætu bætt
úr ástandinu. En það er nákvæm-
lega það, sem hent hefur þá, sem
vísuðu fyrrgreindu frv. frá.
Það er engu líkara en það
sé takmark sumra manna hér
I á landi, að skapa sem allra
mest öngþveiti og niðurlæg-
ingu í sambandi við sölu og
veitingar áfengis. Þessir menn
vilja að vitlevsan og ýfirborðs
hátturinn ráði þar öllu. Þeir
vilja engar umbætur á þessu
j sviði. Þeir vilja aðeins þvæla
I um það ár eftir ár að umbóta
sé þörf. Jafnframt vilja þeir
gcta sakað aðra um að bera
ábyrgð á ósómanum.
Þessir menn hafa bcðið sig-
ur með samþykkt hinnar rök-
studdu dagskrár í Efri deild.
En þjóðin hefur beðið mikinn
ósigur.
Æskilegasfa leiðin
ÞESS fleiri daga, sem verkfallið
stendur yfir þess augljósari verð-
ui nauðsyn þess að þessi kaup-
deila leysist. Hvorki þjóðarheild-
in né það fólk, sem gengið hefur*
um atvinnulaust í hálfan mánuð,
hefur efni á að halda verkfallinu
áfram.
Langsamlega æskilegasta leiðin
til lausnar því væru ráðstafanir,
sem stöðvuðu vöxt dýrtíðarinnar
og ykju kaupmátt launanna. Allt
bendir til þess að grunnkaups-
hækkanir væru gjörsamlega þýð-
ingarlausar. Þær myndu aðeins
halda við skrúfugangi verðbólg-
unnar.
Lækkun verðs á nauðsynjum,
lsgfæringar á skattalagaákvæð-
um og ýmsar hliðstæðar ráðstaf-
anir myndu áreiðanlega líklegri
til þess að skapa almenningi
raunverulegar kjarabætur.
Ef nokknr möguleikl er á
þessum ráðstöfunum verður
þess vegna að framkvæma
þær, og það scm allra fyrst.
Verkfallið er þegar farið að
bitna harlialega á þúsundum
heimila í landinu og þá fyrst
og fremst hér í Reykjavík,
sem verst hefur orðið fyrir
barði þess.
Sáttanefndin hcfiir undan-
farna daga unn'ð að því, að
finna einhverja leið til sátta í
deilunni. Hefur hún nú hafið
fundi með deiluaðiljum að
nýju.
Það er von allra þeirra,
sem raunverulega vilja að
sættir takist hið fyrsta að ein-
hver áþreifanlegur grundvöll-
ur fyrir lausn deilunnar verði
lagður áður en Dngt um Iíður.
FISKIMÁLAFULLTRÚANUM
við íslenzka sendirráðið í Lund-
únum barst fyrir skömmu eftir-
farandi bréf um verndun fiski-
miða, sem birtist í enska blað-
inu „The Hull Daily Mail“ hinn
20. nóv. s.l.
Bréf þetta er ritað af gömlum
brezkum togaraeiganda og út-
gerðarmanni, Mr. McCann, merk
um brautryðjanda á sviði úthafs-
veiða Hull-togara. Hefur hann
jafnan notið mikils trausts og á-
lits innan stéttar sinnar, enda
er hér á ferð maður, sem er þess-
um málum þaukunnugur og tal-
ar af langri og lærdómsríkri
reynslu.
ELZTI MEÐLIMUR
í FÉL. TOGARAEIGENDA
„Ég, sem einn hinn elzti, ef
ekki hinn elzti, meðlimur í tog-
araeigendafélagi Hull-borgar,
nú hættur störfum, svo að ég
hef engra fjárhagslegra hags-
muna að gæta í togaraútgerð-
inni, en hef engu að síður mjög
mikinn áhuga á framgangi henn-
ar í nútíð og framtíð, — ég heiti
á alla skipstjóra á togurum frá
Hull og Grimsby að taka til alvar
legra íhugunar deilu þá, sem
komið hefur til við íslendinga,
áður en þeir stöðva skip sín og
stofna með því til grundroða-
ástands í fiskmálum okkar og
verulegs fjárhagslegs tjóns fyrir
alla, sem hér eiga hlut að máli.
