Morgunblaðið - 20.01.1953, Blaðsíða 8

8
MORGVNBLÁbltt
í’rWjucragur za. Jan. Í953
Otg.: HJ. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónssoo.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Lesbók: Ámi óla, sími 3048.
Augiýsingar: Ámi Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Askriftargjald kr. 20.00 á mánuði, 1rmnliiTi.it.
t lausasölu 1 krónu eintakið
um eina „
Á ÞVÍ hefur þrásinnis verið vak-
in athygli hér í blaðinu, að and-
stöðuflokkar núverandi ríkis-
stjórnar hafa engin jákvæð úr-
ræði getað bent á til lausnar
þeim vandamálum, sem að hafa
ssteðjað í atvinnu- og efnahags-
málum iandsmanna undanfarin
ár. Þeir hafa látið við það eitt
sitja að vera á móti öllum tillög-
um ríkisstjórnarinnar og stuðn-
ingsflokka hennar.
Þessi neikvæða afstaða komm-
únista og krata er ekki líkleg til
þess að skapa þeim traust eða
aukið fylgi með þjóðinni. Það
hefur líka komið í ljós í þeim
þremur aukakosningum, sem
fram hafa farið á kjörtímabilinu,
að fylgi þeirra hefur farið hrörn-
andi. í þeim öllum óx fylgi Sjálf-
stæðismanna hinsvegar verulega.
Á þessu þingi hefur Alþýðu-
ílokkurinn að vísu flutt eitt
frumvarp, sem hann sjálfur tel-
ur geysimerkilegt og sýna áþreif-
anlega, hvað flokkurinn hafi í
pokahominu til urbóta og stuðn-
ings við atvinnulíf þjóðarinnar.
Það er ómaksins vert að ræða
þetta eina „úrræði“ Alþýðu-
flokksins nokkru nánar.
Hver er þá kjarni þess?
Hann er sá, að lagt er til að
stofnað verði nýtt ráð með 5
aðalmönnum og 5 til vara. Þetta
ráð, sem skal „ráða sér starfs-
fólk eftir þörfum“, á að vera al-
sjáandi forsjón sjávarútvegsins.
Það á að hafa yfirumsjón með
rekstri hans og hverskonar hags-
munamálum, er snerta þennan
undirstöðu atvinnuveg, óg það
fólk, sem við hann starfar.
Þá er og lagt til að lagt verði
ákveðið hundraðsgjald á inn-
kaupsverð tiltekinna vöruteg-
unda. Skal þetta gjald renna í
sjóð til þess að standa undir
kostnaði við störf ráðsins.
. Ennfremur á ríkissjóður að
greiða samtals 50 millj. kr. í
þennan sjóð. Með hverjum hætti
þess fjár skuli aflað er ekki tek-
ið fram í frumvarpinu.
Þá er það og tekið fram í frv.
að ríkissjóður skuli greiða hinu
nýja ráði laun fyrir störf þeirra.
Þetta er þá i stuttu máli
sagt eina „úrræði" Alþýðu-
flokksins til stuðnings at-
vinnuiifi þjóðarinnar!!
Það á að stofna nýtt ráð,
sem ríkissjóður á að launa,
ríkið á að leggja fram 50 millj,
kr., 10 millj. kr. árlega í 5
,ár og ákveðið hundraðsgjald
á að leggja á innkaupsverð til-
tekinna vörntegunda.
í eldhúsumræðunum var vakin
athygii á því af hálfu Sjálfctæð-
isflokksins, hversu einstaklega
líkt þetta „úrræði“ væri Al-
þýðuflokknum. í hans augum eru
ný ráð og ríkislaunaðar nefndir
alltaf snjallasta leiðin til þess
að leysa sérhvem vanda. Aukin
Skriffinnska og opinbert vafstur
eru bókstaflega ær og kýr AI-
þýðuflokksins. En kemur nokkr-
um útgerðarmanni eða sjómanni
það til hugar, að nýtt skrifstofu-
bákn í ráðs liki hér í Reykjavík
myndi verða atvinnuvegi þeirra
að liði í erfiðleikum hans? Myndi
það t. d. líklegra til framtaks
og forsjálni um öflun markaða en
samtök útvegsmanna og hrað-
frystihúseigenda sjálfra. Áreið-
anlega ekki.
Hitt er sönnu nær, að það
myndi auka enn á skriffinnskuna
og seinaganginn, sem þau ráð
og nefndir, er fyrir eru hafa í
för með sér.
Nei, hvorki sjávarútveginn
né aðra atvinnuvegi þessarar
þjóðar vantar om þessar
mundir ný skrifstofuráð hér í
Reykjavík til þess að fara
höndum nm mál þeirra. Það
þarf &ð draga úr nefnda- og
ráðavaldinu hér á landi frek-
ar en auka það. En á því hef-
ur AlþýðufJokkurinn litinn
skilning. Barátta hans og hng-
sjónir snúast nú eins og ævin-
Iega áð«r fyrst og fremst um
það, að koma broddum sín-
nm eínhversstaðar á jötu.
Þessvegna vill hann stofna ný
ráð og nýjar nefndir.
Einhver uggur virðist lika hafa
læðst að leiðtogum Alþýðu-
flokksins um það, að þessi nýja
ráðshugsjón hans hefði ekki
fengið sérlega góðar undirtektir
með þjóðinni. Þegar frv. var
flutt var skýrt frá því í AB-
blaðinu sáluga, (nú hefur sá
haus verið slcorinn af því) með
stórum fyrirsögnum, Lausnar-
stund sjávarútvegsins var runn-
in upp, sagði blaðið. Hið mikía
„úrræði“ Alþýðuflokksins var
fundið!
En það dró fljótlega niður í
Alþýðublaðinn þegar það
heyrði nndirtektir fólksins
undir ráðshugsjón flokks síns.
Það steinþagnaðii um málið.
Það sá skyndilega að það var
andvana fætt, ekki aðeins
gagnslaust, heldur og líklegt
til þess að vekja harða and-
stöðu útvegsmanna og sjó-
manna, ef reynt væri að halda
því til streytu.
Svona er þá komið fyrír
eina ,.úrræði“ Alþýðuflokks-
ins. Ráðshugssjón hans er dá-
in, vonin um nýar stöður
handa broddum hans slokkn-
uð og hin úrræðalausa forysta
hans afhjúpuð rækilegar en
nokkru sinni fyrr.
Vetrarvertíð
VETRARVERTÍÐ mun nú haf-
in um land allt, nema hér í
Reykjavík og í Hafnarfirði. Hér
hefur ekki ennþá tekizt sam-
komulag um kaup og kjör á vél-
bátaflotanum, Hefur verkfall
staðið yfir frá áramótum og s.
1. sunnudag felldu sjómenn miðl-
unartillögu sáttanefndar. Er nú
vandséð hvernig þessi deilá leys-
ist.
Það er sérstaklega illa farið,
að vetrarvertíð skuli ekki geta
hafist á venjulegum tíma í þess-
um verstöðvum. Margir gerðu
sér nokkrar vonir um, að frið-
únar Faxaflóa sé nu nokkuð tek-
ið að gæta í fiskigöngum. Afla-
horfur hér í flóanum ættu því
að vera sæmilegar.
Miðlunartillaga sáttanefndar-
innar, sem nú hefur verið felld,
fól einnig í sér verulega hækkun
á kauptryggingum sjómanna.
Kommúnistar hafa að sjálf-
sögðu lagt kapp á það, að hindra
samkomulag í þessari deilu. Með
því hafa þeir aðeins verið sjálf-
um sér samkvæmir.
En langvarandi verkfall á
bátaflotanum í Reykjavík og
Hafnarfirði, bitnar fyrst og
fremst á því fólki, sem atvinnu
hefur við vinnzlu þess afla,
sein hann leggur á land á ver-
tíðinnL Sjómenn og útvegs-
menn annars staðar á landinu,
munu halda útgerð og sjcsákn
áfram.