í fyrsta lagi ættu skipstjórar,
scm við stöðvun þessa eru riðn-
ir, að íhuPa paumgæfilega, hvort
að sú ráðstöfun ríkisstjórna Is-
Trúði tkfo
á Sfafíii
©
Gama!! fasarsskipstjár! cg úfgcrðaririaðnr
í Huii skrifa? um isRdunarbannilf
lands og Noregs að loka vissum ] um. Ef við hefðum gert fyrir 40
hafsvæðum umhverfis strendur j árum það, sem Noregur, Rúss-
þeirra, muni í raun og veru á ' Dnd og Island eru nú að reyna
nokkurn hátt skerða hagsmuni að fá framgengt, þá væru fisk-
Grimsby-
ar.
og Hull-útgerðarinn-
veiðar okkar í dag ef til vill arð-
vænlegri en þær eru.
PARÍS 12. des.: — Franski
kommúnistaleiðtoginn André
Marty, er borinn þungum ásök
unum í höfuðblaði flokksins,
„L’Humanite“ í dag. Sök hans
er að hann hafi sýnt vantrún-
að á herstyrk og sigurvilja
sovéthersins, meðan hann var
í heimsókn í Rússlandi 1949, og
eftir að hann kom heim það-
an.
>
Miðstjórn franska flokksins
svipti Marty öllum embættum
innan flokksins á Iaugardag-
inn og vék honum úr mið-
stjórninni.
)
Sakir hans eru þær helztar,
að liann var andvigur og réðst
á vináttusamning Rússa og
Þjóðverja og taldi að Rússland
mundi ekki sigra í styrjöld, ef
til átaka kæmi nú. Hafi hann
því sýnt höfuðríkinu vítaverð
an fjandskap og vantrúnað,
sem refsist fyrir.
Tiliaga SAr-teríku>
ríkjanna samþykkt
WASHINTON 13. des.: — I dag
var felld í stjórnmálanefnd Alls-
herjarþingsins, tillaga 11 Araba-
og Asíuríkja þess efnis, að S Þ.
setji á stofn nefnd, sem vinni að
lausn Túnisdeilunnar. — Hins
vegar var samþykkt tillaga Suð-
ur-Ameríkuríkjanna þess efnis,
að Frakkar stuðli að samkomu-
lapi í Túnisdeilunni með því að
taka upp beina samninga við
Túnisbúa. — Var sú tillaga sam-
þykkt með 45:3 atkv.
— NTB-Reuter.
ÞAÐ SEM ER AB GERÆST
Hverjum skipstjóra hlýtur að'
vera ljóst, að ef haldið yrði á-1
fram á sömu braut og að und-'
anförnu, á mjög skömmum tíma f
liðnum, allur flatfiskur verðaf
gjörsamlega uppuririn á mioum,
þeim, sem hér er um að ræða.
Norska og íslenzka ríkisstjórnin!
eru i rauninni að gera tilraun tii,
þess í dag, sem Bretlandi og öll- j
um öðrum Evrópuríkjum, sem ’
að sjó liggja, hefur misbeppnast
að koma í framkvæmd, þrátt
fyrir ítrekaðar tilraunir síðustu1
50 árin — verndun fiskímiða í
Norðursjónum.
1 DAG
í dag er máúnu svo komið, að
vegna stöðugrar og langærrar
ofveiða á hrygningamiðum ís-
lands Og annars staðar, hefur
Norðursjórinn tæmzt svo mjög
af flatfiski, að veiði togaranna,
sem stunda þar veiðar, hrekkur
ekki lengur fyrir kolareikningn-
GÆFUSPOR
Verndun hinna fjaðægu fiski-
miða er því greinilega orðin að
hinni brýnustu nauðsyn svo að
allar þær þjóðir, sem hér eiga
hlut að máli ættu að skoða hinn
nýuppkveðna dóm Alþióðadóm-
sfólsins í Haag Noregi til handa,
sem gæfunspor í rétta átt fyrir
sameiginlega hagsmuni þeirra.