Bandaríski leikarinn, sem er drif-
fjöður somkvæmis-
lífs Lundúnabors
FJÖLMARGm Bretar urðu
harðla forviða, þegar Eisen-
hower, tilvonandi forseti
Bandaríkjanna, útnefndi
bankastjóra í stað kvikmynda
stjörnu, sem sendihena Baiida
ríkjanna í Lundúnum. — Að
visu buðu þeir hinn ný ja sendi
herra, Winthrop Aldrich, hjart
anlega velkominn, enda hefur
hann ætið verið kmrmir Breta
vinur, en blöðin og aimanna-
rómur töluðu svo mjóg um, að
Douglas Fairbanks, yngri, ætti
að fá þessa stöðu, að jafnvel
Eiísabet, Bretadrottning, var
farin að halda það sjáh’.
SAMKVÆMISMASITR
| Douglas Fairbanks, yngri, sem
nú er 43 ára gamail, með yíir-
varaskegg, hvitar tenrrur, Hollí-
Fairbanks yngri situr boð Brelsárofísitepr
Fairbanks yngri og íyrn Kona
hans, kvikmyndaleÍKkoiian Joan
Grawford.
vúddbros og annað tilheyrándi,
hefur aldrei aflað sér eins mikill-
ar frægðar í kvikmvndunum og
faðir hans á sínum tíma. En sem
heimsborgari, vinur og kunningi
ýmissa evrópskra stórmenna og
glæsimenni, hefur hann orðið
umræðuefni fólksins, hvar sem
hann hefur verið staddur, og um
hann hafa spunnizt þjóðsagnir
og ævintýri. Og ineðal stórmenna
Lundúnaborgar er hann ailt af
velkominn, því hann þykir setja
og ekki er því að neita, að sum-
um þótti þetta uppátæki drottn-
ingar bæði undarlegt og óvið-
eigandi og virðingu hennar og
tign alls ekkí samboðið. Endr
hefur það ekki verið háttur
brezkra konunga að snæða með
„hverjum sem er“ og allra sízt
fráskildum almúgamönnum, en
Fairbanlts skildi við fyrri konu
siba, kvikmyndaleikkonuna Joan
Crawford, 1933. Sex árum síðar
kvæntist hann núverandi konu
sinni, Mary Lee, sem ættuð er
frá Virginíu.
HVA» OLLI.........?
En það var einmitt þetta sam-
kvæmi, sem kom þeirri hugmynd
inn hjá mönnum, að Fairbanks
ætti að verða næsti sendiherra
Bandaríkjanna í Englandi. —
Og spyrja menn nú: Hvernig (Myndin er tekin í Reykjavík).
tókst Fairbanks að fá drottning-J
una til þess að sitja boð s:tt? t. v. að leita í því, að hann sé
— Hvaða aðdráttarafli er þessi jafnvel orðinn brezkari en hinn
bísperrti Hollívúddleikari gædd-. mikli Bretavinur, Douglas Fair-
ur, svo að honum megi takast banks, eldri, faðir hans. En hann
slíkt sem þetta? Svarsins er e.I Framíiald á bis. il
Douglas Fairbanks, yngri.
Velvakandi skrifai:
ÐAGLEGA L1
H
Þegar straumurinn
rofnar
Ó. SKRIFAR eftirfarandi:
„Kæri Velvakandi!
Þar sem sumum hættir til að
gleyma, hvenær taka á rafmagns
strauminn af í hverfi þeirra og
þetta er sérlega óþægilegt eftir
að dimmt er orðið, þá vil ég biðja
þig, að beina þeim tilmælum til
Rafmagnsveitunnar, hvort ekki
sé hægt að ,,blikka“ með ljósun-
um tvisvar eða þrisvar svo sem
tíu mínútum áður en straumur-
inn er rofinn. Á þeim tíma ættu
flestir að geta, þrátt fyrir allt,
haft tilbúið eitthvert Ijósfæri.
I Ef þessi háttur væri á hafður
myndu stórum fækka Ijótum orð
um, sem hrjóta af vörum manna,
þegar þeír eru að þreifa sig á-
fram í myrkrinu. — H.Ó.“
Þessari fyrírspum er hér með
komið á framfæri við þau mátt-
arvöld, sem straumrofunum
stjórna.
Sýning handritanna
FRÆNDUR okkar við Eyrar-
sund hafa nú efnt til sýrringar
á íslenzku handritunum. Meðal
þeirra eru handritin af Flateyj-
arbók, Heímskringlu og Sæmund
ar-Eddu.
Douglas Fairbanks, eidri og síð-
ari kona hans. kvikmyndaleik-
konan Mary Pickford.
mikinn svip á veizlur bær og
samkvæmi, sem hann er boð-
inn í.
UNDARLEGT UPPÁTÆKI
Hinn 19. nóvember s.L, var
vafalaust einn eftirminnilegasti
dagur í ævi hans, því að þann
dag heimsótti hann að heimili
hans að Boltons í Lundúnum
Eh'sabet Englandsdrottning, og
Filippus, maður hennar, ásamt
öTVnrn brezkum stórmennum. —
Vakti þessi atburður geysilega
atnygli í Bretlandi, mikið var
um hann rætt manna á meðal
i Einn fræðimaður, sem skrifar í
sýningarskrána kemst m.a. að
orði á þessa leið, samkvæmt
fregn frá fréttaritara Mbl. í
Höfn:
„Handritin eru stærsti þjóðar-
auður okkar. í þeim birtist for-
tíð okkar, og eru þau okkur eins
dýrmæt og Tharvaldssenssafnið,
Höggmyndasafnið og Þjóðminja-
safnið öll til samáns. Upp af þeim
sprettur þjóðarstolt okkar, en án
þess hefðum við ekki haldið á-
fram að lifa sem sjálfstæð þjóð“.
Hvers virði eru þau
þá íslendiligum?
ITILEFNI af þessum ummæl-
um hins danska fræðimanns
mætti e. t. v. spyrja:
I Ef handritin eru Dör.um svona
mikils virði, hversu óendanlega
miklu meira virði hljóta þau þá
ekki að vera þeirri þjóð, sem
skráði þau
í Þessi handrit eru skráð á ís-
landi og af íslenzkum mönnum
um íslenzka og samnorræna sögu.
Þau eru þess vegna fyrst og
fremst menningarlegur þjóðar-
auður Islendinga. Þau eru svo að
segja það eina, sem minnsta þjóð
Nörðurlanda erfði frá fortíð
sinni, auk tungu sinnar og þjóð-
ernis.
Hvað myndu Danir segja, ef
afstaða þeirra til þessara fornu
menningarverðmæta væri h;*i
sama og íslenzku þjóðarinnar?
Myndu þeir þá telja eðlilegt og
sjálfsagt að þau væru geymd á
íslandi eða í Noregi?
Snjótitlingarnir birtast
ENDA þótt snjórinn í síðustti
viku væri ekki mikill nægði
hann til þess að snjótitHngarnir
hópuðst saman í húsagörðíTm i
*®num. Það hefur borið lítvð á
bessum litlu vinum okkar í vet-
tr. Þeir hafa ekki haft sig mikið
i frammi. Hlýindin og snjólevsið
hafa gert þeim dvölina i þessu
kálda landi óvenjulega léttbæra.
^eir hafa haft nóg að bíta og
brenna. En strax og snjóar falla
"'arðnar á dalnum. Þá er liíið til
átu fyrir þá. Mjöllin hylur jörð-
na svo hverei er korn að finna
fyrir lítið nef og svangan rrsagE.
Við skulum muna eftir þessum
löndum okkar þegar harðnar á
dalnum. Dálítil brauðmylsna eða
haframjölslúka er þá vel þegin.
M
aðar!
I stuttu máli sagt:
ÉR finnast „mömmukökur”
góðar ef þœr eru vel bak-