Á síðustu árum hefur borið
töluvert á andúð gegn löndun
íslenzks fisks í Hull, vegna
þess, að hann setti niður verðið
á fiski, sem okkar eigin togarar
hefðu veitt. Ég er hræddur um,
að sá grunur leynist í hugum
margra, ekki sízt fisksalanna, að
hinar afdrifaríku aðgerðir, sem
eru til umræðu á meðal útgerð-
armanna í Grimsbv og Hull um
þessac mundir séu til komnar
meira fyrir áhrif af von þeirra
um að halda í óbreytt verðlag
heldur en af því, að mikið tjón
þvki búið af missi fiskimiða við
ísland“.
Velvakandi skrifar:
UEt DAGKEGA LÍFINU
Jólasveinar einn og áttaj
,JÚ ER tekið að kólna á f jöll- j
unum, þar sem jólasvein- ]
arnir eiga heima. Eru þeir nú á.
hraðri ferð til byggða. Þeir'
bregða aldrei vana sínum, bless- j
aðir karlarnir. Hvernig sem á
stendur leggja þeir upp í jóla- j
ferðalag sitt. Þeir vita að krakk-
arnir eiga von á þeim og þeir ,
kunna ekki við að láta þær von-
ir bresta.
Annars eru jólasveinarnir að
verða hálf einmana. Þeir eru svo
að segja einir eftir af hinum
huldu vættum þjóðtrúarinnar.
Draugarnir eru horfnir, huldu-
fólkið, útilegumenn og jafnvel
sjálf Grýla gamla h'ka. Fólkið
er hætt að trúa á tilveru þeirra.
Líf jólasveinanna er því orðið
hálf dapurlegt uppi í fjöllunum.
Þeir eru þar einir á rjátlj um
hjarnið.
En jólaheimsóknin niður í
mannabyggðir skapar þó dálitla
tilbreytingu í líf þeirra. Verst
hvað hún tekur skaníman tíma.
Að henni lokinni verða karlang-
arnir að trítla upp i fjöllin sín
aftur og þreyja þar Þorrarm og
Góuna. Þar sitja þeir með
hrímugt skeggið og blása í kaun
sér í norðan næðingnum.
Friðarboðskapur
skáltísins
KILJAN, bóndi í Gljúfrasteini,
skrifaði sunnudagshugvekju
í kommúnistablaðið í fyrradag í
tilefni friðarþings í Vín. Kemst
þann þar m.a. að orði á þessa
leið:
„Hversu skemmtileg iðja, sem
morð kann að vera, hafðu það þó
fyrir fasta reglu, kæri kristni
bróðir, að drepa aldrei fleiri
mcnn en svo, að þú ásamt með
fjölskyldu þinni treystir þér til
að éta þá“.
Ekki er að spyrja að mann-
kærleikanum og friðarástinni
hjá skáldinu. Það er svo sem
auðséð að „friðarþingið“ í Vín
heíur glætt trú hans á mann-
kindina og veitt honum nýjan
styrk í baráttu hans og „félaga"
hans fyrir friði og réttlæti I
heiminum!!
Ilver er munurinn?
NÚ HEFUR verkfallsstjórnin
hér í Reykjavík látið af
þeirri firru sinni að hindra
dreifingu pósts, sem kemur með
flugvélum frá útlöndum. En hún
heldur fast við bannið á þeim
pósti, sem kemur sjóleiðina.
En hver er munurinn ó pósti,
sem kemur loftleiðis og þeim,
sem kemur með skipum? Það
væri fróðlegt að heyra þann
mun skilgreindann.
Sannleikurinn er auðvitað sá,
að á þessu er enginn munur.
Það er því hrein fólksa og ekk-
ert annað, að halda uppi banni
gegn dreifingu pósts, sem kem-
ur sjóleiðina til landsins. Slík
ráðabreytni hefur enga hernað-
arlega þýðingu fyrir verkfalls-
menn. Með henni er almenningi
aðeins gerð dálítil skráveifa.
Það er líka aðeins hér í Reykja
vík, sem verkfallið er fram-
kvæmt þannig.
Verða jólaávextirnir
eyðilagðir?
LLT bendir nú til þess að jóla-
ávextirnir, sem eru i skipum
hér í höfninni muni eyðileggjast
ef verkfallið stendur enn um
hríð. Er að sjálfsögðu að því
milljónatjón. En auk þess fer
almenningur í landinu svo á mis
við þá.
Allt er þetta ráðslag hið ömur-
legasta.